ـ دوره‌های آموزشی تاریخ شفاهی از سوی دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی آذربایجان‌شرقی برگزار می‌شود. روح‌الله رشیدی، مدیر مسوول این دفتر با بیان این‌که این دوره برای دومین بار برگزار می‌شود، گفت: «بسیاری از دانشجویان که به فرهنگ و هنر انقلاب اسلامی علاقه‌مندند، اقدام به انجام مصاحبه‌های تاریخ شفاهی می‌کنند اما به دلیل آشنانبودن با فنون تاریخ شفاهی، این تلاش‌ها یا به سرانجام نمی‌رسد یا آنکه کیفیت خوبی ندارند. البته برگزاری این دوره‌های آموزشی ویژه دانشجویان نیست و تمامی علاقه‌مندان می‌توانند در این دوره‌ها حضور یابند. «شناسایی سوژه در تاریخ شفاهی»، «روشها و اصول مصاحبه در تاریخ شفاهی»، «روشها و اصول پیاده‌سازی در تاریخ شفاهی» و «نگارش و ویرایش در تاریخ شفاهی» برخی سرفصل‌های اصلی دوره جدید آموزشی محسوب می‌شوند. این دوره با حضور رحیم نیکبخت، پژوهشگر تاریخ انقلاب اسلامی، مهدی نعلبندی، پژوهشگر و نویسنده تاریخ شفاهی، عیسی غیور، مصاحبه‌گر مجموعه‌های تاریخ شفاهی دفاع مقدس و در 14 جلسه برگزار می‌شود.» علاقمندان، مشخصات و شماره تماس خود را به نشانی tabrizjebhe@gmail.com ارسال کرده و نسبت به تکمیل مراحل ثبت‌نام اقدام نمایند.
ـ عظیم فاطمی، معاون فرهنگی حوزه هنری استان اصفهان گفت: «جمع‌آوری تاریخ شفاهی جنگ و خاطرات ایثارگران اعم از رزمندگان، جانبازان، آزادگان و شهدا از رسالت‌های اصلی حوزه هنری استان اصفهان به شمار می‌آید. «تیغ‌های گل رُز» و «رُطه، جبهه‌ای به طول 10 متر» عناوین کتاب‌هایی در این زمینه هستند که در سال جاری به کوشش کارشناسان حوزه هنری استان اصفهان تدوین شده‌اند و تا پایان سال منتشر خواهند شد. «تیغ‌های گل رُز» مجموعه خاطرات کوتاه از جانبازان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران را دربردارد و «رُطه، جبهه‌ای به طول 10 متر» خاطرات احمد طاووسی، از فرماندهان تیپ قمر بنی‌هاشم(ع) را در خود جای داده است.»
ـ فعاليت‌هاي مربوط به بخش گردآوري تاريخ شفاهي، به همت گروه اطلاع‌رساني منابع ديداري- شنيداري کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران در شهريور امسال بيشتر گرد محور تاريخ شفاهي سازمان اسناد و كتابخانه ملي شكل گرفته است. در اين ماه، مصاحبه‌هایي با فريبرز خسروي، معاون پيشين كتابخانه و اسناد ملي، نرگس محسني مفرد، مديركل سابق شناسایي و فراهم‌آوري اسناد ملي و مشاور كنوني معاون اسناد ملي، علي سوري، معاون اداره‌كل اطلاع‌رساني و ارتباطات و علي تهراني معتمد، كارفرماي پروژه گنجينه اسناد ملي به عمل آمد.
ـ اعظم پُشت‌مشهدی، مسوول دفتر ادبیات پایداری استان هرمزگان گفت: «نگارش کتابی را به اتمام رسانده‌ام که خاطرات موسی درویشی، از شهدای جزیره هرمز را دربردارد. وی در زمان حکومت رژیم پهلوی کارمند معدن خاک سرخ هرمز بود و به دلیل ارتباط وسیعی که با روحانیون حوزه علمیه قم داشت، اعلامیه‌ها و نوارهای صوتی حاوی سخنرانی‌های امام خمینی (ره) را میان کارگران این معدن توزیع می‌کرد. شهید درویشی به دلیل فعالیت‌های وسیعی که علیه رژیم پهلوی انجام می‌داد، بارها تبعید شد. وی سال 1362 در عملیات خیبر به شهادت رسید. دوستان و همکاران شهید درویشی از دوران فعالیت وی در سپاه پاسداران هرمز و قشم خاطرات فراوانی را بیان کرده‌اند که شجاعت و رشادت این شهید را به تصویر می‌کشند.»
ـ مجموعه خاطرات دفاع مقدس سیدابوالفضل كاظمي به قلم راحله صبوری با عنوان «كوچه نقاش‌ها» برای هفدهمین بار توسط انتشارات سوره مهر منتشر می‌شود.
ـ کتاب «روند جنگ ایران و عراق» نوشته حسین علایی در بیست و پنجمین دوره جایزه کتاب فصل در حوزه علوم نظامی به عنوان اثر شایسته تقدیر شناخته شد. این کتاب در دو مجلد به وقایع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران می‌پردازد و از سوی انتشارات مرز و بوم به چاپ رسیده است.
ـ بهمن کارگر، رییس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس گفت: «سازمان هنری و ادبیات دفاع مقدس به تازگی تشکیل شده و قرار است سال آینده (1393) جشنواره کتاب دفاع مقدس را برگزار کند. به احتمال زیاد، فراخوان این جشنواره تا یک ماه دیگر (آبان‌ماه) منتشر می‌شود و گلعلی بابایی دبیر این جایزه خواهد بود.» وی افزود: «اگر نگاه خوش‌بینانه داشته باشیم، تاکنون تنها پنج‌درصد در زمنیه دفاع مقدس کار فرهنگی انجام داده‌ایم. راه‌اندازی نهضت ترجمه را به صورت جدی دنبال می‌کنیم و در این زمینه علاوه بر ترجمه آثار مکتوب، ترجمه سریال‌ها و تولیدات نمایشی هم به زبان‌های انگلیسی، عربی و اردو مورد توجه قرار دارند. همچنین پیشنهادی در زمینه ترجمه آثار به زبان روسی برای حوزه قفقاز هم داشته‌ایم.»
ـ محمدعلی فلکی، مسئول حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس سپاه حضرت سیدالشهدا(ع) استان تهران گفت: «بیش از صدها نفر از فرماندهان پیشکسوت دوران دفاع مقدس در اطرافمان داریم و افراد زیادی را هم برای جمع‌آوری و ثبت خاطرات آنها داریم اما منابع مالی برای تامین این تیم‌ها و تزریق نیازمندی‌های اولیه‌شان برای ما فراهم نیست. متاسفانه چون وابسته به اعتبارات محدود سازمانی هستیم به نتیجه نمی‌رسیم، به عنوان مثال برای سال ۹۲ فقط مجوز چاپ دو کتاب را به ما داده‌اند که برای چاپ هر کتاب ۵ میلیون تومان اعتبار تخصیص یافته است و معلوم نیست همه این پول تا پایان سال تامین شود، بنابر این ما چه کتابی می‌توانیم درباره یک شهید یا یک موضوع دفاع مقدسی بنویسیم که هزینه آن در حد ۵ میلیون تومان باشد؟ یکی دیگر از معضلات این مرکز این است که برادران پیشکسوت و خانواده‌های محترم شهدا در طول سالیان گذشته مطالب زیادی را در این زمینه ارائه کرده‌اند و دیگر از بیان مجدد و مکرر آن خسته شده‌اند، از سوی دیگر برای گفتن مطالبشان به هرکس اعتماد نمی‌کنند. با خانواده‌هایی بیش از ۱۰ بار مصاحبه شده اما آنها اظهار داشته‌اند که هیچ خبری از آنها در هیچ رسانه‌ای منعکس نشده است. به همین خاطر تمایلی به مصاحبه مجدد ندارند و این موضوع کار ما را در جمع‌آوری آثار با مشکل مواجه کرده است.» وی افزود: «اولین و اصلی‌ترین ماموریت ما جمع‌آوری خاطرات و مطالب فرماندهان و رزمندگان دوران دفاع مقدس و خاطرات خانواده‌های معظم شهداست که با جمع‌آوری این اطلاعات می‌توانیم تاریخ شفاهی یگان خودمان را تدوین کنیم و اولویت بعدی انتشار این آثار برای جامعه است. سپاه حضرت سیدالشهدا(ع) دارای ۱۷ ناحیه است که ماموریت جمع‌آوری آثار به تمام این نواحی ابلاغ شده و دفتر حفظ آثار این نواحی مسئولیت جمع‌آوری و ثبت و ضبط این مطالب را برعهده دارند.»
ـ حجت‌الاسلام سید ولی هاشمی، درباره جدیدترین اثر خود با عنوان «گردان 110» گفت: «این کتاب زندگینامه کیومرث جهان‌آرا را در بر دارد. وقتی به زندگی او می‌نگریم متوجه می‌شویم که 10 سال سابقه حضور وی در نبردهای مستقیم با دشمنان انقلاب و جمهوری اسلامی و پنج سال حضور در نقاط مرزی جنوب غرب کشور باعث شده است حوادث مختلفی را تجربه کند. وی دست‌نوشته‌هایی از آن روزها دارد که در کتاب «گردان 110» گنجانده شده است. این اثر را برای چاپ و انتشار به انتشارات سوره مهر ارایه خواهم کرد.»
ـ تك خاطرات انقلاب و دفاع مقدس توسط دفتر فرهنگ و مطالعات پایداری حوزه هنری استان كرمان جمع آوری و منشر می‌شوند. اجرای این طرح به تازگی آغاز شده و تا پایان سال 1392 ادامه دارد. این دفتر از هم‌استانی‌هایی كه در این دو مقطع تاریخی حضور داشته‌اند تقاضا کرده تك‌خاطرات خود را، هر چند كوتاه، از طریق ایمیل payedari@artkariman.ir و نشانی پستی كرمان، خیابان امام‌خمینی(ره)، كوچه شماره 8، حوزه هنری استان كرمان، دفتر فرهنگ و مطالعات پایداری ارسال کنند.
ـ کتاب «سجده بر خاك: متون برگزيده فراخوان دومين مسابقه توليد متون نمايشي از كتابهاي نورالدين، پسر ايران و خاك‌هاي نرم كوشك» با تدوین علي داننده و غلامرضا برادران‌حسن‌زاده از سوی انتشارات ياس نبي در 278 صفحه در تبریز منتشر شد.
ـ احسان فرج، معاون فرهنگی و مدیر تولیدات هنری سازمان موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس گفت: «موزه بزرگ انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در فضای وسیعی بالغ بر ۵۰ هزار مترمربع و در ضلع جنوبی حرم امام خمینی(ره) ساخته خواهد شد. چگونگی پیدایش جمهوری اسلامی ایران، تاریخ سی ساله انقلاب اسلامی و حوزه دفاع مقدس، نقش استان‌های مختلف در دفاع مقدس، زندگینامه و خاطرات شهدا، جانبازان و ایثارگران و ابزار و ادوات جنگی از جمله مواردی است که در این موزه به نمایش گذاشته خواهد شد. سازمان موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس به ریاست سردار مرتضی قربانی در حال تکمیل مطالعات طرح احداث این موزه بوده و فاز صفر آن به انجام رسیده است. هم اکنون در حال جمع آوری و تدوین محتوای موزه هستیم و سازمان میراث فرهنگی می‌تواند به عنوان متولی موزه‌داری کشور به عنوان یک عضو متخصص در راه اندازی آن کمک کند.»
ـ کتاب «طبیبان نبرد» که به چگونگی عملکرد پزشکان نظامی از بدو شکل‌گیریِ به صورت منسجم و در صحنه‌های نبرد می‌پردازد، از سوی انتشارات سوره سبز منتشر شد. احمد‌رضا تاجیک، نویسنده این اثر در سرآغاز کتاب نوشته که انگیزه این کار، ذکر تاریخچه عملکرد اداره بهداشت و درمان نزاجا(نیروی زمینی ارتش) و نیز جنبه آموزشی آن بوده است. این کتاب در سه فصل «تاریخچه طب نظامی ایران»، «روسای اداره بهداشت و درمان نزاجا پس از پیروزی انقلاب اسلامی»، «بحث و تجزیه و تحلیل» و با استفاده از روش تاریخ شفاهی تدوین شده است.
ـ مجموعه سه جلدی «زبان گفتاری در دوره‌های مختلف تاریخ ایران» توسط اداره کل مطالعات مرکز تحقیقات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران رونمایی شد. سید محسن حسینی، یکی از نویسندگان این مجموعه گفت: «این اثر با هدف دست یابی به پاره ای منابع زبان گفتاری از حمله مغول تا انقلاب مشروطه انجام شده است. این پژوهش به نوعی پژوهش در حوزه زبان شناسی تاریخی است و از آنجا که تقریباً هیچ مدرک شنیداری برای این پژوهش در دسترس نبود (البته به غیر از اشارات پراکنده ای در متون مختلف و تعداد محدودی منابع شنیداری دوره قاجار)، سعی شد از طریق مراجعه به آثار جغرافی نویسان این خلاء پر شود.»
ـ کتاب «تاریخ مجسمه‌سازی در ایران» که از فرهاد کوهکن شروع و به علی اکبر حجار ختم می‌شود و پرویز تناولی برای نگارش آن سال‌ها پژوهش کرده است، رونمایی شد. محمودرضا بهمن‌پور، مدیر موسسه فرهنگی نظر که این کتاب را به چاپ رسانده است، گفت: «این کتاب جای بسط و ادامه دارد و با توجه به این که زمزمه شده پرویز تناولی کار بر روی کتاب دوم را شروع کرده است، منتظر جلدهای بعد کتاب خواهیم بود.» در ادامه پرویز تناولی، مولف کتاب هم گفت: «از آنجایی که ما در مجسمه‌سازی تاریخ مدون و مستندی نداریم، فرهاد کوهکن را مبدا مجسمه‌سازی ایران گرفتم. البته با این فرض که طاق بستان کار اوست. در دوران قاجار می‌بینیم ناصرالدین شاه مجسمه‌سازی غربی را به ایران آورد و کم‌کم گرایش به فیگور نیز زیاد می‌شود تا به فردی به نام علی اکبر حجار می‌رسیم که کتاب در این نقطه تمام می‌شود. من سعی کردم در این کتاب هر آنچه در مورد مجسمه‌سازی می‌دانستم بیان کنم.»
ـ نخستین جلد از مجموعه چهار جلدی «تاریخ اجتماعی سینمای ایران» اثر حمید نفیسی با ترجمه محمد شهبا از سوی انتشارات مینوی خرد منتشر می‌شود. این مجموعه شامل دو هزار صفحه است و دوران قبل از ورود سینما به ایران تا سال 2012 را دربرمی‌گیرد. نخستین جلد این مجموعه به دوره اول فیلمسازی در ایران که به دوره «تولید کارگاهی» مشهور است، اختصاص دارد. نفیسی در دومین جلد «تاریخ اجتماعی سینمای ایران» به «دوره صنعتی شدن»، در سومین جلد به «دوره اسلامی شدن» و در نهایت در چهارمین جلد آن به «دوره جهانی شدن» سینمای ایران می‌پردازد. حمید نفیسی این مجموعه را از سوی دانشگاه دیوک آمریکا منتشر کرده است.
ـ کتاب «روش تحقیق در مطالعات فرهنگی و رسانه» به قلم سعیدرضا عاملی و با همکاری اعضای مرکز پژوهشی سیاست‌های مجازی دانشگاه تهران و مقدمه پروفسور آرتور آسابرگر، استاد ممتاز بخش راديو و تلويزيوني و هنرهاي ارتباطات الكترونيك دانشگاه ايالتي سانفرانسيسكو، از سوی انتشارات دانشگاه تهران روانه بازار نشر شد. فصل‌های این کتاب حوزه‌هایی مانند روش‌شناسی قومی، روش‌های پیمایشی، تحلیل ژانر، تحلیل محتوا، روایت‌شناسی، گروه‌های کانونی، نظریه دریافت، نظریه داده بنیاد، تحلیل گفت‌وشنود، تحلیل گفتمان، مطالعات فرهنگی، پدیدارشناسی و نظریه شبکه‌های اجتماعی را در بر دارد و تاریخ شفاهی، تحلیل خوشه‌ای، ارزیابی وب، تحلیل انتقادی رسانه، تحقیق آرشیوی و تحلیل مخاطب از دیگر حوزه‌های مورد نظر این کتاب است.
ـ شماره 54 فصلنامه تاریخ پژوهی، مجله انجمن علمی دانشجویان تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد منتشر شد. برخی از عناوین مطالب این مجله عبات است از: امتیاز نفت شمال و نقش شرکتهای آمریکایي/ حسین گلزاری، نگاهی به عوامل ظهور و افول انقلاب مشروطه در ایران/ حسین صفری‌نژاد، واكاوي آگاهي ايرانيان از مشروطيت/ غلامرضا وفایی‌مهر، آشنایی ایرانیان با فراماسونری و نخستین فراماسونرهای ایرانی / آرش صبوری زالوآبی، مقايسه دو گروه سياسي اسلامگرا در دوره پهلوي/ هادی وکیلی، محمدحسن پورقنبر.
ـ اثری با عنوان «ارامنه و انقلاب مشروطه ایران» به‌قلم سید سعید جلالی از سوی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شد. کتاب دربردارنده چهار بخش اصلی با نام‌های «نگاهی اجمالی به تحولات اجتماعی جامعه ارامنه ایران از دوره صفویه تا عصر مشروطیت»، «سوسیالیسم ایرانی: دو تجربه از گفتمان‌های سوسیالیستی در ایران عصر مشروطه»، «هنچاکیان در انقلاب مشروطه ایران، توأمانی تفنگ و قلم» و «داشناکسوتیون در ایران (پیروزمردان بدفرجام)» است. در مقدمه کتاب نوشته شده است: «قدمت خاطره جمعی ایرانیان در سرزمین ارمنستان و بالعکس، محصول یک امر دفعی و ناگهانی نبوده، بلکه دارای یک فرایند درون‌زای چند هزار ساله بوده است. نقش تمدن ایرانی در ساماندهی و مهندسی فرهنگی و سیاسی جامعه ارمنی بیش از تمدن‌های دیگر بوده و همچنین خلاقیت‌های فکری و فرهنگی ارامنه همواره بر پیکره جامعه ایرانی اثر نهاده است.»
ـ لورنس گودوین، مورخ پوپولیسم درگذشت. وی در دههٔ ۱۹۶۰ از تجارب شخصی‌اش در تشکیل یک ائتلاف سیاسی فرانژادی، در نگارش تاریخی معتبر از ظهور پوپولیسم در آمریکای قرن نوزدهم استفاده کرد. لورنس کوربت گودوین در ۱۶ جولای ۱۹۲۸ در فورت هواچوکای ایالت آریزونا به دنیا آمد؛ پایگاهی نظامی که پدرش کلنل کری ادوین گودوین در آنجا مستقر بود. پس از اتمام تحصیلاتش در دانشگاه ای اند ام (A&M) تگزاس به ارتش پیوست و پیش از آنکه ارتش را ترک کند به درجهٔ سروانی دست یافت. او در اوایل دههٔ ۵۰ به آستن نقل مکان کرد و با گذشت یک دهه موفق به اخذ دکترای خود از دانشگاه تگزاس شد. در سال ۱۹۷۱ استاد دانشگاه دوک شد و ۳۲ سال در این سمت باقی ماند. او بخش تاریخ شفاهی دانشگاه دوک را بنیان نهاد و در این بخش با تمرکز بر نقش سیاه‌پوستان در جنبش مدنی، مصاحبه‌های مختلفی را در جنوب آمریکا جمع‌آوری و ثبت کرد. در این پروژه تعداد زیادی از دانشجویان سیاه‌پوست همکاری می‌کردند.
ـ خاطرات آریل دورفمن با ترجمه عبدالله کوثری از سوی نشر لوح فکر منتشر شد. وی گفت: «کتاب «در جست‌وجوی فِرِدی» مجموعه مقاله‌ای از آریل دورفمن است که درباره زندگی در شیلی است و بخشی از کتاب «Desert Memories» یا «خاطرات صحرا»ی اوست. این کتاب شرح سفر دورفمن به منطقه کویری شمال شیلی است که به نورته گرانده موسوم است. وی در میان ویرانههای قرن گذشته در پی خاطره دوستی است که او میداند در یکی از شهرهای این‌جا در جریان کودتای پینوشه (۱۹۷۳) تیرباران شده است. «در جستجوی فِرِدی» چیزی بیش از بازگویی خاطره و افسوس خوردن بر مرگ انسانی مبارز است. این نوشته بازنمایی دوران وحشت نیز هست، دورانی که بسیاری از آرزوها را به خاک کرد و فرصتهایی را از میان برد که دیگر تکرار نخواهد شد. دورفمن تاکنون دو کتاب و چندین مقاله درباره کودتای ۱۹۷۳ شیلی نوشته است.»
