هفته نامه تاريخ شفاهي
 



 
          شماره 46    |    18 آبان 1390

   


 

بررسي وضعیت نشر در دوران پهلوی از زبان زندانیان سیاسی و نشست دین‌‌زدایی


تقدير از كتاب «پاسياد پسر خاك» در مراسم افتتاحيه نوزدهمين دوره هفته كتاب


اولین کتاب مطالعات نشانه‌شناختی در حوزه جنگ ایران و عراق منتشر شد


خاطرات شفاهي «حاجي بخشي» پيرمرد جبهه‌هاي دفاع‌مقدس


نگاه كارشناسانه به تاریخ شفاهی رجال سیاسی دوران قبل از انقلاب


كتاب «شهيد حسن باقري» منتشر شد


من و آقا موسی


نقدي بر كتاب تاريخ نگري و تاريخ نگاري جنگ ايران و عراق- بخش دوم و پایانی


مهاجرت و جوامع در آفریقا و خاورمیانه: یک چشم انداز بلند مدت


سربازان تگزاسی در بازداشتگاه های نازی


تیرباران دکتر فاطمی، خاطراتی از آخرین روزها


تاریخ شفاهی حج و نقش آن در تحولات داخلی ایران اسلامی


شهادت آيت‌الله مصطفي خميني به روايت همسرش


تاريخ شفاهي در جنوب شرق آسيا -25


 



خاطرات شفاهي «حاجي بخشي» پيرمرد جبهه‌هاي دفاع‌مقدس

صفحه نخست شماره 46

دفتر ادبيات و هنر مقاومت به زودي منتشر مي‌كند

به گزارش سايت تاريخ شفاهي ايران؛ خاطرات «ذبيح‌الله بخشي‌» معروف به «حاجي بخشي» يكي از پيشكسوتان روز‌هاي جنگ تحميلي كه همه او را با شعار‌هاي روحيه بخشش به رزمندگان در شب هاي عمليات و پشت جبهه مي‌شناسند، به قلم محسن مطلق از نويسندگان دفاع‌مقدس، به روش تاريخ شفاهي به نگارش درآمده كه به زودي توسط دفتر ادبيات و هنر مقاومت حوزه هنري منتشر مي‌شود. 
2 فرزند «حاجي بخشي» در جنگ تحميلي شهيد شده‌اند. او يكي از فعالان و مبارزان سياسي و انقلابي در دوران قبل و بعد از پيروزي انقلاب اسلامي است. بعد از بازنشسته شدن از وزارت نيرو و با آغاز جنگ تحميلي كمك‌هاي مردمي را به بچه‌هاي جبهه مي‌رساند. فردي شجاع و دلي نترس داشت، شب‌هاي عمليات به رزمندگان با شعار‌هاي خود روحيه مي‌داد. تمام فرماندهان و مسوولان و رزمندگان جنگ تحميلي او را به عنوان پيرمرد جبهه‌ها مي شناسند  و از او به عنوان «حبيب بن مظاهر» ياد مي‌كنند. البته خودش هيچ ادعايي در اين باره ندارد.
يكي از كارهايي كه در دوران دفاع‌مقدس انجام داده بود و نكته برجسته خاطرات «حاجي بخشي» است، اين بود كه با كارخانه‌داران مواد غذايي كه در كرج بودند صحبت مي‌كرد، اقلام خوراكي و مواد غذايي براي رزمندگان مي‌گرفت و با كاميون به خط مقدم جبهه‌ها مي‌فرستاد.
محسن مطلق، نويسنده كتاب «خاطرات حاجي بخشي» نوشتن اين گونه خاطرات را نوعي تاريخ غير رسمي كشور دانست و افزود: «كنار هم قرار دادن اين خاطرات غير رسمي كه برگرفته از خاطرات شخصيت هاي برجسته تا گمنام روز‌هاي جنگ تحميلي  است، تاريخ رسمي كشور را تشكيل مي‌دهد. جمع‌آوري خاطرات حاجي بخشي، 3تا 4 سال طول كشيد و حدود 50 ساعت مصاحبه شفاهي صورت گرفت، حاصل آن كتابي 400 صفحه‌اي شد كه با عنوان «خاطرات حاجي بخشي» منتشر خواهد شد. هفته‌اي يك يا دو جلسه ديدار حضوري داشتيم، البته اوايل راضي به گفتن خاطرات خود نمي‌شد، اما به تدريج علاقه نشان داد. اواخر مصاحبه‌مان به كما رفت و هوش و هواسش را از دست داد، خوشبختانه بخش اعظمي از خاطرات را قبل از بيماري او ضبط كرديم.»
وي ادامه داد:«نويسندگان حوزه ادبيات دفاع‌مقدس پيش از اين هم خاطرات نقش‌آفرينان دوران انقلاب اسلامي و دفاع‌مقدس را جمع‌آوري مي كردند، اما از دهه 70 به بعد با تحولي كه در حوزه نگارش خاطرات اين اشخاص به وجود آمد، جنبه علمي‌تر و عنوان تاريخ شفاهي را به خود گرفت. يكي از مهم‌ترين عناصر در مصاحبه تاريخ شفاهي راضي‌كردن فرد مصاحبه شونده براي گفتن خاطرات است، اينكه بدون كمي و كاستي آنها را بيان كند و اين يكي از سختي هاي كار در حوزه تاريخ شفاهي است.»
يكي از كار‌هاي جالب وي در دوران دفاع‌مقدس اين بود كه به هر جايي كه مي‌رفت، فيلم‌ مي‌گرفت.  «حاجي بخشي» در قسمتي از خاطرات شفاهي خود درباره مرگ خبرنگار روزنامه اشپيگل در منطفه فاو مي‌گويد:« زماني كه رزمندگان اسلام در عمليات والفجر 8 پيروز شدند و منطقه فاو را گرفتند، تعدادي از خبرنگاران خارجي براي بازديد از منطقه به آنجا آمده بودند، در همين زمان تعدادي از هواپيما‌هاي عراقي منطقه را بمباران مي‌كنند، تعداد بسياري از رزمندگان مجروح يا شهيد شدند، خبرنگار روزنامه اشپيگل، به علت ترس سكته كرد و مرد.» حاجي بخشي از اين صحنه فيلم‌برداري كرده بود.
خاطرات وي نيز به صورت تصويري ضبط شده است، محسن مطلق نويسنده كتاب خاطرات «حاجي بخشي» یک فيلم مستند، در 2 قسمت 30 دقيقه‌اي را، با استفاده از فيلم‌هاي آرشيو اين رزمنده پيشكسوت و صحنه‌هاي تصوير‌برداري شده در حين مصاحبه شفاهي با وي در دست توليد دارد كه در حال حاضر در مرحله تدوين است.

خبرنگار: فاطمه نوروند



 
  
نام

پست الكترونيك
نظر شما
کد امنیتی

 

3 تير 1391
مسعود اسماعيل حسني
تاريخ نگاري انقلاب اسلامي و دفاع مقدس به اين نوع منابع بسيار نياز دارد و از دست اندر كاران اين مهم تشكر مي كنم

 

       تمام حقوق اين نشريه متعلق به سايت تاريخ شفاهي ايران [oral-history.ir] است.