«تاريخ تمدن اسلام» نوشته جرجي زيدان با ترجمه علي جواهركلام به كوشش موسسه انتشارات اميركبير به چاپ سيزدهم رسيد. هر چند بيش از چند دهه از تأليف تاريخ تمدن اسلام زيدان مي‌گذرد، اما هنوز اين کتاب يکي از منابع منحصر به فرد به لحاظ جامعيت موضوعات است.
به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، ناشران كتاب‌هاي تاريخي هفته گذشته 67 عنوان كتاب در حوزه تاريخ و جغرافيا منتشر كرده‌اند. بين آثار منتشر شده، 60 عنوان تأليف و هفت عنوان ترجمه مشاهده مي‌شود. همچنين 28 عنوان كتاب چاپ نخست و 39 عنوان تجديد چاپ بوده و 57 عنوان اين كتاب‌ها در تهران و 10 عنوان در شهرستان منتشر شده‌اند. شمارگان متوسط اين كتاب‌ها 2448 و متوسط صفحات آن 327 صفحه بوده است.
«آغا محمدخان تاجدار»، «از پرويز تا چنگيز»، «اسناد نو يافته از تاريخ مراغه (احكام و نامه‌هاي حكومتي)»، «اطلس 3 بعدي جهان»، «بابك خرم‌دين»، «با من به بوسني مي‌آيي»، «تاجيكستان در يك نگاه»، «تاريخ ايران باستاني از ورود آرياييان تا انقراض ساسانيان»، «تاريخ ايران مدرن»، «تاريخ تمدن اسلام»، «تاريخ خاني»، «تاريخ مختصر ايران تا انقراض سلسله پهلوي»، «خسي در ميقات»، «دامغان: گنج پنهان»، «راهنماي اماكن زيارتي در كشور سوريه»، «سيري در فرهنگ، تاريخ و جغرافياي تاريخي تالش»، «فرهنگ و تمدن اسلامي»، «لحظات درخشان تاريخ»، «مارك و پلو: مجموعه‌اي از سفرنامه‌ها و عكس‌ها»، «مبارزه اجتماعي در دولت عباسي»، «نادرشاه مرد حماسه‌ها» و... از جمله كتاب‌هاي منتشر شده تاريخ و جغرافيا در هفته گذشته است.
جرجي زيدان، چهاردهم دسامبر 1861 ميلادي در يک خانواده مسيحي عرب، در بيروت چشم به جهان گشود. وي مدتي را به آموختن نقاشي گذرانيد، اما بعدها به قدري به درس و مطالعه علاقه پيدا کرد که هر کتابي به دستش ميرسيد آن را ميخواند و هرگز از کتاب و مطالعه جدا نميشد.
زيدان نخست ميخواست در مدرسه عالي طب قاهره ادامه تحصيل دهد، اما به اين کار موفق نشد. ناچار خود مشغول مطالعه و کارهاي فرهنگي شد و مدت يک سال به انتشار روزنامه «زمان» اقدام کرد. در سال 1884 که ژنرال گردون حاکم انگليسي سودان به خارطوم ميرفت، وي هم به عنوان مترجم عربي و انگليسي به همراه او رفت و مدت 10 ماه در آنجا ماند.
در سال 1885 به بيروت رفت و به عضويت مجمع علمي شرقي درآمد و طي مدت 10 ماه زبان سرياني و عبري را آموخت و آن گاه کتاب «فلسفه لغت» را نوشت و چند جلد آن را براي مجامع شرقي اروپا فرستاد و آن مجامع او را به عضويت خود پذيرفتند.
در همان روزها يکي از دانشمندان معروف آن مجامع، کتابي با عنوان «دو قهرمان» نوشت، که در آن جرجي زيدان را قهرمان اول و ژنرال گردون پاشا را قهرمان دوم معرفي کرد.
وي پس از اين مراحل به مصر بازگشت و همکاري‌اش را با مجله «المقتطف» که از مجلههاي معروف و مهم آن روز بود، شروع کرد و بعد، اداره آن را به عهده گرفت، ولي در سال 1888 همکاري با اين مجله را هم رها کرد و خود به طور مستقل به نوشتن پرداخت و کتاب تاريخ جديد مصر را در دو جلد تاليف کرد و با زحمات زيادي آن را چاپ و منتشر كرد.
جرجي زيدان اواخر سال 1889 مديريت مدرسه عبيديه کبري در مصر را به عهده گرفت و به تدريس در آنجا هم ميپرداخت و ضمن دو سال مسووليت و تدريس، خود کتاب داستان «پادشاهان آواره» را تاليف كرد. بعد از تدريس دست کشيد و در اواخر سال 1892 مجله معروف «الهلال» را انتشار داد و خود عهده‌دار نوشتن و جمع‌آوري مطالب و چاپ اين مجله بود تا اينکه پسرش اميل بزرگ شد و به ياري پدر شتافت.
او اولين نويسنده عربي است که مطالب علمي و تاريخي را در قالب ادبيات داستاني اروپا درآورده و خود ميگويد: داستان‌هاي تاريخي اسلام را براي آن نوشتم، که خوانندگان را براي مطالعه يک دوره تاريخي علمي ادبي مهم آماده سازم.
زيدان کتاب‌هاي عميق و بي‌نظيري نوشت که عمده آنها به زبان‌هاي انگليسي، ترکي، هندي، و فارسي ترجمه شده است. آثار و کتاب‌هاي جرجي زيدان به حدود 40 جلد ميرسد. تاريخ تمدن اسلام در 5 جلد به فارسي ترجمه شده و در ايران 13 نوبت تجديد چاپ شده است.
تاريخ تمدن اسلام حاوي نکات و اطلاعات دقيق و سودمند است. هر چند بيش از چند دهه از تأليف تاريخ تمدن اسلام زيدان مي‌گذرد، اما هنوز اين کتاب يکي از منابع منحصر به فرد به لحاظ جامعيت موضوعات است. اين کتاب در موضوع خود پيشتاز است و همواره از هنگام انتشار مرجع مولفان و محققان بوده است.
خبرنگار : آناهيد خزير
منبع: خبرگزاری کتاب ايران (IBNA)
