پنج شنبه 7 مردادماه 1390 کارگاه آموزشی تاریخ شفاهی با عنوان "بررسی جایگاه آرشیو تاریخ شفاهی در ایران" در سازمان کتابخانه ها،موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی برگزار شد.
در این کارگاه با شرکت عده ای از کارشناسان و محققان تاریخ شفاهی مشهد، ابوالفضل حسن آبادی، مؤلف کتاب تاریخ شفاهی در ایران، به جایگاه آرشیو تاریخ شفاهی آستان قدس رضوی پرداخت.
حسن آبادی، هدف از برگزاری کارگاه را اعتلای سطح فکری کارشناسان دانست و در دو جلسه به تشریح نحوه شکل گیری آرشیوهای تاریخ شفاهی در جهان و آسیب شناسی تاریخ شفاهی در ایران پرداخت.
سرپرست گروه اسناد کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی تاریخ شفاهی را مقوله ای جدید عنوان کرد و گفت: "آنچه امروزه از آن بعنوان تاریخ شفاهی یاد می کنیم پدیده‌ای معاصر است؛ چون با اختراع ضبط صوت شکل گرفت. او در ادامه به ذکر تاریخچه‌ای از تاریخ شفاهی در دهه‌های 60 میلادی به بعد پرداخت.
او همچنین در بخشی از جلسه دوم به ذکر نکات ضعف منابع تاریخ شفاهی در دو مرحله تولید و استفاده پرداخت.
او در مرحله "تولید" به مواردی چون:
دخالت نیروی انسانی ،مصاحبه کننده و مصاحبه شونده،تاثیر فضای جامعه بر نوع اطلاعات،عدم استاندارد سازی مراحل مصاحبه در برخی مراکز،عدم آرشیو سازی صحیح مصاحبه ها وعدم مستند سازی صحیح مصاحبه ها از جمله آسیب های مرحله تولید منابع تاریخ شفاهی اشاره کرد و در در مرحله "استفاده"، مواردی چون:
عدم نتیجه گیری و چند گزینگی در داده های تاریخ شفاهی، سختی دسترسی به اصل منابع و عدم قابلیت تشخیص در منابع دست اول و دست دوم و عدم در دست بودن اطلاعات کافی برای شناسایی افکار و آراء، برشمرد.
حسن آبای در بخش پایانی این کارگاه به دلایل مهم بودن منابع تاریخ شفاهی و راهکارهای آن پرداخت. به نظر او در بسیاری از موارد منابع تاریخ شفاهی در زمره دست اول محسوب می گردد و از این رو زمینه‌ساز خلاقیت، نوع آوری و مستند سازی اطلاعات را به محقق می دهند."
شایان ذکر است تا کنون دو همایش و سه کارگاه تاریخ شفاهی درمدیریت اسناد آستان قدس رضوی شکل گرفته است که مهمترین آن پنجمین نشست تخصصی تاریخ شفاهی با عنوان روش شناسی و موضوع یابی مطالعات شهری در تاریخ شفاهی است که در اسفند ماه 1387 با حضور جمعی از کارشناسان تاریخ شفاهی ایران برگزار شد.
غلامرضا آذری خاکستر
