شماره 154    |    20 فروردين 1393

   


 



پیش خوان شماره 154

ضبط 800 ساعت تاریخ شفاهی دفاع مقدس
اصغر رضوانی، مدیر روابط عمومی باغ موزه دفاع مقدس و ترویج فرهنگ مقاومت در تهران گفت: «در نظر داریم پانورما یا «سراسرنمای دفاع مقدس» را در سال 1393 به بهره برداری برسانیم. این سراسر نما در ضلع جنوبی باغ موزه دفاع مقدس قرار دارد و شهر خرمشهر را در قالب نقاشی در سه مرحله نمایش می‌دهد. این سه مرحله شامل خرمشهر قبل از سقوط، خرمشهر حین سقوط و خرمشهر بعد از سقوط است.» وی افزود: « در سال 92 روزانه به طور متوسط 400 نفر بازدید کننده از موزه داشتیم و سال خوبی برای برگزاری جلسات احصاء تاریخ شفاهی دفاع مقدس بود. تاکنون بیش از 800 ساعت مصاحبه با هدف تطبیق اطلاعات دفاع مقدس برگزار شده و تمام آنها توسط دوربین‌های پیشرفته ضبط و ثبت شده تا در آینده مورد استفاده قرار بگیرد.»


استفاده از تاریخ شفاهی نیروی هوایی در «پرونده‌ای برای میگ25»
کتابی با عنوان «پرونده‌ای برای میگ 25» نوشته رضا جهانفر توسط انتشارات دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران(دافوس) منتشر خواهد شد.در این کتاب اقدامات انجام شده توسط پدافند هوایی و نیروی هوایی ارتش و عملکرد شبکه فرماندهی و کنترل پدافند هوایی درباره این جنگنده با بهره‌گیری از اسناد و مدارک دفاع مقدس و تاریخ شفاهی نیروی هوایی و پدافند هوایی و مصاحبه‌های افراد مؤثر در ساقط‌کردن جنگنده‌های میگ 25 عراقی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در سال‌های جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، نیروی هوایی عراق از این جنگنده استفاده می‌کرد.


آمادگی برای ارایه تاریخ شفاهی نیروی دریایی سپاه پاسداران
سردار فدوی، فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران، در روز 22 اسفند 1392 ضمن دیدار با سردار خضرایی، مدیرعامل باغ موزه دفاع مقدس و ترویج فرهنگ مقاومت در مرکز تهران، از تالارهای این موزه هم بازدید کرد. در این دیدار سردار خضرایی ضمن ارائه گزارشی از نحوه شکل گیری موزه، خواستار برگزاری جلسات احصای تاریخ شفاهی و تدقیق اطلاعات نقش نیروی دریایی سپاه در دوران دفاع مقدس شد. سردار فدوی هم ضمن تشکر از ابتکار باغ موزه دفاع مقدس و ترویج فرهنگ مقاومت در به تصویر کشیدن مجاهدت‌ها و رشادت‌های دوران هشت ساله دفاع مقدس به ویژه در قالب جلسات احصای تاریخ شفاهی، آمادگی نیروی دریایی سپاه را برای تشکیل این جلسات در موزه دفاع مقدس اعلام کرد.


شیوه‌نامه‌ آثار تاریخ شفاهی در اختیار نویسندگان قرار می‌گیرد
گلعلی بابایی، نویسنده و رئیس سازمان هنری و ادبیات دفاع مقدس گفت: «تب گرانی کاغذ که از اواسط سال 91 فضا را فرا گرفت،‌ تا سال 92 ادامه داشت و توانست تأثیر خود را بر همه حوزه‌های نشر باقی بگذارد‌. بنابراین در حوزه خاطره‌نگاری و تاریخ شفاهی نیز جز چند اثر محدود،‌ کار خاصی عرضه نشد. بنابراین باید گفت،‌ ادبیات و تاریخ شفاهی دفاع مقدس در سال 92 نه تنها صعودی نداشت بلکه با فرود نیز مواجه بود‌.» بابایی با اشاره به محتوای آثار منتشر شده طی سال‌های اخیر در حوزه تاریخ شفاهی افزود:‌ «خاطره‌نگاری دفاع مقدس نیز خالی از آسیب نیست و برخی مسائل به این دلیل رخ می‌دهند که ساز و کار مشخصی برای تایید یا عدم تایید کتاب‌هایی که در حوزه تاریخ شفاهی منتشر می‌شوند،‌ وجود ندارد. استناد اثر تاحدودی متکی به نویسنده،‌ راوی و ناشر و سازمانی است که اثر را منتشر می‌کند‌، اگر دقت داشته باشند و برای اعتبار خود ارزش قائل باشند،‌ اثر را به مراکزی که باید آن را تایید کنند،‌ مانند پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس ارائه می‌کنند تا محتوای آن با واقعیت تطبیق داده شود،‌ اما به دلیل اینکه الزامی در این کار وجود ندارد‌، ممکن است آسیب‌هایی وجود داشته باشد.» وی گفت: «در حوزه تاریخ شفاهی طی سال‌های اخیر در کنار آثار خوب و شاخص‌، آثاری هم پدید آمده‌اند که مناسب نیستند. تاریخ شفاهی را نباید این گونه مکتوب کرد،‌ تاریخ شفاهی می‌تواند در قالب یک اثر ادبی نقل شود تا جاذبه‌های خاص خود را داشته باشد،‌ صرف اینکه ما با رزمنده و فرمانده‌ای گفت‌وگو گرفته و در قالب پرسش و پاسخ این گفت‌وگو را کنار هم قرار دهیم‌، آن هم بدون هیچ ذوق و سلیقه ادبی، نتیجه این می‌شود که کتاب‌ها چاپ شده ولی مخاطب ندارند. روند انتشار این گونه آثار در حوزه تاریخ شفاهی موجب شد تا ما در سازمان هنری و ادبیات دفاع مقدس، بین این دو موضوع یعنی تاریخ شفاهی و خاطره‌نگاری تفکیک قائل شده و به دنبال طرح شیوه‌نامه‌ای برای انتشار صحیح این آثار باشیم‌، این شیوه‌نامه را در سال 93 در اختیار نویسنده‌ها قرار خواهیم داد تا با رعایت این مرز‌بندی‌ها سیر تاریخ شفاهی حالت صعودی پیدا کند.»


لزوم پرهیز از پرداخت ادبی تاریخ شفاهی
با حضور جمعی از اساتید و فرهنگ دوستان شهر خوی آخرین جلسه از سلسله نشست‌های علمی- فرهنگی «شمیسا» در سال 1392 در آخرین روزهای اسفند ماه این سال با محوریت خوی شناسی به نقد و بررسی اسناد و کتاب‌های مرتبط با پوریای ولی اختصاص داشت. در این جلسه علیرضا مقدم، عضو هیات علمی دانشنامه جهان اسلام با اشاره به سابقه طرح موضوع وجود مزار پوریای ولی در شهر خوی، لزوم ورود هرچه بیشتر افراد متخصص به این حوزه و افزوده شدن اسناد دیگر به این موضوع تاریخی را یادآور شد و با اشاره به کتاب «پوریای ولی در خوی» اثر حسین کرلو، بر لزوم پرهیز از هرگونه دستکاری و پرداخت ادبی مطالب جمع آوری شده از افواه عمومی و تاریخ شفاهی تاکید کرد.


انتشار «تاریح شفاهی زندگی و مبارزات شهید صادق امانی»
كتاب «تاریح شفاهی زندگی و مبارزات شهید صادق امانی» تألیف امین عزیزی و مجتبی سلطانی‌احمدی توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شد. با توجه به نقش تأثیرگذار صادق امانی در بنیان‌گذاری هیئت‌های مؤتلفه اسلامی و كسب تجربیات فراوان در گروهی به نام شیعیان و انتقال آن به اعضای مؤتلفه، این كتاب درصدد است به بررسی عملكرد این شهید در قالب تاریخ شفاهی بپردازد. کتاب «گوهرهای خفته در خاک» با تدوین ریحانه خوش‌طینت هم که به تازگی از سوی مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده، خاطرات سرهنگ علیرضا غلامی از دفاع مقدس و تفحص برای یافتن پیکر شهدای این دوران را در بر دارد.


کارگاه آموزشی تاریخ‌شفاهی در کرمان و خراسان جنوبی
حوزه هنری کرمان کارگاه آموزشی تاریخ‌شفاهی را در تاریخ 22 اسفند 1392 با حضور 7 نفر از علاقمندان به جمع‌آوری خاطرات دفاع‌مقدس در سالن هم‌اندیشی این مجموعه در شهر کرمان برگزار کرد. این کارگاه با موضوع شاخصه‌های ورود به بحث تاریخ‌شفاهی و الزامات اولیه یک مصاحبه‌گر برگزار شد. واحد‌های آموزش و ادبیات پایداری حوزه هنری استان خراسان جنوبی هم کارگاه تاریخ شفاهی و آموزش ثبت مکتوب خاطرات را 21 و 22 فروردین ماه 1393 در بیرجند برگزار می‌کنند.


پیشنهاد مطالعه «پیشروی» به آنان که کارشان در حوزه تاریخ شفاهی جنگ است
احمد دهقان، داستان‌نویس، مطالعه ترجمه رمان «پیشروی» از ای.ال. دکتروف را پیشنهاد کرد. وی گفت: «سال 1392 ترجمه‌های خوبی منتشر شد که عطش مخاطبان ادبیات را به هر حال سیراب می‌کرد. من خودم کتاب «پیشروی» اثر ای.‌ال. دکتروف را خواندم. این رمان نگاهی متفاوت و بکر به جنگ را به همراه داشت. با این که موضوعش درباره جنگ داخلی در ایالات متحده است اما به نظرم برای همه آنهایی که کارشان در حوزه تاریخ شفاهی جنگ است مطالعه این رمان می‌تواند جذابیت زیادی داشته باشد.» وی از خاطرات مکتوب در مورد دفاع مقدس هم کتابی با عنوان «گوهر» را برای مطالعه پیشنهاد کرد و گفت: «گوهر» یک اتوبیوگرافی کامل از سیر زندگی یک خانواده روستایی در بستر جنگ است. نگاه خاص و جست‌وجوگر راوی این کتاب از چگونگی از هم پاشیدگی خانواده‌اش در بستر جنگ و توصیف ساختارهایی از زندگی در جغرافیای زیستی شهری که کمتر به آن توجه می‌شود چیزی است که در این کتاب من را بیش از پیش به خود جذب کرد.» رمان «پیشروی» با ترجمه امیر احمدی آریان از سوی نشر زاوش منتشر شده و کتاب «گوهر: خاطرات خودنوشت مهدي جعفري نسب اشكذري» را انتشارات سوره مهر منتشر کرده است.


ضبط صوتی و تصویری زندگینامه شفاهی ایثارگران
حجت‌الاسلام هادی عسگری، معاون پژوهش و ارتباطات فرهنگی بنیاد شهید استان کرمانشاه از ضبط صوتی و تصویری زندگینامه شفاهی ایثارگران استان، ویژه خانواده‌های شهدا و جانبازان 50 درصد به بالا خبر داد. در طرح ضبط تاریخ شفاهی ایثارگران تاکنون 700 مصاحبه صوتی و تصویری انجام شده است. در این طرح هر سال اطلاعات و خاطرات شفاهی 15 درصد از جامعه هدف (خانواده‌های شهدا و جانبازان) ضبط می‌شود.


مصاحبه‌ها و سخنرانی‌های شهید مهدی باکری کتاب شد
کتاب «کلام عاشورایی: مصاحبه و سخنرانی‌های فرمانده لشکر ۳۱ عاشورا سردار سرلشکر شهید آقامهدی باکری» به همت اسماعیل وکیل‌زاده تدوین و از سوی مرکز حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس سپاه عاشورا در استان آذربایجان شرقی منتشر شد. وکیل‌زاده برای این کتاب به سخنرانی‌های منتشر نشده شهید باکری هم دست یافته و درباره یکی از این سخنرانی‌ها می‌گوید: «یکی از سخنرانی‌های تازه یافته شده شهید باکری مربوط به قبل از عملیات والفجر یک و همان روزی است که سردار حسن باقری شهید شده بود. این سخنرانی بسیار ارزشمند است.»


پایان نگارش خاطرات سردار قاسم سلیمانی
حجت‌الاسلام علی شیرازی، نماینده ولی فقیه در سپاه قدس، از آماده‌سازی خاطرات سردار قاسم سلیمانی، فرمانده این سپاه، از روزهای دفاع مقدس خبر داد و گفت: «این خاطرات به صورت خودنوشت است و در دو جلد شامل خاطرات عملیات کربلای 5 و خاطرات کلی این فرمانده دفاع مقدس منتشر می‌شود. نگارش این اثر به اتمام رسیده و در حال حاضر در مرحله بازنویسی و بازبینی قرار دارد.» پیش‌تر انتشارات سوره مهر کتابی از خاطرات دفاع مقدس با عنوان «نبردهای پیروز» منتشر کرده بود که در آن بخشی از خاطرات سردار سلیمانی به عنوان فرمانده لشکر 41 ثارالله روایت شده است.


تولید شناسنامه‌ مناطق جنگی و عملیات‌های دفاع مقدس
آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی، 26 اسفند 1392 در دیدار مسئولان و دست‌اندرکاران اردوهای راهیان نور کشور، بازدید از مناطق عملیاتی دوران دفاع مقدس را ابتکاری در جهت شناساندن اجزاء برجسته‌ حادثه‌ بزرگ و تاریخی دفاع مقدس به مردم و نسل جوان کشور خواندند و تصریح کردند: «نکته اصلی و کلیدی در اردوهای راهیان نور، ایجاد زمینه برای «زیارت با معرفت» است.» آیت‌الله خامنه‌ای یک ابزار فراهم‌کردن زمینه‌ «زیارت با معرفت» را تولید جزوه‌هایی به عنوان شناسنامه‌ مناطق جنگی و عملیات‌های دفاع مقدس برشمردند. ایشان در همین روز و در ديدار اعضای همايش نکوداشت شيرعليمردان خان بختيارى گفتند: «کار بسیار بجایى است که ما چهره‌هاى سالم و برجسته را در میان بخش‌هاى مختلف اقوام کشورمان جست‌وجو کنیم و معرّفى کنیم؛ ظلم بزرگى است که انسان قبول کند شخصیّت‌هایى فداکارى‌هایى کردند و برجستگى‌ها و امتیازاتى از خودشان نشان دادند و چهره‌ اینها مغفول بماند و فداکارى اینها و مجاهدت اینها ندیده گرفته بشود... حالا که شما بحمدالله در این جریان قرار گرفتید، خوب است که کار را ادامه بدهید و بگردید واقعاً شخصیّت‌ها را پیدا کنید، منتها آن‌چنان که هستند؛ یعنى دقّت بشود که شخصیّت‌سازى نشود...» همچنین رهبر انقلاب ششم فروردین 1393 با حضور در میان هزاران نفر از زائران کاروان‌های راهیان نور در منطقه عمومی عملیات شکست حصر آبادان در شرق کارون، یادآور شدند: «در هر كدام از اين مناطق، قضايايى اتفاق افتاده است كه يكى از اين قضايا در ميان هر كشورى و هر ملتى اتفاق بيفتد، كافى است براى اينكه در تاريخ، آن ملت را سر بلند كند.»


خاطره‌نویسان هم در انتخاب چهره سال هنر انقلاب دیده می‌شوند
در ویژه برنامه روز هنر انقلاب اسلامی که 19 فروردین 1393 در حوزه هنری برگزار شد، اعلام شد که چهره سال هنر انقلاب اسلامی از سال آینده در روز هنر انقلاب (20 فروردین) توسط حوزه هنری معرفی می‌شود. در حال حاضر نحوه انتخاب هنرمند سال این گونه است كه نخبگان بخش‌های مختلف هنر كشور درباره هنرمند سال به اجماع برسند. از نخبگان فعال در 8 بخش مختلف هنری خواسته خواهد شد تا در مدت یك سال اتفاقات و فعالیت‌های عرصه هنر را پی گیری كنند و در انتهای سال 3 هنرمند برتر را معرفی كنند تا از بین این 3 هنرمند، چهره سال هنر انقلاب اسلامی انتخاب شود. نخبگانی كه حوزه هنری آنها را برای انتخاب هنرمند برتر سال معرفی می‌كند برگزیده جوایز ملی و بین‌المللی و یا منتقد هنری و آفریننده هنری در رشته‌های به خصوص هستند. برای اولین دوره انتخاب چهره سال هنر انقلاب اسلامی 8 رشته داستان، شعر، خاطره نویسی، نمایش، فیلم داستانی، فیلم مستند، موسیقی و هنرهای تجسمی مورد نظر است.


کارگاه نقد و تاریخ نگاری در پنجمین همایش تاریخ مجلس
سه شنبه 30 اردیبهشت ماه سال جاری زمان قطعی برگزاری پنجمین همایش تاریخ مجلس از سوی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی خواهد بود. این همایش با موضوع بررسی ساختار و کارکرد مجالس دوره نوزدهم و بیستم مجلس شورای ملی در تالار شهید مدرس (مشروطه) در دو نشست برگزار خواهد شد. نسبت به دوره‌های پیشین نشست‌های تخصصی تاریخ مجلس این نشست با تغییراتی برگزار خواهد شد، به این صورت که از تعداد سخنرانان و ارائه مقالات کاسته خواهد شد و نشست دوم به صورت میزگرد برگزار می شود. نشست دوم با انتخاب یکی از موضوعات انتخابات، قوانین و عملکرد مجالس نوزدهم و بیستم به صورت کارگاه نقد و تاریخ نگاری خواهد بود. بیش از 200 چکیده مقاله به دبیرخانه همایش ارسال شده که 150 چکیده مقاله از سوی کمیته علمی همایش انتخاب شده‌اند. چکیده مقالات ارسالی به دبیرخانه همایش در قالب کتابی منتشر خواهد شد.


«سیر در آفاق» سفرنامه چین، انگلستان و اتریش است
«سیر در آفاق» سفرنامه مجتبی رحماندوست به چین، انگلستان و اتریش است که در انتشارات سوره مهر مراحل آماده سازی را سپری می‌کند. این اثر دومین سفرنامه رحماندوست است. رحماندوست درباره این سفرنامه اظهار داشت: «سفر نخست که مربوط به انگلستان می‌شود، به موضوع گردهمایی دبیران کل موسسات غیردولتی حامی فلسطین باز می‌گردد. سفر به چین نیز به موضوع بازی‌های پارالمپیک پکن باز می‌گردد. حضور در کشور اتریش مربوط به 22 بهمن ماه سال 1388 و سخنرانی در جمع برخی از خانواده‌های قربانیان جنگ و نمایندگان سازمان‌های حامی آنهاست. «سفر غریب» عنوان اولین سفرنامه مجتبی رحماندوست و درباره سفر به مکه و مدینه است که در سال‌های گذشته توسط انتشارات سوره مهر منتشر شد.


«لشکر خوبان» کتاب پرفروش سال 1392
ده کتاب پرفروش انتشارات سوره مهر در سال 1392 مشخص شدند و مجموعه خاطرات‌های «لشکر خوبان»، «پایی که جا ماند»، «نورالدین پسر ایران»، «دا» و «دختر شینا» به ترتیب فروش جزء این آثارند.


معرفی برگزیدگان چهارمین جشنواره خاطره نویسی همدان
مراسم اختتامیه چهارمین جشنواره خاطره نویسی دفاع مقدس همدان و رونمایی از کتاب «سه تکه ابر، سه برادر» شامل گزیده خاطرات سومین دوره جشنواره، 22 اسفند 1392 برگزار شد. این جشنواره در دو بخش جبهه و پشت جبهه و از میان تعداد 616 خاطره در یک هزار و 200 برگ، 4 برگزیده و 16 شایسته تقدیر داشت. در بخش جبهه، مهدی قاسمی حائز رتبه اول شد و مهرداد موسویان رتبه سوم را از آن خود کرد. در بخش پشت جبهه، سهیلا بیات به عنوان رتبه دوم و افسانه درویش یکرنگی به عنوان رتبه سوم معرفی شدند.


نگارش کتاب به یاری خانواده‌های ایثارگران
سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های مشارکت بانوان در دفاع مقدس در آینده نزدیک کتابی با مضمون سبک زندگی شهدا، آزادگان و جانبازان منتشر می‌کند. دست‌اندرکاران این پروژه، برای نگارش این کتاب به یاری خانواده‌های شهدا، جانبازان و آزادگان، پرسشنامه‌‌ای را از طریق ارتباط با نشانی madarane93@gmail.com ارایه کردند. این پرسشنامه سوالاتی با محورهای «تفریح، گردش، بازی و ورزش»، «دوران دبستان، دبیرستان، دانشگاه، حوزه»، «خرید پوشاک، استفاده از پوشاک»، «رفتار با مردم، دوستان، همسایه اقوام و فامیل»، «غذا خوردن وعلاقه‌های شخصی»، «توقعات از مسکن»، «شغل و فعالیت»، «از خواستگاری تا ازدواج»، «الگو در زندگی»، «خاطرات مسافرت»، «عبادت و مراسم‌های دینی» و «صله رحم و عیادت از بیماران» در بر داشت.


ارتش جمهوری اسلامی ایران 250 راوی دارد
دوره «بصیرت راوی» برای نخستین‌بار از سوی ارتش جمهوری اسلامی ایران و سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس ارتش از دوم تا هفتم اسفند 1392 و با حضور 120 راوی در شهر قم برگزار شد. امیر سرتیپ ابراهیم گلفام، رییس سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس ارتش تعداد راویان ارتش را 250 نفر و استادان راوی را 75 نفر عنوان کرده است. آنها در همراهی با کاروان‌های راهیان نور (بازدیدکنندگان از مناطق عملیاتی دفاع مقدس)  در تعطیلات نوروزی آغاز سال 1393 نقش ارتش در سال‌های جنگ تحمیلی عراق علیه ایران را تشریح کردند.


آرشیو 8 میلیون و 400 هزار برگ سند و بیش از 100 هزار ساعت صوت و تصویر از شهدا
نخستین موزه شهدا در سطح شهرستان‌های استان تهران با عنوان «مقاومت، ایثار و پیروزی» 27 اسفند 1392 در شهرستان ری افتتاح شد. این موزه متشکل از هزار عنوان یادگاری از دو هزار و 735 شهید دفاع مقدس شهرستان ری در ساختمان اداره بنیاد شهید و امور ایثارگران این شهرستان قرار دارد. حجت‌الاسلام احمد مازنی، معاون پژوهش و ارتباطات فرهنگی بنیاد شهید و امور ایثارگران در مراسم افتتاح موزه گفت: «یکی از کارهای انجام شده برای ثبت و ضبط آثار شهدا، ایجاد مرکز استاندارد اسناد شهدا و مستند سازی آثار شهدا در قالب طرح «مشعل سعادت» است. تعداد 8 میلیون و 400 هزار برگ از این اسناد و بیش از 100 هزار ساعت اثر صوتی، تصویری، عکس و فیلم موجود از شهدا در این آرشیو نگهداری می‌شود.» وی همچنین در گفت‌وگو با رسانه‌های خبری از ارایه مجلداتی از «فرهنگ اَعلام شهدا» توسط نشر شاهد در آخرین روزهای سال 92 خبر داد و افزود: «فرهنگ اَعلام شهدای استان‌های اردبیل، ایلام، بوشهر، زنجان، سمنان، قزوین، مرکزی، لرستان، کردستان و کهگیلویه و بویراحمد، شامل زندگی‌نامه مستند 35 هزار و 174 شهید استان‌های یاد شده در 10 مجلد به صورت جداگانه و استانی منتشر شده است. «فرهنگ اَعلام شهدا» یک مجموعه مرجع و مستند و در بر دارنده زندگینامه تمامی افراد با ملیت ایرانی است که از سال 1342 تا زمان انتشار مجموعه کتاب‌های فرهنگ اَعلام، به شهادت رسیده‌اند و در بنیاد شهید و امور ایثارگران به عنوان شهید، پرونده دارند.»


طرحی برای تدوین دانشنامه رزمندگان آذربایجان
نشست هنرمندان شاخص تبریزی و اعضای خانه‌های تخصصی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تبریز با شهردار تبریز و اعضای شورای این شهر در آخرین روزهای سال 1392 برگزار شد. موسی غیور، عضو خانه فرهنگ و هنر پایداری تبریز در این نشست با بیان این که تاکنون آثار متعددی به لحاظ تاریخ شفاهی مکتوب شده و برخی از آنها منتشر شده و برخی دیگر نه، گفت: «طرحی برای پوشش دهی تدوین دانشنامه رزمندگان آذربایجان در دفاع مقدس و خاصه در تبریز، پیشتر ارائه شده است که متاسفانه نتیجه‌ای درخور نگرفته است.» وی ضرورت اتخاذ تصمیم در این باره را خواستار شد.


رونمایی از ترجمه کتابی درباره بمباران شیمیایی حلبچه
آیین رونمایی از کتاب «رابطه زهر‌آگین آمریکا، عراق و بمباران شیمیایی حلبچه» نوشته یوست آر هیلترمن و ترجمه یعقوب نعمتی، مترجم اثر 27 اسفند 1392 در موزه صلح تهران برگزار شد. نویسنده کتاب که یک پژوهشگر هلندی است، در این برنامه گفت: «14 سال پیش نگارش این کتاب را آغاز کردم که در سال 2007 منتشر شد. به دلیل سیاست‌های موجود در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، به عنوان یک پژوهشگر دسترسی به منابع برایم بسیار مشکل بود. در این کتاب به استفاده و کاربرد سلاح شیمیایی عراق علیه ایران پرداخته‌ام و می‌خواهم بگویم چه اتفاقاتی رخ داد که سلاح شیمیایی مورد استفاده عراق علیه ایران قرار گرفت. وقتی در دهه 1990 برای سازمان دیده‌بان حقوق بشر کار می‌کردم، از طریق  سازمان به کردستان عراق  اعزام شدم تا درباره ناپدیدشدن 10 هزار شهروند کرد تحقیق کنم. با مردم زیادی درباره ناپدید شدن شهروندان کُرد صحبت کردم و اسناد بسیار مهمی هم از پلیس امنیت عراق دریافت کردم و دریافتم سال 1988 عراق حملاتی علیه شهروندان کُرد با عنوان «عملیات انفال» انجام داده است و در آن 10 هزار نفر از شهروندان کرد، از خانه و کاشانه‌شان ربوده شدند که در واقع یک نسل‌کشی واقعی محسوب می‌شد.»


آداب و رسوم جاری در یک‌صد سال پیش
کتاب «تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز» اثر نادرمیرزا، از شاهزادگان قاجاری با تصحیح غلامرضا طباطبایی‌مجد و از سوی انتشارات آیدین و یانار منتشر شد. این کتاب بخشی از تاریخ، جغرافیا، آداب و رسوم و مسایل مربوط به تبریز را شرح داده است. طباطبایی‌مجد در آغاز کتاب می‌نویسد که نویسنده «تمامی این آداب و رسوم را كه فقط «به تبریز باشد و به جای دیگر از ایران و آذربایجان نباشد» و خود شخصاً در اجرای آنها ناظر بوده، به‌دقت و وسواس تمام نگاشته است. به همین جهت کتاب حاضر آیینه تمام‌نمایی از آداب و رسوم جاری در یک‌صد سال پیش از این بوده است.» این اثر همچنین تصاویری از مراسم نوروزی، شیوه زندگی مردم عادی، سوگواری‌ها، عروسی‌ها، استقبال‌ها، نحوه تهیه و پخت غذا دارد.


استفاده از 2000 سند برای گردآوری تاریخ انقلاب اسلامی در یزد
محمد رضا کلانتری سرچشمه، پژوهشگر یزدی بعد از دو سال تلاش و استفاده از 2000 سند برای گردآوری تاریخ انقلاب اسلامی در یزد از چشم انتظاری‌اش برای چاپ نهایی این کتاب خبر داد. وی گفت: «این کار را حدود چهار سال پیش همراه جواد بهبودزاده شروع کردیم و این اثر نزدیک دو سال است به حوزه هنری برای چاپ داده شده است.»


انجام حدود 400 مصاحبه با زندانیان سیاسی قبل از انقلاب
قاسم حسن‌پور، مدير موزه عبرت ايران گفت: «از ابتدای سال 1382 تا اواخر سال 1392 بالغ بر 800 هزار نفر از موزه عبرت ایران بازدید کردند. همچنین از ابتدای سال 1392 تا اواخر آن نیز موزه پذیرای حدود 4 هزار نفر از گردشگران و بازدیدکنندگان خارجی بوده است. در تلاش هستیم که موزه را به نماد جنایات رژیم پهلوی تبدیل کنیم در این راستا ما تصمیم داریم که ضمن انجام حدود 400 مصاحبه با زندانیان سیاسی قبل از انقلاب اسلامی یک فیلم فاخر در مورد موزه کمیته مشترک ضد خرابکاری ساواک و با همکاری یک کارگردان قوی بسازیم.» ساختمان موزه عبرت ایران، پیش از انقلاب، شکنجه‌گاه رژیم پهلوی بود و از آن به عنوان مخوف‌ترین شکنجه‌گاه تاریخ ایران یاد می‌شود. این موزه در تهران، میدان امام خمینی(ره)، ابتدای خیابان فردوسی جنوبی، خیابان کوشک مصری، خیابان شهید یارجانی، شماره۱۱ واقع است.


اگر بخواهیم خاطره‌نگاری را به یک جریان تاثیرگذار تبدیل کنیم...
احمد شاکری، منتقد و پژوهشگر ادبیات با اشاره به ادبیات دفاع مقدس و خاطره‌نگاری و تاریخ شفاهی گفت: «در طول دهه گذشته یک حرکت جهشی در حوزه خاطره و خاطره‌نگاری دفاع مقدس رخ داده است و ما هم در حوزه شمارگان و هم تنوع موضوعی و هم رشد خاطره‌نگاران و معرفی قلم‌های جدید در این حوزه شاهد رشد قابل توجهی بوده‌ایم. اگر بخواهیم خاطره‌نگاری را به یک جریان تاثیرگذار ماندگار تبدیل کنیم،‌ باید میان این حوزه و جریان‌های ناب هنری که در رأس همه آنها رمان است‌، پیوندی محکم برقرار کنیم‌، خاطره اگر نتواند در رمان‌نویسی ما تأثیر بگذارد، به خودی خود دامنه نفوذش محدود خواهد بود.»


برپایی «محله خاطرات»
در ایام نوروز 1393 نمایشگاه «محله خاطرات» با موضوع یادآوری مشاغل فراموش شده در مشهد، در بوستان کوهسنگی این شهر برپا و هنرهایی همچون ارغوان بافی ، محراب بافی ، چپیره بافی ، چارق دوزی ، آهنگری ، سنگ تراشی ، پوستین دوزی و دباغی خراسانی با استفاده از ابزاری که در گذشته مورد استفاده بوده‌اند، معرفی شدند.


تدوین خاطرات محمد جوادی در «روایت‌های ناتمام»
کتاب «روایت‌های ناتمام» که مجموعه‌ای از خاطرات امیر سرتیپ محمد جوادی، از فرماندهان دوران دفاع مقدس را در بر دارد، از سوی بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان همدان منتشر می‌شود. وی دارای نشان فتح 3 است و فرماندهی تیپ سوم زرهی شهید قهرمان همدان، فرماندهی لشکر 28 پیاده کردستان، فرماندهی تیپ 40 کماندویی سراب و قرارگاه مقدم غرب ارتش بخشی از مسوولیت‌های این فرمانده در دوران دفاع مقدس بوده است. «روایت‌های ناتمام» هشتمین اثر تالیفی اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس همدان در سال 1392 و به قلم ابوالفتح مومن در 334 صفحه از سوی انتشارات صریر منتشر می‌شود.


بازدید از سلول‌های انفرادی ساواک در کاروانسرای مشیر
هفتم فروردین 1393 برای اولین بار بازدید از سلول‌های انفرادی ساواک در کاروانسرای مشیر برازجان برای عموم مردم آزاد شد. کاروانسرای مشیرالملک در زمان پهلوی به زندان ساواک تبدیل شد. اولین گروه زندانیان سیاسی در دژ برازجان، گروه کمونیست‌ها بودند که از زندان مشهد به برازجان تبعید و زندانی شدند. به طور کلی در سال‌های دهه 1330 تمامی زندانیان دژ برازجان را کمونیست‌ها تشکیل می‌دادند، به جز چند نفر از فداییان اسلام مثل محمدمهدی عبدخدایی. اما در اوایل دهه 1340 که نهضت اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی(ره) شروع شد، زندانیان عضو گروه‌های اسلامی و ملی نیز به دژ برازجان منتقل شدند. موزه دشتستان شناسی دشتستان نیز در کاروانسرای مشیر برازجان افتتاح شده و بازدید از آن برای عموم مردم آزاد است.


«نورالدین پسر ایران» و طرح «اوراق وقف»
نورالدین عافی، راوی کتاب «نورالدین پسر ایران» با بیان این که کتاب خاطراتش از دفاع مقدس تاکنون به چاپ هفتادم رسیده است، گفت: «چاپ جدید کتاب با مقدمه‌ای در حمایت از طرح «اوراق وقف» منتشر می‌شود. از اجرای این طرح خیلی خوشحال هستم، به ویژه این که این طرح برای بیماران اجرا می‌شود. این اوراق با هزینه ناچیزی میان مردم توزیع می‌شود و عده کثیری از مردم جامعه توانایی تهیه آن را دارند. مردم نیز اگر بدانند که این پول‌ها، با چه هدفی جمع‌آوری می‎شود قطعاً شرکت می‌کنند.» کتاب «نورالدين پسر ايران: خاطرات سيدنورالدين عافي» نوشته معصومه سپهري توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده است.


کتاب‌های پرفروش نیمه اول فروردین 1393
در فهرست کتاب‌های پرفروش فروشگاه مرکزی شهر کتاب در تهران و در نیمه اول فروردین ماه 1393 کتاب‌های «دا»، «بابانظر»، «هشت سال اين گونه گذشت»، «سه‌گانه‌ای برای يگانه» و «زيتون سرخ» دیده می‌شوند. این کتاب‌ها با توجه به وقایع تاریخی و خاطرات دوران دفاع مقدس نوشته شده‌اند.


نگاهی به فعالیت صد ساله دبستان‌های نوین پارسی یزد
مستند «دبستان پارسی» از جدیدترین طرح های تصویبی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به کارگردانی حسن نقاشی در مرحله تحقیق و پژوهش قرار دارد و از روز دهم اردیبهشت ماه 1393 کلید می‌خورد. حسن نقاشی گفت: «این مستند نگاهی به فعالیت صد ساله دبستان‌های نوین پارسی یزد از سال 1257 تا 1357 دارد؛ مدارسی که با تلاش یزدی‌های مهاجر به هند و برای رشد فرهنگی مردمان کویر و مبارزه با حکومت قاجار بنیان گرفت. در تعطیلات نوروز 93 به جمع آوری اسناد و تصاویری از افرادی که در این مدارس تحصیل کردند یا مدیر و متولی بودند پرداختم. دبستان و دبیرستان کیخسروی که جزء اولین مدارس ایران در سال 1265 بوده و دو سال قبل از تاسیس دارالفنون راه اندازی شده است، محور اصلی این مستند قرار دارد.»


بررسی روایتی از کودتای 28 مرداد و خاطراتی از جبهه مقاومت گیلان
بیستمین شماره «پیام بهارستان»، فصلنامه متن پژوهی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، با مقالاتی در موضوعات ادبیات،‌ تاریخ، رسائل، فهرست‌نویسی و کتابشناسی منتشر شد. در فهرست مقالات این شماره، عناوین: شرح حال علی ابیوردی و دکتر عبدالله بهزادی به بهانه انتشار کتاب «رجال پارلمانی ایران»، معرفی قدیمی‌ترین سند موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک، مناسبات ایران عصر قاجاریه با شرکت نفت ایران و انگلیس با تأکید بر اسناد، روایتی از کودتای 28 مرداد در اصفهان (خاطرات علی مجاهد)، بررسی عملکرد دولت محمدعلی فروغی در نخستین ماه‌های اشغال کشور (شهریور – اسفند 1320 ش)، منابع مکتوب گرجی در مورد انقلاب مشروطیت ایران (1905-1911) (خاطرات سر گو گامدلیشویلی از جبهه مقاومت گیلان دیده می‌شوند. «پیام بهارستان» با مدیر مسئولی محمد رجبی و سردبیری نورالله مرادی منتشر می‌شود.


نشانی‌ها:
زندگینامه آیت‌الله سید علی خامنه‌ای، رهبر انقلاب اسلامی، به قلم علی‌اکبر ولایتی
http://www.cgie.org.ir/fa/news/10533
در پی پاسخ‌های بنیادین: نقد و بررسی کتاب «سال‌های بی‌قرار»
 http://www.khabaronline.ir/detail/344920/culture/literature
تنها تاریخ شفاهی به تولید منابع دست اول منجر می‌شود
http://javanonline.ir/fa/news/638051
تاریخ شفاهی مصدومین شیمیایی؛ سرفه‌های خردلی
http://chemical-victims.com/DesktopModules/News/NewsView.aspx?TabID=3961&Site=chemical-victims&Lang=fa-IR&ItemID=55931&mid=12546&wVersion=Staging
مبحث تاريخ شفاهي و طرح اسناد افتخار
http://javanonline.ir/fa/news/638470
تاریخ شفاهی تئاتر از زبان داریوش اسدزاده
http://khabarkhoon.com/s/4665589
مراسم رونمایی از «روایت تهران»
http://ibna.ir/vdcj8aevtuqehyz.fsfu.html
برگزاری دوره دوم همايش ادب مقاومت پارسی
http://www.hamedanpayam.com/shownews/specific/0xce75e3c28c31af38.html
تنها موزه‌ای که راویانش جانبازند
http://www.hamshahrimags.com/NSite/FullStory/Print/?Id=28900
گلوله‌های مخصوص (مرتضی سرهنگی)
 http://www.hamshahrimags.com/NSite/FullStory/News/?Id=28913
نسخه الکترونیکی کتاب «روزنوشت: یادداشت‌های روزانه شهید حسن باقری»
http://www.nashrafa.ir
«موزه معصومیت» پاموک
http://ibna.ir/vdcd990f9yt0nj6.2a2y.html
تفنگ نه دال؛ روایت رشادت بختیاری‌ها
http://www.jamejamonline.ir/newspreview/1417952616008628684
درباره کتاب «خاندان حاج سید علی تاجر بیرمی»
http://www.shabestan.ir/NSite/FullStory/News/?Serv=6&Id=351803&Mode
بزرگان تاریخ و جغرافیا که از قطار سال 1393 جا ماندند
http://ibna.ir/vdciwwaz5t1a3y2.cbct.html
کتاب گویای «لشگر خوبان»
http://www.iranseda.ir/FullAudioBook/?g=1148818
ملی شدت صنعت نفت نیاز به تاریخ‌نگاری منطقی دارد
http://ibna.ir/vdccxmqs42bqox8.ala2.html
اسنادی درباره ملي شدن صنعت نفت در ايران
http://nlai.ir/tabid/2598/mid/5853/ctl/asnad/Default.aspx?Subjectmid=5850&SubjectID=13092
کتابشناسی تاریخ محلی
http://www.localhistory.ir/bibliography/
آخرین دست‌نوشته‌های شهید سرتیپ فرهاد دستنبو
http://www.aja.ir/portal/Home/ShowPage.aspx?Object=NEWS&CategoryID=b8789b0b-9886-4e12-94fb-8ecaaa0f102e&WebPartID=5f839c92-0f3f-44f6-b8e5-54f8133dd762&ID=e2906b79-a0e6-4b5d-8c6f-4438375d4ae4
اسنادی درباره تأسيس دانشگاه تهران
http://nlai.ir/tabid/2598/mid/5853/ctl/asnad/Default.aspx?Subjectmid=5850&SubjectID=13087
گفت‌وگویی با ابوشریف که برای اولین بار منتشر شد
http://www.tarikhirani.ir/fa/news/All/bodyView/4166/index.html
«عیدگاه» در قاب خاطره‌ها جاماند
http://www.mehrnews.com/detail/News/2261993
خاطرات آخرین نقاش قهوه‌خانه‌ای
http://www.mehrnews.com/detail/News/2256770
و http://mehrnews.com/detail/News/2258240
خاطرات فوتبالی صفایی فراهانی
http://www.khabaronline.ir/detail/346839/sport/sport-management
سال‌های خاطره‌انگیز در عرصه دوبله
http://mehrnews.com/detail/News/2256844
و http://mehrnews.com/detail/News/2256631
انتشار یادداشت‌های گمشده اسدالله علم
http://www.tarikhirani.ir/fa/news/All/bodyView/4059/index.html
چهار یادداشت نویافته از قحطی در ایران
http://www.ical.ir/index.php?option=com_k2&view=item&id=16760

 


 



 
  
نام

پست الكترونيك
نظر شما
کد امنیتی

 

 

       تمام حقوق اين نشريه متعلق به سايت تاريخ شفاهي ايران [oral-history.ir] است.
counter UPDATE error: 1054, Unknown column 'count' in 'field list'