هفته نامه تاريخ شفاهي
 



 
          شماره 2    |    19 آبان 1389

   


 

هویت،روایت،جنگ(بررسی رابطه هویت و روایت با تاکید بر خاطرات جنگ)


معرفی کتاب تنها در قلاجه


در نشست خبری مجله الکترونیکی تاریخ شفاهی چه گذشت


شناسايي "شاپور بختيار" به روايت اسناد ساواك


گویاسازی اسناد تاریخ شفاهی جنگ


نشریه الکترونیکی تاریخ شفاهی از دیدگاه رسانه ها


بررسی کتاب تقویم تاریخ دفاع مقدس (1)


معرفی و بررسی کتاب تقویم تاریخ دفاع مقدس (2)


دموکراتیک ترین شیوه تاریخ نگاری


"با یاد خاطره" به چاپ دوم رسید


ظلمی كه شدّاد هم نكرد


باستاني پاريزي از كوروش هخامنشي مي‌گويد


آناتومی خاطره پژوهی


توجه به منابع ايراني، عربي و عهد عتيق براي بازسازي سيماي كوروش


تقويت پايگاه خاطره‌نويسي جنگ در آذربايجان شرقي


معرفي و نقد كتاب‌هاي مركز اسناد انقلاب اسلامي


 



معرفی و بررسی کتاب تقویم تاریخ دفاع مقدس (2)

صفحه نخست شماره 2

پانزدهمین ماه جنگ تحمیلی (آبان 1360) از این رو که بین دو عملیات بزرگ واقع شده است، محل درنگ و تأمل می‌باشد. در مهر ماه 1360 عملیات بزرگ ثامن‌الائمه با الهام‌گیری از دستور امام خمینی (ره) برای شکستن حصر آبان صورت گرفت و بخش‌هایی از خاک کشور آزاد شد. پس از آبان نیز عملیات بزرگ طریق‌القدس اجرا شد که امام آن را «فتح‌الفتوح» خواندند...
- تقویم تاریخ دفاع مقدس (بر فراز آسمان‌ها)، جلد هشتم، تهیه و تدوین: مرکز پژوهش‌های دفاع مقدس نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی، به کوشش: سعید پورداراب، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1387.
 کتاب «بر فراز آسمان‌ها» هشتمین جلد از مجموعه‌ی تقویم تاریخ دفاع مقدس و شامل حوادثی است که از اول فروردین ماه تا پایان آن در سال 1360 در جبهه‌های نبرد و مقابله با ضد انقلاب و عوامل مزدور آنها در مناطق شمال‌غرب کشور به وقوع پیوسته است.
برای تهیه‌ی این اثر به یاد ماندنی، گزارش‌های نوبه‌ای عملیاتی و اطلاعاتی، اسناد و مدارک، پرونده‌های موجود و کتبی که در این ارتباط منتشر شده است و مطالب مندرج در رسانه‌ها، ملاک بررسی و تحقیق قرار گرفته و سعی و تلاش بسیار شده است تا مجموعه‌ی حاضر مستند و منطبق با واقعیات و بر اساس مدارک موجود تدوین شود. از آنجا که عقابان آسما ایران، خلبانان افتخارآفرین نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در روز پانزدهم این ماه در یک عملیات متهورانه و تحسین‌برانگیز و در یک یورش رعدآسا بزرگ‌ترین ضربه را بر پیکر نیروی هوایی دشمن در چهار پایگاه در عمق خاک عراق و در حوالی مرز اردن وارد نمودند و درسی فراموش‌نشدنی به نیروهای متجاوز دادند این کتاب با نام «بر فراز آسمان‌ها» در اختیار علاقه‌مندان تاریخ دفاع مقدس قرار می‌گیرد. همچنین در این ماه دو عملیات محدود بسیار موفق در غرب کرخه اجرا شد که منجر به توسعه‌ی سرپل‌های غرب کرخه در منطقه‌ی لشکر 21 و انهدام بخشی از نیروهای دشمن در این منطقه گردید. این دو عملیات عبارتند از:
1) عملیات کانال هندلی و تپه چشمه در غرب کرخه
2) عملیات زغن در غرب کرخه (منطقه‌ی شوش)
صدور طرح عملیات بازی دراز در غرب کشور (مرحله‌ی یکم) نیز در تاریخ 29/1/1360 انجام می‌پذیرد.
در این کتاب ضمن تشریح حوادث و رویدادهای جنگ تحمیلی در فروردین ماه 1360، عملیات‌های یاد شده نیز مورذ بررسی قرار گرفته است.
- تقویم تاریخ دفاع مقدس (ضربه‌های پی در پی)، جلد نهم، تهیه و تدوین: مرکز پژوهش‌های دفاع مقدس نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی، به کوشش: فرهاد بهروزی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1387.
 کتاب حاضر با عنوان «ضربه‌های پی در پی»، نهمین جلد از مجموعه‌ی تقویم تاریخ دفاع مقدس و شامل حوادثی است که از اول اردیبهشت تا پایان آن در سال 1360 در جبهه‌های نبرد حق علیه باطل و مقابله با ضد انقلاب و عوامل مزدور در مناطق غرب کشور به وقوع پیوسته است.
از آنجا که در اردیبهشت با اجرای عملیات‌های محدود (به شرح زیر)، ضرباتی پی در پی به دشمن وارد شد و موجبات تضعیف توان رزمی و روحیه‌ی دشمن و زمینه‌ی اجرای عملیات‌های سرنوشت‌ساز در آینده فراهم گردید و از طرفی تلاش دشمن در سه حمله در مناطق مختلف به شکست انجامید، آنچه در این اثر مطالعه خواهید نمود شامل:
1) عملیات بازی دراز (مرحله‌ی یکم)، ، تصرف ارتفاعات بازی دراز در منطقه‌ی سرپل ذهاب؛
2) عملیات تپه چشمه ، تصرف تپه‌ی مهم 242 در منطقه‌ی غرب کرخه؛
3) عملیات آفندی در منطقه‌ی ذوالفقاری در شمال آبادان ، تصرف خاکریز دشمن و میدان تیر آبادان؛
4) عملیات الله‌اکبر (خیبر) ، تصرف تپه‌های الله‌اکبر و شحیطیه در غرب سوسنگرد؛
5) عملیات زعن در غرب شوش ، تصرف آبادی زعن و تپه‌های اطراف آن در غرب شوش؛
6) پدافند و مقاومت شدید گردان 178 لشکر 28 در منطقه‌ی قوچ سلطان مریوان و شکست دشمن؛
7) پدافند و مقاومت شدید گردان 155 لشکر 28 در منطقه‌ی قوچ سلطان مریوان و شکست دشمن؛
8) پدافند و مقاومت شدید تیپ 3 لشکر 16 زرهی در منطقه‌ی پاسگاه شهابی در شمال طلائیه و جنوب هویزه و شکست دشمن می‌باشد.
لازم به ذکر است، ضمن تشریح عملیات‌های یاد شده در روزهای اجرای آن، حوادث و رویدادهای جنگ تحمیلی در اردیبهشت ماه نیز در این کتاب گردآوری و تدوین شده است.
- تقویم تاریخ دفاع مقدس (عزل بنی‌صدر؛ سرآغاز یک تحول)، جلد دهم، تهیه و تدوین: مرکز پژوهش‌های دفاع مقدس نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی، به کوشش: سعید پورداراب، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1387.
 کتاب «عزل بنی‌صدر؛ سرآغاز یک تحول» دهمین جلد از این مجموعه و شامل حوادثی است که در خرداد ماه سال 1360 در جبهه‌های نبرد  با ضد انقلاب و عوامل مزدور بیگانه‌پرست در مناطق شمال‌غرب کشور به وقوع پیوسته است.
برای تهیه‌ی این اثر به یاد ماندنی، گزارش‌های نوبه‌ای عملیاتی و اطلاعاتی، اسناد و مدارک، پرونده‌های موجود و کتب منتشره و مطالب مندرج در رسانه‌ها توسط مؤلف، ملاک بررسی و تحقیق قرار گرفته و سعی و تلاش بسیار گردیده تا مجموعه‌ای تهیه شود که مستند و منطبق با واقعیات و بر اساس مدارک باشد. از آنجا که در خرداد ماه سال 1360 با اجرای عملیات‌های محدود به شرح زیر ضربات پی در پی به دشمن وارد گردید و موجبات تضعیف توان رزمی و روحیه دشمن و زمینه‌ی اجرای عملیات‌های سرنوشت‌ساز فراهم شد و از طرفی تلاش دشمن در یک حمله در منطقه‌ی شمال‌غرب به شکست انجامید و نظر به اینکه با عزل بنی‌صدر از فرماندهی کل قوا و ریاست جمهوری سرآغاز تحولی اساسی و بنیادی در جبهه‌ها شد، این کتاب «عزل بنی‌صدر؛ سرآغاز یک تحول» نامگذاری شده است.
عملیات الله‌اکبر (خیبر) ، تصرف تپه‌های الله‌اکبر و شحیطیه در غرب سوسنگرد.
1- عملیات زعن در غرب شوش ، تصرف آبادی زعن و تپه‌های اطراف آن در غرب شوش.
2- عملیات قوچ سلطان ، تصرف ارتفاعات گودخزینه و قوچ سلطان در منطقه‌ی مریوان.
3- عملیات فرماندهی کل قوا، خمینی روح خدا در منطقه‌ی دارخوین، سلمانیه در شمال آبادان، تصرف خاکریز دشمن.
4- عملیات آفندی در جاده‌ی ماهشهر، آبادان ، تصرف قسمتی از جاده‌ی ماهشهر- آبادان.
5- پدافند و مقاومت شدید گردان‌های 112 و 118 پیاده لشکر 28 در منطقه‌ی عمومی قوچ سلطان و شکست شدید دشمن.
لازم به ذکر است که ضمن تشریح عملیات‌های یاد شده در روزهای اجرای آن، کلیه‌ی حوادث و رویدادهای جنگ تحمیلی در خرداد سال 1360 در این کتاب تحقیق و تدوین گردیده است.
امید است که مطالعه این کتاب سودمند واقع گردد.
- تقویم تاریخ دفاع مقدس (آزادسازی نوسود)، جلد یازدهم، تهیه و تدوین: مرکز پژوهش‌های دفاع مقدس نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی، تألیف: نبی کریمی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1387.
 کتاب حاضر با عنوان «آزادسازی نوسود»، یازدهمین جلد از مجموعه‌ی تقویم تاریخ دفاع مقدس و شامل حوادثی است که از اول تیر ماه تا پایان آن در سال 1360 در جبهه‌های نبرد حق علیه باطل و مقابله با ضد انقلاب و عوامل مزدور در مناطق نبرد به وقوع پیوسته است.
۱-نحوه شهادت دکتر چمران در جبهه سوسنگرد
۲- مقدمات طرح عملیات افندی ثامن الائمه
۳-تفویض اختیارات فرماندهی کل قوا به تیمسار فلاحی از سوی امام خمینی (ره)
۴-سو قصد به جان آیت الله خامنه ای
۵-انفجار دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی
۶-پیام امام خمینی (ره) در رابطه با انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی
۷-آزادسازی نوسود وپیام امام در خصوص آزاد سازی ،ازجمله موضوعاتی است که در این کتاب بدان پرداخته شده است.
لازم به توضیح است که در شش ماهه‌ی اول سال 1360، رزمندگان ایران ضمن دفاع در سرتاسر خط تماس در غرب و جنوب، با اجرای عملیات‌های محدود، ضربات پی در پی به دشمن وارد نموده و موجبات تضعیف روحیه‌ی دشمن و زمینه‌ی اجرای عملیات‌های بزرگ را فراهم کردند. در مجموع در تیر ماه تحول عمده و چشمگیری در جبهه‌ها ایجاد نشد امّا با شناسایی دقیق از دشمن و مقایسه‌ی توان رزمی طرفین طرح‌های نهایی عملیات غرورآفرین ثامن‌الائمه به تدریج تهیه گردید. از جمله حوادث مهمی که در این دوره اتفاق افتاد نبرد در منطقه‌ی نوسود می‌باشد که در نهایت منجر به آزادی این منطقه گردید. همچنین عملیات تیپ 84 خرم‌آباد در منطقه‌ی دشت عباس و تصرف تپه‌ی 350 و وارد نمودن تلفات و ضایعات به دشمن و مجبور کردن آنها به گسترش نامناسب موجب گردید تا موقعیت بهتری برای تیر ماه و مقاومت و ایثار همه‌ی رزمندگان اسلام در سرتاسر مرزهای میهن اسلامی در این کتاب ذکر شود نام این کتاب با نگرش به اجرای عملیات در منطقه‌ی نوسود به نام «آزادسازی نوسود» نام‌گذاری شده است.
- تقویم تاریخ دفاع مقدس (فاتحین کرخه‌کور)، جلد دوازدهم، تهیه و تدوین: مرکز پژوهش‌های دفاع مقدس نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی، تألیف: نبی کریمی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1387.
 کتاب حاضر با عنوان «فاتحین کرخه‌کور»، دوازدهمین جلد از مجموعه‌ی تقویم تاریخ دفاع مقدس و شامل حوادثی است که از اول مرداد سال 1360 تا پایان آن در جبهه‌های نبرد حق علیه باطل به وقوع پیوسته است.
در شش ماهه‌ی اول سال 1360، رزمندگان ایران اسلامی ضمن دفاع در سرتاسر خط تماس در غرب و جنوب، با اجرای عملیات‌های محدود، ضرباتی به دشمن وارد نمودند و زمینه‌ی اجرای عملیات‌های بزرگ را فراهم آوردند. در مجموع در مرداد ماه تحول عمده و چشمگیری در جبهه‌ها ایجاد نشد امّا با شناسایی دقیق از دشمن و مقایسه‌ی توان رزمی طرفین، طرح‌های نهایی عملیات غرورآفرین ثامن‌الائمه به تدریج تهیه گردید. از جمله حوادث مهمی که در این دوره اتفاق افتاد می‌توان از عملیات طراح با نام عملیات سردار چمران نام برد. این عملیات به وسیله‌ی لشکر 16 زرهی و همکاری لشکر 92 زرهی، تیپ 55 هوابرد، سپاه پاسداران سوسنگرد و حمیدیه و گروه جان بر کفان جنگ‌های نامنظم شهید چمران در تاریخ پنجم مرداد ماه 1360 با موفقیت کامل انجام شد که ضمن آزادسازی چندین کیلومتر از خاک میهن عزیز اسلامی در جبهه‌ی کرخه‌کور، تلفات و ضایعات قابل توجهی نیز به دشمن وارد آمد و 88 نفر از نیروهای دشمن به اسارت درآمدند.
عملیات تیپ 84 خرم‌آباد در منطقه‌ی دشت عباس و تصرف تپه‌ی 350 و وارد نمودن تلفات و ضایعات به دشمن و مجبور کردن آنها به گسترش نامناسب موجب گردید تا موقعیت بهتری برای نیروهای خودی در غرب کرخه فراهم گردد. در این کتاب سعی شده است تمامی حوادث و رویدادهای مرداد ماه و ایثار رزمندگان اسلام در سرتاسر مرزهای میهن ذکر شود. دراین کتاب به حوادثی همچون:
۱-بمباران دزفول بوسیله ارتش بعثی عراق
۲- تصرف وتثبیت ارتفاعات شنام
۳-شرح چگونی شکل گیری عمیلیات افندی لشگر ۱۶ زرهی به کرخه کور
4- تنفیذ حکم رئیس جمهوری شهید رجائی به وسیله امام
5- ربوده شدن ناوچه ایرانی در مسیر فرانسه به ایران در آبهای اسپانیا
6- انهدام تاسیسات نفتی عراق در شهر تکریت توسط تیز پروازان ارتش ایران.
- تقویم تاریخ دفاع مقدس (به سوی بستان)، جلد سیزدهم، تهیه و تدوین: مرکز پژوهش‌های دفاع مقدس نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی، تألیف: فرهاد بهروزی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1384.
 سیزدهمین جلد از مجموعه‌ی «تقویم تاریخ دفاع مقدس» با نام «به سوی بستان» که شامل مشروح حوادث روزانه‌ی شهریور ماه 1360 در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران می‌باشد .دراین ماه هرچند اندوه بر ملت وجبهه ها به سبب شهادت شهیدان رجائی وباهنر بدست منافقین در دهه اول آن حاکم بود،اما سربازان راه سرافرازی مکتب ،همچون امام وامت صبوری پیشه کردند وپیگیر ومداوم ،ضربات پی در پی خود رابر دشمن بعثی وارد ساختند.
در ماه شهریور عملیات فخرآفرین سردار شهید چمران بوسیله لشگر ۱۶ اجراشد که رئیس جمهور (شهید رجائی) در باره آن گفت:" لشگر ۱۶ قزوین وتیپ همدان این دومین باری است  که در دو ماه گذشته قلب مسلمانان را خوشحال کردند" ومتعاقب آن خداجویان لشگر ۹۲ الله اکبرگویان ضربه دیگری برپیکر رو به زوال دشمن در شمال کرخه وارد آوردند وهمزمان رزم آوران لشگر ۸۱ زرهی کرمانشاه درازدستی بعثیون را در عملیات بازی دراز در صحنه های عملیاتی غرب قطع کردند. در این جلد از کتاب تقویم تاریخ دفاع مقدس به موضوعاتی همچون :
1- انفجار بمب در دفتر نخست وزیری (شهادت رجائی وباهنر)
2-  اجرای طرح عملیاتی سردار شهید چمران در شمال کرخه کور
3- شرح عملیات  در منطقه بازی دراز
4-  اجرای عملیات شهید مدنی ،آزاد سازی دهلاویه و... می پردازد.
 - تقویم تاریخ دفاع مقدس (شکست حصر)، جلد چهاردهم، تهیه و تدوین: مرکز پژوهش‌های دفاع مقدس نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی، تألیف: فرهاد بهروزی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1388.
ماه مهر، ماهی است که در تداوم این تحمیل اراده، ارتش جمهوری اسلامی ایران با پشتیبانی نیروهای بسیج و سپاه پاسداران در اجرای یک فرمان که «حصر آبادان بایستی شکسته شود» فخری دیگر آفرید و برگی زرین بر کتاب مقاومت مقدس ملت مظلوم ایران افزود.
مهر ماه ماهی بود که پروازی، از پروازی صورت پذیرفت و چهار سرباز صبور و سخت‌کوش جبهه‌ها فلاحی، نامجو، فکوری و کلاهدوز، در بازگشت از جبهه‌ی فتح و پیروزی آبادان با سقوط پروازی که از جبهه باز می‌گشت اوج می‌گرفتند و به دیار یار شفافتند. " شکست حصر "نام کتابی است که به جلد ۱۴ مجموعه کتابهای تقویم تاریخ دفاع مقدس  می پردازد. در این کتاب به حوادث مهرماه سال ۱۳۶۰ پرداخته شده است ورویدادهایی ازجمله
1- تکمیل طرح عملیاتی ثامن الائمه وتعیین روز حمله
2-  بررسی حواد ورویدادهای هفتم مهرماه ۱۳۶۰ ونتایج عملیات ثامن الائمه و شکست حصر آبادان صحبت به میان آمده است.
- تقویم تاریخ دفاع مقدس (فروغ فتح)، جلد پانزدهم، تهیه و تدوین: مرکز پژوهش‌های دفاع مقدس نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی، تألیف: فرهاد بهروزی و نبی کریمی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1388.
پانزدهمین ماه جنگ تحمیلی (آبان 1360) از این رو که بین دو عملیات بزرگ واقع شده است، محل درنگ و تأمل می‌باشد. در مهر ماه 1360 عملیات بزرگ ثامن‌الائمه با الهام‌گیری از دستور امام خمینی (ره) برای شکستن حصر آبان صورت گرفت و بخش‌هایی از خاک کشور آزاد شد. پس از آبان نیز عملیات بزرگ طریق‌القدس اجرا شد که امام آن را «فتح‌الفتوح» خواندند. در این ماه رزمندگان اسلام نیروهای دشمن را در شرق کارون نابود ساختند و موجبات عقب‌نشینی آن را فراهم آوردند. پس از عملیات ثامن‌الائمه تدبیر فرماندهان و طراحان نیروی زمینی ارتش و سپاه بر این اساس قرار گرفت که با انجام عملیات‌های منطقه‌ی شرق کارون را از نیروهای دشمن پاکسازی کرد، و با اتکا به موانع طبیعی و صرفه‌جویی در نیرو مهیای سلسله عملیات‌های «کربلا» شوند.در این جلد به حوادثی ذیل پرداخته شده است:
۱-انتصاب سرهنگ سلیمی بعنوان وزیر دفاع کشور
۲-بررسی وشرح عملیات آزاد سازی شهر بوکان
3- ابلاغ طرح ریزی عملیات فتح امبین وطریق القدس
4- دستورالعمل جابجائی یگان های مستقر در آبادان وخرمشهر
لازم به توضیح است که تا زمان چاپ جلد پانزدهم، گردآوری و تدوین مشروح حوادث 58 ماه جنگ از 1/6/59 تا 31/6/63 و سه ماهه‌ی اول سال 64 در 57 جلد با عناوین فرعی به شرح زیر انجام گرفته است.
نقاط قوت مجموعه کتابهای تقویم دفاع مقدس
ازجمله نقاط قوت این مجموعه عبارتند از:
۱- بیان وبررسی رخدادها وحوادث جنگ تحمیلی از زبان خبرگزاری ها و رادیو های بیگانه از جمله  مولفه های منحصر به فرد  مجموعه کتابهای تقویم  تاریخ دفاع مقدس می باشد که خواننده کتابهای مذکور را از مراجعه به سایر کتابهای در این حوزه بی نیاز می سازد
۲- بررسی دقیق وبیان تحرکات(تجاوزات) نیروهای نظامی عراق در خاک ایران به صورت روزشمار و در برخی حوادث با درج ساعت بروز حادثه در کمتر کتابی در مورد جنگ تحمیلی می توان یافت.
۳-بیان کنش ها وواکنش های نیروهای سه گانه ارتش جمهوری اسلامی (به تفکیک  جبهه های نبرد باارتش بعثی) به تفصیل در این کتابها  درج گردیده است.
۴-ارائه آمار استعداد نفری و عِدّه وعُدّه نظامی و لجستیکی و تعداد تلفات وضایعات برجای مانده از نیروهای نظامی عراق وایران در جنگ تحمیلی از دیگر مزایایی این مجموعه می باشد.
۵-درج اطلاعیه های ارتش  جمهوری اسلامی وستاد مشترک ارتش ایران درخصوص عملیات های نظامی ودرج نقشه های عملیاتی در سه محور جنوب ،غرب و شمال غرب یکی دیگر از محاسن این کار به شمار می رود.
۶- از  جمله نقاط قوت  دیگر این پروژه تحقیقاتی این است که نه تنها این کتابها، روزشمار جنگ  میباشند، بلکه برخی حوادث ورخداد های سیاسی داخل ایران همچون  تحرکات  وتوطئه های  داخلی سازمان مجاهدین خلق و گروه های ضد انقلاب را  بر علیه نظام  جمهوری اسلامی در خلال جنگ تحمیلی  را به خوانندگان بیان می کند.
۷- ارائه تصاویرو اسناد و درج آنها، درکتابهای مربوط  به جنگ تحمیلی باعث علمی تر شدن این کتب می شود، لازم به ذکر است که استفاده از اسناد  وتصاویردر کتب تقویم تاریخ دفاع مقدس به نحوه احسن اسناد بی شماری را به خوانندگان این اثر ارائه می دهد.
۸-درج متن سخنرانی ها و پیام های امام خمینی (ره) در خصوص نیروهای نظامی و خصوصاً ارتش، یکی ازمٶلفه های بارز این کتاب است.
۹-استفاده از منابع دسته اول اسناد،روزنامه ها و گزارش های نوبه ای ستاد مشترک ارتش از مهم ترین مٶلفه های این کتب است، که کتاب های مذکور را بعنوان یکی از مهم ترین منابع تاریخ جنگ تحمیلی به علاقه مندان و پژوهشگران تاریخ معاصرمعرفی می نماید.
۱۰-این کتاب برای محققان  تاریخ روابط خارجی ایران و عراق وهمچنین  بررسی  سیاست های اتخاذ شده از جانب سایر کشور های همجوار در قبال جنگ تحمیلی ،در طول سالهای ۱۳۵۹-۱۳۶۷ حائز اهمیت می باشد
1۱-استفاده حدودآ ۴۵۰ سند گزارش ،۳۰۰ نقشه عملیاتی ،۲۵۰ تصویر توسط معاونت عملیات عملیات نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی در کتب مذکور بر غنای آن افزوده است. در واقع با بررسی این اسناد ،نقشه ها می توان به فعالیتها وعملکرد نیروهای نظامی ورزمی در جنگ با دشمن بعثی اگاه شد.
1۲- مجموعه اسناد کتاب ها به فعالیتها و عملکرد  نیروهای سه گانه ارتش جمهوری اسلامی (نیروی دریایی ،نیروی هوایی ونیروی زمینی) در مناطق داخلی وخارج از کشور پرداخته است. با بررسی این اسناد می توان به اقدامات وعملکرد های نیروهای مذکور در منطق جنگی پرداخت وبه تفکیک به یک تحلیل از اقدامات رسید. عملکرد نیروهای سه گانه در مناطق عملیاتی شمال غرب ، غرب وجنوب با حملات لشگرهای رزمی چون :لشگر ۲۸ پیاده سسنندج،لشگر ۶۴ ارومیه ،لشگر ۸۱ زرهی کرمانشاه ،لشگر ۸۸ زرهی زاهدان، لشگر ۹۲ زرهی اهواز،لشگر ۱۶ زرهی قزوین، لشگر ۷۷پیاده خراسان به خوبی پرداخته شده است. همچنین به اقدامات نیروهای هوایی در ترابری ،پشتیبانی ونبرد های هوایی پرداخته شده که با تجزیه وتحلیل آن می توان به برخی از عملکرد های این نیرو علیه دشمن بعثی پی برد از دیگر اطلاعاتی که این اسناد به خواننده منتقل می کند ،بیان فعالیتهای نیروی دریایی در دفاع از مرز های آبی  جنوب ایران و جلوگیری از انهدام تاسیسات دریایی توسط نیروی دریایی ارتش عراق می باشد.
13- گرداوری حدود ۴۰۰ اعلامیه ،اطلاعیه وبیانیه روابط عمومی ستاد عملیات مشترک نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی در رابطه با عملیات های موفقیت آمیز نیروهای رزمنده،تشریح اوضاع جبهه های جنگ  و  ضربات به دشمن از نکات مثبت در جهت آگاه سازی مردم می باشد.
14- در نهایت با تجزیه وتحلیل محتوای اسناد به داده هایی چون : زمان و مکان عملیات ، استعداد نیروهای نظامی وادوات، غنائم ، تعداد اسرا وشهیدان وجانبازان ،تشریح عملیات جنگی ،بمباران وتخریب و... آگاه شد.

نویسنده: مصطفی جوان/جواد عربانی
منبع: مرکز اسناد انقلاب اسلامی


 
  
نام

پست الكترونيك
نظر شما
کد امنیتی

 

 

       تمام حقوق اين نشريه متعلق به سايت تاريخ شفاهي ايران [oral-history.ir] است.