به مناسبت 21 فروردین، سیزدهمین سالگرد شهادت
دستنوشتههای امیرسپهبد شهید علی صیادشیرازی، بین سالهای 1364 تا 1368 كه در اثری با عنوان «یادداشتهای روزانه شهید سپهبد علی صیادشیرازی» منتشر شده، نشانگر دید همه جانبه او نسبت به دفاعمقدس، از منظر علوم نظامی و علوم الهی است.
خبرگزاری كتاب ایران (ایبنا) ـ در جمع درجهداران و نظامیان، كمتر كسی یافت میشود كه پس از عبور از بحران جنگ و دغدغههای آن، به فكر ثبت تجربهها و ناگفتههای آن باشد تا دانشجویان و آیندگان، بعدها از آن بهره ببرند.
امیرسپهبد شهید علی صیادشیرازی از معدود فرماندهان دفاعمقدس بود كه با نگاهی فراتر از یك فرمانده صِرف جنگ، علاوه بر ثبت خاطرات خود به عنوان یكی از هدایتكنندگان ارشد جنگ، توجه ویژهای به گردآوری و ضبط خاطرات دیگر فرماندهان سپاه و ارتش داشته است.
در نخستین گام، «هیات معارف جنگ» را در سال 1374 به عنوان یك سازمان افتخاری و داوطلبانه، راهاندازی كرد و بدون وابستگی به هیچ سازمانی خاص، نخستین اردوگاه آموزشی ـ پژوهشی دانشجویان دانشكده افسری امامعلی(ع) را در نیمه اول سال 1375 در غرب كشور و منطقه كردستان تشكیل داد و به تدریج، به استان آذربایجان غربی و مناطق جنوب كشور هم كشیده شد.
دانشجویان در دورههایی كه به پیشنهاد شهید صیادشیرازی با عنوان «معارف جنگ» برای آنان دیده شده بود، در مناطق عملیاتی حضور پیدا و فرماندهان جنگ بر اساس زمان و مكان هر عملیات، خاطرات و نقش نیروهای خود را در حضور دانشجویان تشریح میكردند و همزمان، صوت و تصویر آنها برای ذخیره در مركز اسناد هیات معارف جنگ، ثبت و ضبط میشد كه بخش زیادی از این خاطرات، به گفتههای شهید صیادشیرازی اختصاص دارد.
تدوین كتاب بر اساس این خاطرات و گفتههای فرماندهان، در هیات معارف جنگ آغاز شد و هر كتاب توسط شهید صیادشیرازی و دیگر فرماندهان ارتشی، مورد بررسی محتوایی قرار میگرفت اما اجازه نشر آنها صادر نمیشد. سپهبد صیادشیرازی معتقد بود كه باید تمامی توان و وقت نیروی هیات معارف جنگ در آن مقطع، صرف ضبط خاطرات شود.
پس از ترور و شهادت امیرسرتیپ علی صیادشیرازی در سال 1378، «هیات معارف جنگ» به «هیات معارف جنگ شهید سپهید شهید علی صیاد شیرازی» تغییر نام و با سرپرستی امیرسرتیپ ناصر آراسته، به كار خود ادامه داد و اكنون با هدایت این فرمانده جنگ، فعالیت خود را به صورت منسجم انجام میدهد و در طول این سالها حدود 70 عنوان كتاب درباره دفاعمقدس چاپ كردهاند.
«یادداشتهای ویژه شهید سپهبد علی صیادشیرازی» یكی از این كتابهاست كه زوایای شخصیتی صیادشیرازی را به عنوان یكی از مقامات ارشد ارتش جمهوری اسلامی ایران به تصویر میكشد. ایبنا به مناسبت سیزدهمین سالگرد شهادت امیرسپهبد علی صیادشیرازی، نگاهی به این اثر دارد.
یادداشتهای شخصی صیادشیرازی
امیرسرتیپ سید حسام هاشمی كه در دوران مبارزه با ضد انقلاب در كردستان، دوشادوش شهید صیادشیرازی حضور داشته، چند ماه قبل ار ترور وی، بخشی از دفترچه یادداشتهای روزانه علی صیادشیرازی را به عنوان یكی از دوستان صمیمی دریافت میكند تا راه مناسبی برای سامان دادن به این دستنوشتهها بیابد.
علی صیادشیرازی، تمامی برنامههای روزانه و دلنوشتههای خود را از سال 1361 تا 1370 در این دفترچهها یادداشت كرده بود و سید حسام هاشمی با شمارهگذاری و دستهبندی بر اساس تاریخ و زمان، سر و سامانی به آنها میدهد و حاصل تنظیم دستنوشته سالهای 1364 تا 1368، كتاب «یادداشتهای ویژه شهید سپهبد علی صیادشیرازی» میشود.
بخشی از مقدمه این اثر، به نقل از سید حسام هاشمی و در تشریح سیر تنظیم یادداشتهای علی صیادشیرازی، اینگونه نوشته شده است: «در زمستان سال 78 اینجانب اكثر شبها به مطالعه مطالب این دفترچهها پرداخته، سپس به فكر دستهبندی مطالب افتادم. ابتدا تمام اوراق دفترچهها را شمارهگذاری و سپس به ترتیب زمان فهرستبندی نموده و هر كدام را در ابتدای دفترچه چسباندم تا مشخص گردد هر دفترچه شامل چه مطالب و هر مطلب دارای چند صفحه میباشد... همان طوری كه تاریخ و زمان نگارش این یادداشتها نشان میدهد، شهید آنها را در زمانهای خاص و حالت خاصی نوشته است، اغلب این یادداشتها را در اواخر شب و یا نیمه شب و یا قبل از نماز صبح، هنگامی كه از تمام مشغلههای زندگی روزانه فاصله گرفته بود، برای تسلی دل و پرورش روحش مینوشت.»
تلفیق عقل و عشق
یادداشتهایی كه در دوران دفاعمقدس به قلم شهید صیادشیرازی نوشته شدهاند، به سه موضوع پرداختهاند. بخشی از آنها، روایت حوادث رخ داده در طول روز است و بخش دیگری از آنها، دیدگاههای شهید صیادشیرازی درباره چگونگی هدایت هر چه بهتر جنگ در مقابل عراق است.
یكی از نكات قابل توجه درباره تفكرات شهید علی صیادشیرازی، این است كه با وجود دید علمی و كلاسیك شهید صیادشیرازی در قبال جنگتحمیلی عراق علیه ایران، توكل به خدا و قدرت ایمان را فراموش نكرده و در جای جای نوشتههایش بر این موضوع تاكید میكند.
وی در یكی از یادداشتهای خود در 23 آبان سال 1366، دكترین نظامی در ارتش اسلام را اینگونه تبیین كرده است: «دكترین نظامی، بیانگر سیاست و مشی حكومتها در كاربُرد ارتشهایشان میباشد كه وجه ممیزه خوبی برای مقایسه ارتشهای جهان به شمار میرود... دكترین نظامی در ارتش اسلام كه بیانگر استراتژی نبرد حكومت اسلامی در هر مقطع زمانی میباشد، بر پایه اصالتهای مكتب مبین اسلام استوار بوده و در حكومت اسلامی میتواند به استناد 3 ماخذ تدوین گردد: «قانون اساسی»، «تجربه تاریخ» و «مشی ولایت».
صیاد شیرازی معتقد است كه دفاعمقدس، زیباترین واژهای است كه میتوان برای استراتژی نبرد حكومت اسلامی در دفاع از مملكت اسلامی از آن استفاده كرد. همچنین استحكام و انسجام پر محتوا بر پایه انضباط معنوی و ظاهری و روحیه اطاعت ولایتی را دیگر اركان اساسی دكترین نظامی ارتش اسلام معرفی میكند.
كتاب «یادداشتهای ویژه شهید سپهبد علی صیادشیرازی» شامل دستنوشتههای وی بین سالهای 1364 تا 1368 به همت هیات معارف جنگ وارد بازار نشر شده است.
خبرنگار : مریم اسدی جعفری
منبع: خبرگزاری کتاب ايران (IBNA)