ـ محمدحسن ابوحمزه، یکی از نویسندگان دفاع مقدس گفت: «تاریخ شفاهی ماحصل یک فرآیند و اولین سوال این است چه کسانی باید در خصوص دفاع مقدس مورد مصاحبه قرار گیرند. با توجه به این نکته که در ثبت تاریخ شفاهی نگاه انتقادی به شهادت شفاهی و برداشتها لازم است، کسانی که باید خاطرات آنها ثبت شوند عبارتند از رزمندگانی که مستقیم درگیر موضوع بودهاند، پشتیبانی کنندگان جنگ، مردم و خانوادهایی که مستقیم و غیرمستقیم درگیر جنگ بودهاند. من دسته آخر را طرف درگیر جنگ میدانم چرا که آنها نیز شاهد حوادث و اتفاقاتی بودهاند که بسیار مهم است و میتوان تمهیداتی پیشبینی کرد تا این مهم انجام شود. اگر سازمان مستقلی برای این کار تأسیس شود خیلی بهتر است. زیرا شمار کسانی که باید برای تدوین تاریخ شفاهی دفاع مقدس از آنان مصاحبه شود، بسیار زیاد است. فقط اگر به شمار نیروهای داوطلب مردمی و بسیج بپردازیم با رقم بسیار بالایی روبهرو خواهیم شد. بهترین روش پس از تأسیس نهادی خاص و معرفی متولی جهت برنامهریزی، استفاده از نیروهای اعزام کننده است؛ یعنی هر یگان به ثبت تاریخ شفاهی نیروهای تحت امر خویش بپردازد. در کنار نیروهای دولتی پایگاههای بسیج و مساجد ظرفیت انجام این کار را در سطح نیروهای بسیجی و مردم دارند. به تازگی هم برای ثبت تاریخ شفاهی اقداماتی آغاز شده است؛ از جمله آن که در سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، مسئولیت ثبت تاریخ شفاهی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در دوران دفاع مقدس به اینجانب سپرده و اقدامات اولیه آن انجام شده است، مراحل تحقیقاتی کار شروع شده و در آینده نتیجه کار ارائه خواهد شد.»
ـ انتشار اینترنتی خاطراتی از امام خمینی(ره) به روایت آیتالله خامنهای، رهبر معظم انقلاب اسلامی در قالبهای صوت و فیلم و متن آغاز شد. نخستین قسمت این مجموعه در نشانی http://farsi.khamenei.ir/page?id=24070 قرار دارد. همچنین به مناسبت فرارسیدن هفته دفاع مقدس، پایگاه اطلاعرسانی KHAMNENEI.IR مجموعه صوتی «روایت حماسه» را منتشر كرد. این مجموعه به روایت حضرت آیتالله خامنهای از چند برهه از دفاع مقدس میپردازد و اولین قسمت آن در نشانی http://farsi.khamenei.ir/audio-content?id=24077 قرار گرفته است.
حجتالاسلام شیخ مصطفی رهنما، از مبارزان دهههای 1330 به بعد و حامیان حقوق مردم فلسطین صبح هفتم مهر 1392 درگذشت. دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری اعلام کرد که بیستونهمین اثر از سلسله کتابهای خاطرات این دفتر «خاطرات شیخ مصطفی رهنما به ضمیمه یادداشتهای سال ۱۳۳2» نام دارد که تاکنون در دو نوبت و سالهای 1384 و 1387 از سوی انتشارات سوره مهر منتشر شده است. حجت الاسلام شیخ مصطفی رهنما با حمایت مرحوم آیت الله کاشانی در دهه 1330 نخستین تشکل حمایت از حقوق مردم فلسطین در مقابل غاصبان صهیونیستی در ایران را به نام جمعیت مسلم آزاد تاسیس و فعال کرد و کتابها و مقالات متعددی درباره فلسطین و مباحث جهان اسلام از این روحانی مبارز برجای مانده است. وی در سالهای مبارزه با حکومت پهلوی 21 بار دستگیر شد و بیش از پنج سال از زندگی خود را در حبس و تبعید گذراند. شیخ رهنما در یکی از مصاحبههای خود گفته است: «به خاطر نوشتن مقاله «ملی شدن کانال سوئز» مدتی تحت تعقیب بودم که حتی سفیر سوریه در ایران به من پیشنهاد داد مرا از ایران خارج کند که نپذیرفتم و به بابل رفتم و نهایتاً از طریق شهربانی دستگیر شدم. آنجا بازجوی من میخواست اعتراف کنم که با سفارت شوروی در ارتباط هستم تا بتوانند من را به عنوان جاسوس اعدام کنند و چون اعترافی در این مورد نکردم به شدت مرا مورد شکنجه قرار دادند. یادم هست کسی که شکنجهام میکرد مرد تنومندی بود که با چوب بزرگی بین کتفهایم میزد یا به طور متوالی محکم بر سرم میکوبید و طوری با شدت این کار را انجام میداد که به او گفتم به خودت رحم کن ببین چه عرقی کردی؟! یا اینکه نور زیاد و صداهای بلندی برای مدت زمان طولانی برای من ایجاد میکردند یا مانع خوابیدن من میشدند. در اثر تحمل این شکنجهها دچار عارضههای بدنی شدم، به طوری که دکترها تشخیص دادند در مغزم آب جمع شده است.»
ـ «یکی از این روزها به بلوغ رسیدم» کتاب در برگيرنده يادداشتهاي محمود نجيمي از 6 عملیات در جبهههاي دفاع مقدس، به زودی توسط انتشارات سوره مهر به چهارمین چاپ میرسد. کتابهای «خاطرات ایران» که توسط شیوا سجادی تدوین شده و شرح کاملی است از زندگی ایران ترابی که اوج جوانیاش را در بیمارستانهای مناطق جنگی گذرانده و «پشت دیوارهای شهر» با خاطرات سیدسعید موسوی از ایام وقوع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در خرمشهر از سوی همین ناشر به سومین چاپ میرسند. كتاب «از چندهلا تا جنگ» با خاطرات شمسي سبحاني به قلم گلستان جعفريان هم برای پنجمین بار توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده و کتاب «خداحافظ کرخه» با خاطرات داوود امیریان از دفاع مقدس از سوی همین انتشارات به چاپ پنجم میرسد.
ـ كتاب «حسن تی شی» (در زبان گیلانی به معنی «حسن برای تو») شامل خاطرات خاله شهید حسن مرادی از این شهید دوران جنگ تحمیلی عراق علیه ایران است. این كتاب توسط سیده نساء هاشمیان در سه بخش خاله لیلا، قاب چشمها و اسناد و مدارك تدوین شده و توسط حوزه هنری گیلان منتشر میشود.
ـ مجموعه مستند «آبهای جوشان» به کارگردانی محمد دبوق، مستندساز لبنانی، دوم مهرماه 92 رونمایی شد. سازمان هنری رسانهای اوج پس از دو سال تلاش شبانه روزی نزدیک به 600 اثر در حوزه مستند سینمایی تولید و آماده پخش کرده و مستند «آبهای جوشان» را ظرف یک سال و نیم گذشته در 10 کشور ساخته است و در آن با 10 نفر از کارشناسان نظامی – امنیتی آمریکا، اروپا، کشورهای عربی و روسیه درباره قدرت نیروی دریایی ایران در محدوده خلیج فارس صحبت شده است. این مستند در سه قسمت 50 دقیقهای برای نمایش آماده خواهد شد. در نشست رونمایی مستند «آبهای جوشان» درباره مصاحبه با یکی از کارشناسان نظامی رژیم صهیونیستی که در این مستند گنجانده شده، عنوان شد که برای آقای دبوق امکان سفر به اسرائیل نبود به همین خاطر یک تیم مقیم در رژیم صهیونیستی را مامور کرد که با این کارشناس نظامی مصاحبه بگیرند. اتفاقا این کارشناس نظامی نیز به توانمندیهای ایران اعتراف میکند.
ـ کتاب «خاطرات دکتر زرین تاج کیهانی دوست» با تدوین فریبا انیسی توسط مرکز امور زنان و خانواده ریاست جمهوری منتشر شد. کیهانی دوست که فوق تخصص بیماریهای اعصاب و روان کودکان را دارد و هم اینک در بیمارستان ولیعصر(عج) مشغول به کار است از زنان پزشکی بوده که در دوران دفاع مقدس در جبههها حضور داشته و به درمان مجروحان جنگ میپرداخته است. خاطرات کتاب دسته بندی شده است و از زمان کودکی شروع میشود و تا رحلت امام خمینی(ره) ادامه پیدا میکند. بخش انتهایی کتاب هم شامل خاطرات سفر به انگلیس برای ادامه تحصیل است.
ـ دفتر ترجمه حوزه هنری ترجمه انگلیسی چندین کتاب خاطرات دفاع مقدس را در دست انجام دارد. «زیتون سرخ» با مترجمی محمدرضا قانونپرور، «نورالدین پسر ایران» با مترجمی شقایق قندهاری و «مهمان صخرهها» با مترجمی محسن کریمی راهجردی از جمله این آثارند. در بخش ترجمه به زبان اسپانیولی نیز «پایی که جا ماند» توسط مریم اورنروسوله و «دا» توسط نجمه شبیری و نازنین نوذری در حال ترجمه است. همچنین کتاب «دا» توسط بشیر عالمی در حال ترجمه به زبان اردو است.
ـ شب سوم از شبهای داستان برج میلاد تهران، دوم مهر 92 برگزار شد. احمد دهقان در این برنامه داستان «تانكچیها» را برای حاضران خواند و در پاسخ به سوال مجری برنامه، مبنی بر اینكه اگر بخواهید از یكی از همرزمان خود یاد کنید، اسم چه كسی را عنوان میكنید، گفت: «آدمهای زیادی هستند و نمیتوانم یك نفر را نام ببرم، ولی جالب این است كه تمام همرزمانم را به یاد دارم. یادم هست یكبار در دفتر كارم نشسته بودم كه تلفنم زنگ خورد و كسی با كلمات بریده بریده از پشت تلفن گفت: سلام احمد جون. بلافاصله او را شناختم و گفتم سلام قاسم جان! و با او احوالپرسی كردم. او را به یاد داشتم. قاسم آقاجانی بود كه در سالهای جنگ، تركش به بصلالنخاعش اصابت كرده بود و به این دلیل نمیتوانست خودش را تكان دهد. بعد از اینكه نیم ساعت با هم حرف زدیم و از خاطراتمان گفتیم، همان طور كه زبانش میگرفت، گفت یك روز بیا ببینمت. او آدرس یك لوازمالتحریرفروشی را در میدان آزادی داد و گفت در كنار آنجا كمربند میفروشد و همه او را به نام قاسم جانباز میشناسند. بعد از این كه آدرس داد، گفت: «عصرها بیا، روز اگر بیایی، آفتاب داغ است و نمیتوانم نور آن را تحمل كنم، اگر زیر نور آفتاب باشم، غش میكنم.»
ـ هادی مرادپیری، رییس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس در گردهمایی و هم اندیشی اساتید علوم و معارف دفاع مقدس استان اصفهان گفت: «در آیندهای نزدیک دانشکده علوم و معارف دفاع مقدس در کشور راه اندازی می شود. باید قطبهای علمی را در پنج نقطه کشور ایجاد و بررسی علمی ابعاد دفاع مقدس را عملیاتی کنیم. کتابهای در زمینه دفاع مقدس اکثراً در حوزه تاریخ شفاهی و بیان خاطرات بوده است و هنوز در حوزه بررسی علمی ابعاد مختلف دفاع مقدس ورود نکردهایم.» وی با بیان این که رشته علوم و معارف دفاع مقدس در مقطع کارشناسی تصویب شده است، یادآور شد: «دانشگاههایی که مایل باشند میتوانند این رشته را در دانشگاه خود عملیاتی کنند. البته در سال تحصیلی جدید درس «آشنایی با دفاع مقدس» در ۴ هزار و ۶۵۰ کلاس درس و توسط یک هزار و ۱۵۰ استاد برای ۲۰۰ هزار دانشجو تدریس میشود.» امیر سرتیپ محمدحسن نامی، جانشین بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس هم از راهاندازی «معاونت بانوان» این بنیاد در آینده نزدیک خبر داد. وی ادامه داد: «پس از آنکه دو واحد درسی به عنوان علوم و معارف دفاع مقدس به درسهای دانشگاهها افزوده شد، اکنون با رایزنیهایی که با وزارت آموزش و پرورش داریم، در پی افزودن واحد درسی با عنوان معارف دفاع مقدس در مدرسهها هستیم تا دانشآموزان را هم با این فرهنگ آشنا کنیم.» دكتر محمدمهدي خدايي، رييس دانشگاه رازي كرمانشاه هم از راه اندازي مقطع كارشناسي ارشد رشته تحصيلي ادبيات مقاومت و دفاع مقدس از مهر ماه امسال خبر داده است.
ـ امیر سرتیپ دوم حسن سیفی، رییس سازمان حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس ارتش جمهوری اسلامی ایران درباره زمان انتشار مجموعه «روزشمار جنگ تحمیلی عراق علیه ایران به روایت اسناد ارتش» گفت: «این آثار هنوز برای بازبینی در اختیار پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس قرار دارند. امیدوارم بازبینی این 31 جلد روند سریعتری را طی کند.»
ـ نسخه دیجیتال کتاب «کالکهای خاکی» با مجموعه خاطرات سردار محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که به کوشش گلعلی بابایی و حسین بهزاد در قالب مصاحبه و گفتوگو تدوین شده به تازگی در کتابخانه الکترونیک سوره مهر با نشانی http://sooremehr.avaabook.com/site/view/1860811763 منتشرشده است.
ـ رحمان سیفیآزاد، کارگردان تئاتر گفت: «به من پیشنهاد یک طرح دفاع مقدسی داده شد. من هم بر اساس خاطرات زهرا حسینی در کتاب «دا» طرحی را نوشتم و می خواستم به صورت اپرا اجرایش کنم اما شرایطش هیچگاه فراهم نشد و نتوانستیم سالن مناسبی پیدا کنیم.»
ـ لیست نهایی 80 عنوان کتاب دفاع مقدس از سوی مجمع ناشران دفاع مقدس برای حضور در نمایشگاه بینالمللی کتاب فرانکفورت قطعی شد. این کتابها در قالب بروشوری به سه زبان انگلیسی، عربی و فارسی به همراه نسخهای از این آثار در این نمایشگاه ارائه خواهد شد. در این فهرست و در بخش خاطرات کتابهایی مانند دا، پایی که جا ماند، کالکهای خاکی، سرباز سالهای ابری، قبضه داغ، بابانظر دیده میشود. در گروه کتابهای مرجع نیز آثاری همچون 8 سال این گونه گذشت، گزارش روزانه جنگ، اطلس جنگ ایران و عراق، وصیتنامه کامل شهدا، فرهنگ جبهه و مجموعه کتابهای روایت فتح قرار گرفته است. شصتوپنجمین نمایشگاه بینالمللی کتاب فرانکفورت از هفدهم تا بیستویکم مهرماه جاری در كشور آلمان برگزار خواهد شد.
ـ کتاب «جامعهشناسی جنگ: تحلیل جامعهشناختی سازگاری مهاجران در مقصد» تالیف بیژن زارع منتشر شد. این کتاب با توجه به حضور جمع کثیری از مهاجران خوزستانی جنگ تحمیلی عراق علیه ایران بههمراه خانوادهشان در شهرهای شیراز، کازرون و فسا از شهرهای استان فارس و شناخت عوامل اجتماعی موثر بر سازگاری مهاجران با جامعه مقصد نوشته و از سوی نشرجهاد دانشگاهی منتشر شده است.
ـ نمايشگاه مجازي همدان در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در نشانی:
http://www.nlai.ir/tabid/2598/mid/5853/ctl/asnad/Default.aspx?Subjectmid=5850&SubjectID=12508 و نمایشگاه مجازی وصیت نامۀ شهیدان دفاع مقدس در نشانی: http://www.nlai.ir/tabid/2598/mid/5853/ctl/asnad/Default.aspx?Subjectmid=5850&SubjectID=12499 قرار دارند.
ـ كتاب «مسافر مينیبوس سرخ» با مجموعه خاطرات شفاهی سرهنگ يوسف بختياری به قلم سيدقاسم ياحسينی، توسط امامجمعه بوشهر، رونمايی و وارد بازار نشر شد. این کتاب به سفارش اداره كل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاعمقدس استان بوشهر و با حمايت سازمان منطقه ويژه اقتصادی پارس جنوبی از سوی انتشارات دريانورد منتشر شده است. يوسف بختياری، راوی کتاب، از افرادی است كه در دیماه سال ۱۳۵۹ در قالب ستاد جنگهای نامنظم وارد جبهههای جنگ تحميلی رژيم صدام عليه جمهوری اسلامی ايران شد و در كنار شهيد دكتر مصطفی چمران در منطقه دشت آزادگان به نبرد با دشمن پرداخت و در حالی كه فرماندهی گردان غواصی مالك اشتر را بر عهده داشت، سال ۱۳۶۴ و در عمليات كربلای چهار به اسارت ارتش صدام درآمد.
ـ سازمان هنری و ادبیات بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس از دو نرم افزار «ملک آسمان» و «نشان عاشقان» رونمایی کرد. این دو نرم افزار با ایجاد یک فضای رایانهای امکان بازدید مجازی مخاطبان از مناطق جنگی دفاع مقدس و قطعه شهدای بهشت زهرا را به شکل پانوراما فراهم میکند. اجرای مستند لحظه شهادت تعدادی از فرماندهان جنگ، فیلمهای مستند از دفاع مقدس و تصاویری از دژها و سنگرهای ارتش صدام از جمله ویژگیهای این دو نرم افزار است.
ـ «یازده» عنوان کتابی است که به تازگی از سوی دفتر نشر معارف منتشر شده و خاطرات اسارت احمد چِلداوی در دوران جنگ تحمیلی عراق علیه ایران را در بردارد.
ـ محمدرضا دهشیری، معاون پژوهشي و آموزشي سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی گفت: «این سازمان نهادی است که رویدادهای داخلی را در عرصه بین المللی پردازش میکند. 105 کتابخانه پایداری در خارج از کشور ایجاد و سعی شده است آثار دفاع مقدس به زبانهاي بینالمللی ترجمه شود. سال گذشته در مقر سازمان ملل متحد نمایشگاهی در این زمینه برگزار شد.»
ـ سردار سیدمحمد باقرزاده، فرمانده کمیته مفقودین جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در ستاد کل نیروهای مسلح، در پاسخ به سوالی در مورد چگونگی کاوش اجساد شهدا در اردوگاه اشرف گفت: «به هرحال رزمندگانی بودهاند که پس از اسارت تحویل منافقین شدهاند و در اردوگاه آنها به شهادت رسیدهاند که باید تمهیداتی برای کشف و انتقال اجساد آنها سنجیده شود و این موضوع در دستور کار ماست.» وی تاکید کرد: «تفحص در تمام اردوگاههای عراق در دستور کار ما قرار دارد؛ از جمله در اردوگاههای شهرهای کرکوک و اربیل که در حال اتخاذ تمهیداتی برای انجام آن هستیم.» باقرزاده با بیان این که «خیرین اگر تمایلی به کمک برای تفحص اجساد دارند، میتوانند با اهدای کمکهای مالی و یا ماشینآلات تفحص به این امر کمک کنند» افزود: «در مجموع هشت سال دفاع مقدس ما 14 هزار شهید مفقود داریم که محتمل است نیمی از آنها هنوز در کشور عراق باقیمانده باشند. از این تعداد به طور مشخص 2500 شهید در منطقه کردستان عراق هستند که هنوز از سوی اقلیم کردستان به ما اجازه تفحص آنها داده نشده است.» هیفا خلیفه سعد، رئیس بخش جستوجوی مفقودین دفتر صلیب سرخ عراق در بصره هم عنوان کرد: «با توافقات صورت گرفته به زودی عملیات جستوجوی شهدای مفقود ایرانی در فاو عراق آغاز میشود. طبق معاهدهای که در سال 2008 بین ایران و عراق امضا شد قرار است بعد از هر تبادل شهدای ایران با اجساد عراقی مجددا عملیات جستوجو در مناطقی در فاو انجام شود. پیش از ظهر هشتم مهر 92 نیز تعداد 46 شهید ایرانی که تعداد 25 نفر آنها شناسایی شده و مابقی مجهول الهویه هستند تحویل مقامات جمهوری اسلامی ایران شد و در مقابل نیز کشور ایران تعداد چهار جسد عراقی که یک نفر آنها فقط شناسایی شده و مابقی مجهول الهویه هستند به مقامات عراقی تحویل داد.»
ـ موزه نظامی دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران (دافوس آجا) افتتاح شد. این موزه در ساختمان عمارت کلاه فرنگی در تهران قرار گرفته و این ساختمان هم حدود 200 سال قدمت دارد. در فاز اول موزه دو سالن 70متری افتتاح شده که در آنها اسلحههای به کار گرفته شده در جنگ جهانی اول، بیش از 20 قبضه شمشیر و خنجر از دوره صفویه و همچنین یک قبضه توپ که هدیه روسیه به عباس میرزا است، قرار دارد. در فازهای بعدی با توجه به این که دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران بیش از 800 شهید تقدیم انقلاب کرده است، بخشهای دفاع مقدس و شهدای این دانشگاه نیز افتتاح خواهد شد.
ـ مراسم رونمایی از كتاب «وقتی پلنگ خواب است» در پایگاه چهارم رزمی هوانیروز اصفهان برگزار شد. حجتالله شاهمحمدی نویسنده كتاب در این مراسم گفت: «سرهنگ حسین وكیلی، راوی کتاب، برای بیان خاطرات خود دو دلیل عمده داشت، یكی این كه معتقد بود زمانی كه فرزندشان از ایشان میپرسد در جنگ چه كار می كردید چیزی برای ارائه ندارد و دیگر این كه دوست دارد خلبانان هلیكوپتر كبری بدانند كه در موقعیتهای مختلف پروازی و در شرایط خطرناك باید چه كارهایی انجام دهند. این كتاب مجموعه قابل بحثی است، هم برای مجموعه هوانیروز و هم برای كسانی كه می خواهند خاطرات بخوانند. ضبط خاطرات دو سال طول كشید و خاطرات این كتاب از سالهای حدود 1338 شروع می شود و چگونگی حضور سرهنگ وكیلی در انقلاب و دفاع مقدس را بیان میكند. حسین وكیلی نمونه یك فرمانده موفق است، قابلیت یك فرمانده این است كه با كمترین تلفات بهترین نتیجه را بگیرد و حسین وكیلی در تیم پروازیاش در طول سالهای دفاع مقدس یك شهید نیز نداشته است.» كتاب «وقتی پلنگ خواب است» را انتشارات سوره مهر منتشر کرده است.
ـ مسعود ده نمکی، پژوهشگر فرهنگنامه اسارت و آزادگان در نشست خبری مربوط به رونمایی این اثر گفت: «من از سال 1373 درگیر این موضوع بودم و شخصا کار روی این مجموعه را شروع کردم. آن زمان در واحد گزینش آزادگان بودم و از همان جا بود که فهمیدم این تاریخ، ناگفتههایی دارد که باید به آنها پرداخت. در طول 20 سال گذشته 150 نفر به صورت پراکنده و 50 نفر هم به صورت متمرکز روی این فرهنگ کار کردهاند. برای تولید مطالب مجلدات این فرهنگ، 6 هزار ساعت مصاحبه انجام و پیاده شده است. به علاوه 500 جلد کتابی که درباره اسارت چاپ شده بود را جمعآوری کردیم و از بانک اطلاعاتی مطبوعات و اسناد صلیب سرخ هم استفاده کردیم. این مجموعه در 3 گروه مختلف تقسیمبندی میشود. گروه اول، کتب مرجع با عنوان «کتاب شناسی اسارت و آزادگان» است که در 3 جلد و شامل 42 هزار عکس از آزادگان است. «اسارت و آزادگان» با 6 جلد و بدون عکس و «اسلام و اسارت» نیز با 3 جلد و 4 هزار صفحه، دو گروه دیگر این تقسیم بندی هستند. برای تولید مطالب این مجموعه 30 اردوگاه عراقی مورد بررسی قرار گرفتند و از هر اردوگاه هم 50 تا 100 آزاده بر اساس سرفصل کلی از وجه تسمیه تا ساختار فیزیکی اردوگاهها، برای مصاحبه انتخاب شدند. درباره هر اردوگاه هم عکسهای اختصاصی استفاده شده است. سعی داریم کتب موضوعی این فرهنگنامه هم تا 5 سال آینده تدوین کنیم. هزینه تحقیق و پژوهش این کار توسط بخش خصوصی فراهم شد و نهاد کتابخانههای عمومی کشور هم هزینه حقالتالیف را به عهده گرفت. در کل حدود 4 میلیارد تومان برای این کار صرف شد که نیمی از آن به عهده بخش خصوصی بود و نیم دیگر هم توسط نهاد کتابخانهها تقبل شد. 80 جلد این فرهنگنامه، چاپ شده و آماده رونمایی است.»
ـ محمدهاشم اکبریانی که مجلدهای متعددی را در قالب کتابهای تاریخ شفاهی در گفتوگو با چهرههای شناخته شده ادبیات، از سوی نشر ثالث به انتشار رسانده است، گفت: «پرمخاطبترین کتاب در این مجموعه، کتاب تاریخ شفاهی در گفتوگو با لیلی گلستان بوده که فکر میکنم چاپ پنجم آن هم تمام شده. کتاب محمدعلی سپانلو توسط خود ایشان در خارج از کشور به انتشار رسیده. کار فنی کتابهای تاریخ شفاهی گفتوگو با منصور اوجی و زینالعابدین موتمن نیز به پایان رسیده و امیدوارم هرچه زودتر از سوی ناشر به چاپ سپرده شود. برخی از کتابها هم هنوز مراحل فنیشان انجام نشده یا به پایان نرسیده است؛ مثلا تاریخ شفاهی جواد مجابی و سیمین بهبهانی که متن آن در اختیار ناشر است و میبایست حروفچینی و سایر مراحل فنی را انجام دهد. از میان کتابهایی که در این حوزه به انتشار رساندهام، هنوز بعد از گذشت چند سال، چاپ اولشان در بازار موجود است؛ مثل گفتوگو با مهدی غبرایی و عمران صلاحی. هنوز هم برخی از مصاحبهها از قبل، باقی است، مثل گفتوگو با منوچهر آتشی و... که همچنان تدوین و تنظیمشان مانده است.»
ـ «منتخبی از ژاپنیات ایرانیان در عصر تجدد» از سوی موسسه فرهنگی هنری جهان کتاب به چاپ رسید. منظور از «ژاپنیات» توصیفها، تحلیلها و تلمیحهای مرتبط با ژاپن است. کامیار عابدی، نویسنده و پژوهشگر اثر، در این کتاب دیدگاه بیش از یکصد نفر از ایرانیان، از گروهها و گرایشهای متنوع و مختلف فکری و اجتماعی را در روایتی پژوهشی گردآوری، تلخیص و تنظیم کرده است.
ـ شماره یک از سال چهلوششم مجله مطالعات ایرانی (Iranian Studies) با تاریخ انتشار ژانویه 2013 در بخش ایرانشناسی کتابخانه مجلس شورای اسلامی در دسترس است. این مجله که توسط انجمن بینالمللی ایرانشناسی منتشر میشود، این عناوین را در بر دارد: پیامدهای ناخواسته تحریمها علیه صنایع ایران به رهبری آمریکا، شاعران زن و حامیان زن در ایران دوره قاجار، مطالعات مربوط به ایرانیان مقیم خارج، چهره ایران و ایرانیان در مجلات تایم و نیوزویک، از سانسور بیرون آوردن خاطرات زندگی یک ایرانی- آمریکایی، مطالعه قومشناختی آمریکائیان ایرانیتبار نسل دوم در لسآنجلس و استفاده آنها از رسانههای اینترنتی، اینترنت و سیاست در ایران، زنان و سیاست در ایران، صحنه آزمایش سه ابرقدرت: اشغال ایران توسط بریتانیا، شوروی و آمریکا بین سالهای 1941 تا 1946، فقه شیعه و قانون اساسی: انقلاب در ایران، خواننده کُرد: ادبیات مدرن و متون شفاهی به کورمانجی.
ـ جولیا گیلارد نخست وزیر پیشین استرالیا قصد دارد خاطراتش را در قالب یک کتاب منتشر کند. خانم گیلارد 51 ساله و نخستین نخست وزیر زن استرالیا که جایش را در ماه ژوئن به کوین راد داد، کتاب خاطراتش را از سوی انتشارات رندوم هاوس به بازار میفرستد. وی پس از کنار رفتن از پست نخست وزیری برای نخستین بار در مراسم دریافت جایزه افتخاری استادی در تاریخ و سیاست از دانشگاه آدلاید شرکت کرد. گفته میشود جان هاوارد، نخست وزیر سابق استرالیا برای نوشتن کتابش با عنوان «ظهور لازاروس» 400 هزار دلار دریافت کرد. او با انتشار این کتاب در سال 2011 به نویسندهای پرفروش بدل شد و بیش از 75 هزار نسخه از آن به فروش رسید. اکنون کتابی که درباره خانم گیلارد با عنوان «قدم زدن با جولیا گیلارد» توسط کری- آن والش روزنامه نگار نوشته شده، پرفروشترین کتاب غیرداستانی امروز استرالیا است.