ـ ذبیح عاشق (یادواره شهید حاج شیخ ذبیح‌الله کرمی)/ ن. شهرام‌مهر/ سازمان تبلیغات اسلامی، معاونت فرهنگی/ 1369.

در کتاب «ذبیح عاشق» ابتدا گزیده‌ای از پیام حضرت امام(ره) خطاب به روحانیون در مورد تعهد، ادای تکلیف، برکات جنگ و شهدای روحانیت درج شده و سپس زندگینامه شهید «ذبیح‌الله کرمی» و فعالیت‌های او قبل از انقلاب و شکنجه‌هایی که در زندانهای شاه معدوم متحمل شده و پس از آن، فعالیت‌های شهید بعد از انقلاب و سمت‌هایی که داشته ذکر شده است. او در عملیات مرصاد در منطقه سرپل ذهاب در مبارزه با منافقین، پس از قبول قطعنامه 598 از سوی جمهوری اسلامی ایران، به شهادت رسید. فصل سوم این کتاب شامل گزیده‌ای از نوشته‌ها، یادداشتها و اشعار سروده آن شهید است که از دفترچه خاطرات او گزینش شده‌اند. در فصل چهارم، دوستان، همرزمان و خانواده شهید از ویژگی‌ها و فعالیت‌های او سخن گفته‌اند. فصل پنجم، نامه‌های ساواک و فصل ششم عکس‌هایی از شهید را پیش روی خواننده می‌گذارد.

ـ آخرین گزارش/ سید یاسر هشترودی/ دفتر ادبیات و هنر مقاومت/ 1371.

این کتاب مجموعه چهار «خاطره گزارش‌گونه» مربوط به سالهای 66 تا 68 است که در آن، نویسنده با مردم شهرهای جنگ‌زده قصر شیرین، سرپل ذهاب و اسلام‌آباد و به خصوص بازماندگان عملیات مرصاد گفتگو کرده است. در «آخرین گزارش» افراد بومی منطقه عملیاتی مرصاد کلبه‌ای را نشان می‌دهند که در آن، تعدادی از منافقین با خوردن سیانور خودکشی کرده‌اند. همچنین از کشته شدن یک منافق زن به دست دوستان خود و بیمارستانی که منافقین به آتش کشیدند و سایر جنایات هولناک منافقین سخن می‌گویند. «قمری‌های زیر شیروانی» و «شهر خاکستری» شرح دیدار از شهرهای اهواز و خرمشهر و آبادان پس از پایان جنگ و گفتگو با مردمی است که به شهر و دیار خود بازگشته‌اند و چهره شهرهای جنگ‌زده را با بازسازی تغییر داده‌اند. «آنجا زندگی مثل لیقه دوات» گزارش سفر چهارده خبرنگار به حلبچه و کردستان عراق و گفتگو با مردم فقیر آنجا و رانده‌شده‌های شهرهای دیگر عراق است، که امیدوارند این مناطق به دست رزمندگان آزاد شوند. این منطقه در همین زمان، بمباران شیمیایی می‌شود و خبرنگاران به بیمارستان برده می‌شوند.

ـ تا اسارت/ حمید حکیم‌خواه (عیوضیان)/ دفتر ادبیات و هنر مقاومت/ 1372.

در این کتاب خاطرات حمید حکیم‌خواه گردآوری شده است. قسمت اول به چگونگی اعزام وی به جبهه‌های نبرد حق علیه باطل در سال 1361 و حضور در منطقه چزابه اختصاص دارد. قسمت دوم به توصیف ایستگاه راه‌آهن تهران در هنگام اعزام نیروها به جبهه‌ها پرداخته، چهره مادران و پدرانی را ترسیم کرده است که با فرزندان خود درددل می‌کرده‌اند. در قسمت سوم، حضور در پادگان دوکوهه و برگشت از آنجا به تهران برای آماده کردن نیروها در تیپ ده سیدالشهدا ذکر شده و در قسمت چهارم به عملیاتی پرداخته شده است که توسط گردان زهیر در منطقه کردستان انجام شد و در آن، حمید حکیم‌خواه به اسارت نیروهای بعثی درآمد. در پایان در خاطره‌ای به نام «تنگه‌ چهار زبر» مجید پیری، عملیات مرصاد را تشریح کرده است.

ـ در کنار آتش/ مهناز شایسته‌فر/ دفتر ادبیات و هنر مقاومت/ 1373.

در این کتاب، نویسنده اوضاع کرمانشاه را در دوران جنگ شهرها شرح داده است. وقایع جنگ با شرح زندگی خانواده‌ای از اهالی کرمانشاه بازگو می‌شود. «شروع جنگ، شکسته شدن دیوار صوتی، بمباران‌های مکرر، درس‌های شهامت و استقامت که اعضای خانواده فرا می‌گیرند، شهادت اهالی، از بین رفتن اماکن عمومی و مدارس، موشکباران‌ها، مهاجرت مردم به روستاها و مناطق اطراف و در عین حال جاری بودن زندگی روزانه طی همه این حوادث (نظیر مراسم شب‌های احیا در ماه مبارک رمضان و ...)» در این کتاب تشریح شده‌اند. در پایان نیز انجام عملیات مرصاد پس از پذیرش قطعنامه 598 شورای امنیت سازمان ملل از سوی ایران و برقراری آتش‌بس، از زبان یکی از شاهدان نقل شده است.

ـ درخت بلوط (خاطره‌ای از یک خلبان هوانیروز)/ حجت شاه‌محمدی/ دفتر ادبیات و هنر مقاومت/ 1374.

این کتاب خاطرات خلبان هوانیروز «حجت شاه‌محمدی» است از حمله ناجوانمردانه نیروهای بعثی عراق به همراهی گروه موسوم به مجاهدین خلق، پس از پذیرش قطعنامه 598 شورای امنیت سازمان ملل متحد از سوی ایران. این حمله به مناطق کردستان و شهرهای ایلام، حسن‌آباد، صالح‌آباد، کرند و ... صورت گرفت. دفاع رزمندگان ایران، به وِیژه هوانیروز، سپاه و نیروهای مردمی به رهبری علی صیادشیرازی در مناطق حسن‌آباد و اسلام‌آباد، موجب شکل‌گیری عملیات مرصاد در این مناطق شد. این عملیات در نهایت با پیروزی رزمندگان اسلام به پایان رسید.

ـ حکایت سال‌های بارانی/ خاطره مهدی مرندی، بازنویس: محمد خسروی‌راد/ بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس/ 1376.

این کتاب، شرح زندگی و حضور مهدی مرندی در جبهه‌های طی دوران دفاع مقدس است. وی در این خاطرات به صورت مشروح، فعالیت‌‌های خود را نوشته است. بدین قرار: «پیوستن به سپاه، عزیمت به جبهه‌های غرب و سرپل ذهاب، شرکت در اولین عملیات سپاه به نام عملیات قاسم بن حسن(ع)، شرکت در عملیات‌های مطلع الفجر، فتح شش، عهده‌دار شدن مسئولیت عملیات منطقه هفت قرارگاه نجف و در خاتمه شرکت در عملیات مرصاد و پایان آن که نقطه شروعی برای آغاز کار تحقیقاتی راوی بر جنگ‌های نامنظم است.

ـ مستوران روایت فتح/ طاهره قاسمی امین/ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نیروی مقاومت بسیج/ 1376.

این کتاب مجموعه خاطرات سیزده نفر از شیرزنانی جان بر کف است که از تیغ نابکاران کومله و دموکرات نهراسیده و در برابر صدامیان مقاومت کرده‌اند و به یاری رزمندگان اسلام شتافتند. این خاطرات همانند یک روزشمار از ابتدای وقایع کردستان تا عملیات مرصاد در پایان جنگ و حمله‌ی منافقین بعد از پذیرش قطعنامه است. این کتاب گفته‌هایی از دلاوری‌ها، فداکاری‌ها و از خودگذشتگی‌های زنان در رساندن کمک به جبهه‌ها و به رزمندگان است. خاطرات ذکرشده در این کتاب متعلق‌ به افراد زیر هستند: «مریم کاتبی (امدادگر)، راضیه خلیلیان (امدادگر)، شریفه آل‌ناصر (بسیجی)، اعظم نامدارپور (امدادگر)، پروین شریعتی (بسیجی)، صغری قنداق‌ساز (امدادگر)، زهرا سیفی‌آذر (امدادگر)، مهناز جزایری (تکنیسین بیهوشی)، حمیرا خان‌بیگی (امدادگر)، رقیه شکویی (امدادگر)، زهرا محمودی، بتول بیاتی و حمیده مرادیان».

ـ از طوفان تا نسیم/ محمدعلی موظف رستمی/ گویه/ 1380.

کتاب، مجموعه خاطرات نویسنده است. او آن‌ها را به مادرش تقدیم کرده است. عناوین خاطرات عبارتند از: «آخرین سفر، در انتهای هور»، «آنجا میان نخلستان» و «از طوفان تا نسیم». نویسنده به شرح درگیری‌ها در عملیات مرصاد در اسلام‌آباد، ایلام و سرپل ذهاب پرداخته است.

ـ یاد روزهای بارانی/ محمدعلی موظف رستمی/ گویه/ 1381.

کتاب حاضر مجموعه‌ای است حاوی نه خاطره از فرماندهان رده‌های مختلف لشکر 25 کربلا و دو غزل با عناوین «تصویر تمام عشق» و «یاد روزهای بارانی». غزل‌ها توسط نگارنده با موضوع شهادت و دفاع مقدس سروده شده‌اند. خاطرات مرتبط با افراد زیر است: «اصغری از گروهان شهید محمد منتظری در منطقه مولیان؛ اقربی فرمانده گروهان از گردان حمزه سیدالشهدا(ع) در پایگاه شهید بیگلو منطقه جنوب؛ شهید پورباقری از گروهان شهید خنکدار از گردان امام محمدباقر(ع) (شهید در عملیات کربلای 5)؛ گفتگو در کمین منطقه فاو (1365) بین مسول و جانشین محور دوم شهید اصغر خالقی معاون گروهان شهید خنکدار و مهدی باغبانی معاون گردان امام محمدباقر(ع) و محمدباقر ذوالقدر فرمانده قرارگاه رمضان از منطقه عملیاتی مرصاد اسلام‌آباد غرب».

ـ هم‌مرز با آتش/ حمید قبادی/ دفتر ادبیات و هنر مقاومت/ 1384.

كتاب حاضر شامل خاطراتي است كه نگارنده از دوران دفاع مقدس حكايت كرده است. وي از اهالي كوه‌دشت لرستان است كه در طي جنگ داراي مسئوليت‌هاي متعددي از جمله جانشين اطلاعات لشكر 57 ابوالفضل بود. كتاب در 7 فصل تدوین شده و عبارتند از: خلاصه زندگينامه (از تولد تا دوران قبل و بعد از انقلاب اسلامي ايران)، آموزش نظامي در بسيج شهر، شروع جنگ و اعزام به جبهه غرب، عمليات‌هاي بيت‌المقدس، كربلاي 1، 4 و 5، فتح‌المبين، والفجر 9 و 10، مجروحيت‌هاي پي‌در‌پي در مناطق خرمشهر و اسلام‌آّباد غرب، شناسايي ميدان‌هاي مين و درگيري و گريز از چنگال دشمن در مناطق موسيان، زبيدات، ارتفاعات شاخ شميران حلبچه، مريوان، استان سليمانيه، تپه سبز، درگيري با منافقان در اسلام‌آباد غرب و عمليات مرصاد، سقوط سر پل ذهاب، آزادسازي حلبچه و منطقة خرمال، ذكر خاطراتي از شجاعت‌ها و ايثار هم‌رزمان و شهيدان: علي‌مردان ‌آزادبخت، محمود رضايي، محمدعلي گودرزي، داريوش مرادي، حشمت‌الله قلي، قاسم مدهني، بهمن ميرزائي و .... در پايان كتاب نيز تصاويري به همراه زيرنويس از دوران حضورش در مناطق جنگي، دوران مجروحيت و در جمع رزمندگان و فرماندهان ارائه شده است.

ـ شب خاطره (مجموعه خاطرات شب‌های خاطره)/ مجتبی عابدینی/ دفتر ادبیات و هنر مقاومت/ 1386.

کتاب «شب خاطره» گزیده‌ای از خاطراتی است که در شب‌های خاطره بازگو شده است. در این کتاب «سیدعلی اکبر ابوترابی» در خاطره ای با عنوان صدای دوست از شکنجه های زندان بغداد سخن می گوید. «احمد احمد» (زندانی رژیم شاه) در خاطره‌ای با عنوان دست‌ها بالا سالار! از خاطرات دوران انقلاب و ماموران ساواک می گوید. در بخشی دیگر، «رضا ایرانمنش» (بازیگر سینما و تلویزیون) هم خاطره‌ای با عنوان روز پانزدهم از دوست صمیمی و همرزم جبهه اش، پرویز بیان می‌کند. همچنین «محمدرضا ترابی‌زاده» (آزاده) در خاطره‌ای با عنوان چی خواستیم، چی شد؟! از شب عملیات و چگونگی اسیرشدنش می گوید. در ادامه، «ابراهیم حاتمی‌کیا» (کارگردان سینما) در خاطره‌ای با عنوان شهر آلوده، از مشاهدات خود از عملیات مرصاد سخن می گوید که در آن زمان به عنوان فیلمبردار به منطقه عملیاتی مرصاد اعزام شده بود.
روایان خاطره‌های بعدی عبارتند از: «سیده زهرا حسینی» (یکی از زنان مبارز خرمشهری)، «علیرضا رحیمی» (آزاده)، دو نفر از فرماندهان دوران دفاع مقدس «رحیم صفوی» و «سپهبد علی صیاد شیرازی»، «محمدرضا طالقانی»، از چهره‌های شاخص عرصه ورزش (رشته کشتی)، «حسین مظفر» (وزیر سابق آموزش و پرورش)، «رسول ملاقلی‌پور» (کارگردان سینما)، «علی میلانی» (خلبان هوانیروز)، فاطمه ناهیدی (آزاده)، محمدنظام اسلامی (گزارشگر رادیو و تلویزیون)، بیژن نوباوه (گزارشگر رادیو وتلویزیون).

ـ اشغال و مدال/ صبار اللامی و ستار سعد؛ ترجمه محمد نبی‌ابراهیمی/ دفتر ادبیات و هنر مقاومت/ 1387.

کتاب «اشغال و مدال» در دو بخش و 6 فصل تدوين شده است. بخش اول کتاب درباره عملیات مرصاد است که توسط سروان «ستار السعد» نوشته شده است. این افسر عراقی در عملیات مرصاد، از نزدیک شاهد جنایت‌های منافقین در حق مردم مسلمان منطقه گیلان‌غرب و اسلام‌آباد و همچنین دفاع مردمی و جانانه توده‌های و مردم شهرها و روستاهای اسلام‌آباد و مردم شهرها و روستاهای ایران اسلامی بوده است. آنچه در این بخش از خاطرات افسر عراقی برای ما زیبا و برای دشمنان ما درس‌آموز است، دفاع مردمی در برابر جنایتکاران منافق و ارتش بعث عراق است. بخش دوم کتاب ـ که قسمت اصلی آن را تشکیل می‌دهد ـ درباره حوادث اشغال کویت و زمینه‌های قبلی ان است که توسط سرهنگ ستاد «صبار اللامی» نوشته شده است. این سرهنگ عراقی از ابتدای عملیات اشغال کویت توسط نیروهای عراقی تا زمان آزادسازی این کشور به دست نیروهای متحدین در کویت حضور داشته است.

ـ ده متری چشمان کمین (هشت سال به روایت سردار جعفر مظاهری)/ محسن صیفی‌کار/ بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس/ 1389.

کتاب ده متری چشمان کمین خاطرات جعفر مظاهری از رزمندگان و فرماندهان دفاع مقدس در استان همدان است، این کتاب دربرگیرنده خاطرات وی از ایام کودکی، دوران انقلاب اسلامی، حوادث کردستان، آغاز جنگ تحمیلی و حضور در سرپل ذهاب دیگر مناطق جنگی و عملیات‌هایی چون رمضان، والفجر 2، والفجر 5، کربلای 4 و 5 و بیت‌المقدس 2 و مرصاد و ... است. همچنین بیانگر فعالیت‌های وی در لشکر 16قدس گیلان به عنوان جانشین، جانشین فرماندهی عملیات سپاه سوم قدس و... به عنوان فرمانده و مسئول است.
این کتاب دربردارنده 117 قطعه عكس مرتبط با موضوعات، نقشه‌هاي عملياتي و اسناد مربوط، تحليل‌ تاريخي و نظامي از عمليات‌ و وقايع مهم انقلاب و دفاع مقدس است.
سردار مظاهری در دوران دفاع مقدس فرماندهی بسیاری از عملیات تیپ 32 انصار الحسین(ع)، گردان خندق لشکر ثارالله و جانشینی فرماندهی لشکر 105 قدس گيلان را بر عهده داشت. او به علت مجروحیت زمان جنگ سال 1380 بازنشسته شد.

ـ قطره‌اي از دريا/ علی‌محمد زند/ نشر صریر/ 1390.

اين كتاب به روايت و قلم علي‌محمد زند از رزمندگان دوران دفاع مقدس به چاپ رسيده است. نويسنده اين كتاب كه خود يكي از رزمندگان عمليات مرصاد بوده، سعي بر بازگو كردن جزييات اين عمليات از آغاز تا پايان را در اين اثر دارد.

ـ سهم من از چشمان او (خاطرات حمید حسام)/ مصطفی رحیمی/ شرکت انتشارات سوره مهر/ 1391.

«سهم من از چشمان او» با مصاحبه، تدوين و نگارش مصطفي رحيمي در 11 فصل با عنوان‌‌هاي «روبه‌روي سقاخانه اباالفضل(ع)»، «شب‌هاي قرآويز»، «فرمانده‌اي مثل او»، «ممد گره»، «حركت از برد زرد»، «ديده‌باني در ساحل اروند»، «جدال در جزيره جنوبي»، «دكلي در آب»، ««عمر كوتاه دكل»، «ديده‌بان نفوذي» و ‌«وداع در چهار زبر» کتاب شده است.
مراحل زندگي‌ او تا 31 شهريور 1359 با روايتي ساده نوشته شده و از شروع جنگ تحميلي عراق عليه ايران روايت وقايع دفاع‌مقدس که حمید حسام شاهد آنها بوده به صورت تفصیلی و در پايان هر فصل با تصاويري مرتبط با ماجراها ادامه می‌یابد.
خاطرات حضور حميد حسام در مناطق جنگي به عنوان ديده‌بان در لشكر 32 انصارالحسين(ع) همدان تا آخرین مسولیت‌های او در دفاع‌مقدس در اين اثر بازگو شده است.

عسکرعباس نژاد



نام پست الكترونيك نظر شما کد امنیتی