|
پیش خوان شماره 163
|
 |
 |
پیشرفت در ثبت تاریخ شفاهی جهاد سازندگی
عبدالله فاتحی، مجری پروژه نقش و عملکرد جهاد سازندگی در انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در دفتر امور ایثار گران وزارت کشاورزی گفت: «پیشرفت‌های بسیار خوبی در حوزه ثبت تاریخ شفاهی رزمندگان، شهیدان و عملکرد جهاد سازندگی در جنگ تحمیلی داشته‌ایم. بخشی از این مصاحبه‌ها انجام شده و آماده تحویل است و بخش دیگر اخیرا به سازمان موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس تحویل شد. این بخش، مصاحبه با بیش از 30 نفر از فرماندهان جهاد سازندگی در دوران جنگ تحمیلی درباره عملکرد پیشتیبانی و مهندسی رزمی جهاد و نقش جهاد در عملیات‌ها و ویژگی شخصیتی شهدای جهاد را در بر می‌گیرد. در این زمینه ارتباط و همکاری خوبی با دانشکده‌های تاریخ داریم. بر همین اساس به تازگی پروژه مشترکی را به سازمان موزه انقلاب و دفاع مقدس ارایه کرده‌ایم که به تاریخ شفاهی شهدای جهاد و عملکرد آنان می‌پردازد. در این طرح‌ها به صورت جزیی‌تری به عملکرد جهاد سازندگی در طول جنگ می‌پردازیم. یعنی عملکرد قرارگاه‌های پنجگانه کربلا، نجف، حمزه سید‌‌الشهدا، نوح نبی و رمضان، به اضافه 30 گردان در قالب تاریخ شفاهی ثبت خواهد شد. همچنین قرار است تاریخ شفاهی تیپ‌های مهندسی رزمی جهاد و عملکرد پشتیبانی جهاد استان‌ها در جنگ تحمیلی با همکاری مشترک «سازمان ایثارگران جهاد کشاورزی»، «سازمان موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس» و «کانون سنگرسازان بی‌سنگر» انجام شود. این پیشنهاد هم به تازگی ارایه شده است و در صورت تصویب، از نیمه دوم سال جاری (1393) این پژوهش را که جامع‌ترین تارخ‌شفاهی جهاد خواهد بود، آغاز خواهیم کرد. انتشار برخی از نتایج این طرح ها به صورت محدود و با شمارگان حدود 10 نسخه بوده که در کتابخانه جهاد کشاورزی موجود است. همچنین باغ‌موزه شهرداری تهران با همکاری مشترک اداره کل ایثارگران جهاد با 30 نفر از فرماندهان ارشد مهندسی رزمی جهاد مصاحبه در حوزه تاریخ شفاهی به انجام رساند که توسط باغ‌موزه گردآوری و در قالبت مجلداتی در مخزن کتابخانه این موزه موجود است. با ساخت موزه انقلاب و دفاع مقدس، امکان گردآمدن تمامی این کتاب‌ها در کتابخانه این موزه وجود دارد.»
انتشار پنج دفتر تاريخ شفاهي
پنج گفت‌وگوي تفضيلي با پنج تن از رجال و چهره‌هاي تاريخ معاصر کشور، در قالب پنج دفتر تاريخ شفاهي از سوي موسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران منتشر شده است. گفت‌وگو با علي دهقان، علي اکبر کوثري ، حسين خطيبي، محمد عبدالله گرجي و عبدالحسين نوايي در پنج دفتر توسط مرتضي رسولي‌پور انجام شده است.
برگزاری کارگاه آموزشي تاريخ شفاهي در استان لرستان
از سوي واحد ادبيات پايداري حوزه هنري استان لرستان، کارگاه آموزشي خاطره نگاري و تاريخ شفاهي در روز چهارشنبه 21 خرداد ماه 1393 برگزار شد. اين کارگاه آموزشي يک روزه در دو نوبت صبح و عصر و با حضور محمد قاسمي‌پور، مدير دفتر فرهنگ و مطالعات پايداري امور استان‌های حوزه هنري برگزار و مباحثي پيرامون شيوه‌هاي صحيح مصاحبه و شخصيت‌پردازي در تاريخ شفاهي، خاطره نگاري و شيوه‌های تدوين مصاحبه مطرح شد. همچنين در پايان نمونه آثار در زمينه‌هاي ياد شده از سوي شرکت کنندگان مطرح و آثاري مورد نقد بررسي قرار گرفت. قرار است اين کارگاه آموزشي به صورت فصلي تا پايان سال برگزار شود.
حرکت در مسیر تاریخ شفاهی موضوع‌محور
شفیقه نیک‌نفس، رئیس گروه تاریخ شفاهی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران درباره کتاب‌های منتشر شده از مصاحبه‌های تاریخ شفاهی توسط این سازمان گفت: «اولین کتاب خاطرات چاپ شده از غلامحسین بیگدلی با عنوان «از کاخ‌های شاه تا زندان‌های سیبری» در سال 1387 چاپ شده است. از همایش تاریخ شفاهی که در سال 1385 برگزار شد، یک مجموعه مقالات تاریخ شفاهی به چاپ رسید. راهنمای تاریخ شفاهی هم در سال گذشته به چاپ رسید. سازمان اسناد و کتابخانه ملی در زمینه تاریخ شفاهی، فعالیت خود را از سال 1371 در جایگاه آرشیو ملی شروع کرد. آرشیو ملی یک سازمان مادر است که می‌خواهد به سوالات پژوهشگران در حوزه‌های مختلف تاریخی پاسخ دهد. مصاحبه‌های زیادی تا کنون انجام شده که برنامه چاپ برای همه مصاحبه‌ها نداریم و فقط جنبه اطلاع رسانی برای پژوهشگران را دارند. این مصاحبه‌ها پیاده سازی و فهرست نویسی می‌شوند و در اختیار پژوهشگران قرار می‌گیرند. این برنامه ادامه‌دار است و اگر شرایط از لحاظ حجم، اعتبار مطالب و سندیت مناسب باشد مصاحبه‌ها به صورت کتاب در می‌آیند. روال کار در گذشته به این صورت بود که مصاحبه‌ها با چهره‌هایی انجام می‌شد که تاثیر خاصی برتاریخ معاصر داشتند. اما در حال حاضر روال کار به این صورت است که موضوعی انتخاب می‌شود و افرادی که در رابطه با آن موضوع هستند شناسایی و سپس مصاحبه با آن ها انجام می‌شود. در گذشته مصاحبه‌ها شخصیت محور بود و در حال حاضر به سمت موضوع محور قدم گذاشته‌ایم.» مصاحبه‌هایی که در سازمان اسناد انجام شده‌اند بر روی وب سایت کتابخانه ملی و با این نشانی در دسترس قرار دارند: http://www.nlai.ir/Default.aspx?tabid=%20%20%20%20%20%202620
بررسی خودمردم نگاری
نهمین نشست روند تجربه‌نگاری تربیتی با عنوان خودمردم نگاری با حضور میثم مهدیار 26 خردادماه 1393 در مؤسسه اشراق برگزار شد. خلاصه مقاله مهدیار که در این جلسه ارایه شد، چنین است: «خودمردم نگاری صورتی از بازاندیشی و نگارش است که تجربه شخصی محققان را مورد پژوهش قرار می‌دهد و این روایت «خود ـ شرح حال نویسی» را به معنا و فهم گسترده‌ترِ فرهنگی، اجتماعی و سیاسی متصل می‌کند. خودمردم نگاری از مردم نگاری (که یک روش تحقیق کیفی است که در آن محقق از مشاهده مشارکتی و مصاحبه به منظور به دست آوردن یک فهم عمیق‌تر از فرهنگ گروهی استفاده می کند) متفاوت است. در خودمردم نگاری تمرکز بر روی تجربیات سوبژکتیو و شخصی نویسنده به جای یا در تعامل با زندگی و تجربیات دیگران است. به عنوان یک نوع نگارش بازاندیشانه خودمردم نگاری به طور گسترده در مطالعات مربوط به تحقیقات آموزشی مورد استفاده قرار می‌گیرد.»
«خاطرات زنان بانه» منتشر می‌شود
فعالیت فرهنگی زنان تأثیرگذار در آبادسازی کردستان طی سال‌های 1359 تا 1368 توسط فریبا انیسی در قالب کتابی با عنوان «خاطرات زنان بانه» منتشر می‌شود. انیسی گفت: «خاطرات این زنان که در فعالیت‌های آموزشی، فرهنگی و امداد و درمان در بانه اشتغال داشتند و حدود 50 نفر هستند را مکتوب کردم.» این تا یک ماه آینده برای چاپ و انتشار به سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های مشارکت زنان دفاع مقدس تحویل داده می‌شود.
فراخوان خاطرات انقلاب در استان البرز
فراخوان جمع آوری آثار و اسناد و خاطرات وقایع انقلاب اسلامی استان البرز با عنوان «صیانت از هویت یک ملت» منتشر شد. این فراخوان استانی بخش‌های عکس و خاطره و اسناد از وقایع و مبارزات مردم استان البرز (15خردادماه 1342 تا پیروزی انقلاب اسلامی) را در بر دارد. نحوه ارسال آثار از طریق پست الکترونیک Asnad.alborz@gmail.com مراجعه حضوری یا ارسال به نشانی کرج، ضلع جنوبی میدان نبوت، کوچه میلاد، شماره82، حوزه هنری استان البرز، دبیرخانه فراخوان عکس و اسناد 15خرداد، کدپستی 3149633964 و شماره‌های شماره تماس: 34473011 / 34472287 / 33521155 و نمابرهای: 34208148 / 33521166 است.
توجه بيست‌وهفتمين دوره جايزه كتاب فصل به دو کتاب
آیین اختتامیه بيست و هفتمين دوره جايزه كتاب فصل (مربوط به کتاب‌های پاييز 1392) 25 خردادماه 1393 برگزار شد. در این دوره کتاب «بن‌بست در استراتژی، شكست در تاكتيک: نقش سازمان مجاهدين خلق (منافقين) در جنگ تحميلی با تاكيد برعمليات مرصاد» تاليف ناصر شعبانی و چاپ انتشارات دانشگاه جامع امام حسين (ع) از برگزیدگان و کتاب «از جامعه ايرانی تا ميهن تركی: زندگی‌نامه فكری و سياسی احمد آقايف، 1869 ـ 1939» تاليف علی كاليراد و چاپ انتشارات پرديس دانش از شایستگان تقدیر بود.
یادداشت‌های روزانه جلال‌آل‌احمد از سال‌های 1334 تا 1346
محمد حسين دانايي، خواهرزاده مرحوم جلال آل احمد، توضيحاتي درباره سرنوشت دست نوشته‌هاي چاپ نشده جلال آل احمد كه به تازگي در منزل آن مرحوم پيدا شده، ارایه داد. وی گفت: «اين چهار دفترچه شامل خاطرات جلال آل احمد بود. كتابچه اول از تاريخ 18 مرداد 1334 آغاز مي‌شود و تا 24 آذر 1339 در 324 صفحه ادامه دارد. جلد دوم كه سررسيد بانك ملي سال 1336 است از تاريخ 17 آذر 1337 تا 24 دي 1339 را شامل مي‌شود. جلد سوم نيز كه باز هم سررسيد سال 1339 است از تاريخ 26 آذر 1339 تا دوم آذر 1342 را شامل مي‌شود. جلد چهارم نيز شامل خاطرات مرحوم آل احمد از سوم آذر 1342 تا سوم دي ماه 1346 است، يعني يك سال و نيم پيش از فوت مرحوم آل احمد. اين 4 جلد كتاب 50 سال در حبس بوده‌اند و من شخصاً ادامه اين حصر در فراموشخانه تاريخ را انصاف نمي‌دانم. بنابراين در اسرع وقت با كسب اجازه از بقيه وراث مرحوم آل احمد، اين نوشته‌‌ها را به چاپ مي‌رسانم.»
خاطراتی از زندان مدینه منتشر شد
کتاب «عمره ناتمام: خاطراتی از زندان مدینه» نوشته حجت‌الاسلام محمد ملّائی از سوی انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم راهی بازار نشر شد. این کتاب دربردارنده عناوین مقدمه، اهمیت زیارت، بخشی از عقاید و جنایات وهابیون، آغاز سفر از قم تا مدینه، تشرف به شهر پیغمبر(ص)، دستگیری به جرم خواندن زیارت عاشورا، جلسه دادگاه، در انتظار حکم نهایی، نسیم آزادی، خاطراتی چند، نام زهرا (س) عقده از دل می‌برد و ابیاتی چند در زندان مدینه است.
واگویه‌های علم از قیام پانزده خرداد
چهلمین شماره فصلنامه مطالعات تاریخی، ویژه قیام اسلامی 15 خرداد، توسط موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی منتشر شد. در این شماره که دومین ویژه نامه 15 خرداد در سلسله شماره‌های فصلنامه محسوب می‌شود، این مطالب آمده است: رفرم ارضی در ایران، تحلیل نافرجامی قیام پانزده خرداد بر مبنای نظریه ساختار فرصت سیاسی، طیب حاج رضایی و قیام 15 خرداد، تحلیل جامعه شناختی نهضت پانزده خرداد، آیت الله حکیم و نهضت روحانیون ایران در سال‌های 1341 و 1342، روایت گری هویت، 15خرداد؛ بالندگی و تكامل گفتمان اسلام سیاسی در پیوند با فقاهت، واگویه‌های علم از قیام پانزده خرداد 1342، راهنمای مطالعاتی قیام 15 خرداد 1342، ویژگی‌ها و پیامدهای قیام پانزده خرداد بر پایه تحلیل خاطرات 13 شخصیت روحانی. سی و نهمین فصلنامه مطالعات تاریخی، ویژه رضاخان هم مدت کوتاهی پیش از شماره 40 منتشر شد و دارای این عنوان‌هاست: ایران و رضاخان؛ به روایت انگلیسی‌ها و به رضایت رضاخان(نقدی بر كتاب: ایران؛ برآمدن رضاخان، برافتادن قاجار و نقش انگلیسی‌ها)، بازكاوی ریشه‌های تئوریك سیاست‌های فرهنگی حكومت رضاشاه در اندیشه روشنفكران بومی، قرارداد نفتی 1933، مجالس پهلوی اول راهرویی برای دیكتاتوری، جمهوری رضاخانی و پیامدهای آن به روایت اسناد تاریخی و مطبوعات و «كاپیتولاسیون» از مشروطه تا پهلوی.
«پاسیاد پسر خاك» و شهید محمود امان‌اللهی
نویسنده كتاب «پاسیاد پسر خاك» با اشاره به اشتباهی كه در بخشی از این كتاب رخ داده است، عنوان كرد: «ماجرایی درباره شهید امان اللهی در این كتاب ذكر شده كه متاسفانه اشتباهی در این روایت وجود دارد و امیدوارم هر چه زودتر این اشتباه را بر طرف كنم.» محمد قبادی افزود: «حال كه در آستانه چاپ چهارم این كتاب توسط انتشارات سوره مهر هستیم، هنوز فرصت اصلاح بخش مربوط به شهید امان اللهی را پیدا نكرده‌ام و كتاب با همان اشتباه منتشر می‌شود و امیدوارم در چاپ بعدی بتوانم این اثر را تصحیح كنم. در صفحه 200 كتاب آورده ام كه :«مردی كه در ظاهر برای عراقی‌ها خبرچینی می‌كرد این بشارت را به خانواده مرحوم حجت‌الاسلام علی‌اکبر ابوترابی‌فرد داد كه ابوترابی شهید نشده و به اسارت درآمده است.» باید اعتراف كنم كه دقت لازم را نداشته‌ام و چیزی كه حقیقت دارد این است كه آن شخص ایرانی بود، اما جاسوس نبود. شخصیتی كه به او در كتاب اشاره شده است، شهید محمود امان اللهی است كه حتی پیش از مرحوم ابوترابی به اسارت عراقی‌ها در می‌آید. با قاسم امان اللهی، برادر شهید امان اللهی برای تصحیح كتاب مصاحبه كرده‌ام.»
خاطرات هشت میلیون دلاری
هيلاري كلينتون كتاب جديدش «انتخاب سخت» را منتشر كرد و همزمان با آن در مناطق مختلف نيويورك حضور يافت تا اين كتاب را امضا كند. كتاب كلينتون 656 صفحه است و گفته مي شود وي براي نوشتن آن هشت ميليون دلار دستمزد دريافت كرده است. او در اين كتاب به بررسي مواردي چون شك‌هايي كه در سال 2002 بر سر جنگ عراق وجود داشت و نيز ماجراهايي كه به كشته شدن سفير آمريكا در بنغازي منجر شد، پرداخته است. در اين كتاب روشن مي شود كه او به عنوان وزير امور خارجه در فاصله سال‌های 2009 تا 2013 چه نظراتي داشت و نظرات مخالف با وي، متعلق به چه كساني بود. او در اين كتاب از مشكلاتي كه در سال 2008 با آن روبه رو شد مي‌نويسد و از اين كه سرانجام تصميم گرفت از اوباما (رئیس‌جمهوری اکنون آمریکا) حمايت كند و توانش را در حمايت از وي بگذارد. اما كلينتون نقبي نيز به گذشته مي‌زند و از تصميم جورج بوش (رئیس جمهوری وقت آمریکا) براي حمله به عراق و عوارض آن براي آمريكا مي نويسد که اين تصميم اشتباه بود.»
نشانی:
تألیفات رهبر انقلاب از نگاه ممیّزان دوره پیش از انقلاب
http://rahbordi.ir/archives/9368/
از خاطره اولین جلسه درس تا حضور 800 روحانی و بانوی فاضله
http://www.mashreghnews.ir/fa/news/315686
درباره کتاب «تاریخ شفاهی هیئت‌های موتلفه اسلامی»
http://ibna.ir/vdchmzniz23nvzd.tft2.html
پیرامون استفاده از خاطرات و تاریخ شفاهی در نمایشنامه‌نویسی و تئاتر مستند
http://www.hhnews.ir/fa/news/14356
خاطرات شفاهی تفقه می‌خواهد
http://farsnews.com/newstext.php?nn=13930327000892
گنجینه اسناد در گام 93
http://www.ical.ir/index.php?option=com_k2&view=item&id=17876
گفت‌وگو با راوی کتاب «من زنده‌ام»
http://www.mehrnews.com/detail/News/2311671
کشف راز دست نوشته‌های آل‌احمد پس از 45 سال/ چهار کتابچه دستنویس جلال چه می‌گویند؟
http://www.mehrnews.com/detail/News/2312650
فراخوان همایش «زن در تاریخ آذربایجان»
http://www.ical.ir/index.php?option=com_k2&view=item&id=17849
گفت‌وگو با نویسنده کتاب «خاطرات شازده حمام»
http://ibna.ir/vdchzznim23nvzd.tft2.html
گزارش جلسه نقد کتاب «زمانه، زندگی و تاریخ نگاری وصاف»
http://ibna.ir/vdcftyd0ew6dxma.igiw.html
درباره کتاب کدهای سری نازی‌ها
http://ibna.ir/vdcaa6nuw49nwu1.k5k4.html
نگاهی به کتاب «پرسه در دارالخلافه» درباره تهران قدیم و فرهنگ آن دوران
http://ibna.ir/vdciwzarrt1auz2.cbct.html
| 
