انتشار خاطرات رئیس ستاد ارتش صدام از جنگ با ایران
کتاب خاطرات نزار عبدالكريم فيصل الخزرجي، رئیس ستاد ارتش صدام از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران با عنوان «الحرب العراقية - الإيرانية: مذكرات مقاتل 1980- 1988» از سوی «المركز العربي للأبحاث و دراسة السياسات» منتشر شد. منابع خبری در کشورهای عربی اعلام کرده‌اند که راوی کتاب «جنگ عراق – ایران : خاطرات یک رزمنده ۱۹۸۸ – ۱۹۸۰» ابتدا به چگونگی شکل گیری شخصیت اجتماعی و سیاسی خویش می‌پردازد وسپس به پیمودن درجات نظامی و جایگاه‌های شغلی تا ریاست عالی‌ترین هیات‌های نظامی اشاره می‌کند. او همچنین پنج عملیات نظامی که خود فرمانده میدان آنها بوده، تجزیه و تحلیل می‌کند. مرکز عربی تحقیقات و مطالعات سیاسی هم به عنوان ناشر کتاب اذعان کرده که این اثر اولین روایتی است که باید آن را «روایت عراقی از جنگ» دانست.
ابلاغ طرح خاطره‌نگاری و ثبت تاریخ شفاهی شهدا و ایثارگران
محسن انصاری، قائم مقام بنیاد شهید و امور ایثارگران گفت: «در حال حاضر تعداد ۷.۵ میلیون سند (عکس شهدا، صدا و تصویر و...) در سایت بنیاد شهید و امور ایثارگران قرار داده شده است.» وی افزود: «۱۹ هزار گلزار شهدا در کشور وجود دارد که تعداد ۲۲۰ هزار شهید در آنها به خاک سپرده شده‌اند و از این تعداد گلزار شهدا بالغ بر ۵۲ درصد آنها ساماندهی و نوسازی شده است.» همچنین مرحله دوم طرح جامع گردآوری و مستندسازی اسناد شهدا و ایثارگران با عنوان «طرح اسناد افتخار» با ابلاغ معاون رئیس جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران آغاز شد. حجت‌الاسلام احمد مازنی، معاون پژوهش و ارتباطات فرهنگی بنیاد شهید و امور ایثارگران با اعلام این خبر افزود: «دو دستورالعمل در طرحی تحت عنوان «اسناد افتخار» به تمام واحدهای استانی بنیاد شهید و امور ایثارگران ابلاغ شده است که دستورالعمل اول با رویکرد خاطره‌نگاری به منظور ثبت و ضبط خاطرات والدین شهداست و دستورالعمل دوم با رویکرد تاریخ شفاهی به ثبت و ضبط سبک زندگی ایثارگران می‌پردازد. بنیاد شهید و امور ایثارگران با گردآوری و مستندسازی بیش از هشت میلیون سند مکتوب و دیجیتالی کردن این اسناد، نهادی پیشرو در زمینه نهضت گردآوری اسناد به شمار می‌رود.» مرحله اول طرح جامع گردآوری و مستندسازی اسناد ایثارگران از سال 1384 تا 1391 با تاکید بر اسناد مکتوب اجرا شد و حاصل آن مستندسازی بیش از هشت میلیون سند از 270 هزار ایثارگر است.
جلسه شورای خاطره‌نویسی به تاریخ شفاهی اختصاص یافت
چهارمین جلسه شورای تخصصی و سیاست‌گذاری خاطره‌نویسی با حضور علیرضا کمری، گلعلی بابایی، محسن شاه رضایی، قاسم فروغی جهرمی، معصومه رامهرمزی، مسعود امیرخانی و سید رضا میر بابا در سازمان هنری و ادبیات دفاع مقدس برگزار شد. در ابتدای این جلسه علیرضا کمری با تشریح مشکلات مبنایی که برای ثبت تاریخ شفاهی و خاطره‌نگاری وجود دارد، وجود نهادهای متعدد را یکی از مشکلات مهم و اساسی این حوزه بیان کرد و سیر انجام مطالعات درست در زمینه تاریخ شفاهی و خاطره نگاری و استمرار این حرکت در این حوزه را خواستار شد. در ادامه این جلسه پیشنهاداتی از سوی شورای تخصصی و سیاست گذاری خاطره نویسی در خصوص مباحث نظری تاریخ شفاهی و تفاوت آن با خاطره نویسی به این شرح ارائه گردید: طرح سوال از سوی شورای سیاست گذاری خاطره و پاسخ از جانب اساتید به صورت کتبی و شفاهی، تشکیل کارگاه با حضور اساتید و تعدادی از نویسندگان و منتقدان حوزه خاطره و تاریخ شفاهی، تدوین شیوه نامه (دستینه روشی) که بر مبنای مباحث نظری و علمی خاطره نویسی و خاطره نگاری صورت پذیرد. در پایان این جلسه اعضای شورا تصمیم گرفتند از این به بعد جلسات پرسش و پاسخ مباحث نظری خاطره نویسی و تاریخ شفاهی با حضور اساتید و کار‌شناسان برگزار گردد. هدف این جلسات (پرسش و پاسخ) دستیابی به شیوه نامه‌ای مدون و گفت‌وگو محور است که پس از آماده شدن و تنظیم به استان‌ها ارسال گردد.
برگزاری دوره تخصصی آموزش مصاحبه برای ثبت تاریخ شفاهی
سعید کافی، مسئول مرکزحفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان قزوین از برگزاری دوره تخصصی آموزش مصاحبه برای ثبت تاریخ شفاهی دفاع مقدس خبر داد. وی خاطرنشان کرد: «دوره آموزش تخصصی مصاحبه در تاریخ شفاهی دفاع مقدس اواسط بهمن ماه در ۱۵ جلسه برگزار می‌شود و افرادی که در این دوره شرکت می‌کنند به صورت تخصصی با این امر آشنا می‌شوند. تاکنون افرادعلاقمند زیادی ثبت نام کرده‌اند و افرادی که این دوره را با موفقیت سپری کنند در پایان دوره بر اساس نظر اساتید در پروژه‌های مختلف به همکاری دعوت می‌شوند. در این دوره علیرضا کمری، نویسنده و پژوهشگر و مهدی فراهانی، نویسنده تدریس را بر عهده دارند.علاقه‌مندان برای ثبت نام می‌توانند به نشانی قزوین، چهار راه نادری، خیابان عبید زاکانی، معراج شهدای استان قزوین یا به نشانی اینترنتی http://yasesorkh.ir مراجعه و برای اطلاعات بیشتر با شماره تلفن ۲۲۴۸۰۹۸ ۰۲۸۱ تماس حاصل کنند.»
همایش «روش‌شناسی مطالعات تاریخی» به تاریخ شفاهی هم می‌پردازد
همایش «روش‌شناسی مطالعات تاریخی و رهیافت‌های بینارشته‌ای» نیمه دوم مهرماه سال آینده در پژوهشکده تاریخ اسلام برگزار خواهد شد. در محورهای همایش عناوینی مانند حافظه تاریخی، خاطره جمعی، نظریه‌های روایت، تاریخ شفاهی و تاریخ‌نگاری بدون اسناد مکتوب، تاریخ شفاهی و فن مصاحبه دیده می‌شوند. آخرین مهلت ارسال چکیده‌ها مقالات 15 فرودین 1393 و آخرین مهلت ارسال اصل مقالات، 15 مرداد سال آینده اعلام شده است.علاقه‌مندان می‌توانند آثار خود را به گروه روش‌شناسی تاریخ‌نگاری پژوهشکده تاریخ اسلام (http://www.pte.ac.ir) کنند.
750 ساعت مصاحبه با محوریت تاریخ شفاهی انقلاب
فاطمه خندان، کارشناس واحد مطالعاتی انقلاب در مدیریت اسناد و مطبوعات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی گفت: «در بخش تاریخ شفاهی با محوریت انقلاب اسلامی، مسجد کرامت و نقش اصناف در دوران انقلاب اسلامی در مشهد، با 140 نفر از فعالان انقلابی از طبقات مختلف جامعه در دهه 1340 و 1350 در قالب 750 ساعت مصاحبه انجام گرفته است.علاوه بر آن هزار و 200 ساعت مصاحبه در باره دوران انقلاب در آرشیو بخش تاریخ شفاهی این نهاد موجود است. این مصاحبه‌ها شامل اطلاعاتی از احزاب و گروه‌ها، روحانیت مبارز مشهد و نحوه برنامه‌ریزی و سازماندهی فعالیت‌های انقلابی، نشر نوار و اعلامیه‌ها، تظاهرات و اعتصابات و سخنرانی‌ها و حوادث سال‌های 1356 و 1357 است. همچنین 200 ساعت منابع صوتی و سخنرانی انقلابی و 200 دقیقه تصویربرداری از تظاهرات مردم به مناسبت‌های مختلف در شهر مشهد از دیگر مستندات صوتی و تصویری این مرکز است.»
رونمایی زندگینامه شهید سال
مراسم رونمایی از کتاب «صوفی» نوشته امیرحسین انبارداران که دربرگیرنده زندگینامه شهید حسن صوفی است، سوم بهمن 1392 در پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس برگزار شد. شهید حسن صوفی به عنوان یکی از شهدای شاخص در سال جاری انتخاب شده است. وی زمستان 1341 در محله کبابیان همدان به دنیا آمد و 26 اسفند 1363 در جریان عملیات بدر به شهادت رسید. انتشارات فاتحان کتاب «صوفی» را به تازگی منتشر کرده است.
انتشار اسناد ساواک درباره حجت‌الاسلام جمی و آیت‌الله ابوترابی
مرکز بررسی اسناد تاریخی، کتاب‌های پنجاه و پنجاهویکم از مجموعه یاران امام خمینی (ره) به روایت اسناد ساواک را منتشر کرد. «حجت‌الاسلام غلامحسین جمی» عنوان کتاب پنجاهم مجموعه یاران امام(ره) به روایت اسناد ساواک و «آیت‌الله سیدعباس ابوترابی» عنوان کتاب پنجاهویکم این مجموعه است.
روایت جنگ برای هنرمندان کانادایی
گروه هنرمندان کانادایی اجرا کننده نمایشی بر اساس کتاب «شطرنج با ماشین قیامت» به آبادان رفتند و از محله‌های واقعی رخدادهای این کتاب رمان بازدید کردند. آنها با حضور در گلزار شهدای آبادان با وقایع دردناک زمان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و از جمله 177 مزار بدون نام از انبوه زنان و کودکان شهید این وقایع آشنا شدند و به این قهرمانان مظلوم ادای احترام کردند. بازدید از جبهه اروند رود و ذوالفقاری، مجسمه دریاقلی، پل قدیمی خرمشهر و مسجد جامع این شهر و روایت‌گری مکی یازع، راوی کتاب «بچه های کفیشه» و حبیب احمدزاده، نویسنده «شطرنج با ماشین قیامت» از دیگر برنامه‌های آنها بود. نمایش «شطرنج با ماشین قیامت» که به کارگردانی شاهین صیادی در کانادا تمرین و اجرا شده است، ششم وهفتم بهمن 1392 در بخش بین الملل سی‌ودومین جشنواره تئاتر فجر به روی صحنه رفت.
انتخاب کتاب سال دفاع مقدس از میان کتاب‌های 3 سال
گلعلی بابایی، رئیس سازمان هنری و ادبیات دفاع مقدس گفت: «برگزاری انتخاب کتاب سال دفاع مقدس از اولویت‌های سازمان است که شانزدهمین دوره آن بعد از 3 سال توقف در نیمه دوم سال 1393 برگزار می‌شود. در این راستا کتاب‌های انتشار یافته سال‌های 90، 91 و 92 داوری می‌شود.»
بررسی پرونده‌های امنیتی در جمهوری اسلامی
محمدحسن روزی طلب درباره کتاب «صخره سخت: بررسی پرونده‌های امنیتی در جمهوری اسلامی (1357- 1359)» که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر می‌شود، گفت: «حدود 600 سند منتشر نشده در این کتاب گنجانده شده که برای اولین بار منتشر خواهد شد. شاید بتوان گفت نخستین سندنگاری اسناد امنیتی پس از انقلاب در این تالیف عرضه می‌شود.» وی در توضیح بیشتر کتاب را حدود 1200 دانست و ابراز داشت: «تالیف کتاب «صخره سخت» حدود یک سال و نیم به طول انجامید. تحقیق در راستای تالیف کتاب به شکل کتابخانه‌ای انجام شده و از آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی نیز استفاده کرده‌ام؛ حدود 10 هزار برگ سند برای نگارش این اثر مطالعه شد.»
