آرشیو تاریخ شفاهی تاریخسازان به نیمهی راه دستیابی به هدف 5000 مصاحبهی خود رسیده است و در جستوجوی همکارانی از کارولینای جنوبی است
چه وجوه مشترکی میان افرادی همچون جولیان باندJulian Bond رهبر جنبش حقوق مدنی، آلونزو پتیAlonzo Pettie گاوچران تگزاسی، فیلیپ سیمونزPhilip Simmons آهنگر درگذشته، بی. بی کینگB.B. Kingموسیقیدان،اریکهولدرEric Holder دادستان کلو هربرتفیلدینگHerbert Fielding مدیر مراسم تدفین Charlestonوجود دارد؟
از تمامی این افراد ویدیویی تهیه شده است که در آن داستان زندگی خود را برای طرحی تاریخسازان، بزرگترین آرشیو ملی از تاریخهای شفاهی سیاهپوستان آمریکا، بازگو میکنند. آرشیو تاریخسازان که شکلگیری آن در سال 1999 توسط جولیانا ریچاردسون تاریخنگار شیکاگو آغاز شد شامل بیش از 2600 مصاحبه با افراد مختلف است.
انجام طرح او به دلیل رکود بزرگ اقتصادی، برای مدتی فعالیت چندانی نداشت اما به تازگی از سر گرفته شده است. این طرح تابستان امسال مهر تأیید مهمی را دریافت نمود چرا که کتابخانهی کنگره موافقت نمود که محل اصلی و دائمی انجام این طرح باشد؛ این اقدام اعتبار بسیاری به تاریخسازان میبخشد و همچنین به حفظ آرشیو آن کمک فراوانی میکند. اما ریچاردسون میگوید که احساس میکند در ابتدای راه انجام طرح است و به دنبال همکارانی از کارولینای جنوبی میگردد.
از بین بردن شکافها
ریشهی اقدام مبتکرانهی ریچاردسون را میتوان در یکی از کلاسهای اوهایو یافت؛ معلم از دانشآموزان خواسته بود که در مورد سوابق و تاریخچهی خانوادگی خود در کلاس صحبت کنند. او میگوید: «همه دست خود را بلند میکردند و میگفتند من ریشهی آلمانی دارم، من ریشهی فرانسوی دارم. آنها حرفهای زیادی برای گفتن داشتند.» او اضافه کرد که «من چیز زیادی در مورد تاریخچهی خانوادگیام نمیدانستم و احساس ناراحتی میکردم.»
ریچاردسون به تحصیلاتش ادامه داد و از مدرسهی قانون هاروارد فارغالتحصیل و پیش از آغاز این طرح، تبدیل به یک کارآفرین شد. او با شروع این طرح، مؤسسهی غیر دولتی تاریخسازان را راهاندازی کرد و اولین مصاحبههای خود را در ماه فوریهی 2000 فیلمبرداری نمود. هدف او نه تنها ثبت داستانهای شخصیتهای شناختهشده (مانند جولیان باند، رهبر جنبش حقوق مدنی) بلکه مصاحبه با افرادی مانند کارل دیویس (تهیهکنندهای که سرود منحصر بهفردی برای شیکاگو تنظیم کرد) را نیز شامل میشد. دیویس در سامرویلSummerville بازنشسته شد و در سال 2012 در همانجا درگذشت.
در طی مصاحبهها که معمولاً حدود سه تا چهار ساعت طول میکشد، افراد علاوه بر موفقیتها و تجارب شخصی خود، در مورد خانواده و همسایهها و کلیساها و دیگر عوامل موثر در زندگیشان هم صحبت میکنند. ریچاردسون میگوید: «بیشتر مواقع میدانیم افراد در چه موقعیتی قرار دارند اما آنچه نمیدانیم این است که چگونه به آنجا رسیدهاند. ارزش مجموعهی مصاحبههای ما هم در همین است. گاهی خیابانها و شهرها و مدرسهها و گروهها هستند که مسیر زندگی مردم را تغییر میدهند.»
راهی در پیش رو
هنگامی که مؤسسهی غیر دولتی شیکاگویی او کمکهای مالی بسیاری همچون بلیطهای هواپیمایی آمریکایی رایگان دریافت نمود او اعلام کرد که دوست دارد مصاحبههای بیشتری در اینجا انجام دهد. او میگوید: «وقتی به تاریخ کارولینای جنوبی و اهمیت آن در جامعهی سیاهپوستان آمریکا میپردازیم در واقع هنوز اطلاعاتی سطحی از آن داریم. خانوادهی من اصالت کارولینای جنوبی دارند و میگویند این منطقه نقطهی آغازین بردهداری بوده است.» ریچاردسون گفت قصد دارد مؤسسهای را در کارولینای جنوبی پیدا کند که علاقهمند به کمک در زمینهی ثبت چنین داستانهایی باشد.
ج. هرمن بلیک J. Herman Blake که در دانشگاه پزشکی کارولینای جنوبی دورهی تخصص خود را میگذراند اعلام کرد که تمایل دارد در مورد این موضوع با ریچاردسون صحبت کند. بلیک که خود نیز یکی از افراد مورد مصاحبهی این طرح بود، از آموزش شفاهی در کلاسهای خود بهره گرفته است و میگوید که طرح تاریخسازان از ارزش بسیاری برخوردار است.
بلیک میگوید: «بخش بزرگی از تاریخ و حضور و سهم مردم عادی در آن، ناشناخته باقی مانده است. من فکر میکنم که چنین طرحی نه فقط در جوامع سیاهپوستان آمریکا که در همهی کشورها باید انجام شود.»
کارولینای جنوبی حدود سه درصد از جمعیت سیاهپوستان آمریکا را تشکیل میدهد اما ساکنان آن تاکنون درکمتر از یک درصد از آرشیو تاریخسازان حضور داشتهاند.
رسیدن به هدف
ریچاردسون گفت که نوشتن فهرست اشخاص مورد مصاحبه در ابتدا بسیار دشوار بود: «از مردم میپرسیدیم که به نظر آنها اگر به این شهر بیاییم با چه کسانی باید مصاحبه کنیم.» اما با پیشرفت طرح، این روند روشنتر شد و از آنجایی که تیم تاریخسازان بر جنبهی تاریخی مسائل تمرکز دارند، افرادی که صرفا خبر میسازند یا مسئلهای به روز را مطرح میکنند در گروه هدف آنها جای نمیگیرند. ریچاردسون میگوید: «ما اکنون یک فهرست داریم اما همواره به دنبال افراد جدید نیز هستیم.»
تیم کوچک او که تنها شامل نیم دوجین فیلمبردار و مصاحبهکننده است با سیاستمداران، رهبران تجاری، دانشمندان، مربیان، هنرمندان و بسیاری افراد دیگر مصاحبه کرده که شامل 9000 ساعت تاریخ شفاهی در بیش از 80 شهر و شهرستان و دو کشور است. او تقریباً تعداد 2300 مصاحبهی شفاهی در آرشیو خود دارد که این تعداد، از مصاحبههای انجامشده با بردههای سابق سالهای 1936 تا 1938 در ادارهی پیشرفت کار، پیشی گرفته است.
ریچاردسون گفت: «هدف من انجام 5000 مصاحبه است. من از همه میخواهم که به من کمک کنند به این هدف دست یابم چرا که این موضوع خیلی مهم است. من قصد دارم به تعداد دو برابر مصاحبههای بردهها برسم. همه میپرسند اگر به 5000 مصاحبه برسی کار را متوقف میکنی؟ پاسخ من منفی است. اما ما هنوز به 5000 مصاحبه نرسیدهایم و دوست ندارم تنبل شویم.»
ترجمه: عباس حاجی هاشمی
رابرت بهر
Robert Behre
منبع: روزنامه پست اند کوریر