پل دالی
Paul Daley
مترجم: ناتالی حق وردیان
ژوئن هرسال، مردم سراسر استرالیا، سیاه و سفید، برای یادبود مایال کریک گرد هم میآیند و قتل عام شهروندان عادی، زنان و کودکانی که روحشان سکوت ملی نسبت به جنگهای مرزی شده است، گرامی میدارند.
مایال کریک در استرالیا، محل قتل عام 10 ژوئن 1838 است. عکس: صلح استرالیا
زنده نگاه داشتن خاطرهی این رویداد کلید اصلی شفای درد بیعدالتی و قساوت است.
بومیان استرالیا روش خود را برای زنده نگاه داشتن این خاطره دارند، که خوب و بد با استفاده از تاریخ شفاهی و هنر انجام میشود و خاطرات این رویداد را از نسلی به نسل دیگر منتقل میکنند.
من نیز قسمتهایی از خاطرات غرب مرکز نیو ساوث ویلز New South Wales را میدانم جایی که زنان بومی هنوز جزئیات زندهای را از آن چه که بر اجدادشان گذشته بازگو میکنند، کسانی که پس از خوردن نان مردند، نانی که به استرکنین strychnine آغشته شده بود و برخی ساکنان مهاجر برایشان در آشپزخانه گذاشته بودند. آنها هنوز در مورد ویراجوریWiradjuri جنگجوی ویندرادینWindradyne و نبرد او در اطراف باثارستBathurst با سربازان مستعمراتی و ساکنان آن صحبت میکنند. انگار که مرگ او به جای 190 سال پیش همین دیروز رخ داده است.
در جایی نزدیکتر به خانه من، در کانبرا، افراد بومی منطقه – نگامبریNgambri و نگورمالی Ngurmal که به زبان والگالو Walgalu صحبت میکنند، و نیز والابالوا Wallabalooa و کوکمایی Cookmai که به زبان نگوناوال Ngunnawal صحبت میکنند – هنوز میتوانند داستانهایی از خشونتِ انتقام و کشتار را در مورد نخستین خانوادههای مهاجر نقل کنند که املاک آنها را به خون افراد بومی آلودند.
هیچ زخمی به خوبی ترمیم نمیشود مگر این که علت اصلی آن معلوم شود. برای این که تاریخ خود را بدانیم- اعم از باستان و معاصر- باید بدانیم قبل از ما چه کسانی بودند و چگونه قدم برداشته و کشور ما را تبدیل به چیزی کردهاند که در حالا حاضر هست. یعنی باید خودمان را بشناسیم.
در ماه ژوئن، مردم از سراسر استرالیا، سیاه و سفید، در مایال کریک Myall Creek گرد هم میآیند – شهر کوچکی که دو زمین تنیس بزرگ و یک سالن یادبود دارد – که به سختی میشود آن را شهری در نقطهی کوچکی از شمال غرب نیو ساوث ویلز دانست که پس از تاریخی خشونت بار اکنون به نام نیوانگلند شناخته میشود. در اینجا در سال 1838 گروهی از دامداران، 28 مرد سالخورده، زنان و کودکان از قبیله ویرایارایWirrayaraay را کشتند.
قتل عام مایال کریک، آن گونه که نامیده میشود، اولین جنایت از صدها یا هزاران جنایتی نیست که در مستعمرات بریتانیا بین اولین ساکنان، سربازان، بومیان، گروههای شورشی و پلیس سیاه بومی رخ داده است. آخرین جنایت در کانیستونConiston ، منطقهی شمالی در سال 1928 رخ داد؛ البته اگر هزاران عمل خشونت بار علیه بومیان (از جمله مرگ در زمان بازداشت) که جزء لاینفک مستعمرات استرالیاست، به کناری وانهیم.
اما مایال کریک منحصر به فرد است: تنها قتل عام در مرزهای مستعمراتی یا پسامستعمراتی است که قاتلان غیربومی و غیراصیل، ساکنان جزایر تورس استریت Torres Strait Islander را کشتند. هفت نفر از قاتلان اعدام شدند. مایال کریک وسیلهای برای قتل سیاهان نیز شد؛ حادثهای که همانند آتشسوزی مالیMallee در همه جای قاره پیچید و با خلاص شدن از شر اجساد، رد خود را پوشاند و هیچ شاهدی باقی نگذاشت.
در سال 2000، اولین یادبود ماه ژوئن مایال کریک برگزار شد و در حال حاضر به مراسمی سالانه تبدیل شده است و بازماندگان قربانیان و قاتلان برای عذرخواهی و بخشش گروهی گرد هم میآیند. از سال 2000، هر ساله در مایال کریک مراسم افسوس و بخشش برگزار شده است. در سال 2008، نخست وزیر وقت، کوین راد Kevin Rudd، از نسل گمشده، رسماً عذرخواهی کرد. به دلایل محدودیتهای قانونی، این عذرخواهی هرگز جنبهگستردهتر، کلی و ملی درباره خشونتهای دوران مستعمرات علیه بومیان قاره نگرفت و دادخواست مردم علیه دولتهای معاصر انگلستان و استرالیا مطرح نشد. عذرخواهی مایال کریک استعارهای خاطره انگیز از نیازهای پاسخ داده نشدهی ملی است.
پل لینچ Paul Lynch سیاستمدار حزب کارگر از نیو ساوث ویلز، گفته است: «در مراسم سال 2013 مباحثی در مورد تبدیل مایال کریک در سطح ملی به عنوان عذرخواهی برای قتل عام مطرح شد. این نشان میدهد که این اقدام به عنوان پیش نیاز به رسمیت شناخته شدن قانونی افراد بومی لازم است.»
قطعاً چنین است. گریمر کوردینر Graeme Cordiner، از اعضای کمیتهی ملی دوستان مایال کریک، که مراسم یادبود سالانه را برگزار میکند، میگوید: «در مایال گریک عذرخواهی صورت گرفته است و عذرخواهی ملی آن هم به این صورت، اظهار «تأسف» پایان نیافتهی این کشور است. با وجود مباحث مربوط به رسمیت قانونی و حتی میثاق نامه، ما به عنوان یک ملت باید به خاطر روشی که برای گرفتن این قاره برگزیدیم، عذرخواهی کنیم.»
نقاشی قتل عام مایال کریک، 40 سال پس از رویداد تهیه شده است. نقاشی: کتابخانه میتچل
متأسفانه، بسیاری از استرالیاییها ترجیح میدهند که گذشته را پشت سر بگذارند. نوئل پیرسونNoel Pearson، دستیار نخست وزیر تونی ابوت، در امور بومیان، اخیراً بومیان استرالیا و ساکنان جزایر تورس استریت را به چالش کشیده است و مدعی شده آنان مسئلهی خود را جدی گرفتهاند. همان گونه که پیش بینی میشد، واپسگرایان از این موضوع حمایت کردند.
جان مینارد John Maynyard، استاد تاریخ بومی که در مورد غیربومیان تحقیق مینماید، سخنران میهمان مراسم یادبود مایال کریک بود. از مینارد، نوهی فعال بومی، فرد مینارد Fred Maynard پرسیدم که مراسم یادبودی مانند مایال کریک چه اهمیتی دارد. او گفت: «این به نظر تناقضی عجیب و ریاکارانه است که سیاستمداران، اعم از سیاه و سفید به ما دیکته میکنند که چه زمانی باید چیزی را مطرح کنیم یا از جنگهای آغاز مستعمرات سخن بگوییم، در حالی که از یاد نبرد گالیپولی – نبرد شکست خورده بریتانیا (به اتفاق استرالیا) علیه عثمانی در جنگ جهانی اول- اشباع شدهایم. مایال کریک و کانیستون دو نقطهی مهم قتل عام بومیان بوده و نه تنها یادآور جرایم وحشتناکی هستند که در این مکانها رخ دادهاند، بلکه عمق سکوتی را منعکس میکنند که بر کل استرالیا سایه افکنده است.
تصور میکنم من در سخنرانی خود در مراسم یادبود امسال مایال کریک، نه تنها بر کسانی تأکید میکنم که جان خود را در این مناطق از دست دادهاند، بلکه از این اماکن و این روز استفاده میکنم تا خاطره تمام کسانی را که جان خود را از دست داده و فراموش، حذف و یا عمداً از خاطره و سوابق پاک شدهاند، زنده کنم.»
و به همین دلیل به خاطر آوردن این مسائل مهم است.
منبع: گاردین