ـ نشست «حقوق راوی و مولف در کتابهای تاریخ شفاهی» از سوی بنیاد شهید و امور ایثارگران در سرای اهل قلم بیست و ششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برگزار میشود. این نشست از ساعت 15 و 15 دقیقه چهارشنبه 18 اردیبهشتماه 92 با حضور کارشناسان، نویسندگان و علاقهمندان حوزه تاریخ شفاهی در بخش سرای اهل قلم نمایشگاه کتاب آغاز میشود. حجتالاسلام سعید فخرزاده، مدیر واحد تاریخ شفاهی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، محسن کاظمی، پژوهشگر تاریخ و خاطرهنویس و سیده اعظم حسینی، نویسنده حوزه تاریخ شفاهی و کتاب «دا» سخنرانان این نشست و برخی استادان دانشگاه در رشته حقوق هم از میهمانان احتمالی این نشست تخصصی هستند. بیست و ششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب از یازدهم تا بیستویکم اردیبهشتماه 1392 در مصلای امام خمینی(ره) تهران برپا میشود.
ـ آیتالله هاشمی رفسنجانی، 26 فروردین 1392 در دیدار كارگردان، تهیهكننده و جمعی از بازیگران مجموعه تلویزیونی «معمای شاه» كه در سازمان صداوسیما در حال تولید و ساخت است، با نقل خاطراتی از دوران مبارزه و با ابراز خرسندی از ساخت این مجموعه تلویزیونی كه به وقایع و حوادث تاریخ سیاسی كشور از سال 1317 تا 1359 میپردازد و تشكر از دستاندركاران و هنرمندان این مجموعه و سازمان صداوسیما گفت: تاریخنگاری در مورد عصری كه بیشتر تاریخسازان آن هنوز در قید حیات هستند، سخت و در عین حال حساس و كار بزرگی است و امید میرود این مقطع مهم از تاریخ زنده سیاسی كشورمان كه به دوران پهلوی تا پیروزی انقلاب اسلامی میپردازد، بدون تحریف و براساس واقعیتها ساخته شود تا مورد تعرّض و انتقاد قرار نگیرد.
رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به ریشههای انقلاب اسلامی از دوران مشروطه تا مقطع پیروزی كه عوامل بسیاری در شكلگیری آن دخیل بودند، گفت: باید در این اثر بزرگ هنری به نقش و سهم همه گروهها، جمعیتها و افراد در مقاطع مختلف تاریخ انقلاب اسلامی و اثرگذاری هر یك پرداخته شود، هرچند ممكن است نقش هر یك در مقاطع مختلف پررنگتر، كمرنگ و یا حتی بیرنگ شده باشد.
ـ اپلیکشین اختصاصی کتاب خاطرات «احمد احمد» برای سیستم عامل اندروید در نمایشگاه کتاب تهران عرضه میشود. این اپلیکیشن قابلیت نصب و بهره برداری بر روی گوشیها و تبلتهایی که از سیستم عامل اندروید استفاده میکنند را داراست و با بهرهگیری از کلیه امکانات چند رسانهای محتوای دیجیتال تهیه شده، حاوی عکسها، کلیپهای ویدنویی و متن کامل کتاب است که در بیست و ششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران به بازدیدکنندگان ارائه میشود. «خاطرات احمد احمد» بیست و ششمین مجموعه خاطرات تولید شده در دفتر ادبیات انقلاب اسلامی است که توسط انتشارات سوره مهر در کتابفروشیها عرضه میشود.
ـ در صفحه اینترنتی «صدا (جُنگ خبري)» این عناوین جدید بارگذاری شده است: بيست سال تاريخ شفاهي در سازمان اسناد و كتابخانه ملي ايران، تاريخ شفاهي روزنامه تگزاس، مصاحبه تاريخ شفاهي با خیرين مشهد، مصاحبههاي تاريخ شفاهي در فصل زمستان 1391 در سازمان اسناد و كتابخانه ملي ايران، تاريخ شفاهي فضانوردي، نشست پهلوي ـ ساواك ـ شكنجه، خاطرات شكنجهگران ساواك، خاطراتي از زندانهاي پهلوي در گفتوگو با فعالان و مبارزان مسلمان قبل از انقلاب، دندان افتاده (خاطره قباد شيوا)، نعلبكيهاي رنگي (خاطره ابراهيم حقيقي)، شبيه يك خواب (خاطر پرويز كردواني)، همدان و اشغال ايران (خاطره خانم مرضيه حديده چي(دباغ)، ستاره باران چشم (خاطره فتحالله مجتبایي). این مطالب http://www.nlai.ir/Default.aspx?tabid=2824 در دسترس قرار دارد.
ـ بزرگداشت شهید حسن باقری، جوانترین فرمانده ایران در دوران دفاع مقدس از جمله برنامههای بخش جنبی نمایشگاه امسال کتاب تهران است. همایون امیرزاده، معاون علمی و فرهنگی نمایشگاه کتاب تهران گفت: کار فاخری در این زمینه صورت گرفته که در نمایشگاه عرضه خواهد شد.
ـ کتاب «تاریخ شفاهی زندگی و مبارزات شهید مهدی عراقی» تألیف امین عزیزی و مجتبی سلطانی احمدی در 384 صفحه از سوی مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شد. عزیزی، یکی از نویسندگان کتاب گفت: با افراد و شخصیتهای انقلابی و سیاسی كه از یاران و همراهان شهید عراقی در حزب موتلفه اسلامی بودند، همچون:«امیر عبدالله كرباسچیان» (مدیر مسوول روزنامه نبرد ملت)، «اسدالله بادمچیان» (عضو شورای مركزی حزب موتلفه اسلامی)، «حبیبالله عسگر اولادی» (عضو شورای مركزی حزب موتلفه اسلامی)، «سید محمود دعایی» (سرپرست موسسه روزنامه اطلاعات) »، «سید كاظم بجنوردی»(رئیس سازمان دایره المعارف بزرگ اسلامی) و «جواد منصوری» (سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران در كشور چین) به گفتوگو نشسته و حاصل آن در این كتاب گرد آمده است.
ـ مجموعه چکیده مقالات چهارمین نشست تخصّصی تاریخ مجلس منتشر میشود. علی ططری، مدیر مرکز اسناد و دبیر علمی چهارمین نشست تخصصی تاریخ مجلس، ضمن اعلام این خبر افزود: از مجموع چکیدههای ارسالی به دبیرخانه همایش، پس از داوری و ارزیابی نهایی کمیته علمی، 91 چکیده، پذیرفته شد و در مجموعه چکیده مقالات که در روز برگزاری نشست منتشر میشود، به چاپ خواهد رسید.
چهارمین نشست تخصصی تاریخ مجلس با موضوع مجالس هفدهم و هجدهم شورای ملی در هفته پایانی اردیبهشت ماه برگزار خواهد شد.
ـ چاپ چهارم کتاب «سفر به قلهها» شامل پنج گزارش جنگی از هدایتالله بهبودی، مرتضی سرهنگی و سیدیاسر هشترودی در نمایشگاه کتاب تهران عرضه خواهد شد. دو گزارش ابتدایی این کتاب را هدایتالله بهبودی؛ مدیر دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری با عنوان «حلبچه» و «سفر به قلهها» نوشته است. سومین گزارش با عنوان «کردستان عراق، حکایت ناگفتهها» به قلم سیدیاسر هشترودی است و دو گزارش پایانی این کتاب با عنوان «خاکریزهای ایمان» و «بهار در آبان» از مرتضی سرهنگی؛ مدیر دفتر ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری است. با توجه به اهمیت حادثه حلبچه، گزارش اول این کتاب پس از در قالب کتاب «سفر به حلبچه» به قلم هدایتالله بهبودی هم از سوی سوره مهر منتشر شده است.
ـ جلد سوم كتاب «تاريخ لشكر خراسان» 29 فروردينماه 1392 رونمايی شد. جلد اول كتاب تاريخ لشكر خراسان مربوط به وقايع نظامی خراسان از دوره صفويه تا پيروزی انقلاب اسلامی است كه پس از انتشار در سال 1390 در جشنواره انديشه و قلم به عنوان كتاب سال ارتش انتخاب شد. جلد دوم كتاب نيز مشتمل بر فصلهايی از حماسههای لشكر 77 خراسان در سالهای دفاع مقدس است كه در 29 فروردينماه سال 1391 منتشر شد. جلد سوم اين مجموعه شامل گزيده عكسهای تاريخی لشكر خراسان و منتخب 2 هزار قطعه عكس است كه بخش عمده اين عكسها برای نخستين بار منتشر میشود و به صورت مستند نشان میدهد اين لشكر در طول تاريخ 400 ساله خود چه فراز و فرودهايی را پيموده است. نگارش مجموعه سه جلدی تاريخ لشكر خراسان 7 سال به طول انجاميد. جلد اول و دوم كتاب تاريخ لشكر خراسان توسط انتشارات آهنگ قلم و جلد سوم توسط انتشارات خانه آبی منتشر شده است.
ـ «كوچه نقاشها» عنوان کتاب خاطرات سیدابوالفضل كاظمي از همرزمان شهید دکتر مصطفی چمران از روزهای جنگ تحمیلی عراق علیه ایران است که انتشارات سوره مهر چاپ هفدهم این اثر را به نمایشگاه بیست و ششم کتاب تهران میآورد. راحله صبوری، تدوینگر کتاب است.
ـ محمد پرحلم، معاون فرهنگی، هنری حوزه هنری گیلان گفت: حوزه هنری در بخش تاریخ شفاهی كه یكی از مهم ترین ابزارهای ثبت و مستند سازی ارزش های انقلاب اسلامی است پروژههای مختلفی را در دست اجرا دارد. برخی از این آثار از جمله كتابهای «قدم زدن روی شب» خاطرات آزاده تقی حسین پور به نویسندگی محمد یحیایی، «چهار موزاییك 20×20» خاطرات آزاده حسین حق نیا به نویسندگی میلاد فتاحی، «خانه هزار فرسنگ دور بود» خاطرات محمد نعمتی به نویسندگی رزیتا رجایی، «به خاطر پدرم» خاطرات رضا مرادی به نویسندگی محمد علیزاده، «كتیبه ای بر آسمان» خاطرات آزاده خلبان اكبر صیاد بورانی نوشته میر عماد الدین فیاضی، «آقا كلاه آهنی تو به من می دی» خاطرات رزمنده غلامرضا هدایتی به نویسندگی محمد علیزاده در حال انتشار است. علاوه بر ثبت خاطرات شفاهی در زمینه انقلاب و دفاع مقدس، انتشار خاطراتی در زمینه هنر، مذهب و روحانیت و زلزله رودبار نیز در دست اجراست. واحد هنرهای نمایشی حوزه هنری گیلان هم انتشار كتاب خاطرات شفاهی انوش نصر را در دست اقدام دارد.
ـ کتاب «دختر شینا» خاطرات قدم خیر محمدی کنعان جزو کتابهای تجدیدچاپی سوره مهر است که در بیست و ششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برای نهمین بار عرضه میشود. بهناز ضرابی زاده نگارش این اثر را برعهده داشته است.
ـ سی و سومین نشست پژوهشی نگارخانه برگ به نکوداشت جمشید امینی، آخرین شاگرد کمال الملک اختصاص داشت که به همت مجله تندیس برگزار شد. دراین مراسم محمد حسن حامدی، مدیرمسول دو هفته نامه تندیس، هادی سیف و حسن امینی پسر و شاگرد جمشید امینی به سخنرانی پرداختند. هادی سیف با اشاره به نحوه آشناییاش با اجمشید امینی گفت: نخستین بار من استاد امینی را در سال 1370 و در نمایشگاه دوسلددروف آلمان دیدم و همین دیدار و اقامت 14 روزه در یک هتل موجب پیوند و دوستی ما شد و زمینهای را فراهم کرد که من به خودم اجازه بدهم که به استاد پیشنهاد تالیف یک کتاب تاریخ شفاهی بدهم. کتابی که قرار شد تالیف کنم دربرگیرنده شرح دیدارهایی بود که در دل آن گفتوگو هایی با استاد درباره فرش، نقاشی و احوالات خودش و استادش داشتم. اما متاسفانه من فصل اول کتاب را نوشته بودم که استاد درگذشت و موجب شد که این کتاب به شیوهای که پیش بینی کرده بودیم به پایان نرسد و من این کتاب را با افزودن سایر فصلها کامل کردم و سالهاست که درانتشارات سروش در انتظار انتشار است.
جمشید امینی (1282- 1377) از طراحان فرش نوین ایران است که اصولی نوین را در این هنر ایجاد کرد و با شیوهای خاص چون بافندگی کوبلن به ابداع آثار هنری پرداخت. پرتره کمال المک از آثار بی نظیر جمشید امینی به شمار می رود و این فرش آنچنان استادانه بافته شده که از فاصله نزدیک حتی با نقاشی تفاوتی ندارد. این اثر امینی در موزه هنرهای ملی نگهداری میشود.
ـ خاطرات علياكبر غياثي، يكي از مبارزان انقلابي شهر خمين در كتاب «از پيروي تا پيروزي» مكتوب شد. اين اثر نگاهي به وضعيت این شهر در سالهاي مبارزه امام خميني (ره) از سال 1342 تا 1357 دارد و نشر بُرزآفرين اين كتاب را منتشر كرد.
ـ با انتشار کتابی درباره زندگی، شخصیت و اقدامات حاج حسین آقا ملک، واقف کتابخانه و موزه ملی ملک، یافتههای تازهای درباره بنیانگذار نخستین موزه وقفی- خصوصی ایران و یکی از شش کتابخانه بزرگ کشور در حوزه نسخههای نفیس خطی و چاپ سنگی در اختیار پژوهشگران و دوستداران فرهنگ و تاریخ ایران قرار گرفت. کتاب «حاج حسین آقا ملک؛ شخصیت، اقدامات و خدمات» تالیف مرضیه مرتضوی قصابسرایی، برگرفتهای از رساله پایاننامه دانشجویی به همین نام در مقطع کارشناسی ارشد تاریخ از سوی مولف است. مرضیه مرتضوی گفت: در سال 1383 برای نگارش رساله کارشناسی ارشد در رشته تاریخ ایران اسلامی به دنبال موضوعی نو و بدیع بودم که ملاقاتها و گفتوگوهای پیدرپی با عزتملک ملک، دختر بزرگ حاج حسین آقا ملک، واقف و بنیانگذار موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک، در محل کارم در این موسسه فرهنگی، برای نخستین بار، جرقه نگارش رسالهای با موضوع حاج حسین آقا ملک را در ذهنم پدید آورد. در ابتدا با استفاده از اسناد، جراید، کتابهای چاپی و تاریخ شفاهی در قالب سه مرحله مصاحبه با عزتملک ملک، مطالب ارزندهای درباره مرحوم حاج حسین آقا ملک و اوضاع زمانه و نیز خانواده وی به دست آوردم. سپس با تلفیق و ترکیب و طبقهبندی اطلاعات و سرانجام با تجزیه، تحلیل، استدلال و استنتاج دادهها و رویدادهای تاریخی مربوط به موضوع مورد نظر، اقدامات آن مرحوم را در دو قالب موقوفات و خدمات عامالمنفعه دستهبندی کرده، به گونه مبسوط به هر کدام از آنها بر اساس مدارک پرداختم. نتیجه آن اقدامات، نگارش رسالهای به نام «حاج حسین آقا ملک؛ شخصیت، اقدامات و خدمات» بود که در سال 1384 موفق به دفاع از آن شدم. در سالهای بعد، با دسترسی به اسناد جدیدالورود و منابع تازه خریداری شده، برای تبدیل این پایاننامه به کتابی جامع و علمی درباره مرحوم ملک، با شکیبایی و بدون عجله مشغول شدم. با حمایت مدیران و همکاران محترم در موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک، این کتاب در زمستان سال 1391 چاپ شد.
ـ چاپ كتاب عكسهای انقلاب از آثار مهدی استعدادی از برنامههای واحد هنرهای تجسمی حوزه هنری استان همدان در سال جاری است. مراحل گردآوری و صفحهآرايی اثر انجام شده و در نوبت چاپ قرار دارد.
ـ کتاب «نامه نيمه خرداد» به قلم مشترك مجتبي سلطاني احمدي و رحيم نيكبخت میركوهي نوشته و تدوين شده است. اين اثر نگاهي به وقایع قيام 15 خرداد سال 1342 دارد و از سوی انتشارات خانه كتاب منتشر و در بيستوششمين نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران عرضه ميشود. «خرداد آفرینان» از فصول اين کتاب است و در آن به معرفی پانزده شخصیت موثر در قیام 15 خرداد پرداخته میشود. در میان این شخصیتها میتوان افرادی چون شهیدان مهدی عراقی و طیب حاجرضایی و مرحوم حجت الاسلام و المسلمين محمدتقی فلسفی و مرحوم آیتالله سیدمحمود طالقانی را دید. در فصل دیگر کتاب، پانزده خاطره از قیام 15 خرداد با توجه به ابعاد این موضوع انتخاب شده است. این خاطرات به صورت کتابخانهای و بر اساس کتابهای منتشر شده گردآمده و پانزده سند مرتبط با قيام 15 خرداد در فصل ديگر اين كتاب آمده است. در فصل دیگری به معرفی پانزده پژوهشگر در عرصه تاریخنگاری و نقش آنها در حوزه تاریخ نگاری انقلاب، مانند مرحوم علی دوانی، سیدحمید روحانی و جواد منصوری پرداخته شده و در روزشماری در این کتاب هم فهرستی از شهدای 15 خرداد 1342 به مخاطبان ارايه ميشود.
ـ «شانه به شانه با خورشید» و «چشمان آسمان» عنوان دو کتاب تازهنشر سازمان حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس ارتش جمهوری اسلامی ایران با خاطرات 60 پیشکسوت و رزمنده پدافند است. این آثار در بیستوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برای نخستینبار عرضه خواهد شد.
ـ کتاب «نبرد با دشمن پنهان» نوشته حمیدرضا بهزادی و با خاطرات نگارنده از یگانهای پاکسازی میادین مین از سوی انتشارات سوره سبز روانه بازار نشر شده است.
ـ درسومین جشنواره «روایت حماسه» كه با حمایت اداره كل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس اردبیل برگزار شد، از بین 82 اثر رسیده به دبیرخانه این جشنواره، اثر پری آخته با عنوان «آناموچون تك جه بیرنفر» دربخش دیگرنوشت با رای هیات داوران حائز دریافت رتبه نخست شد. این اثر در 38صفحه به روایت گوشهای ازخاطرات ناصردستاری جانباز 70 درصد قطع نخاع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران میپردازد. داوران جشنواره «روایت حماسه» رضاكاظمی و محمود مهدوی و دبیرعلمی آن را ساسان ناطق، رییس حوزه هنری استان اردبیل بودند.
ـ پرفروشهای فروشگاه مرکزی شهرکتاب در نیمه دوم فروردین 1392 اعلام شد. کتابهای پایی که جا ماند، نورالدین پسر ایران، دسته یک، بابانظر و شرح اسم در این فهرست قرار دارند.
ـ کتاب الکترونیکی «زندگی و افسانه کریس کایل: تک تیرانداز آمریکایی» که مردم عراق او را به واسطه قتل 150 تن از هموطنانشان «شیطان رمادی» مینامیدند، منتشر میشود. این کتاب را مایکل جیومانی روزنامهنگار، با تمرکز بر زندگی این عضو گروه «سیل» که در تگزاس بر اثر تیراندازی تمرینی کشته شد، نوشته شده است. کتابی که خود او با عنوان «تک تیرانداز آمریکایی» نوشته بود در جایگاه دوم کتابهای پرفروش آمریکا جای داشت. در این کتاب چگونگی کشتن عراقیها توسط وی به تفصیل توضیح داده شده بود.
ـ ریاست جایزه جورج اورول 2013 در مرحله دوم این جایزه معتبر سیاسی، 7 کتاب («یک کشتار کاملا بریتانیایی» نوشته ای. تی. ویلیامز/ «از ویرانی امپراتوری» نوشته پنکاج میشرا/ «ترک اسکندریه» نوشته ریچاردهالووی/ «در خط مقدم» نوشته ماری کالوین/ «خاطرات اشغال» نوشته رجا شهاده/ «بیعدالتی» نوشته کلیو استافورد اسمیت/ «تدفین ماشین تحریر» نوشته کارمن بوگان) را برای دوره نهایی معرفی کرد. یکی از آنها «یک کشتار کاملا بریتانیایی» نوشته ای. تی. ویلیامز است. این کتاب درباره «بها موسی» مسئول پذیرش هتلی در عراق است که به دست نظامیان بریتانیایی کشته شد. کتاب «از ویرانی امپراتوری» نوشته پنکاج میشرا یک بیوگرافی تاریخی است که بر سه چهره مشهور ضد امپریالیست قرن نوزدهم تمرکز کرده است. خاطرات ریچارد هالووی با عنوان «ترک اسکندریه» نیز درباره سفر او و دیدگاههای سیاسی وی درباره دکترین مسیحیت است. در این فهرست همچنین کتاب ماری کالوین روزنامهنگاری که سال یپش در درگیریهای هومس سوریه کشته شد، نیز جای گرفته است. او در کتابش با عنوان «در خط مقدم» بر دههها تهیه رپرتاژ خبری تاکید کرده و از گزارشی که او در تیمور شرقی تهیه کرد و سازمان ملل را واداشت تا از موضع خود برای ترک این منطقه منصرف شود تا درگیریهای سریلانکا که او یک چشمش را در آنجا از دست داد، پرداخته است. رجا شهاده که جایزه اورول را در سال 2008 دریافت کرد در کتاب «خاطرات اشغال» درباره تلاشهای سیاسی و فردی فلسطینیها در جریان تسخیر این مناطق نوشته است. کلیو استافورد اسمیت نیز که وکیل حقوق بشری است و قبل از این هم یک بار به فهرست نهایی این رقابت راه یافته بود، برای «بیعدالتی» که درباره کریس ماهاراج یک تاجر بریتانیایی است، در این فهرست جای دارد. کارمن بوگان نیز با اولین کتابش که خاطرات کودکی او از زندگی در رژیم چائوشسکو در رومانی را بیان میکند و با عنوان «تدفین ماشین تایپ» منتشر شده، در این فهرست جای دارد. جایزه جورج اورول بریتانیا که هر سال به انتخاب بهترین آثار سیاسی سال میپردازد، در مرحله اول این رقابت یک فهرست 12 نفره را برای رقابت سال 2013 معرفی کرده بود. این جایزه مثل هر سال در بخش برترین کتاب سیاسی، بهترین روزنامه نگار سیاسی و بهترین وبلاگ سیاسی به انتخاب برترینها میپردازد و به برنده هر بخش يك جايزه 3 هزار پوندي و يك لوح يادبود اهدا میکند. جایزه جورج اورل توسط خود او تاسیس شد و پس از درگذشت وی همچنان به کار خود ادامه میدهد.