تاریخ شفاهی قطار شهری مشهد در ایستگاه اول

جمعیت‌پذیری، توسعه و گسترش شهرها موجب شده تا موضوع ترافیک شهری مهم‌ترین دغدغه مدیران شهری باشد. مترو یا قطار شهری از جمله شبکه‌های حمل‌ونقل زیرزمینی است که نقش برجسته‌ای در جابجایی مسافر و رفع گره‌های ترافیکی دارد. پیشینه مترو در جهان به تاریخ ۱۰ ژانویه سال ۱۸۶۳ می‌رسد. در این سال قدیمی‌ترین شبکه حمل‌ونقل زیرزمینی جهان در لندن به بهره‌برداری رسیده است. نخستین خط متروی لندن، خط متروپولیتن بود که در مرکز این شهر به راه افتاد.

17 نوامبر متولد شدم -۲

این کتاب توسط رهبر عملیاتی و مجری سازمان تروریستی 17 نوامبر یونان (2002-1975) برای روشن کردن تاریک‌ترین صفحات تاریخ معاصر یونان به نگارش درآمده است. کتاب آقای کوفیندیاس آنچه می‌گوید به سکوت اجباری در هرگونه انتقاد از خود و سازمان خودش است. کتاب فاقد هرگونه انتقاد نویسنده از خود است. او در خاطراتش به عمق یک گروه تروریستی اشاره‌ای نکرده است. در جای جای کتاب روایت‌های مختلفی از چپ یونان دارد. کتابی است داخلی که محدود به روایت‌های مختلف از این گروه است. کتاب مسیری در تقاطع میان خاطرات و جنگ داخلی و عمل سیاسی قانونی در بسیج اجتماعی و سیاست است.

بومیان استرالیا، تاریخ شفاهی مایال کریک را منتقل می‏کنند

ژوئن هرسال، مردم سراسر استرالیا، سیاه و سفید، برای یادبود مایال کریک گرد هم می‏آیند و قتل عام شهروندان عادی، زنان و کودکانی که روحشان سکوت ملی نسبت به جنگ‏های مرزی شده است، گرامی می‏دارند. زنده نگاه داشتن خاطره‏‏ی این رویداد کلید اصلی شفای درد بی‏عدالتی و قساوت است. بومیان استرالیا روش خود را برای زنده نگاه داشتن این خاطره دارند، که خوب و بد با استفاده از تاریخ شفاهی و هنر انجام می‏شود و خاطرات این رویداد را از نسلی به نسل دیگر منتقل می‏کنند.

شهروندان از تاریخ شفاهی شهر خود می‏گویند

عامل اصلی در توسعه پیش‏بینی شده‏ شهری، حفظ و صیانت از تاریخ‏ شهر است و هیات تاریخ شهر اسپرینگ هیل Spring Hill در ایالت تنسی می‏خواهد به کمک‏ شهروندان این کار را انجام دهد‏. دین کولینز از اعضای این هیات‏، طرح تاریخ شفاهی را پیشنهاد کرد‏. او می‏خواهد برخی از شهروندان قدیمی اسپرینگ هیل را که بالای 100 سال عمر دارند پیدا کرده و تاریخ شفاهی آنها را ضبط تصویری کند‏.

تاریخ شفاهی محله چینی‏ها در ریورساید ضبط می‏شود

یک قرن قبل، محله تاریخی چینی‏ها در شهر ریورسایدRiverside ایالت کالیفرنیا پا به عرصه‏ی زندگی گذاشت. نزدیک به 450 نفر در آپارتمان‏های بالای مغازه‏ها سکونت داشتند و باغچه‏های خود را پرورش داده، در استبل‏ها دام پروری می‏کردند و در معابد خود عبادت می‏کردند. خیابان اصلی آن، خیابان مانگول Mongol مملو از شهروندان سفیدپوست بود که تجارت در آن جریان داشت. رستوران‏های چینی، خشکشویی، بازرگانی، طب سوزنی، پزشکان گیاهی و خانه‏های تریاک وجود داشت.

تاریخ شفاهی جنگ جهانی دوم و «فرصتی ارزان برای روایت‌ شما»

دکتر گرگوری ساتوف Gregory Saathoff، استادیار تحقیق در گروه های علوم بهداشت عمومی ‌و طب اورژانس در دانشکده پزشکی، اخیراً با گروهی از دانشجویان برای انجام طرحی با عنوان «فرصتی ارزان برای روایت شما»، همکاری کرده است. این عنوان یک طرح تاریخ شفاهی جنگ جهانی دوم است که از کهنه سربازان محلی گرفته شده است.

هرودوت و تاریخ شفاهی – 6

با فرض اینکه سنت‌های ایرانی در محیطی اشرافی صیانت می‌شدند، اما مقایسة آنها با سنت‌های یونانی و دیگر سنت‌های شفاهی به ما می‌فهمانَد که بر خلاف انتظار ما چندان هم اشرافی نیستند. بله، گزارش جلوس داریوش بر تخت پادشاهی نمایانگر علاقه شاخصی به حقوق و امتیازات قشر خاصی از خانواده‌های جامعة ایرانی است (84. 3)؛ اما مشخصة قصه‌ها این است که عموماً به مضامین حکایت‌های عامیانه متوسل شده و از موقعیت‌های پیش‌پاافتاده‌ای که غالباً خصوصیت سنت‌های مردم‌پسند و عامیانه محسوب می‌شوند، استفاده می‌کنند.

خاطره‌گویی اسیر جنگ جهانی دوم، حتی در آخرین ساعت زندگی

پدر ریک ویلا Rick Villa در طول جنگ جهانی دوم بیش از سه سال اسیر جنگی بود. تا زمانی که ویلا بزرگ شود نشنیده بود که پدرش ریموندRaymond (رامونRamon) ویلا در راهپیمایی مرگ باتان Bataan Death March حدود 86 مایل را به سمت اردوگاه اسرا در فیلیپین پیاده روی کرده است. رامون ویلا تا ژوئن سال 2013 یعنی حدود 15 سال قبل از مرگش در سن 93 سالگی از خدمتش در ارتش آمریکا چیزی نگفته بود.

وقتي براي ما مي‌نويسيد...
وقتي براي هفته‌نامه الکترونيکي تاريخ شفاهي مطلبي مي‌نويسيد، دوست داريم نکته‌هايي را در نظر بگيريد.
اين هفته‌نامه نوشته‌ها و دانسته‌هاي ما را درباره مباحث مهم؛ خاطره‌گويي، خاطره‌نگاري، يادداشت‌نويسي روزانه، سفرنامه‌نويسي، وقايع‌نگاري، روزشمار نويسي و... نشان مي‌دهد. حتي براي زيرشاخه‌هاي رشته تاريخ هم جا باز کرده‌ايم؛ و چشم به راه خبرها، گزارش‌ها، مصاحبه‌ها، مقاله‌ها، يادداشت‌ها و... شما هستيم.
خوب است نام و فاميل‌تان را کامل بنويسيد. سابقه علمي و نشاني الکترونيکي را هم حتماً بنويسيد، چکيده مقاله‌ها هم که جاي خود دارد!
به ما اجازه بدهيد دست‌مان براي ويرايش، اصلاح، چينش و ترجمه مطالب شما باز باشد. در اين‌باره با خودتان هم مشورت خواهيم کرد.
دل‌مان مي‌خواهد شأن علمي و ادبي تاريخ شفاهي و اين هفته‌نامه، با نوشته‌هاي متين و موقر شما حفظ شود. حيف است خداي نکرده قلم‌مان از دايره اخلاق بيرون برود.

◄ برگزاری کارگاه آموزش تاریخ شفاهی در 10 جلسه
◄ درسنامه تاریخ شفاهی در دست تالیف است
◄ فراخوان طرح مطالعاتي تدوین تاریخ شفاهی فرش دستباف ایران
◄ تدوین نهایی روايت تاريخ شفاهي فردوس

نظریه تاریخ شفاهی-۴۷
نویسنده: لین آبرامز
Lynn Abrams
مترجم: علی فتحعلی آشتیانی

---

مری اِلِن در اینجا خاطرات شخصی، خانوادگی، تحقیقات منطقه‌ای و تاریخ مستندسازی‌شده را که در قالب گفتمان «زن سخت‌کوش کاردان» ریخته است ترکیب نموده و در چارچوب مصاحبه‌ای که برای آگاهی از تاریخ زنان شتلند صورت می‌گیرد، بیان می‌کند. روابط بیناذهنیِ مری اِلِن و من با تکیه بر تأئیدِ اهمیتِ تاریخ زنان توسط هر دوی ما به طور قطع و یقین بر مطالب او، عناصری که در گفتارش می‌گنجاند، و ارجاعاتی که به منابع تاریخی می‌داد مؤثر بوده است. موارد یادشده همگی در چارچوب روایت خانواده و جزیره به هم گره خورده بودند.
یک نمونة متفاوتِ دیگر اما زیبا از کاربرد فرایند تحلیلی که برای شما انتخاب کرده‌ایم، تحقیقات ارزشمند و طاقت‌فرسای گراهام داوسون(1) دربارة واقعه‌ای در سال 1972 معروف به «یکشنبة خونین»(2) است. رویداد مذکور زمانی اتفاق افتاد که شهروندان ایرلند شمالی برای کسب حقوق مدنی خود دست به تظاهرات زدند، ولی با تیراندازی سربازان انگلیسی عده‌ای از آنان کشته شدند. از این واقعه به عنوان یکی از مقاطع اصلی «آشوب‌ها»ی(3) ایرلند شمالی یاد می‌شود. داوسون در حین تقلای مردم برای یادآوری آن حوادث خونین و دردناک دست به تجزیه و تحلیل عمیق و چندلایه‌ای از ساخت ذهنیت‌ها می‌زند. وی از لایه‌های متعدد تفسیر، بزرگداشت و بازنمایی رویدادها در بیان مقامات رسمی و مردم طی گذشت بیش از سی سال از آن ماجرا غفلت نمی‌ورزد. آنان واقعه را با عبور از همین لایه‌ها تعریف می‌کنند. وی می‌نویسد:
«هر فردی تنها در صورتی می‌تواند گزارش خود را از این رابطة ذهنیِ چندلایه با گذشته بیان کند که با دیگران رابطه برقرار کرده باشد، آن دیگرانی که گوش می‌دهند، خاطرات خودشان را بیان می‌کنند، و معانی حاصل از این گفته‌ها و شنیده‌ها را تفسیر و بازتفسیر می‌کنند: پس می‌بینیم که چنین رابطه‌ای ضرورتاً بیناذهنی و جمعی است».(4)
ملاحظاتِ مربوط به حاکمیتِ بیناذهنیت در همه سطوح و لایه‌ها نحوة یادآوری مردم، و چگونگی فراخوان تجربه‌های دردناک روحی و روانی از طریق گفتگو، رپرتاژ رسانه‌ای و تاریخ‌نویسی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مقصود از حاکمیت بیناذهنیت در همه سطوح در واقع دیالوگ بین پاسخگو یا شاهد رویدادها و داستان‌ها و افسانه‌های منتشره دربارة آن رویدادها، و دیالوگ بین پاسخگویان و داوسون است. گزارش نهایی او نیز به همین ملاحظات اختصاص دارد.