ـ دومین كارگاه آموزشی تاریخ شفاهی در همدان با موضوع «مصاحبه و پژوهش در تاریخ شفاهی» 28 شهریورماه 92 از سوی حوزه هنری این استان در باغموزه دفاع مقدس شهر همدان و با مشارکت سازمان اسناد و كتابخانه ملی منطقه غرب كشور، بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس، بنیاد شهید و كنگره شهدای استان برگزار میشود. این مجموعه كارگاه سندشناسی و سندخوانی را هم در چهارم مهرماه برگزار میکند. حوزه هنری استان اردبیل هم از برگزاری كارگاه تاریخ شفاهی به منظور آموزش خاطره نویسی در شهرستان مرزی پارس آباد و در 29 شهریور ماه خبر داد.
ـ سومین کارگاه آموزش فنون مصاحبه به تعدادی از رزمندگان و پیش کسوتان فرهنگی در عرصه دفاع مقدس، از سوی دفتر فرهنگ و مطالعات پایداری حوزه هنری استان اصفهان، با حضور حسین نصرالله زنجانی، مسئول دفتر مطالعات و ادبیات پایداری مراکز حوزه هنری و محمد قاسمی پور، 14 شهریورماه 1392 در خانه هنرمندان اصفهان برگزارشد. زنجانی در این کارگاه با بیان خصوصیات یک محقق تاریخ شفاهی (مصاحبه گر) گفت: مصاحبه گر باید دارای خصوصیاتی از جمله شناخت از وقایع، شناخت از روحیات راوی، صبر و حوصله برای گوش دادن، رازداری، هوشمندی جهت طرح سوال و آشنایی با علم روان شناسی باشد. مصاحبه گر به عنوان مهم ترین رکن در تاریخ شفاهی شناخته میشود و دیگر ارکان تاریخ شفاهی را مصاحبه شونده و مصاحبه تشکیل میدهد. اما آشنا نبودن با فنون مصاحبه و عدم مطالعه و آشنایی با موضوعات مصاحبه سبب می شود تا مصاحبهگر اصلیترین مانع باشد.
محمد قاسمی پور هم تأکید کرد: سوالات مصاحبه باید روان، گویا، کوتاه، دارای سیرمنطقی و منظم باشد و ذهن راوی را درگیر موضوع نماید تا به صورت فعال به یادآوری خاطرات و بیان آنها بپردازد. قبل از مصاحبه و برای جلب اطمینان و ارتباط برقرارکردن با مصاحبه شونده باید به بیان یک مقدمه کوتاه و جذاب درباره موضوع مورد گفتوگو پرداخت و در حین مصاحبه باید خلاصه گفتههای راوی و ابهامات و سوالات پیش آمده برای مصاحبه گر نیز یادداشت شود.
در پایان سومین کارگاه آموزش فنون مصاحبه به تعدادی از رزمندگان و پیش کسوتان فرهنگی در عرصه دفاع مقدس، منابع و سایتهای مرتبط با موضوع مصاحبه و تاریخ شفاهی و از جمله آنها، کتابهای مصاحبه در تاریخ شفاهی، تاریخ نگاری و تاریخنگری، چگونه زندگی نامه بنویسیم، خاک و خاطره، مصاحبه خلاق و سایت تاریخ شفاهی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی به عنوان منابع مهم و معتبر معرفی شدند.
ـ محمد قبادی به تازگی نخستین بخش از کتاب خاطرات دکتر سید محمد صدر، فرزند آیتالله سیدرضا صدر را برای انتشار به دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری تحویل داد. به گفته وی، صدر در این بخش خاطراتش را تا پاییز سال 1364 بازگو کرده و علاقهمند است که بخش دوم این خاطرات نیز مکتوب شوند. پیشینه خانوادگی دکتر محمد صدر، تحصیلات او در رشته داروسازی در دانشگاه تهران، نحوه مبارزات او در انقلاب اسلامی، حضور صدر در عرصه سیاسی و در کنار شهید رجایی، مسوولیتهای با اهمیتی که او در وزارت امورخارجه برعهده گرفت، از جمله مباحث مورد توجه این کتابند. قبادی متن کتاب و مصاحبهاش با محمد صدر را تیتربندی کرده است و درباره دلیل این کار توضیح داد: در طول مصاحبه، موضوعهای بسیار زیادی مطرح شدند و گاه در دل مبحثی به موضوع دیگری اشاره شده است. برای آنکه مرز میان راوی و مصاحبهگر مشخص شود و این مبحثهای جداگانه با هم تلفیق نشوند، متن مصاحبه تیتربندی شده است.
ـ انتشارات روایت فتح مسابقه اینترنتی «لحظههای خاطره» را برگزار میکند. علاقهمندان میتوانند آثار نوشتاری خود را در قالب خاطرات کوتاه (حداکثر 500 کلمه) با موضوع «آغاز دفاع» تا نیمه مهرماه به نشانی info@revayatfath.ir ارسال کنند. اثر برگزیده این مسابقه در ویژهنامه «قاصد روایت» چاپ خواهد شد و به صاحب اثر تخفیف 50 درصدی خرید آثار انتشارات تعلق میگیرد.
ـ امین متولیان، مدیرعامل موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بینالمللی الهدی از انتشار نخستین ماهنامه انگلیسیزبان و تخصصی معرفی تاریخ و ادبیات دفاع مقدس با عنوان «گنجتمام نشدنی» خبر داد و گفت: تاکنون ۴ شماره از این نشریه منتشر و در ۷۰ کشور دنیا توزیع شده است. محتوای این نشریه به صورت دیجیتال در اختیار رایزنهای فرهنگی ایران در خارج از کشور قرار میگیرد، تا آنها در صورت صلاحدید نسبت به انتشار آن به صورت مکتوب یا الکترونیکی اقدام کنند. علاوه بر رایزنهای فرهنگی ما نیز خود فهرستی از محققان و پژوهشگرانی که در حوزه ادبیات مقاومت جهانی فعال هستند را جمعآوری کردهایم که هر شماره نشریه را به صورت الکترونیکی به نشانی ایمیل این افراد ارسال میکنیم.
ـ ۹ مستندساز ایرانی در جریان دو سال بحران سوریه، به آنجا رفتهاند و مستند ساختهاند. سهیل کریمی، محسن اسلامزاده، سید محسن موسوی، احسان اصغرزاده، مهدی خالقی، محمد ساسان، سید علی فاطمی، رضا جعفری و حیدر سهیلی مستندسازان ایرانی هستند که درباره سوریه مستند ساختهاند و خروجی آنها 26 فیلم مستند بوده است.
ـ پنجمین شماره از فصلنامه اینترنتی 15 خرداد 42، ویژه مهاجرت علما و زلزله بوئین زهرا در سایت 15khordad42.ir منتشر شد. این فصلنامه در صدد است تا علاوه بر شناسایی و تحلیل اتفاقات و زوایای مختلف سالهای آغازین نهضت امام خمینی(ره)، پایگاهی باشد برای عرضه و اجماع مقالات نویسندگان و محققان این دوره تاریخی.
ـ سهراب تازیکه، تهیه کننده مجموعه مستند «پایی که جا ماند» گفت: ما سعی کردهایم که تمامی تصاویر ترسیم شده در این برنامه متناسب با روایتها باشد. برای مثال اگر روایت درباره شهادت است، مفاهیم مربوط به آن با شن خلق میشود. در این کار سعی کردهایم با استفاده از تصاویر آرشیوی و با فرمی جدید و نو به روایت وقایع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و بازخوانی یک کتاب بپردازیم. در این برنامه ما از آزادگان و جانبازان برای بازخوانی کتاب کمک میگیریم و چون آنها خودشان در متن جنگ و جبهه قرار داشته و آن را تجربه کردهاند، میتوانند فضای آن زمان و مکان را بهتر انتقال دهند.
برنامه تلویزیونی 100 قسمتی «پایی که جا ماند» هر شب بعد از اخبار شبانگاهی از شبکه سه سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش میشود. این کتاب که در دفتر ادبیات و هنر مقاومت تولید شده، خاطرات اسارت سید ناصر حسینیپور را در بر دارد. روایت تلویزیونی كتاب «نوارالدین پسر ایران» شامل خاطرات نورالدین عافی به قلم معصومه سپهری هم از 31 شهریور ماه 1392 از شبكه اول سیما روی آنتن میرود. علی تقیپور تهیهكنندگی این مجموعه را برعهده دارد و کتاب توسط بازیگران مرد سینما و تلویزیون برای مخاطبان خوانده میشود. در هر یك از 30 قسمت این مجموعه، یكی از بازیگران مرد به روایت برشی از خاطرات درج شده در كتاب میپردازند. قرار است هر هفته یكی از قسمتهای این روایت تلویزیونی پخش شود. پیش از این روایت تلویزیونی كتاب «دا» توسط همین تهیهكننده از شبكه یك سیما و توسط بازیگران زن سینما و تلویزیون پخش شد. تقیپور گفته است: در روایت تلویزیونی كتاب «دا» همه متن خوانده شد، اما معتقدم نباید تمام یك اثر در یك برنامه تلویزیونی خوانده شود و كار ما باید علاقهمندان را تشویق و ترغیب به خواندن كتاب و همه ماجراهای آن كند.
ـ راحله صبوری، نویسنده کتاب «کوچه نقاشها» گفت: نگارش کتاب «جنگ و سرنوشت» مهمترین فعالیتی است که این روزها انجام میدهم. این کتاب زندگی اجتماعی و عاطفی یکی از رزمندگان هشت سال دفاع مقدس را بیان میکند. کار نگارش این کتاب از دو سال پیش آغاز شده است. طی این سالها مصاحبههای لازم برای تدوین کتاب از نزدیکان این رزمنده انجام شده است. هماکنون در حال تدوین نهایی و بازبینی اثر هستم. کتاب در قالب خاطره نوشته میشود و از این رو باید تلاش کرد تا تخیل وارد این اثر نشود؛ چرا که بیشتر به عنوان یکی از منابع و سند دفاع مقدس مطرح میشود.
ـ حسن قیصری، تهیه کننده و کارگردان مجموعه مستند «تدارکات سنگر» گفت: در این مجموعه سعی کردیم فیلمهای آرشیوی جنگ تحمیلی عراق علیه ایران که تاکنون دیده نشده است را از بخش آثار جنگ پیدا و استفاده کنیم. به همین علت از مردم میخواهم دیدن این برنامه را که هر چهارشنبه ساعت حدود ساعت 8:10 دقیقه شب از شبکه یک سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش میشود از دست ندهند. یکی از ناگفتههای جنگ بحث نیروهای تدارک و پشتیبانی است و ما در این مجموعه 9 قسمتی به نیازهای جبههها توجه کردیم و شیوههای رفع نیاز جبههها را نشان دادیم. همچنین برای آشنایی با کمکهای ستادهای مردمی که در زمان جنگ تشکیل شده بود به مشهد و اصفهان رفتیم و با برخی از سرداران دفاع مقدس در این باره گفتوگو کردیم.
ـ سردار سیدمحمدباقرزاده، رئیس کمیته جستوجوی مفقودین ستادکل نیروهای مسلح گفت: هویت 32 شهید از 92 شهید جنگ تحمیلی عراق علیه ایران که به تازگی توسط مردم در تهران تشییع شدند، شناسایی شده است. مابقی شهدا گمنام هستند که با هماهنگی در 18 استان مختلف کشور به خاک سپرده خواهند شد. اسامی شهدایی که هویت آنان شناسایی شده است تا هماهنگی کامل با بنیاد شهید و امور ایثارگران و بررسی و مشورت با خانوادههای شهدا به صورت رسمی اعلام نخواهد شد.
پیکر این 92 شهید در مناطق فاو و جزیره مجنون کشف شد و 24 مرداد ماه 92 از طریق مرز شلمچه به خاک جمهوری اسلامی منتقل و طی مراسمی با اجساد 61 سرباز عراقی مبادله شد.
ـ کتاب «میهنم من بر میگردم» از سوی انتشارات نظری مراحل پایانی انتشار را سپری میکند. احمدرضا فرحدل در این کتاب به ماجرای یکی از افسران ارتش پرداخته است که با وقوع انقلاب اسلامی کشور را ترک میکند. وی در خارج از کشور به حقایقی دست مییابد که نگرش او را به انقلاب اسلامی تغییر میدهد و سبب میشود تا پایان دفاع مقدس در جبههها خدمت کند.
ـ بانک اطلاعاتی مراجع، علما، روحانیت و مشاهیر استان همدان توسط مرکز اسناد و کتابخانه ملی همدان تشکیل میشود. علاقهمندان میتوانند هرگونه سند شناسایی، نسخه خطی، عکس، آثار و زندگی نامه مربوط به مراجع، علما، روحانیت و مشاهیر استان را که در دست دارند، به نشانی همدان، میدان جهاد، خیابان میرزاده عشقی، ابتدای خیابان رکنی ارسال نمایند. همچنین کسانی که می توانند عکسهای مربوط به روحانیون و مشاهیری که در آرشیو مرکز اسناد و کتابخانه ملی همدان موجود است را شناسایی کنند، با شماره تلفن5- 08118232083 تماس حاصل نمایند.
ـ كتاب «محبت پنهان» شامل خاطرات آزاده كردستانی، تقی كریمی به زودی توسط دفتر فرهنگ و پایداری حوزه هنری كردستان منتشر میشود. كریمی، دانش آموز 17 سالهای بوده است كه در دوران جنگ تحمیلی عراق علیه ایران به همراه 12 نفر دیگر از جوانان شهرستان بیجار به جمع لشکر 8 نجف می پیوندند. در عملیات والفجر مقدماتی 6 نفر از این جمع 13 نفره مفقود الاثر و بقیه به اسارت دشمن در میآیند. كریمی ضمن بیان خاطرات و معرفی این جمع 13 نفره ، خاطرات خود را از دوران اسارت مكتوب كرده است.
ـ كتاب «كتيبهای بر آسمان» شامل خاطرات شفاهی خلبان علیاكبر صياد بورانی، از آزادگان بندر انزلی توسط ميرعمادالدين فياضی تدوين شده است. این کتاب از سوی واحد ادبيات پايداری حوزه هنری گيلان منتشر میشود. فیاضی، روايت وقايع مهر 1358 در بندرانزلی را آماده انتشار و خاطرات علی نجد باقری، از پيشكسوتان عرصه دفاع مقدس را نيز درحال تدوين دارد. او همچنین در كتاب «وطن سپرده به عشق» خاطرات شفاهی آزادگان بندر انزلی را گردآورده که از سوی واحد ادبيات پايداری حوزه هنری گيلان و توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده است.
ـ نماد بینالمللی صلح در حاشیه برگزاری بیست و هفتمین جشنواره بینالمللی کودک و نوجوان توسط برادر ساداکو ساساکی و تعدادی از کودکان ژاپنی به ایران اهدا می شود. نماد بینالمللی صلح در دنیا، درنای کاغذی و ساخته دست ساداکو ساساکی، یکی از کودکان قربانی بمباران اتمی هیروشیما است. او در سن 12 سالگی افسانه درناهای کاغذی را میشنود که اگر کسی هزار درنای کاغذی بسازد خدایان یک آرزوی او را برآورده می کنند و تصمیم به ساخت درناهای کاغذی می گیرد، اما پیش از مرگ، تنها 644 درنا را با تا کردن کاغذ ساخت. نام ساداكو به خاطر ساختن اين درناهاي كاغذي در جهان شناخته شده و به عنوان نماد دوستي و صلح شناخته ميشود.
ـ کتاب «جنگ ایران و عراق از دیدگاه فرماندهان صدام» شامل گفتوگوی برخی از ژنرالهای سابق ارتش عراق با پژوهشگران شورای اطلاعات ملی آمریکا به زودی با ترجمه عبدالمجید حیدری توسط نشر مرز و بوم وارد بازار کتاب خواهد شد. سرلشکر میسر الطرفه العبیدی، افسر ارشد و یکی از فرماندهان اطلاعات عراق در بخش مرتبط با ایران در طول جنگ، سرلشکر بازنشسته علاءالدین حسین مکی خمس، رئیس ستاد سپاه سوم و فرمانده اداره توسعه رزمی عراق در زمان جنگ با ایران، سپهبد عبید محمدالکعبی فرمانده نیروی دریایی ارتش عراق در سالهای 1982 تا 1988 و سرلشکر الوان حسون الوان العبوس فرمانده اسکادران و تیپ هوایی در جنگ با ایران افرادی هستند که در این کتاب سخن گفتهاند.
ـ علی اوجبی، معاون فرهنگی موسسه خانه کتاب عنوان کرد که در پنجمین دوره از جایزه جلال آلاحمد، در بخش مستند نگاري افزايش 200 اثر را شاهد بودهايم و در بخش تاریخنگاری نیز هزار و 201 عنوان برای داوری ارسال شدهاند. این جایزه به مانند سالهای گذشته در سه بخش داستان بلند، نقد ادبی و تاریخ نگاری و مستند نگاری برگزار میشود و همزمان با سالروز تولد جلال آلاحمد در آذر ماه امسال اسامی برگزیدگان و تقدیر شدگان این جایزه اعلام خواهد شد.
ـ كتاب خاطرات خودنوشت اسماعیل اسماعیلی، یكی از رزمندگان دوران دفاع مقدس با عنوان «از خامنه تا خرمشهر» برای چاپ به انتشارات سوره مهر داده شد. اسماعیلی در سال 1358 به عضویت سپاه پاسداران درآمد و در سالهای جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در جبهههای نبرد حاضر شد.
ـ «پشت ابرهای خاکستری» عنوان یادنامه سردار شهید علی هاشمی است که به همت غلامرضا فروغینیا آماده شده و با همکاری روابط عمومی و امور بین الملل شهرداری اهواز در دست چاپ است. در این یادنامه، تصاویر منتشر نشده و تازهای از این شهید و یادداشتهایی از علی شمخانی و احمد غلامپور، از جمله فرماندهان ارشد دفاع مقدس، گردآمده است.
ـ انتشارات سوره مهر برای بار چهارم کتاب «ما همه سرباز بودیم» را منتشر میکند. این کتاب خاطرات اسارت مهدی تجر به دست نیروهای ارتش صدام را نوشته است. وی در هنگام اسارت مجروح بود و در اسارت هر دو پای خود را از دست داد. این سرباز دوران دفاع مقدس از مرحوم داوود بختیاری به عنوان بازنویس خاطراتش نام برد.
ـ نسخه الکترونیکی به روز شده مجلات پیام بهارستان، نامه بهارستان، اسناد بهارستان و نشریه انگلیسی کتابخانه مجلس در بخش منابع دیجیتال وب سایت کتابخانه مجلس شورای اسلامی (ical.ir/index.php?option=com_digitarchive&articleid=16&Itemid=16) قرار داده شد.
ـ نشست هماندیشی بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس با سردبیران و مدیران ارشد رسانهها برگزار شد. در این نشست از در دست چاپ بودن جلد دوم «دایرةالمعارف دفاع مقدس» خبر داده و عنوان شد، پیشینه شکلگیری این دایرةالمعارف به آبانماه سال 1378 باز میگردد. در آن تاریخ مجموعه مقالاتی با عنوان «فرهنگواره دفاع مقدس» در سه مجلد و 250 مدخل در نمایشگاه اختصاصی عملکرد دهساله ستاد کل نیروهای مسلح ارایه شد. مقام معظم رهبری در بازدید از این نمایشگاه تدوین دایرةالمعارف را کار ضروری دانستند و بر این کار تاکید کردند. این تاکید بر عزم دستاندرکاران بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس افزود و زمینهساز تدوین «دایرةالمعارف دفاع مقدس» شد. جلد نخست «دایرةالمعارف دفاع مقدس» به کوشش پژوهشگاه علوم و معارف دفاعمقدس سال 1389 منتشر و در سال 1390 بازچاپ شد.