مناسبات تاريخي ايران و روسيه از صفويه تا زنديه
شماره 159 كتاب ماه تاريخ و جغرافيا با رويكرد «تاريخ روابط ايران و روسيه» به كوشش موسسه خانه كتاب منتشر و در دسترس علاقه‌مندان تاريخ قرار گرفت. اين ماهنامه تخصصي در اين شماره به كاستي‌ها و ضرورت‌هاي پژوهش تاريخ‌نگاري ايران و روسيه پرداخته است.
سرسخن كتاب ماه تاريخ و جغرافيا، «مطالعات روسي ـ ايراني تاريخچه و چشم‌انداز» نام دارد و جواد مرشدلو، دانشجوي دكتري تاريخ، دانشگاه تهران بر كاستي‌ها و ضرورت‌هاي پژوهش درباره تاريخ‌نگاري ايران و روسيه تأكيد كرده است.
مرشدلو معتقد است كه خاستگاه تاريخي تحقيقات ايران‌شناسي در روسيه نيز مانند رقيب غربي‌اش (كه به گسترش قلمروي نفوذ و قدرت خود در جهان مي‌انديشيد) راهبرد گسترش‌جويانه و استعماري نظام تزاري بود. روس‌ها به تقليد از رقباي غربي، هر چند با تأخيري نسبي، به شناخت شرقي پرداختند كه خود، به نوعي ريشه در آن داشتند.
در بخش اقتراح «سياست بر محور منفعت» نوشته دكتر بهرام اميراحمديان، «سياست در خدمت سهم بيش‌تر» نوشته دكتر مرتضي دهقان‌نژاد و «سياست و اقتصاد: دو روي يك سكه» اثر دكتر عباس قديمي بررسي شده است.
در بخش نظرگاه، «مناسبات ايران و روسيه از صفويه تا زنديه» نوشته دكتر محمد نايب‌پور و «روسيه تزاري از ديدگاه سفرنامه‌نويسان ايراني» نوشته دكتر شهرزاد ساسان‌پور بررسي شده‌اند.
«انگاره‌هاي روسي در روابط ايران و روسيه» نوشته مرضيه سليماني، «استالين؛ از تولد تا مرگ» اثر مسعود عرفانيان، «فراز و فرود سلجوقيان و ايلخانان» به قلم محمد حسن‌نيا و «روسيه در دوران گذار» اثر مهدي احمدي از بخش‌هاي كنكاش ماهنامه تخصصي كتاب ماه تاريخ و جغرافياست.
در بخش بازتاب نيز «ايران در تلاطم جنگ جهاني اول» نوشته علي سلطاني شايان، «پيامدهاي جنگ و صلح در ايران دوره قاجار» اثر حسين حاتمي، «تلاش براي وحدت» به قلم نادر پروانه، «گفتمان اوراسيا» نوشته محمود قرآني‌نوشاد، «روايتي ديگر از برآمدن دولت صفوي» اثر رسول عربخاني و «ايرانيان بر ضد فئوداليته» نوشته انور خالندي آمده‌اند.
در بخش يادگارهاي ماندگار، سيد رضا حسيني «قراباغ در جنگ‌هاي ايران و روس» را بررسي كرده است. در بخش تاريخ‌نگاران نيز «گذشته‌نويسي به جاي معاصرنويسي» نوشته رحيم شبانه و «نويسندگان عثماني» اثر عليرضا سليمان‌زاده آمده است.
«ايران معبر هندوستان» نوشته عباس جداري‌كريميان، «غرب و شرق در ديدگاه روسيه» اثر اميد اخوي، «آمايش سرزمين در جنوب شرق ايران» به قلم محمد شهبازي، «جاسوس روس در ايران» اثر فاطمه نجفي، «جسارت ارتش تزار» نوشته پروين رستمي و «بر بلنداي فارس» نوشته دكتر كاووس رضايي در بخش پرتوهاي تلاش ارايه شده‌اند.
همين ماه، كوتاه از تاريخ، رهاورد ديگران، پيشخوان تاريخ، نمايه و چكيده انگليسي پايان‌بخش اين ماهنامه تخصصي است.
شماره 159 كتاب ماه تاريخ و جغرافيا به سردبيري حبيب‌الله اسماعيلي همراه لوح فشرده فهرست كتاب‌هاي منتشر شده تير 90 با بهاي 1200 تومان به كوشش موسسه خانه كتاب منتشر شده است.
منبع: خبرگزاری کتاب ايران (IBNA)
