ـ دوره تکمیلی و سومین دوره آموزشی مصاحبه فعال در تاریخ شفاهی دفاع مقدس از روز چهارشنبه ۲۶ تیر ۱۳۹۲ آغاز شده و به مدت چهار هفته در روزهای چهارشنبه و پنج شنبه از ساعت ۸ الی ۱۲ در مرکز تحقیقات معلمان خمینی شهر و به کوشش مرکز تاریخ شفاهی جهاد دانشگاهی مرکز اصفهان و کنگره سرداران و ۲۳۰۰ شهید شهرستان خمینی شهر ادامه دارد. دوره مقدماتی این کارگاه در هشت جلسه دو ساعته با محوریت جایگاه مصاحبه در گردآوری دادههای علمی، وجوه مشترک سنت شفاهی و خاطرهنگاری با تاریخ شفاهی، معنا و مفهوم مصاحبه انواع و شیوهها، ویژگیهای مصاحبه در تاریخ شفاهی، ویژگیهای مصاحبه کننده و مصاحبه شونده در تاریخ شفاهی توسط آقای دکتر ابوالحسنی و خانم دکتر ستوده تدریس شد که فایلهای صوتی آن در نشانی zolfaghariyeh.com/?p=388 در دسترس است.
ـ فیلم مستند «چنارستان» به کارگردانی هادی آفریده و تهیه کنندگی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی با محوریت شکل گیری و تاریخ ۲۰۰ ساله خیابان ۱۸ کلیومتری ولیعصر(عج) تهران، طویلترین خیابان خاورمیانه و همچنین طولانیترین چنارستان دنیا و بر اساس روایت تاریخ شفاهی مردمی و ارایه اسناد تولید شده است.
ـ کتاب «بیش از چند نفر: روایتی کوتاه از زندگی شهید عباس جولایی» به قلم جواد کلاته عربی در قالب مجموعه کتابهای «سرداران» از سوی انتشارات روایت فتح منتشر شد. مخاطب این کتاب با فعالیتهای مهم و تاثیرگذار شهید جولایی در دفاع مقدس، مانند نصب بزرگترین پل تاکتیکی جنگ آشنا میشود.
ـ نخستین قسمت از مجموعه سرداران شهید با عنوان «سرزمین عشق» به کارگردانی رضا میرکریمی که به بررسی زندگی شهید دکتر مصطفی چمران اختصاص دارد، به زودی رونمایی میشود. به گفته فرید فرخندهکیش، مدیر امور فرهنگی و تولید سازمان توسعه سینمایی سوره، قرار است پیشنهادی برای اکران محدود این فیلم در چند سینما به رضا میرکریمی ارائه داده شود که در صورت پذیرفتن این پیشنهاد پس از رونمایی، در چند سینما به شکل محدود اکران خواهد شد. ساخت مستند پرتره خلبان شهید، عباس دوران نیز در نیمه راه است و به زودی ساخت این مستند هم به پایان می رسد.
ـ جشن نامه دکتر منوچهر ستوده به مناسبت فرا رسیدن یکصدمین سال تولد این دانشمند، ایرانشناس، پژوهشگر، شاعر، نویسنده، استاد دانشگاه تهران و استاد جغرافیای تاریخی با عنوان «سرو کهنسال» توسط انتشارات بلور منتشر شده است. در این اثر مقالات گوناگونی درباره زندگی و خاطرات و سفرهای دکتر منوچهر ستوده درج شده است.
ـ حجتالاسلام سعید فخرزاده، مسئول واحد تاریخ شفاهی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی از تدوین اولین کتاب پژوهشی در خصوص ماجرای «تسخیر لانه جاسوسی» خبر داد. وی گفت: نگارش این کتاب برعهده آقاپور، از نویسندگان و پژوهشگران است. منابع اصلی کتاب اسناد به دست آمده از لانه جاسوسی و خاطرات دانشجویان پیرو خط امام(ره) است.
«واقعه طبس» هم عنوان یکی از مجموعههای در دست تألیف و پژوهش واحد تاریخ شفاهی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی و از زیرمجموعههای پروژه «تسخیر لانه جاسوسی» است. ویژگی این اثر ارائه اسناد و اخباری است که توسط نیروهای آمریکایی و رسانههای غربی منتشر شده است. عملیات طبس در اردیبهشت سال 1359 یکی از پرهزینهترین عملیاتهای کشور آمریکا علیه ایران بود.
ـ به همت موسسه فرهنگی پیام آزادگان، روز ورود اسیران ایرانی جنگ تحمیلی عراق علیه ایران به میهن، 26 مرداد ماه در میدان آزادی تهران شبیه سازی میشود. در این شبیه سازی از تعدادی اتوبوس قدیمی زمان جنگ استفاده میشود و آزادگان با همان لباسهای هنگام ورودشان آن روز باشکوه را بازسازی میکنند.
ـ گلعلی بابایی از اتمام نگارش مستند پژوهشی «گردان نهم» خبر داد. این کتاب درباره گردان «حبیبابنمظاهر» لشکر ۲۷ محمد رسولالله (ص) و نبردهای آن در سالهای دفاع مقدس منتشر میشود.
ـ خاطرات آیتالله سیدرضی شیرازی با حمایت دفتر تاریخ شفاهی مرکز مطالعات هنر و ادب پایداری و به قلم محمد رحیمی تدوین و نوشته شد. مراحل ضبط و ثبت خاطرات از سال 1381 شروع و به تازگی به اتمام رسیده است. خاطرات آیتالله شیرازی در اثری با عنوان «حلقه وصل» تا پایان تابستان سال جاری به چاپ میرسد. وی از نوادگان میرزای بزرگ شیرازی است و کتاب خاطراتش در بخشهایی مانند تحصیلات در نجف و تهران، زندگی مخفی و فعالیتهای سیاسی و اجتماعی در مسجد شفاء و فعالیتهای سیاسی و اجتماعی در دانشگاه تهران تدوین شده است.
ـ اندیشکدهٔ وودرو ویلسون، در ۲۵ اکتبر سال ۲۰۱۱ و به بهانۀ کنفرانسی پیرامون جنگ ایران و عراق که در این مرکز بینالمللی در واشنگتن برگزار شد، شماری از اسناد جنگ را منتشر کرد. این اسناد که جزئیات گفتوگوهای صدام با ژنرالها و مقامات بلندپایه رژیم بعث عراق را فاش میسازند، نمونهٔ کوچکی از هزاران سند و مدرکی هستند که پس از حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ بهدست آمدهاند و در دانشگاه دفاع ملی آمریکا نگهداری میشوند. اسنادی که از زمان معاونت ریاست جمهوری صدام آغاز میشوند و پس از آن دیدگاههای رئیسجمهور عراق را دربارهٔ شرایط اقتصادی، نظامی و سیاسی ایران و منطقه نشان میدهند. سایت «تاریخ ایرانی» (tarikhirani.ir) این اسناد را برای نخستین بار ترجمه و منتشر کرده است.
ـ محسن صادقنیا در کتابی با عنوان «هفت» به زندگی شهید سرلشکر مصطفی پژوهنده، فرمانده گردان 183 تکاور لشکر 58 ذوالفقار میپردازد. نویسنده برای نگارش این کتاب با دوستان، دانشجویان، همرزمان، سربازان و خانواده شهید گفتوگو انجام داده و نیز از راه توزیع پرسشنامه و تحقیقات میدانی به گردآوری اطلاعات پرداخته است. کتاب «هفت» را انتشارات سوره سبز به چاپ رسانده است.
ـ کتاب «سکانس کلمات» شامل مقالات، روایات و خاطرات بهجامانده از سیدحسن حسینی، شاعر فقید انقلاب از سوی نشر نی منتشر میشود. این کتاب را فریدون عموزاده خلیلی تدوین کرده است.
ـ اکبر صحرایی گفت: در حال نوشتن بیستویکمین کتابم با موضوع زندگینامه سردار شهید، حسن حقنگهدار هستم. او فرمانده گردانها و محورهای عملیاتی لشکر 19 فجر از استان فارس در سالهای جنگ تحمیلی عراق علیه ایران بود. اسمی که برای این کتاب انتخاب شده «لندکروز بهشت» است. تا به حال حدود 200 صفحه از این کتاب نوشته شده و ممکن است تا 400 صفحه ادامه داشته باشد. علت حجم بالای کتاب این است که تاریخ دفاع مقدس استان فارس هم در آن به تصویر کشیده میشود.
ـ نخستین جلد کتاب «مجموعه عکاسان جنگ (عراق علیه ایران)» ویژه آثار احمد علیزاده نوحی در سالهای 1359 تا 1367 در 148 صفحه با 112 عکس سیاه و سفید رونمایی شد. انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس قصد دارد آثار تمامی عکاسان دوران جنگ تحمیلی عراق علیه ایران را در قالب چنین مجموعهای منتشر کند. سایت انجمن انقلاب و دفاع مقدس (8image.ir) هم با اطلاعاتی مانند شناسنامه عکاسان جنگ، منابع آرشیوی آنان، مقالات مربوط به عکاسی دفاع مقدس و معرفی کتابهای جنگ فعال شده است.
ـ امیر هوشنگ یاری، فرمانده هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران در همایش «شهید سپهبد علی صیاد شیرازی و هوانیروز» و آیین رونمایی کتاب «هوانیروز؛ نگاهی به گذشته، حال و آینده»، گفت: بیش از 100 نفر از پیشکسوتان برای ثبت خاطرات شهید صیاد در هوانیروز دعوت به همکاری شدهاند و حدود 30 نفر از آنان خاطراتشان را در اینباره بیان کردهاند که این امر باید با همکاری هیات معارف جنگ شهید سپهبد علی صیاد شیرازی ادامه یابد.
ـ چهارمین همایش ملی «دولت و جنگ» از سوی دبیرخانه دائمی قطعنامه 598 هفته دفاع مقدس و مهرماه سال جاری برگزار میشود. هادی مرادپیری، رییس دبیرخانه، حجتالاسلام محمد مهدی بهداروند، دبیر علمی و محمد حسن رضایی، دبیر اجرایی همایش هستند. در این همایش با مشارکت بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس، پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس و موسسه مطالعات فرهنگی مستشهدین وصال به بررسی نقش و عملکرد نظام اجرایی کشور در هشت سال دفاع مقدس با حضور اندیشمندان و نخبگان حوزه و دانشگاه و مسئولین کشوری و لشکری پرداخته میشود. رونمایی از کتابهای «علل پایان جنگ» (گفتار پژوهی و تاریخ شفاهی پذیرش قطعنامه 598 از زبان مسئولین سیاسی و نظامی دوران دفاع مقدس) و «پایان جنگ، چرائی و چگونگی » (مجموعه مقالات برگزیده ارائه شده به دبیرخانه دائمی قطعنامه 598) و همچنین کتابنامه و نرم افزار معرفی دبیرخانه دائمی قطعنامه 598 از برنامههای همایش است. علاقمندان شرکت در همایش میتوانند به پایگاه اینترنتی 598news.com مراجعه کنند.
ـ ابراهیم داروغهزاده که به تولید برنامه در شبکه ورزش سیمای جمهوری اسلامی ایران روی آورده است، گفت: در یک ویژهبرنامه ورزشی در 50 قسمت به زندگی قهرمانان و افتخارآفرینان ورزشی دهههای قبل مانند غفور جهانی، حسن روشن، حسین فرجی، علی پروین، علیرضا سلیمانی، رضا سوختهسرایی، برادران محبی، ابراهیم جوادی، منصور برزگر و برادران خادم پرداخته میشود. ما از این افراد دعوت میکنیم با حضور در برنامه از خاطرات تلخ و شیرین آن دوران حرف بزنند.
ـ چهارمین شب خاطره «راه سرخ» از سلسله شبهای خاطره استان قزوین، با محوریت «تبلیغات در جبههها» و به یاد سرلشکر شهید، سید محمدعلی عابدینی گیلانی برگزار شد. شبهای خاطره «راه سرخ» در آخرین چهار شنبه هر ماه به همت بنیاد شهید و امور ایثارگران و حوزه هنری استان قزوین در سینما بهمن این شهر برگزار میشود.
ـ گردهمایی تابستانی «راویان فتح» در مشهد برگزار و برنامههای آینده بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان خراسان رضوی از جمله ساخت پارک موزه دفاع مقدس، تدوین تاریخ شفاهی استان در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و همچنین تقویت برنامههای مرتبط با کاروانهای راهیان نور تشریح شد.
ـ خداداد عزیزی، بازیکن اسبق تیم ملی فوتبال ایران با اشاره به اینکه دنبال فرصت مناسبی برای جمعآوری خاطراتش از حماسه ملبورن و سالها حضور در فوتبال کشورمان و بوندسلیگای آلمان است، از پاسخ منفی به ناشرانی که تاکنون برای انتشار زندگینامهاش با وی وارد مذاکرده شدهاند، خبر داد و گفت: آنقدر حرف ناگفته از فوتبال دارم که باید در فرصت مناسبی آنها را جمعآوری کنم و بعد درباره انتشارشان تصمیم بگیرم. البته این به معنی منتفی شدن انتشار خاطراتم در قالب کتاب نیست، زیرا با این کار میتوانم احساسم را بعد از شنیدن سوت پایان بازی معروف ملبورن از سوی ساندروپل (داور مجارستانی دیدار برگشت ایران و استرالیا) بیان کنم. همینطور خاطراتی که از جام جهانی 1998 دارم یا هنگامی که با گل من تیم کلن موفق شد پس از 16 سال بایرن مونیخ را رقابتهای بوندسلیگا شکست دهد، موضوعاتیاند که باید آنها را مکتوب کنم.
خداداد عزیزی در دیدار برگشت تیم ملی ایران مقابل استرالیا در آخرین بازی از مرحله مقدماتی جام جهان 1998 فرانسه، گل دوم ایران را وارد دروازه استرالیا کرد تا ایران با توجه به تساوی دو بر دو در دیدار برگشت و همچنین تساوی یک بر یک در دیدار رفت در تهران، به لطف گل زده بیشتر به عنوان آخرین تیم، راهی مرحله نهایی جام جهانی فرانسه شود.
ـ حوزه هنری استان فارس از اواخر سال ۹۱ تا ابتدای سال ۹۲ دو نرم افزار تولید كرده است. نرم افزار «یاد ایام» مجموعه اطلاعاتی درباره مبارزات مردم شهرستان فسا در انقلاب اسلامی ایران طی سالهای 1356 و 1357 در بر دارد و نرم افزار دیگری با نام «مرد آسمانها» مستنداتی درباره زندگی خلبان شهید، عباس دوران دارد.
ـ همایش بین المللی «کالبدشکافی سیاست انگلیسیها در ایران: 2012-1800م» 7 و 8 آبان 1392 از سوی مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران برگزار میشود. فرصت ارسال مقالات تا 30 مرداد ماه 1392 اعلام شده و ارتباط با دبیرخانه همایش از طریق نشانی تهران، الهیه، خیابان شهید فیاضی، میدان فرشته، شماره 15، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، تلفن 8-22604037 -021 و نمابر 22602096- 021 و پست الکترونیکی iran@iichs.org امکانپذیر است.
ـ پروانه احمدی، مسوول موزه کتابخانه سلطنتی کاخ نیاوران گفت: این کتابخانه شامل 23 هزار جلد کتاب چاپی و حدود 16 هزارعنوان مشتمل بر آثار فارسی، دربردارنده تالیفات فرهنگی، ادبی و اجتماعی و آثار خارجی نظیر دایرهالمعارفها، باستانشناسی و منابع تمدن و هنر ملل است. بیشتر کتابها در حوزه تاریخ و هنر و به سه زبان فرانسه، فارسی و انگلیسی و یکی از ویژگیهای این کتابخانه وجود چاپهای نخست بسیاری از سفرنامههای معتبر خارجیان به ایران و آسیاست.
ـ فیلم مستند «فانوس خيال: حديث عمر صادق همايوني» به کارگرداني قاسم علي فراست و با محوريت گذري بر زندگي، خاطرات و آثار مرحوم صادق همايوني، پژوهشگر فرهنگ عامه و تعزيهشناس ايراني و زواياي پنهان هنر آئيني تعزيه، رونمایی شد و به نمايش درآمد.
ـ کتاب «چهرهها و پرسشها» دربرگیرنده مصاحبههای آزاده صالحی با 12 هنرمند مانند عزتالله انتظامی، مرحوم سعدی افشار، آیدین آغداشلو، مرتضی احمدی، ثریا قاسمی، گیتا گرکانی، محمود فرشچیان، لوریس چکناواریان، لیلی گلستان، محمد بقایی ماکان، تیمورغیاثی و عبدالصمد خرمشاهی از سوی انتشارات علم معمار منتشر میشود.
ـ کتاب «مسیر صلح» با مجموعهای از خاطرات و منتخبی از عکسهای پوپه مهدوینادر، نخستین زن جهانگرد ایرانی که با دوچرخه و کولهپشتی دور دنیا را رکاب زد، رونمایی شد. چاپ نخست این کتاب از سوی انتشارات کلهر راهی بازار کتاب شده است.
ـ خاطرات شیخ محمدتقی فلسفی از واکنشها به اولین سخنرانیهایش با میکروفن در رمضان 1327 شمسی در بیست و ششمین شماره مجله داستان همشهری با تاریخ انتشار مرداد 1392 منتشر شد. در روایتی دیگر نیز محمد شکیبانیا تهیهکننده برنامههای تلویزیونی، درباره شکلگیری برنامه تلویزیونی «این شبها» که ویژه ماه رمضان بود سخن گفته است و علیرضا محمودی در مطلبی با عنوان «پرواز فونیکس» از داستان رفاقتی در دهه 1360 که جنگ پایان آن را عوض میکند، صحبت کرده است. در بخش «روایتهای مستند» این شماره، خاطرات یک کتابدار و روایت خوانندگان مجله از اولین کارفرمایشان درج شده است.
ـ یکصدوبیستوپنجمین شماره نشریه الکترونیکی «بهارستان» در سايت متعلق به موسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران منتشر شد. عناوین مطالب تاریخی این شماره «تهران؛ دیهی گمنام»، «واقعۀ حمله به غذاخوري گارد در لويزان»، «اول شهريور 1332، کاخ سعدآباد»، «شمردن دندانهاي همسر ارسطو!»، «اولين بناي بلند تهران» و «سفره افطار» است.
ـ جـــلـد دوم کتاب «حديث نفس» كه شامل خاطرات حسن كامشاد، پژوهشگر و مترجم است به زودي روانه بازار كتاب ميشود. در اين كتاب به ذكر خاطراتي از شاهرخ مسكوب، پژوهشگر، شاهنامهپژوه و مترجم پرداخته شده است.
ـ کتاب خاطرات ریچارد هالووی با عنوان «ترک اسکندریه: خاطراتی از تقدیر و شبهه» به عنوان برنده جایزه قلم آکرلی انتخاب شد. هالووی در دورهای سراسقف کلیسای ادینبورگ اسکاتلند بود. جایزه قلم آکرلی تنها جایزه ادبی بریتانیایی است که برای تجلیل از کتاب های خاطرات و زندگینامه اهدا میشود. این جایزه به یاد جی.آر آکرلی، ویراستار و نویسنده اهدا میشود و نخستین دوره آن در سال 1982 اهدا شد. برنده این جایزه یک چک 2500 پوندی دریافت می کند.
ـ شماره 93 مجله بخارا با سردبیری علی دهباشی، با پرتره دکتر منوچهر ستوده بر روی جلد در سالگرد زادروزش، 28 تیرماه، به مناسبت یکصدسالگی این نویسنده و ایرانشناس، بخش ویژهای را به زندگی و آثار او اختصاص داده است. در بخش «تاریخ معاصر» این نشریه عناوین: خاطراتی از دکتر مصدق، سیوپنج کیلو استخوان به نام حسن قائمیان و فخرالدوله: واقعیت و افسانه دیده میشود و یادنامه محمد قهرمان هم از بخشهای دیگر این نشریه است.
ـ هنری الگ، روزنامه نگار و نویسنده کتاب «پرسش» و افشاگر شکنجه الجزایریها توسط نیروهای فرانسوی در جنگ الجزایر، در 91 سالگی در پاریس درگذشت. کتاب «پرسش» در آن زمان سروصدای زیادی علیه فرانسه و دولت استعماری در الجزیره به پا کرد. این کتاب با مقدمهای از ژان پل سارتر منتشر شده بود. آلگ، نویسنده کتابهای متعددی بود که جدیدترین آنها در سال 2005 خاطرات زندگی سیاسی وی را ارایه میکرد.
ـ ترجمه رمانی درباره وضعیت مردم آلمان در زمان جنگ جهانی دوم با نام «بیهمان» با ترجمه محمد همتی و از سوی انتشارات جیحون در ایران منتشر شد. این رمان اثری از «رودولف ویلهلم فریدریش دیتسن» با نام مستعار «هانس فالادا» نویسنده آلمانی است که در سال 1947 میلادی منتشر شد و نویسندهاش نیز در همان سال درگذشت. رمان فادالا اثری طولانی است اما در مدت 24 روز نوشته شده است.
ـ اولریکه اداشمیت، نویسنده برلینی برای رمان «ناپدید شدن فیلیپ اس» جایزه گریملزهاوزن سال 2013 را دریافت می کند. هیات داوران در توضیح انتخاب خود اعلام کرد که این نویسنده در این کتاب زندگی دوست خود را به تصویر می کشد که با یک گروه تروریستی ارتباط داشت و در سال 1975 در جریان درگیری توسط پلیس کشته شد. اداشمیت در رمانش بافت فشردهای از خاطرات، احساسات، مشاهدات و ارزیابیها را ایجاد کرده است. جایزه گریملزهاوزن از سال 1993 هر دو سال یکبار از سوی دو ایالت بادن – ووتمبرگ و هسن و نیز شهرهای رنشن و گلنهاوزن اهدا میشود و با اهدای این جایزه از نویسندگانی تجلیل میشود که در بررسی دقیق هنری تاریخ معاصر نقش داشتهاند. این جایزه به نام هانس یاکوب کریستوفل فون گریملزهاوزن (1622- 1676) نویسنده و شاعر آلمانی نامیده شده و ارزش آن افزون بر 10 هزار یورو است.
ـ مجموعهای از خاطرات، عکسها، یادگاریهای نوشتاری و دست نوشتههای به جای مانده از زندگی ارنست همینگوی، نویسنده مشهور، از سوی کتابخانه جی.اف.کندی آمریکا ((jfklibrary.org به صورت اینترنتی منتشر شد. یکی از یادگاریهای متعددی که در این سایت عرضه شده دست نوشتهای از مادر همینگوی است که در آن یادآور شده ساعت 8 صبح 21 جولای (30 تیر) 1899 ارنست میلر همینگوی پا به این جهان گذاشت. این متن سرآغاز پنج جلد خاطراتی است که گریس هال همینگوی، مادر همینگوی نویسنده، درباره پسرش جمع آوری کرده و ارایه دهنده زندگی پسرش تا زمانی است که او 18 ساله شد.