توصیه رهبر انقلاب به همه فرماندهان و رزمندگان برای ثبت خاطرات و واقعیات دفاع مقدس
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح دوم مهر 1393 در دیدار جمعی از فرماندهان عالی‌رتبه نظامی و انتظامی که به مناسبت هفته دفاع مقدس برگزار شد، گفتند: «خاطرات و واقعیات و درس‌های هشت‌سال دفاع مقدس، یک فرهنگ ساری و جاری و سرچشمه‌ای است که اگر به‌درستی درک و فهم شود، قطعاً به سود ملت ایران و آینده کشور خواهد بود.» ایشان همه فرماندهان و رزمندگان دفاع مقدس را به ثبت خاطرات و واقعیات این دوران سفارش و خاطرنشان کردند: «به لطف خداوند آثاری هم که تا به امروز از هشت سال دفاع مقدس منتشر شده است، آثار خوبی است.»
فعالیت 350 محقق تاریخ شفاهی در سراسر کشور
محمد قاسمی‌پور، رییس دفتر فرهنگ و مطالعات پایداری حوزه هنری می‌گوید: «با شناسایی محققین تاریخ شفاهی دفاع مقدس در استان‌های سراسر کشور و برگزاری کارگاه‌های آموزشی در قالب طرحی شبیه راهیان نور و بازدید آنها از مناطق جنگی دوران دفاع مقدس، آموزش ویژه‌ای برای آنها در پاییز امسال برگزار می‌شود. به طور متوسط در هر استانی 10 محقق فعالیت دارند و در حال حاضر بین 300 تا 350 محقق در دفاتر فرهنگ و مطالعات پایداری حوزه هنری در فعالیت دارند. در استان اصفهان نزدیک به 50 کار تحقیقی توسط 40 تا 50 محقق در استان اصفهان در حال انجام است. بعد از آموزش‌ها و فعال شدن نیروها تلاش می‌شود تا ضمن پیگیری فعالیت‌های آنها، کارهای آنها نقد و بررسی و کارشناسی شود. چرا که بدنه پژوهشگران دفاتر استانی بر آمده از دوره‌های آموزشی است که هیچ تعصبی نیز وجود ندارد حتما برای حوزه هنری کار کنند، همین که در راستای حفظ و ثبت و ضبط خاطرات و فرهنگ دفاع مقدس و انقلاب اسلامی تلاش کنند ارزشمند خواهد بود.»
«درسنامه تاريخ شفاهي» در دست ترجمه
ترجمه كتاب درسنامه تاريخ شفاهي (Handbook of oral history) در قالب طرحی در گروه پژوهشي حفاظت و نگهداري اسناد در سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران توسط خانم اسماعيل‌بيگي در حال انجام است. این كتاب مجموعه مقالاتي است در چهار فصل و 16 بخش كه هر يك از بخ‌شهاي آن توسط يك نويسنده متخصص به نگارش در آمده و به عنوان يك منبع مرجع در زمينه تاريخ شفاهي به شمار مي‌رود. تاريخ شفاهي به عنوان گواه يا شاهد در وقايع تاريخي، ملاحظات قانوني و اخلاقي در تاريخ شفاهي، ملاحظات قانوني و اخلاقي در تاريخ شفاهي، تئوري حافظه: فردي و اجتماعي و بيوگرافي و تاريخ شفاهي عناوين برخي از فصل‌هاي اين كتاب است.
پیش‌بینی برگزاری پنج کارگاه تاریخ شفاهی با حضور بانوان
حکیمه رحمتی‌راد، نماینده دفتر نشر آثار و ارزش‌های مشارکت زنان در دفاع مقدس در خراسان جنوبی، معرفی بانوان فعال در عرصه انقلاب و دفاع مقدس را از مهم‌ترین برنامه‌های این دفتر عنوان می‌کند و می‌گوید: «کارگاه‌های تاریخ شفاهی با هدف انجام مصاحبه با مادران و همسران شهدای استان و گرفتن خاطرات آنان آغاز شده که با استقبال گسترده خانواده شهدا روبه‌رو شد. پیش بینی می‌شود تا پایان امسال تعداد پنج کارگاه تاریخ شفاهی با حضور بانوان علاقه‌مند و با استفاده از اساتید مجرب برگزار شود.»
90 سوژه دفاع مقدس و120 نفر فعال تاریخ شفاهی
سید مهدی سیدین‌نیا، رییس حوزه هنری استان اصفهان می‌گوید که این مجموعه در حال حاضر 90 سوژه در حوزه دفاع مقدس را در دست پیگیری دارد و در ارتباط با آنها، حدود 120 نفر در حوزه تاریخ شفاهی در حال فعالیت هستند.
برگزاری نخستین کارگاه آموزشی تاریخ شفاهی در کاشان
دفتر فرهنگ و مطالعات پایداری حوزه هنری کاشان با هدف ضبط و نشر خاطرات دفاع مقدس، نخستین دوره تخصصی و کارگاه آموزشی تاریخ شفاهی دفاع مقدس را روز جمعه 28 شهریور 1393 در سالن اجتماعات دکتر قریب در دانشگاه علوم پزشکی کاشان و با حضور چهل نفر از فعالان این عرصه برگزار کرد. نخستین دوره تخصصی کارگاه آموزشی تاریخ شفاهی دفاع مقدس در کاشان، بیست و نهمین کارگاه تخصصی آموزشی تاریخ شفاهی دفاع مقدس از سوی دفتر فرهنگ و مطالعات پایداری حوزه هنری کشور بود. بیست و هشتمین دوره این کارگاه در استان گلستان برگزار شده است.
تدوین تاریخ شفاهی لشکر عاشورا
سردار غلام عسگر کریمیان، فرمانده سپاه عاشورا از تدوین تاریخ شفاهی لشکر عاشورا در آذربایجان شرقی خبر می‌دهد. وی می‌گوید: «مرکز حفظ آثار بسیج و سپاه، در حال تدوین تاریخ شفاهی لشکر عاشوراست تا کارنامه این لشکر تدوین و ثبت شود.»
آشنایی با تاریخ شفاهی در دانشگاه
اولین شماره نشریه «آرشیو» ویژه بهار و تابستان 1393 توسط دانشجویان کارشناسی ارشد مطالعات آرشیوی دانشگاه الزهرا منتشر شد. برخی عناوین مقالات منتشر شده در این نشریه به این شرح است: شکل گیری مقطع کارشناسی ارشد رشته مطالعات آرشیوی در ایران/ سهیلا خوش مشرب، بایگانی و آرشیو/ مریم زارعی، شورای جهانی آرشیو/ نگار زارع، آشنایی با تاریخ شفاهی/ زهرا سلیمانی، نوشته‌های آرشیوالدوله: پایان‌نامه‌های سردرگم/ مهدیه شیخ‌عباسی. صاحب امتیاز این فصلنامه معاونت فرهنگی- اجتماعی دانشگاه الزهرا، مدیر مسئول فرزانه طالب‌حقیقت و سردبیر مهدیه شیخ‌عباسی هستند.
معرفی طرح‌های موسسه تاریخ شفاهی معماری و شهرسازی اندیشه معاصر
موسسه تاریخ شفاهی معماری و شهرسازی اندیشه معاصر که از تیرماه 1390 به همت جمعی از علاقمندان و پژوهشگران در زمینه معماری و شهرسازی معاصر شکل گرفت، چندین پروژه مطالعاتی را در این حوزه به انجام رسانده یا در دست اجرا دارد. این مطالعات تاکنون با مشارکت بیش از یکصد نفر از صاحب نظران و تاریخ سازان معماری و شهرسازی کشور تهیه و در اختیار پژوهشگران قرار گرفته است. در یکصد و سی و چهارمین گفتمان هنر و معماری که دوم مهر ماه 1393 در باغ موزه قصر برگزار شد، طرح‌های این موسسه مانند: کاخ گلستان، تاریخ شفاهی دکتر محمدامین میرفندرسکی، محله سکونتی منیریه (تهران) و طرح‌های هادی وزارت کشور و مجموعه اندیشه معماران معاصر، توسط گیتی اعتماد، شهلا اعزازی و ابوالحسن میرعمادی، پرویز طلایی و علیرضا عظیمی معرفی شدند.
توجه جامعه آکادمیک خارج از کشور به خاطرات دفاع مقدس
فهیمه محمدسمسار که تجربه فعالیت در دفتر ترجمه حوزه هنری را دارد، می‌گوید: «شورای ترجمه این دفتر ملزم به مخاطب‌سنجی در کشور‌های هدف است. این سلیقه‌سنجی، بر اساس نظر مترجمانی که در آن کشور‌ها ساکن هستند، صورت می‌گیرد. بر اساس بررسی‌های آنان، کشور‌های آمریکای لاتین و انگلستان، علاقه زیادی به آثار حوزه دفاع مقدس ایران دارند. همچنین بر طبق بازخوردی که از جامعه آکادمیک خارج از کشور، چون دانشگاه‌های تگزاس و نیوجرسی داشته‌ایم، در مرتبه نخست خاطرات و پس از آن، قالب‌های داستان و مجموعه شعر‌ها مورد توجه‌اند.»
دانشگاه کمبریج کتابی درباره زندگی امام خمینی(ره) و انقلاب ایران منتشر کرد
دانشگاه کمبریج اخیرا کتابی درباره زندگی امام خمینی (ره) و انقلاب ایران با نام «نگاه انتقادی به [امام]خمینی» و در 344 صفحه منتشر کرده است. خبرگزاری فارس درباره این کتاب اطلاع داده که مجموعه‌ای از مقالات افراد مختلف درباره امام خمینی است(ره) که به وسیله آرشین ادیب مقدم ویراستاری شده و نویسندگان مقالات مختلف این کتاب هم عموما ایرانیانی هستند که در حوزه حقوق و سیاست و تاریخ تحصیل کرده و در همین حوزه‌ها در دانشگاه‌ها تدریس می‌کنند. یکی از مقالات این کتاب با عنوان «قانون گذاشتن یا نگذاشتن؟ نگاهی متفاوت به زندگی سیاسی آیت الله خمینی بین سال‌های 1960 تا 1980» نوشته صادق زیباکلام است. دیگر نویسندگان ایرانی که مقالاتی از آنها در کتاب آمده است عبارتند از فخرالدین عظیمی، مجتبی مهدی، امر جی ثابت، علی رهنما، مهران کامروا، آزاده کیان، بهروز قمری تبریزی، آرزو اوسانلو و بابک رحیمی.
بررسی اسناد و اسرار انفجار 8 شهریور 1360
مركز اسناد انقلاب اسلامی كتاب «پرونده مسكوت: بررسی اسناد و اسرار انفجار 8 شهریور 1360 در نخست وزیری» تألیف محمدحسن روزی طلب و محمد مهدی اسلامی را منتشر کرد. این كتاب شامل چهار فصل و شانزده ضمیمه و تعدادی از اسناد پرونده است. بر اساس اطلاعات این کتاب، ماجرای انفجار در جلسه شورای امنیت كشور در بعد از ظهر روز 8 شهریور 1360 منجر به شهادت محمد علی رجایی رئیس جمهوری، محمدجواد باهنر نخست وزیر، عبدالحسین دفتریان كارمند نخست وزیری و وحید دستجردی رئیس شهربانی كل كشور شد. عامل این انفجار مسعود كشمیری، جانشین دبیر شورای امنیت كشور بود كه در روزهای ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی به نهادهای امنیتی نفوذ كرده بود.
اهدای بیش از 6هزار عنوان منبع به کتابخانه تخصصی جنگ
نصر‌ت‌الله صمد‌زاده، مدیر کتابخانه تخصصی جنگ در حوزه هنری درباره اهدای بیش از 6هزار عنوان منبع به این کتابخانه می‌گوید: «یکی از معلم‌های منطقه سه آموزش و پرورش تهران، به نام علیرضا فردوسی‌زاده نائینی کتابخانه شخصی خود این آثار را به کتابخانه جنگ حوزه هنری اهدا کرد. مدت 15 سال برای گردآوری این کتاب‌ها با هزینه شخصی وقت صرف شده است و حدود نیمی از این کتاب‌ها به موضوعات انقلاب اسلامی سال1357، تاریخ معاصر و به ویژه دوره پهلوی دوم مرتبط است که بخش عمده آن از طرف این کتابخانه و به نمایندگی از اهدا کننده آثار به کتابخانه تخصصی انقلاب اسلامی و تاریخ معاصر حوزه هنری اهدا شد. حدود 150 کتاب اهدا شده را در کتابخانه تخصصی نداشتیم. این تعداد هم برای ما بسیار ارزشمند است. علاوه بر این، تعداد زیادی از آثار قدیمی ما که به شکل تک نسخه‌ای در کتابخانه موجود بودند، دو نسخه‌ای شده‌اند. همچنین در مجموعه هدیه شده فردوسی‌زاده به کتابخانه، مجلات نایابی هست که بیش از دو‌هزار و 600 شماره هستند. از میان این آثار، حدود 300 شماره مورد نیاز کتابخانه بوده و باقی آثار برای استفاده سایر کتابخانه‌های مرتبط آماده شده است. فردوسی‌زاده همچنین اشتیاق ویژه‌ای به گردآوری آثار تصویری انقلاب و جنگ و مجموعه عکس‌ها داشت و همه این آثار را هم به کتابخانه اهدا کرد که حدود 300 جلد کتاب مصور و نفیس است.» كتابخانه تخصصی جنگ حوزه هنری که 31 شهریور 1379تاسیس شده، اكنون بیش از 15 هزار جلد كتاب تخصصی دارد كه حدود 12 هزار جلد آن به موضوع جنگ ایران و عراق مرتبط است و با بیش از 14 هزار شماره نشریه تخصصی در این خصوص و در مجموع بیش از 35 هزار منبع تخصصی اعم از كتاب، نشریه، پایان‌نامه، لوح فشرده و دیگر منابع در گوشه‌ای از ساختمان حوزه هنری و در فضایی حدود 150 متر مربع با 7 نفر كارشناس ثابت فعالیت می‌كند. این کتابخانه 1140 نفر عضو دارد و تاكنون بیش از 54 هزار كتاب امانت داده است.
بازشناسی اشغال ایران و کشتار مردم در جنگ جهانی اول
همایش ملی «به شهادت سکوت: اشغال ایران و کشتار مردم در جنگ جهانی اول» به همت نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه تهران و با همکاری گروه تاریخ دانشگاه تهران، دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران و موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، آذر ماه 1393 در تالار علامه امینی دانشگاه تهران برگزار می‌شود. محورهای اصلی همایش، مقایسه مقاطع مختلف تاریخ ایران در مواجهه با تهدیدات بزرگ ملی و تبیین علل قدرت امروزی کشور، نتایج سیاسی تاریخی حاصل از اشغال ایران در جنگ جهانی اول در بعد داخلی و منطقه‌ای، بازشناسی جامع علل کشتار بزرگ مردم ایران در جنگ جهانی اول، مطالعه ابعاد، وسعت و میزان فراگیری جنگ، کشتار و قحطی، مطالعه اقدامات اصلاحی حکومت و نیروهای داخلی و مطالعه ابعاد حقوقی اشغال ایران و کشتار حاصل از آن است. آخرین مهلت ارسال چکیده مقالات 15 آبان‌ماه و اصل آثار 27 آبان ماه 1393 است. علاقه‌مندان برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانند به سایت همایش به نشانی http://shahadatehsokout.ir مراجعه کنند.
بازنمایی آیین عزاداری حسینی در بازار تبریز
هادی لزیری در کتاب «جامه‌دران» کوشیده با گزینش صد عکس از میان هزاران عکس، روایت عاشقی عزاداران حسینی را در بازار تبریز بازنمایی کند. این کتاب که به آیین عزاداری حسینی بازار تبریز می‌پردازد، از سوی انتشارات خیمه منتشر شده است. بازار تبریز بیش از سیصد سال است که هرساله در ماه محرم و صفر در ماتم سید و سالار شهیدان امام‌حسین (ع)، سیاه‌پوش می‌شود و شاهد برگزاری آیین‌های سنتی و قدیمی عزاداری است.
انتشار کتابی با موضوع گروگانگیری آمریکایی‌ها در جریان وقوع انقلاب
انتشارات پنگوئن در حال انتشار کتاب جدیدی با موضوع گروگانگیری آمریکایی‌ها در جریان وقوع انقلاب اسلامی ایران است. خبرگزاری فارس در این زمینه اطلاع داده که «راز یک پدر، شجاعت مادر و کنکاش پسر» عنوان کتاب 368 صفحه‌ای جدید به قلم سیروس کوپلند، نویسنده اهل نیویورک است. وی که نویسنده کتاب «یک زندگی شگفت‌انگیز» هم بوده است، این‌بار براساس داستان زندگی خود نوشته است. او در جریان گروگانگیری آمریکایی‌ها هنگام وقوع انقلاب در سال 1357، به جرم جاسوسی در دادگاه انقلاب محکوم به اعدام می‌شود و اکنون مدعی کشف حقیقت این ماجراست. انتشارت پنگوئن در بیش از 50 عنوان کتاب به طور مستقیم یا غیر مستقیم به مسائل ایران پرداخته است و قرار است این جدید کتاب را 24 مارس 2015 منتشر کند.
نشانی:
میراث فرهنگی ناملموس و تاریخ شفاهی
http://www.imna.ir/vdciyraz5t1aqz2.cbct.html
چالش های تاریخ شفاهی ایثار و شهادت
http://www.irna.ir/fa/News/81321066
نشست صنعت نفت به مثابه جبهه اقتصادی در دوران دفاع مقدس
http://www.jamaran.ir/fa/NewsContent-id_58933.aspx
گفت‌وگو با پژوهشگر موضوع «مشارکت اجتماعی زنان در جریان دفاع مقدس»
http://www.jamaran.ir/fa/NewsContent-id_59500.aspx
فرهاد مهراد واسطه آشنایی آوینی با امام بود...
http://www.mehrnews.com/detail/News/2375629
ناگفته‌هایی از زندگی شهید احمد کاظمی
http://mehrnews.com/detail/News/2372546
آیین رونمایی از کتاب «تكاوران نیروی دریایی در خرمشهر»
http://ibna.ir/vdcam0nuw49nwo1.k5k4.html
ناگفته‌های ابراهیم یزدی از جنگ ایران و عراق
http://tarikhirani.ir/fa/files/82/bodyView/832
و http://tarikhirani.ir/fa/files/82/bodyView/833
گزارش نشست نقد و بررسی کتاب «خاطرات یک روزنامه فروش»
http://ibna.ir/vdcg7u9x3ak9z34.rpra.html
با کتاب‌های پرفروش‌های دفاع مقدس آشنا شوید
http://www.mehrnews.com/detail/News/2374517
اسناد بین‌المللی و جنگ تحمیلی عراق علیه ایران
http://www.ketab.ir/ViewPdf.aspx?FileName=No448.pdf&Type=ketabhafteh
و http://ibna.ir/vdchkmniz23nv6d.tft2.html
اسناد محرمانه دفاع مقدس و دشواری‌های پژوهشگران
http://ibna.ir/vdca00nu649nwi1.k5k4.html
آیین رونمایی از کتاب «آن بیست و سه‌نفر»
http://www.sooremehr.ir/fa/content/5430
وقتی صدام از دخترش خواست برای اسرای ایرانی جوک بگوید!
http://www.rajanews.com/detail.asp?id=204828
قهرمانان گمنام
http://www.sharghdaily.ir/VijehNO.aspx?V_NPN_Id=112
فعالیت‌های شاپور بختیار در جنگ ایران و عراق
http://ibna.ir/vdcbfzb5srhbgzp.uiur.html
گفت‌وگو با نوکر و خلبان شخصی محمدرضا پهلوی
http://www.mehrnews.com/detail/News/2374512
