اشاره: استفاده از تاریخ شفاهی برای پرداختن به رویدادهای کوچک و بزرگ در دنیا به قدری فراگیر شده است، که گاه سازمان های بسیار بزرگ ورزشی چون انجمن ملی بسکتبال آمریکا (ان بی ای) نیز به سراغش می روند. گزارشی که در پی می آید استفاده از تاریخ شفاهی برای حفظ خاطره یک مسابقه بسکتبال، ورزش مورد علاقه مردم آمریکاست. این گزارش می تواند نمونه خوبی باشد برای پرداختن به موارد مشابه در تاریخ ورزش کشورمان؛ برای مثال تاریخ شفاهی مسابقه فوتبال ایران و استرالیا در دور مقدماتی جام جهانی سال 1998 میلادی.
***
سايت انجمن ملی بسکتبال آمریکا NBA: National Basketball Association تاريخ شفاهي بازي مشهور تيمهاي بوستون سلتيكس (Boston Celtics) و آتلانتا هاوكس (Atlanta Hawks) را در بيست و پنجمين سالگرد آن منتشر كرد.
سايت NBA تاريخ شفاهي بازي افسانهاي شماره 7 بين لري بِرد (Larry Bird) و دومينك ويلکینز(Dominique Wilkins) در مسابقه حذفی سال 1988 را در روز چهارشنبه مصادف با بيست و پنجمين سالگرد اين بازي منتشر كرد.
اين بازي پس از اين همه سال همچنان به خاطر بازي اسطورهاي كوارتر چهارم از سوي بِرد و ويلکینز پرآوازه است. بِرد در اين بازي 34 امتياز كسب كرد كه 20 امتياز آن مربوط به كوارتر چهارم بود. تيم بوستون به كمك بِرد توانست در برابر تيم آتلانتا که به سختی تلاش می کرد، مقاومت كند و نتيجه 118 بر 116 را به نفع خود رقم بزند.
در پایان دوره ويلكينز 47 امتياز به دست آورده بود، اما تنها به خاطر 14 امتياز از صحنه کنار گذاشته شد (که با توجه به بازي برجسته او غيرمنصفانه به نظر ميرسد).
بازيكنان، گزارشگران، مربيان و مديران رسانهاي آن قدر از اين بازي صحبت و آن را تکرار کرده اند که قطعاً خواندن تمام این بخش های این تاريخ شفاهي برای علاقمندان جذاب خواهد بود. برخي از نكات برجسته آن در ادامه آمده است. از جمله بخشهاي بسيار جالبي در مورد داك ريورز(Doc Rivers)، كه در آن زمان براي تيم هاوكس بازي ميكرد اما به يك سرمربي كاملاً موفق براي تيم سلتيكس تبديل شد.
-
دليل ديگري كه طرفداران بوستون عجيب (يا ديوانه يا به طور ديوانهواري عجيب) به نظر می رسند اين است كه وقتي پرواز تيم هاوكس براي بازي هفتم به زمين نشست، البته پس از آنكه شانس پايان دادن به اين مجموعه بازيها را در بازي ششم داشت، ريورز بايد در فرودگاه منتظر چمدانهاي خود ميشد. او گفت در مدتي كه منتظر بودم زني كه حدوداً 80 ساله به نظر ميرسيد نگاهي به من كرد و پرسيد: «هي ريورز فكرش را هم نميكردي اينجا باشي، نه؟»
-
روز بازي هفتم چيزهاي عجيب ديگري هم براي تيم هاوكس اتفاق افتاد. ريورز گفت: اول اينكه با وجود سفارشی که داده بوديم در هتل، سرويس اتاق به هيچ يك از بازيكنان داده نشد. من موقع رفتن به محل بازي در اتوبوس مقداري چيپس خوردم. همه ما تقلا ميكرديم چيزي براي خوردن گير بياوريم.
-
ريورز اضافه کرد در رختكن تيم آتلانتا واقع در ورزشگاه قدیمی بوستون گاردن(Boston Garden) حتي یک تخته سياه هم نبود. مربي مايك فراتلو(Mike Fratello) که از این موضوع ناراضي بود، از اين بيعدالتي در راهرو فرياد ميكشيد.
البته تيم هاوكس در هر اتفاق عجيبي رد اورباچ(Red Auerbach) رئيس وقت تيم سلتيكس را مقصر می دانست.
استيو هولمن(Steve Holman)، گزارشگر راديويي تيم هاوكس که بازی را به طور هم زمان گزارش می کرد، گفت: رقيب نهايي رد اورباچ بود.
بعضي وقتها تخته سياه آنجا داخل رختكن بود ولي گچ نبود و بعضي وقتها گچ بود ولي تخته نبود. اينها همه چيزهاي كوچكي بود. به ياد دارم كه يك بار بليت اتوبوس خریدیم. اتوبوس در جاده استروو(Storrow Drive) کنار کشید و ایستاد. گفته ميشد اين یکی از كارهايي بود كه آنها هميشه براي دير رسيدن تيم حریف به ورزشگاه انجام ميدادند. بعضي اوقات راننده اتوبوس وانمود ميكرد گم شده است و در مسير رسيدن به ورزشگاه گاردن در نورث اند (North End) اشتباهي پيچيده است.
-
ويلكينز زماني را به خاطر دارد كه بِرد تصميم گرفت كار را تمام كند. آدمهاي عادي نميتوانند به صورت ناگهاني تصميم بگيرند که پرتابهای زيادي را بدون فاصله و پشت سر هم بيندازند، اما ويلكينز اعتقاد دارد كه بِرد ميتوانست و گرفتار شدن بين دو نفر از بازيكنان هاوكس، به او براي انجام اين كار انگیزه داد.
به ياد داشته باشيد كه بِرد در سه كوارتر اول تنها 14 امتياز كسب كرده بود. سلتيكس در حالي وارد كوارتر چهارم شد كه 82 ـ 84 پيش افتاده بود و او به نسبت آرام بود. وقتي ويلكينز حرف هم تيمياش كوين ويليس(Kevin Willis)را که می گفت «آي مرد، نگذار آن توپ متحرك امتياز ديگري بگيرد» شنید، ناگهان هراس يك انفجار قريبالوقوع او را فرا گرفت.
ويلكينز گفت: «همان كاري را ميكنم كه تو ميكني، يكباره چشمهاي بِرد تا اين اندازه بزرگ شد. فهميدم كه شروع شده، اين حرف او را هوشيار كرده. از اينجا بود كه باران شوتهاي آزاد شروع شد.»
بِرد 20 امتيازي را كه دركوارتر چهارم كسب كرد و ويليس آن را ذكر نكرد کم اهمیت جلوه می دهد.
اسطوره سلتيكس گفت: من در كوارتر چهارم تصميم گرفتم كار را تمام كنم. كمي بازي كردم، چند تا شوت هم انداختم. اما اين شوتها و بازيها آنقدر جذاب بود كه مردم پس از 25 سال آن را با تمام جزئيات به ياد داشته باشند و اما او خود از بيان آن سر باز می زند.
بله درآن لحظه گيج شده بوديم. دني آينگ(Danny Ainge) كه براي تيم سلتيكس بازي می كرد بازي را به یاد ريورز آورد. ريورز گفت: در طول يكي از دوره های اخیر بازيهاي حذفي بین سلتيكس و هاوكس، آينگ تقريباً تابلوی امتيازات را از جا كند. اين اصلاً براي ريورز كه در اين باخت 16 امتياز كسب كرده بود و 18 پاس گل داده بود (اما خود ميگويد كه خوب بازي نكرده است و به جاي تلاش هایش به اشتباهاتش توجه دارد) بد نبود.
احتمالاً آينگ هنوز تابلوی امتيازات را به ريورز نشان نداده بود تا آمار شگفتآور امتيازاتش را ببیند.
اينگ گفت: هميشه وقتی ميتواني به پشت سر نگاه كني و بازی را ببری، جالب است. بهترين بخش بردن يك مسابقه بخش لافزني در مورد آن است.
-
خوب، منظورم را فهميديد. ميدانم كه قبلاً گفتم بِرد کار خود را كم اهميت جلوه ميدهد. و اين درست است. اما او جمله ديگري را هم بيان كرد كه همراهی با اين لافزني ها بود.
بِرد گفت: بعد از بازي خودم این را حس كردم که بهترين بازيام را انجام داده بودم. به خودم گفتم چه خوب بازي می كنم.
براي دستيابي به متن كامل این تاريخ شفاهي، كه اگر تا اينجا آمدهايد حتماً خواهان آن هستيد، به سایت NBA.com مراجعه كنيد.
نوشته: جی کینگ Jay King
از سایت Mass Live
ترجمه: اصغر ابوترابی
منبع: masslive