«کتاب آهنگران: مجموعه خاطرات و نوحههای حاج صادق آهنگران در سالهای دفاع مقدس» با نگارش و پژوهش علی اکبری در 920 صفحه و به همراه دو لوح فشرده صوتی و تصویری توسط نشر «یا زهرا(س)» منتشر شد.220 صفحه از این کتاب به خاطرات صادق آهنگران اختصاص یافته و بیش از 700 صفحه، شامل متن نوحههای اجرا شده توسط او از سالهای دفاع مقدس ( تا مقطع رحلت حضرت امام خمینی(ره)) است. «کتاب آهنگران» محتوی 120 قطعه عکس از صادق آهنگران است که به قلم خود او گویا شده و خاطرات آنها در حاشیه عکسها درج شده است.
ـ محمدباقر خرمشاد، رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی گفت: تاریخ شفاهی منبعی برای روابط فرهنگی ما با دیگر کشورهاست، همچنین جزو منابع استراتژیک ما در کشورهای دیگر به حساب میآید. محمدرضا دهشیری، معاون آموزش و پژوهش این سازمان هم گفت: طرح تدوین تاریخ شفاهی رایزنان فرهنگی ایران در دست انجام است که تاکنون برای تالیف کتابهای آن 65 مصاحبه گرفته شده است.
ـ سید محمد حسینی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جمع پیشکسوتان و فرماندهان لشکر 41 ثارالله و با اشاره به بازدید مقام معظم رهبری از پشت صحنه فیلمی درباره دوران کودکی پیامبر اسلام(ص) گفت: ایشان در این بازدید عنوان کردند، در آمریکا جنگ داخلی صورت گرفت بین شمال و جنوب که نه انگیزه الهی داشت و نه افتخارآمیز بود که بعدها در مورد این جنگ 100 هزار کتاب نوشته شد ما باید در خصوص دوران دفاع مقدس خیلی بیشتر از اینها کار کنیم.
ـ پیکر شهید داریوش کاه کش، یکی از همرزمان سردار شهید علی هاشمی که در زمان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران وظیفه شناسایی مناطق عملیاتی دشمن را به عهده داشتند، با حضور مردم اهواز در این شهر تشییع شد. پیکر این شهید در تفحص صورت گرفته در مناطق عملیاتی جزایر مجنون در خاک کشور عراق کشف شد. روز جمعه 24 اردیبهشت 1389 پیکر سردار شهید علی هاشمی و شهیدان دیگری از سال های دفاع مقدس، از محل نماز جمعه تهران تشییع شد. علی هاشمی سال 1340 در اهواز متولد شد. با شروع جنگ تحميلي ارتش متجاوز صدام عليه ايران، تيپ 37 نور را در جنوب كشور تشكيل داد و پس از عمليات بيتالمقدس، سپاه بستان و هويزه را تأسيس كرد. وی پس از تشكيل قرارگاه سري نصرت و با ارايه طرح كلي عملياتهاي خيبر و بدر، مسووليت سپاه ششم امام جعفر صادق(ع) را عهدهدار شد كه حاصل آن سازماندهي 13 يگان رزمي و پشتيباني در استان خوزستان بود. علی هاشمی، تيرماه سال 1367 در جزيره مجنون به شهادت رسيد.
ـ مستند «حاج کاظم» اثر مسعود نجفی با محوریت جانباز 70 درصدی به نام ناصر افشاری روایتی موازی با فیلم «آژانس شیشهای» دارد و اتفاقاتی که بعد از گذشت 15 سال از آن فیلم رنگ واقعیت به خود گرفته و پرویز پرستویی به دنبال حل مشکل او برای اعزام به خارج از کشور و ادامه درمان است. قرار است برای حضور در بخش مستند جشنواره فیلم فجر آماده نمایش شود.
ـ مجمع پیشکسوتان جهاد و شهادت جبهه سوسنگرد به مناسبت درگذشت فرمانده سابق سپاه سوسنگرد اطلاعیه ای صادر کرد. در این اطلاعیه آمده است: رزمنده دلاور و جانباز شیمیایی، سرهنگ پاسدار برادر عبدالرحیم بالیوی فرمانده سابق سپاه سوسنگرد با تحمل دردهای ناشی از جراحات دفاع مقدس و ضایعات جسمی دار فانی را وداع و جان به جان آفرین تسلیم نمود. شادروان بالیوی از طریق طراحی و اجرای برنامههای متعدد فرهنگی و اجتماعی توانست بیش از پیش نقش برجسته عشایر عرب زبان منطقه در دفاع مقدس مردم ایران را در راستای همگرایی بین طوایف و عشایر منطقه و تقویت پیوند بیشتر آنان با نظام مقدس جمهوری اسلامی تبیین و به نسل های موجود و آینده منتقل نماید.
ـ جواد منصوری از انتشار کتاب «سالهای بیقرار» طی دو هفته آینده از سوی انتشارات سوره مهر خبر داد. جواد منصوری گفت: مضمون این اثر به خاطرات بنده از دوران فعالیتهای سیاسیام در قبل از انقلاب اختصاص دارد که با توجه به اسنادی به نگارش درآمده است.
محسن کاظمی پیش از این گفت که کتاب «سالهای بیقرار» را در 756 صفحه نوشته و تدوین کرده است. وی افزود: این کتاب، خاطرات منصوری را از بدو تولد تا پیروزی انقلاب اسلامی دربرمیگیرد و علاوه بر این که به خاطرات منصوری و فعالیتهای مبارزاتی وی میپردازد، به فعالیتها و مبارزات بسیاری از گروههای سیاسی و انقلابی پرداخته شده و خواننده میتواند با این گروهها و فعالیتهای مبارزاتیشان آشنا شود. بنابراین با توجه به توضیحات و تحقیقاتی که انجام دادهام، این کتاب میتواند به عنوان یک دایرهالمعارف تاریخی شناخته شود.
ـ شورای دفتر مطالعات و ادبیات پایداری حوزه هنری خوزستان كه در مركز آبادان مستقر است با معرفی مشاوران این دفتر تشكیل شد. شهریار قلی گشتی، مدیر دفتر مطالعات و ادبیات پایداری حوزه هنری خوزستان در خصوص هدف از راه اندازی این شورا گفت: خواندن متون مربوط به پژوهشهای دفاع مقدس و ارزیابی آنها، مشاوره دادن به پژوهشگران جوان و مشاوره پروژههای این دفتر از اهداف برپایی این دفتر بوده است.
به گفته وی، ناصر روستایی از راویان جنگ و رزمندگان دوران دفاع مقدس، علیرضا بختیاری، نویسنده و پژوهشگر و احمد بلالی، مسئول كانون ایثار و شهادت از آبادان اعضای شورای دفتر مطالعات و ادبیات پایداری حوزه هنری خوزستان هستند.
قلی گشتی در تشریح برنامهها و فعالیتهای صورت گرفته این دفتر و پروژههای مختلف در دست فعالیت اشاره كرد و گفت: این فعالیت ها در بخش مصاحبه و جمع آوری آثار در حال انجام است كه شامل انجام 17 ساعت مصاحبه درباره مرحوم آیتالله دهدشتی، گفتوگو درباره مرحوم آیت الله جمی، مصاحبه با سرهنگ قاسمی، فرمانده سابق سپاه آبادان و مصاحبه با یكی از رزمندگان دوران دفاع مقدس است.
ـ محمد علی طالع زاری، معاون پژوهش و ارتباطات فرهنگی بنیاد شهید و امور ایثارگران گلستان گفت: تاریخ شفاهی جنگ، مطالعات زبانی است که باید از هر قشر و قومی با زبان بومی و محلی خود استخراج شود و نسل ایثارگر به ویژه جانبازان و والدین شهدا، منابع اصلیای هستند که برای استخراج گنجینههای جنگ و انجام فعالیت علمی و ماندگار در این زمینه، باید به آنها رجوع کرد. در این راستا و با توجه به این که در حال از دست دادن این منابع غنی هستیم، معاونت پژوهش بنیاد شهید گلستان با اولویت مصاحبه تصویری با والدین شهدا و جانبازان بالای 50 درصد نزدیک به یک ماه است که اقدام به جمعآوری اطلاعات و خاطرات شفاهی این عزیزان در خصوص هشت سال دفاع مقدس کرده است. این گفتوگوهای حضوری تاکنون با بیش از 90 تن از جانبازان و والدین شهدا در استودیو کانون فرهنگی شاهد گرگان انجام شده و ماحصل هر یک از این مصاحبههای 40 دقیقهای، 20 دقیقه گفتوگوی پالایش و ویرایش شده است که پس از تکمیل و انجام مراحل گرافیکی در قالب DVD در اختیار محققان و علاقهمندان قرار خواهد گرفت.
ـ کارگاه آموزشی مصاحبه در تاریخ شفاهی با هدف باز آموزی و ارتقاء دانش مصاحبه کنندگان بخش تاریخ شفاهی مدیریت اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی، پنج شنبه 23 آذرماه سال جاری برگزار شد. در این کارگاه تعدادی از مصاحبه کنندگان پروژههای تاریخ شفاهی شهرستانهای استان خراسان رضوی حضور داشتند و مدرس این کارگاه ابوالفضل حسن آبادی بود.
این کارگاه سالانه آموزشی مصاحبه در تاریخ شفاهی با حضور حدود 20 نفر برگزار شد. در ابتدای این کارگاه محمد نظرزاده، کارشناس مسئول آرشیو تاریخ شفاهی ضمن خیر مقدم به شرکت کنندگان به تشریح روند مصاحبه در تاریخ شفاهی پرداخت. وی با بیان شیوههای انجام مصاحبه به نحوه ایجاد پرونده برای مصاحبه شوندگان و اهمیت تکمیل فرمهای قبل از مصاحبه پرداخت. وی یکی از مسئولیتهای کارشناسان در شهرستانهای خراسان رضوی را شناسایی مجموعههای اسنادی و معرفی به آرشیو جهت تشکیل نسخه پشتیبان از اسناد محلی ذکر کرد. نظرزاده ضمن بیان تجربیاتی از نحوه مصاحبه بحث مستند سازی اسامی در حین مصاحبه را مهم دانست و تاکید نمود مصاحبه کنندگان به این موضوع توجه داشته باشند.
در بخش دوم این کارگاه ابوالفضل حسن آبادی مدیر اسناد و مطبوعات و مولف کتاب تاریخ شفاهی در ایران، به بیان اصول علمی مصاحبه در تاریخ شفاهی پرداخت. وی با بیان چهارچوبها و متدهای مصاحبه به اهمیت مصاحبه در تاریخ معاصر ونقش مصاحبه کنندگان در این موضوع پرداخت. حسن آبادی ضمن معرفی مداخل و موضوعات متنوع مصاحبه اهمیت مصاحبههای شهرستانهای خراسان رضوی را از اولویتهای آتی مدیریت اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی دانست.
ـ حسن خلیلی، مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاعمقدس استان فارس گفت: تاکنون 27 هزار قطعه عکس، بیش از 200 ساعت فیلم و بیش از 100 ساعت صوت از رزمندگان و شهدای استان فارس جمعآوری و ساماندهی شده است. علاوه بر موارد یاد شده، تاکنون 76 هزار و 545 برگ سند از شهدا و رزمندگان شامل وصیتنامه، دستنوشته، نامه، برگه مأموریت و برگه کمکهای مردمی به جبهه جمعآوری شده است. همچنین 80 قطعه نگاتیو را بازسازی و مرمت کردهایم. در بخش تاریخ شفاهی نیز از 500 رزمنده مصاحبه به عمل آمده است که مصاحبه 100 تن از آنها در کتابی جمعآوری شده است.
ـ ساسان ناطق، نویسنده و خاطرهنگار از نگارش کتاب «سید آسایشگاه 15» شامل خاطرات میرجمال ستارهدار، یکی از آزادگان اردبیلی که جزو اسرای ایرانی اردوگاه تکریت بود، خبر داد.
ـ حبیب الله والی نژاد، مدیر گروه حماسه و دفاع شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی ایران از ساخت برنامه روایت کتاب «نورالدین پسر ایران» خبر داد و گفت: سعی کردهایم در هر قسمت از روایت این کتاب، یک قصه بگوییم و به پایان ببریم. باید تمام کتاب با دقت مطالعه و به داستانهای مجزا تبدیل شود.
پیش از این مجموعه روایت «کتاب دا» بر اساس کتابی به همین نام و در برگیرنده خاطرات سیده زهرا حسینی در گروه حماسه و دفاع شبکه یک، به تهیه کنندگی علی تقی پور و کارگردانی سینا عطائیان در ۱۲۰ قسمت و با همکاری ۵۵ هنرمند زن کشورمان تولید شده و در حال پخش است.
ـ به منظور تعیین و آموزش استانداردهای جمع آوری اسناد دفاع مقدس سه شنبه ۲۱ آذر ۱۳۹۱ کارگاهی با همکاری سازمان اسناد و کتابخانه ملی و پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس در ساختمان گنجینه اسناد برگزار شد. در این کارگاه ۴ ساعته که در دو بخش برگزار شد، مباحثی نظیر تفاوتهای خاطره نویسی و تاریخ شفاهی، نحوه انجام مصاحبهها، تایپ و پیاده کردن نوارها و سند شناسی مورد بحث، آموزش و تبادل نظر قرار گرفت. همچنین در بخش دیگر این کارگاه مباحثی نظیر ویراستاری نقل قولهای صورت گرفته، ذهنیتهای تغییر یافته در بیان خاطرات و تاریخ شفاهی، معیارهای پیاده سازی بیان شفاهی و تحریف تاریخ شفاهی بررسی شد. در این کارگاه آموزشی علاوه بر غلامرضا عزیزی معاون اسناد ملی، سردار شهبازی، مسئول مرکز مدیریت پروژههای انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در سپاه، سردار نیکخواه، معاون فرهنگی- هنری سازمان موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و همچنین سردارآقاهادی، معاون تحقیق و پژوهش فرهنگی- هنری سازمان موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس به عنوان مدرس و اداره کننده جلسه حضور داشتند.
ـ بر اساس تفاهمنامه امضا شده بین سازمان اسناد و کتابخانه ملی و مؤسسه موزه دفاع مقدس و ترویج فرهنگ مقاومت مقرر شد این سازمان در اجرای طرح تاریخ شفاهی حوزه دفاع مقدس با موزه دفاع مقدس همکاری کند. در این تفاهمنامه که به امضای دکتر اسحاق صلاحی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی و جواد خضرایی رئیس مؤسسه موزه دفاع مقدس و ترویج فرهنگ مقاومت رسید، دو طرف بر بهرهگیری متقابل از منابع اطلاعاتی، ظرفیتها و فرصتهای پژوهشی، مطالعاتی و تخصصی تاکید کردند. اسکن کتب و نشریات مرتبط با دفاعمقدس، مبادله کتاب، عکس، منابع صوتی و تصویری و لوح فشرده، بررسی اسناد و تاریخ شفاهی در حوزه دفاع مقدس و ارائه تصویر اسناد مرتبط با دفاع مقدس از بندهای دیگر این تفاهمنامه است. همچنین بر اساس این تفاهمنامه مقرر شد طرفین در برگزاری نمایشگاهها، سخنرانیها، کارگاههای علمی، آموزشی و پژوهشی همکاری کنند. از دیگر مفاد این تفاهمنامه میتوان به اشتراک منابع اطلاعاتی موجود در مؤسسه موزه ملی دفاع مقدس و ترویج فرهنگ مقاومت برای تکمیل منابع سازمان اسناد و کتابخانه ملی و تهیه رونوشت منابع موجود در کتابخانه ملی برای استفاده در موزه دفاع مقدس است. بر اساس این تفاهمنامه، سازمان اسناد و کتابخانه ملی متعهد به آموزش فهرستنویسی، نمایهسازی، چکیدهنویسی و طبقهبندی اسناد مؤسسه موزه دفاع مقدس و ترویج فرهنگ مقاومت شد.
ـ به مناسبت هفته پژوهش و فناوري 9 دستاورد پژوهشي جهاد دانشگاهي واحد اصفهان در پنج مركز خدمات تخصصي و گروههاي پژوهشي دانشجويي در معرض ديد بازديدكنندگان قرار گرفت و مركز خدمات تخصصي تاريخ شفاهي با كادر هيات علمي و با استفاده از متخصصين دانشگاهي در جهاد دانشگاهي واحد اصفهان فعاليت خود را آغاز خواهد كرد.
ـ دستاندرکاران مجله «كتاب ماه تاريخ وجغرافیا» شماره ارديبهشت ماه 1392 این نشریه را به موضوع «تاريخ شفاهي و رويكردهاي ميان رشتهاي» اختصاص میدهند.
ـ به استناد بند چهارم مصوبات جلسه شصت و دوم شورای فرهنگ عمومی استان کردستان، راهاندازی مرکز مطالعات کتابخانهای و پژوهشی فرهنگ و ادبیات کُردی زندهیاد مستوره اردلان تصویب شد. تفاهمنامه سهجانبهای از سوی استانداری و ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و امور کتابخانههای عمومی کردستان منعقد شد تا در دهه فجر امسال این مرکز فعال شود.
ـ پیروز ارجمند مدیر کل مرکز موسیقی حوزه هنری کشور از تاسیس آرشیو موسیقی ایران و همچنین تولید سرود حوزه هنری تا پایان امسال خبر داد و اظهار کرد: باید حوزه هنری به جایگاهی برسد که سرآمد تولید موسیقی در کشور باشد.
ـ کتاب «تاریخ صافی» نوشته میرزا یوسف قراباغی به اهتمام حسین احمدی در ۳۲۰ صفحه و از سوی انتشارات موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران منتشر شده است. این کتاب تاریخ منطقه قراباغ از ابتدا تا دوره دوم جنگ های روس و ایران و دارای اهمیت تاریخی از حیث حضور نویسنده در صحنهها و وقایع است.
ـ اکبر میرجعفری، شاعر و منتقد از انتشار جدیدترین کتابش با نام «ارچین گربه» خبر داد و گفت: این کتاب یک نوع زندگی نوشت است که با داستانها و حکایتهای کوتاهِ کوتاه شکل گرفته است. هر بخش درباره یک برهه از زندگی من است. یک بخش به کودکی من در روستا اختصاص دارد. بخش دیگر درباره نوجوانی من در قم است و بخشی هم حکایتهای دوران جنگ را تشکیل میدهد. این کتاب 200 صفحهای را انتشارات قو منتشر کرده است.
ـ مرتضی احمدی بازیگر، پیشکسوت سینما و تلویزیون راوی مستند «تاریخچه گرمابههای تهران» به کارگردانی شهرام میراب اقدم شد. این مستند 45 دقیقهای توسط شهرام میراب اقدم کارگردانی شده و90 درصد گرمابههای تهران را در دل خود ثبت کرده است.
ـ «برگهای پژوهش 3» (اسناد و آراء نشستهای پژوهشی هنر؛ نگارخانه برگ، 1390) به اهتمام محمدحسن حامدی و با همکاری سازمان زیباسازی شهرداری تهران منتشر شد. این کتاب دربرگیرنده اطلاعاتی درباره هنرمندان معاصر هنرهای تجسمی ایران است که گوشههای کمتر دیده شده از زندگی آنها را با بهرهگیری از اسناد به تصویر میکشد و اساس کار بر مکتوب کردن تاریخ شفاهی هنر معاصر ایران گذاشته شده که گاه از دید پژوهشگران دور مانده است.