به آسانی می توان پی برد که چرا توجه استیون پرسفیلد (Steven Pressfield) به داستان پیروزی ارتش اسرائیل برارتش های متحد کشورهای عربی در جنگ شش روزه سال 1967 جلب شده است. پرسفیلد به خاطر کتاب دروازه های آتش ، بیان سنتی و مشروح اقدامات جنگجویان اسپارتی(Spartan) در دروازه های ترومپیلا(Thermopylae) به قدر کافی شناخته شده است، او مولف کتاب جنگ هنر نیز هست که در آن نظریه مقاومت را پرورش و ارائه می دهد.

اندیشه کلی پرسفیلد آن است که جایی در فراز آسمان نیروی متقابلی قدرتمند و نامرئی به نام مقاومت وجود دارد که به هنگام خلق آثار هنری در هنرمند درمی آویزد و هر کاری می کند تا مانع تولید آثار هنری شود. پرسفیلد به ما می گوید که مقاومت به ما دروغ می گوید، ما را فریب می دهد و گول می زند تا باور کنیم دیگرچیزها مهم تر از خلق آثار هنری است. مقاومت به ما می گوید- به تو می گوید، به من می گوید- که به قدر کافی برای تولید آثار هنری توانمند نیستیم، نمی توانیم آنچه را شروع کرده ایم به پایان ببریم، کسی به کار ما اهمیت نمی دهد و کسانی که اهمیت می دهند از ما انتقاد خواهند کرد و سعی می کنند آبرویمان را ببرند. مقاومت، درست در همین لحظه، به من می گوید که دیدن تکرار برنامه "کابوس های آشپزخانه" مهم تر از تمام کردن این تحلیل است.

کار هنرمند پس زدن مقاومت، غلبه بر آن، رها کردن مقاومت و تمام کارهای آن در توده ای از ویرانه های سوزان است. این تبیین فلسفه پرسفیلد است و اگر گاهی کمی پیش تر برود(پرسفیلد با بی انصافی، همسر و فرزندان نویسنده را عوامل بالقوه مقاومت می¬داند) فلسفه ای است که توجه آن معطوف نتیجه تولید آثار هنری است. پرسفیلد طرفدار سخت کوشی، فداکاری و تلاش است نه به این دلیل که فکر خوبی است یا کاری درست است، بلکه به این دلیل که اگر بخواهید آثار هنری شگفت انگیز و ماندگاری تولید کنید، چاره دیگری نسیت.

از نظر مردان نیروی هوایی اسرائیل در نیمه دهه 1960، مقاومت نیرویی خلاف قاعده نبود که آنها را از نوشتن تحلیل کتاب ها باز دارد. مقاومت در قالب 400 جنگنده ساخت شوروی بروز کرده بود که بر روی باندهای پایگاه های هوایی مصر قرار دشتند. اگر دستانی توانمند این جنگنده ها را به کار می گرفتند، می توانستند موجب برتری هوایی در میدان جنگ شوند و جت های اسرائیلی را از دور خارج کنند و امکان غلبه نیروهای برتر عرب بر نیروهای دفاعی زمینی اسرائیل را فراهم آورند. پیروزی اعراب تنها به معنای شکست ارتش و نیروی هوایی نبود، بلکه به معنای از بین رفتن ملت نوپای اسرائیل و کشتار مردم آن بود. باید بر مقاومت که در قالب نیروی هوایی مصر درآمده بود، غلبه می شد، چراکه چاره دیگری نبود.

ظاهرا پرسفیلد از تشریح ظرایف طرح بسیار شادمان است. جنگنده های اسرائیلی باید به بمب هایی  مجهز می شدند که می بایست در زاویه ای خاص شلیک شده و حفره هایی بزرگ را در باندهای فرود گاه های مصر ایجاد می کردند. پس از پرتاب بمب ها، جنگنده ها باید 270 درجه می چرخیدند  تا آتش سه مسلسل جداگانه به سوی هواپیماهای پارک شده مصری شلیک و از نابودی کامل آنها اطمینان حاصل شود. این نوع حمله باید با وجود صفحات رادارهای مصری و از میان ابرهای حاصل از آتش ضد هوایی ها انجام می شد. این حملات باید در تمام پایگاه های مصر به طور همزمان به انجام می رسید. چنین ماموریتی می توانست موجب شود قهرمانان اسطوره ای مردمی دست هایشان را به نشانه استیصال بالا ببرند و کشور را به مقصد کشور دیگری ترک کنند که در آینده نزدیک در معرض حمله نباشد.

کتاب دروازه شیر درباره این ماموریت است، درباره حمله اسرائیل به استحکامات مصری مستقر در شبه جزیره سینا، آزاد سازی شهر باستانی اورشلیم و تسخیر بلندی های جولان در سوریه است. این کتاب در مورد پیروزی درهم کوبنده  علیه عجایب ناممکن است که جنگجویانی دلیر آن را شکل داده اند.

کتاب بر اساس ساختار تاریخ شفاهی شکل گرفته است. این کتاب با عنوان "تاریخ چندگانه" به بازار عرضه شده و چون ناشر به شکلی غیر قابل باور معنای نام آن را روشن نکرده است، در اینجا سعی نمی کنم به شرح معنای آن بپردازم. این کتاب همچون کتب تاریخ شفاهی نوشته شده و بی تردید پرسفیلد این کار را از طریق مصاحبه با قهرمانان بازمانده  و ارائه داستان های آنها به انجام رسانده است. روشن است که ویرایش دقیقی بر روی آن انجام، بخش هایی از آن حذف یا ادغام شده است وتک گویی های طولانی ژنرال اسرائیلی موشه دایان(Moshe Dayan) که مدت ها پیش فوت کرده، بر گرفته از جایی به جز مصاحبه های معاصر است. مطمئن نیستم که پرسفیلد تا چه حد در ارائه این داستان به صورت رمان دخیل بوده است، اما مطمئنا هیچ چیز ناخوشایندی در مورد روش های او، هر چه باشد، وجود ندارد.  

 
داستان دروازه شیر با پیروزی اسرائیل در سال 1967 به پایان می رسد. این داستان هیچ اشاره ای به عواقب بلند مدت اشغال مداوم کرانه باختری نمی کند و تنها در انتهای داستان نام یاسر عرفات را به میان می آورد. این کتاب داستان پیروزی نظامی علیه عجایب هولناک است نه عواقب سیاسی پس از آن. این اثر کتابی مهیج و مهم است اما لزوما به تاریخ طولانی درگیری اعراب - اسرائیل توجهی ندارد. این کتاب داستان جنگ علیه مقاومت است که در محیطی متفاوت مطرح می گردد.

ترجمه: اصغر ابوترابی

منبع: bookreporter


نام پست الكترونيك نظر شما کد امنیتی