کتاب "انجام تاریخ شفاهی: راهنمای عملی"در اوت سال 2003 توسط دونالد ریچی و انتشارات دانشگاه آکسفورد امریکا و در 320 صفحه به چاپ رسید. این کتاب شامل 8 فصل است که تمامی مباحث کتاب به حوزه تاریخ شفاهی اختصاص دارد.
دونالد ریچی(1) از مورخان تاریخ شفاهی سنای امریکا و با سابقه کاری بیش از 30 سال است، وی عضو انجمن تاریخ امریکا، انجمن بین‌المللی تاریخ شفاهی امریکا و همچنین رئیس انجمن تاریخ شفاهی بوده و کار ویرایش و آماده‌سازی متن جلسات کمیته روابط خارجی سنا و بررسی‌های ضدکمونیستی سناتور مک کارتی را بر عهده داشته است. از کتابهای وی می‌توان به کتابهای ذیل اشاره کرد:
- Reporting from Washington: The History of the Washington Press Corps, Oxford. 2005
- American Journalists: Getting the Story. Oxford. 1997
- Press Gallery: Congress and the Washington Correspondents, Harvard University Press, 1991
- The Oxford Handbook of Oral History, Oxford University Press, 2010
کتاب انجام تاریخ شفاهی یک راهنمای جامع برای تاریخ شفاهی است. می‌توان گفت این کتاب، " یک مشاور عملی و شرح واقعی برای همه" است. در این کتاب، پیشینه تاریخ شفاهی و ارتباط آن با حوزه گسترده‌تر یعنی پژوهشهای تاریخی بررسی شده و درباره چگونگی انجام مصاحبه در تاریخ شفاهی و همچنین مقایسه آن با روشهای دیگر مصاحبه در روزنامه‌نگاری و همچنین درباره کارحافظه انسان توضیحاتی کامل ارائه شده است. ریچی در این کتاب به روشی موجز و به شیوه پرسش و پاسخ بسیار خواندنی روشهای فنی را برای شروع یک پروژه تاریخ شفاهی، انجام مصاحبه‌ها، استفاده از تاریخ شفاهی در تحقیقات و آثار، ضبط تصویر در تاریخ شفاهی و استفاده از تاریخ شفاهی در کلاس و یا ارائه به شکلهای دیگر توضیح می‌دهد.
به ویژه در فصل مربوط به "حفظ تاریخ شفاهی در بایگانی‌ها و کتابخانه‌ها" ریچی این سوال را مطرح می‌کند "چرا با وجود آرشیوهایی مملو از یادداشتهای کاغذی، بایگانها خود را در گردآوری تاریخ شفاهی به زحمت می‌اندازند؟" و در پاسخ چنین استدلال می‌کند که تاریخ شفاهی بیشتر به عنوان یک مکمل برای منابع آرشیوی است تا یک جایگزین. او به درستی به این نکته اشاره می‌کند که با وجود مخالفتهای بایگانها، تاریخ شفاهی به بخشی استاندارد برای مجموعه‌های آرشیوی مدرن تبدیل خواهد شد و ضروری است تا بایگانها با نظریه‌ها و روشهای آنها آشنا شوند.
همکاری طولانی‌مدت دان ریچی در اداره تاریخ مجلس سنا امریکا، و به طور کلی کار در حوزه تاریخ شفاهی و حرفه بایگانی باعث شده تا صلاحیت و مفید بودن توصیه‌های وی تضمین گردد. این کتاب بیشتر به توضیح مراحل انجام کار پرداخته و نشاندهنده علاقه وافر دونالد ریچی به تاریخ شفاهی است که می‌توان آن را در میان منابع اجتماعی و حرفه‌ای قرار داد که به‌ویژه برای افراد تازه‌کار و حتی افراد حرفه‌ای بسیار سودمند خواهد بود.
این کتاب شامل 250 سوال است و به شیوه پرسش و پاسخ نگاشته شده و دارای الگویی شبیه مصاحبه و گفتگوی میان خواننده و نویسنده است. این سؤالات مشابه سؤالاتی است که بارها و بارها در کارگاههای تاریخ شفاهی مطرح شده‌اند. با پرسش هر سوال جدید و پاسخ به آن، اطلاعات جدیدی ارائه و بر میزان اطلاعات قبلی افزوده می‌شود. بیشتر مباحث کتاب بر پایه چند بحث اصلی قرار دارد مانند:
1-فناوری: دونالد ریچی در این کتاب همانند قبل، از ارائه هر گونه توصیه یک وسیله و تجهیزات خاص خودداری می‌کند ولی توضیحات مفیدی درباره محسنات انواع فن‌آوریهای موجود برای ضبط صوت و تصویر، نسخه‌برداری و حفظ و انتشار اطلاعات ارائه می‌کند و در نهایت اطلاعات مفیدی را برای انتخاب تجهیزات مناسب در اختیار خوانندگان قرار می‌دهد. همچنین در این بخش اطلاعات بیشتری درباره وب‌سابتها مطرح شده و اینکه چگونه دیگر پروژه‌های تاریخ شفاهی متن مصاحبه‌های انجام شده را به صورت آنلاین ارائه کرده‌اند.
2-آموزش: در این بخش آدرسهای جدید استفاده شده در تاریخ شفاهی در آموزشهای آنلاین ارائه گردیده است.
3-ارائه: هنگامی که مصاحبه‌ها انجام شد گزینه‌های بسیاری برای یک ارائه خلاق وجود دارد. منابع و مطالب بسیاری در یک الگوی جدید و نوآورانه ارائه شده که در طول دهه گذشته پیشرفتهای بسیاری داشته است.
4-ملاحظات حقوقی: اهمیت تاریخ شفاهی را می‌توان در مورد اخیری که درمورد اسناد تاریخ شفاهی موجود در کالج بوستون پیش آمد مشاهد کرد. دادگاه به یک پلیس ایرلندی اجازه داد تا برای بررسی مدارک و شواهد قتلی که در سال 1972 در ایرلند اتفاق افتاده بود و احتمال می‌رفت مدارک آن در کالج بوستون به صورت محرمانه نگهداری شده باشد دسترسی یابد. این مدارک شامل دست‌خط و نوشته‌ها و مصاحبه‌های دست اولی بود که کالج بوستون در سال 2001، تحت عنوان پروژه "مشکلات در ایرلند" و با حضور جمعی از اعضای ارتش جمهوری ایرلند و افرادی که به نيرو هاي داوطلب اولستر (UVF) و کماندو هاي دست قرمز(RHC) وابسته بودند، گردآوری کرد. این پروژه در سال 2010 تکمیل شد و در کتابی با عنوان صداهایی از قبر: جنگ دو مرد در ایرلند ((Voices from the Grave: Two Men’s War in Ireland به چاپ رسید و به دلیل اینکه مباحث کتاب به طور گسترده در تلویزیون و مطبوعات ایرلند مورد بررسی قرار گرفت، پلیس ایرلند تصمیم گرفت تا قتل فرضی جین مک کانویل (Jean McConville ) و هشت نفر دیگر که در دسامبر 1972 کشته شده بودند را بررسی کند. دادگاه بنا به درخواست پلیس ایرلند و با موافقت سناتور هیلاری کلینتون و 11 عضو دیگر کنگره امریکا و با وجود مخالفتهای کالج بوستون، امکان دسترسی به این اسناد را صادر کرد.
5- نظریه و حافظه: در کتاب "انجام تاریخ شفاهی" به عنوان یک راهنما برای مبتدیان در حوزه تاریخ شفاهی، چندان به صورت نظری مسائل مطرح نشده‌اند و در تیراژ سوم کتاب آخرین اندیشه‌ها درباره حافظه و همچنین برخی از نمونه‌های مسائل نظری پیرامون تاریخ شفاهی ارائه شده است.
6- بین المللی بودن: شاید بتوان مهمترین پیشرفتها در دهه گذشته را گسترش تاریخ شفاهی در سراسر جهان و گسترش آن توسط انجمن بین‌المللی تاریخ شفاهی عنوان کرد.
در ادامه معرفی این کتاب به طور خلاصه به توضیح درباره فصلهای مختلف می‌پردازیم:
در فصل اول با عنوان "تاریخ شفاهی زمان ما" تاریخچه تاریخ شفاهی، اهمیت خاطرات و استفاده از تاریخ شفاهی را در تاریخ عمومی توضیح می‌دهد.
در فصل دوم، "آغاز یک پروژه تاریخ شفاهی"، بحث درباره بودجه و نیروی انسانی، تجهیزات، دستورالعملها، مسائل حقوقی، بایگانی و اینترنت ارائه شده است.
در فصل سوم، "روشهای انجام مصاحبه" مانند آمادگی برای شروع، هدایت و نتیجه‌گیری از یک مصاحبه مطرح شده است.
درفصل چهارم، "استفاده از تاریخ شفاهی در پژوهش و نوشته‌ها" درباره مدارک شفاهی و انتشار تاریخ شفاهی توضیحاتی ارائه شده است.
در فصل پنجم، "ضبط تصویری تاریخ شفاهی"درباره تجهیزات و تنظیم آنها و حفاظت و استفاده از ضبط‌های ویدئویی است.
در فصل ششم، با عنوان "حفاظت از تاریخ شفاهی در بایگانی‌ها و کتابخانه‌ها" به بررسی نحوه مدیریت مجموعه تاریخ شفاهی، ضبط صدا و دیجیتالی کردن بایگانی تاریخ شفاهی و مصاحبه‌های انجام شده و برنامه‌های عمومی و مسائل حقوقی مطرح شده است.
در فصل هفتم، "تدریس تاریخ شفاهی" به تاریخ شفاهی در دوره دبستان، راهنمایی و متوسطه و پس از دوره متوسطه اختصاص دارد، همچنین به هیئت بررسی موسسات Institutional Review Boards نیز اختصاص دارد.
در فصل هشتم، با عنوان"ارائه تاریخ شفاهی"شامل مباحثی مریوط به تاریخ جامعه، مصاحبه خانوادگی، استفاده درمانی از تاریخ شفاهی، ارائه‌های نمایشگاهی و تاریخ شفاهی در رادیو، صحنه و در اینترنت است.
شاید بتوان گفت این کتاب که نتیجه سی سال کار دونالد ریچی در تاریخ شفاهی است یکی از بهترین کتابها برای شروع کار تاریخ شفاهی باشد، زیرا در بسیاری از دانشگاه‌ها و موسسات این کتاب به عنوان منبع اصلی معرفی شده است که می‌توان به کالج ایمپایر استیت نیویورک (Empire State College, State University of New York)، مرکز مطالعات تاریخ برای امریکای جدید دانشگاه مریلند (the Center for the History of the New America) و چندین موسسه دیگر اشاره کرد.
1 - Donald A. Ritchie
عادله حاجی میرزایی
مطالب مرتبط:
http://www.ohwm.ir/show.php?id=1350
http://www.ohwm.ir/show.php?id=1843
http://www.ohwm.ir/show.php?id=1026
http://www.ohwm.ir/show.php?id=1340
http://www.ohwm.ir/show.php?id=2249
