◄ ثبت تاریخ شفاهی رزمندگان حوزه بهداشت و درمان در دفاع مقدس
تفاهمنامه همکاری بین مـوزه دفـاع مقدس و ترویج فرهنگ مقـاومت و سازمان بسیج جامعه پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله الاعظم(عج) و بهداری رزمی نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی امضا شد. این تفاهمنامه به منظور توسعه و ترویج فرهنگ ایثـار و شهادت، پاسـداشت ارزشهـای دفاع مقدس و همکاری مشترک در جهت بهرهبرداری مؤثر و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در بستر موزه دفاع مقدس و همکاری متقابل در زمینههای ثبت تجربه شفاهی و علمی رزمندگان حوزه بهداشت و درمان هشت سال دفاع مقدس به امضا رسید. حمايت از تألیف و انتشار كتابهای تاريخ شفاهي ، حمایت از طرحهای تحقیقاتی و پایاننامههای دانشجویی در حوزه دفاع مقدس و تخصیص یک دوره از اعزام کاروانهای راهیان نور به پزشکان و پیشکسوتان بهداری رزمی به همراه خانوادههای ایشان توسط باغ موزه دفاع مقدس و ترویج فرهنگ مقاومت و ايجاد زمينه مناسب عرضه آثار و اسناد ديجيتالي حوزه بهداشت و درمان دفاع مقدس در باغ موزه و همکاری در برگزاری مشترک همایشها و کارگاههای تخصصی در این حوزه از دیگر مفاد این تفاهمنامه است.
◄ تاریخ شفاهی فعالیتهای قرآنی در استان مرکزی تدوین میشود
رئیس جهاد دانشگاهی استان مرکزی از تدوین تاریخ شفاهی فعالیتهای قرآنی در این استان خبر داد. سیدجعفر نظامدوست گفت: «به همت معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی استان برای اولین بار کیفیت فعالیتهای قرآنی از سال 57 تاکنون بازخوانی و تدوین خواهد شد. در این تاریخ شفاهی میدانها، موضوعات و ضرورتها، رویکردها، روش و کارکردها، امکان و امتناع، فرصتها و تهدیدها در تاریخ شفاهی نخبگان و فعالان قرآنی مورد تبیین و تشریح قرار خواهد گرفت. همچنین در این تاریخ شفاهی ضمن ترسیم سیر تکاملی فعالیتهای قرآنی شهر و استان، بررسی راهکارهای تأثیر فعالیتهای قرآنی بر سبک زندگی که از اهداف و ضروریات این ایده و فعالیت است نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت. ثبت تاریخ شفاهی نخبگان و فعالان قرآنی، تبیین هویت قرآنی استان مرکزی از طریق مصاحبههای میدانی، تهیه منابع مطالعاتی جدید در حوزههای قرآنی، ایجاد پیوند بین نسلی از طریق آشنایی با گذشته فعالیتهای قرآنی از جمله کارکردهای مهم این طرح است. برای انجام این فعالیت به کمک نخبگان و پیشکسوتان قرآنی شهر اراک و استان مرکزی نیاز است تا بتوان کاری در خور به انجام رساند. بنابراین علاوه بر فعالان قرآنی و پیشکسوتان، شخصیتهای حقوقی نیز در این زمینه مورد شناسایی قرار میگیرند. این طرح توسط سازمان فعالیتهای قرآنی دانشگاهیان جهاد دانشگاهی و خبرگزاری ایکنا بهعنوان اعضای کمیته اجرایی، اجرایی خواهد شد.»
◄ آغاز طرح تدوین تاریخ شفاهی وقایع سال 1388 از سوی حوزه هنری
وحید یامینپور، مدیر پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی وابسته به حوزه هنری از آغاز طرح تدوین تاریخ شفاهی وقایع سال 1388 از سوی حوزه هنری خبر داد و گفت: «این روالی است که چندی است در حوزه هنری آغاز شده است و اولین دستاورد آن هم انتشار کتابی با عنوان «اینجا فتنهای رخ داده است» بود که رونمایی شد. حوزه هنری از سالها پیش به عنوان برندی در حوزه تاریخ شفاهی مطرح است، با توجه به همین امر اقدام به پژوهشهایی در زمینه تاریخ شفاهی فتنه 88 کردهایم که نتایج آن کمکم اعلام خواهد شد. در این طرح قرار است با صاحبنظران و بازیگران سیاسی این واقعه صحبت کنیم. در این مسیر با همه کسانی که در صحنه حضور داشتند، صحبت خواهیم کرد؛ چه کسانی که عملکرد مثبت در این جریان از خود نشان دادند و هم با خواصی که رویه منفی داشتند. نتیجه این تحقیقات در قالب کتاب و مستند تولید و منتشر خواهد شد. ما در این زمینه اسناد فربهای در دست نداریم؛ چرا که فاصله زمانی با این واقعه کمتر از پنج سال است و همین امر کار را با دشواری همراه میکند. با وجود این برخی از نهادهای مردمی اقدام به فعالیت در این زمینه کردهاند. از جمله اقدامات اخیر میتوان به تدوین تاریخ شفاهی خیابانی فتنه 88 اشاره کرد که در دست انجام است.»
◄ گردآوری تاریخ شفاهی شهرستانهای خراسان رضوی در دستور کار قرار دارد
محمد هادی زارعی، مدیر مرکز اسناد آستان قدس رضوی گفت: «تدوین تاریخ شفاهی در شهرستانهای خراسان رضوی از سوی آستان قدس رضوی در دستور کار قرار گرفته است. در شهرستانهایی که آستان قدس و کتابخانه آن دارای نمایندگی است، اقدامات خوبی در زمینه تاریخ شفاهی و گردآوری اسناد، مدارک و عکسهای قدیمی موجود در منطقه انجام شده است. این آثار به صورتی جمع آوری شده است که هم قابلیت در اختیار قرار گرفتن در شهر مذکور و مراکز فرهنگی آنجا را داشته باشد و هم تصویر آن در آرشیو مرکز اسناد آستان قدس قرار داشته باشد. خوشبختانه توانستهایم در قالب پروژه تاریخ شفاهی بخشی از اسناد و تصاویر قدیمی و یا قصهها و خاطرات ارزشمندی که در بین عامه مردم وجود دارد جمع آوری کرده و به حفظ و نگهداری آنچه میراث فرهنگی و تاریخ خراسان و شهرهای بزرگ آن است کمک کنیم.»
◄ تاريخ شفاهي ستاد پشتيباني و امداد امام (ره) کتاب شد
دو جلد یک مجموعه کتاب با عنوانهای «خاطرات سرخ: عملكرد ستاد پشتيباني و امداد امام (ره) در جنگ شهرها» و «خاطرات سرخ: تاريخ شفاهي ستاد پشتيباني و امداد امام (ره)» نوشته آيتالله گودرزي و محمد جهانتاب از سوی نشر تاويل به چاپ رسیده است.
◄ واکاوی تاریخ شفاهی مازندران
رئیس مرکز اسناد و کتابخانه ملی استانهای شمالی کشور گفت: «تاریخ شفاهی استانهای شمالی کشور تدوین میشود.» لطفالله محمدنژاد گفت: «کاوشگران و مورخان استان در حال واکاوی تاریخ شفاهی مازندران هستند. در حوزه تاریخ شفاهی باید افراد زنده و مورخان را فراخوان دهیم و مرکز اسناد ملی استانها باید به پویایی برسد.»
◄ دومین جشنواره «ما مردم مشهد» و تاریخ شفاهی
مدیر فرهنگ سرای شهربهشت در مشهد از برگزاری دومین جشنواره «ما مردم مشهد» خبر داد. بهزاد چوپانکاره گفت: «این جشنواره با هدف جمع آوری آثار، اسناد و اطلاعاتی همچون عکس، ویدئو، نگاتیو و اسناد تاریخی که در خانههای مردم مشهد وجود دارد، برگزار میشود. بخش دیگر این جشنواره آثار نوشتاری نظیر خاطره، شعر، داستان، داستانک و گفتوگوی خبری را در بر خواهد گرفت و بخش مجازی شامل خروجیهای سایت، نرم افزار، موبایل و کامپیوتر است. بخش جانبی جشنواره شامل فیلمهای کوتاه و پویانمایی و بخش صوت شامل تاریخ شفاهی و قصه و لالایی است. بخش تئاتر شامل تئاتر با صحنههای ساده و یا خیابانی خواهد بود و دیگر بخشها شامل سرود، پوستر، نقاشی، طراحی المان وهنرهای تجسمی نظیر مجسمه سازی و صنایع دستی است. تعداد آثار جمع آوری شده در نخستین جشنواره «ما مردم مشهد» به 20هزار رسیده بود و دومین جشنواره از 20 دی 1393 آغاز به کار کرده و تا 20 بهمن ماه به جمع آوری آثار خواهد پرداخت و پس از داوری در 5 بهمن اختتامیه آن برگزار میشود.»
◄ انتشار نکتههای کاربردی در مصاحبه برای خاطرات شفاهی
کتاب «گپوگفت حرفهای: نکتههای کاربردی در مصاحبه برای خاطرات شفاهی» نوشته رضا مصطفوی و شامل 72 نکته کاربردی برای مصاحبه در ثبت خاطرات شفاهی انقلاب و دفاع مقدس، به تازگی از سوی نشر موسسه شهید احمد کاظمی در 112 صفحه و با شمارگان 3000 نسخه و قطع پالتویی، با قیمت 5000 تومان منتشر و روانه بازار نشر شده است.
◄ «خاطرات مرضیه حدیدچی(دباغ)» به چاپ پانزدهم رسید
بیستوهشتمین کتاب خاطرات دفتر ادبیات انقلاب اسلامی با عنوان «خاطرات مرضیه حدیدچی(دباغ)» و نوشته محسن کاظمی به چاپ پانزدهم رسید. وی از جمله زنان پیشرو در مبارزات انقلاب است. حدیدچی که از شاگردان شهید آیتالله سعیدی بوده است، پس از شهادت ایشان در سال 1349 به مبارزه و تبلیغ خود علیه رژیم شاه شدت میبخشد و سرانجام در سال 1352 توسط ساواک دستگیر میشود. در زندان کمیته مشترک به همراه دخترش رضوانه شدیدترین شکنجهها را تحمل کرده و به سختی بیمار میشود. زمانی که امیدی به زندهماندنش نیست، از زندان آزاد میشود. استقامت وی در مقابل شدیدترین شکنجههای ساواک، یکی از بخشهای خواندنی کتاب است. دباغ پس از هجرت امام خمینی (ره) به پاریس، در سال 1357 به یاران ایشان پیوست و وظایف اندرونی بیت امام را برعهده گرفت. او در خارج از کشور، با عناوین خواهر دباغ، خواهر زینت احمدی نیلی و خواهر طاهره شناخته میشد.
◄ حضور 70 هزار نفر در مسابقه مطالعه خاطرات معصومه آباد
مجمع ناشران انقلاب اسلامی با همکاری نهادهای فرهنگی دیگر، اولین دوره از مسابقات سراسری کتابخوانی «کتاب و زندگی» را از اول محرم امسال (چهارم آبانماه 1393) آغاز کرد که پایان مهلت شرکت در این مسابقه تا ۱۹دی مصادف با ۱۷ربیعالاول (میلاد پیامبر اسلام (ص)) بود. اولین دوره این مسابقات با محوریت کتاب «من زندهام» خاطرات دوران اسارات معصومه آباد برگزار شد که طی آن ۷۰هزار نفر در مسابقه شرکت کردند. این کتاب مجموعه خاطرات معصومه آباد از روزهای کودکی تا زمان اسارتش در اردوگاههای رژیم بعث عراق است. وی از روزهای ابتدایی جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در سن ۱۷سالگی به مدت هزار و یکشب به اسارت در آمد و خاطرات او اکنون کتاب «من زندهام» را شکل داده است. تاکنون بیش از ۱۷۵چاپ از این کتاب با شمارگان ۳۰۰هزار جلد، از سوی انتشارات بروج به بازار عرضه شد. این انتشارات با ابتکار بالابردن شمارگان و تعویض کاغذ کتاب، قیمت آن را ۶۰درصد کاهش داد. مراسم پایانی این مسابقه به زودی برگزار و در آن ضمن اعلام برندگان، کتاب محوری دومین دوره مسابقه «کتاب و زندگی» معرفی خواهد شد.
◄ خاطرات نیم قرن فعالیت میلاد کیایی در «راز آشکارا»
آیین رونمایی از کتاب «راز آشکارا» شامل خاطرات نیم قرن فعالیت هنری میلاد کیایی، نوازنده سنتور و آهنگساز در گفتوگو با سیدعلیرضا میرعلینقی، 25 دی ماه 1393 در سالن خلیج فارس فرهنگسرای نیاوران برگزار میشود. انتخاب نام کتاب نیز بر اساس یکی از آهنگهایی است که آهنگساز با همین عنوان ساخته و با الهام از یکی از ابیات حافظ تصنیف شده است. میلاد کیایی اولین فعالیتهای هنری خود را با رادیو در سن ده سالگی آغاز و در ادامه عهدهدار چندین برنامه رادیویی و تلویزیونی شد.
◄ توجه مردم روسیه به خاطرات «پس از کرملین»
ادبیات غیرداستانی در میان عموم مردم روسیه جایگاه بیشتری کسب کرده و در سال ۲۰۱۴ میخاییل گورباچف با انتشار خاطراتش با عنوان «پس از کرملین» توجه زیادی را معطوف خود ساخت. رهبر پیشین اتحاد جماهیر شوروی در این کتاب از خاطراتش پس از ترک این مقام سخن گفته است. گورباچف از دیدارهایش از چهرههای کلیدی سیاسی نیز نوشته و اطلاعاتی درباره برخی از آنها ارایه کرده است. برای مثال درباره مارگارت تاچر نوشته است: «وقتی تولد ۸۰ سالگیاش را تبریک گفتم او ناگهان پرسید: میخاییل، دوست نداری دوباره قدرت را به دست بگیری؟ من که دوست داشتم این کار را بکنم.» گورباچف در گفتوگو با رسانهها نیز گفته که در کتابش دوره پرستوریکا را بار دیگر بررسی کرده و این بار آن را از زاویه دید خارجیها نگاه کرده است. او در این کتاب از دیدگاههای خودش دفاع کرده و نوشته است وقتی پرستوریکا شروع شد همه از پیر و جوان از آن دفاع کردند.
◄ نشانی:
مقايسه برخي مراكز تاريخ شفاهي داخل و خارج از كشور براساس مولفه جستجو در وب
http://www.magiran.com/view.asp?Type=pdf&ID=1349798&l=fa
دیدار با پیرمرد 120 ساله تسوجی و تاریخ شفاهی آذربایجان
http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13931023000777
به بهانه انتشار چهار مجلد از تاريخ شفاهي ايران معاصر
http://www.magiran.com/npview.asp?ID=3093901
تصمیمگیری در عملیات کربلای 5؛ نقش راویان در پوشش مستند دوران دفاع مقدس
http://yon.ir/7Org
محمد درودیان و دومین مناظره مکتوب با ابراهیم یزدی
http://www.jamaran.ir/fa/NewsContent-id_70872.aspx
تختی به روایت مردم کوچه و خیابان
http://www.tarikhirani.ir/fa/files/All/bodyView/872/index.html
چهارمين ترم از کلاسهای بررسی و تحليل تاريخ معاصر ايران
http://www.farsophone.org.uk/docs/events/History/History-seminars-Term-4.pdf
گفتوگو با فيروز گوران درباره طولاني ترين اعتصاب تاريخ مطبوعات ايران
http://www.magiran.com/npview.asp?ID=3089992
ایران دهه ۴۰ به روایت تصویر
http://tarikhirani.ir/fa/news/All/bodyView/4903/index.html