شماره 166    |    18 تير 1393

   


کشتار مسجد گوهر شاد به روایت هورنی بروک

ویلیام اچ. هورنیبروک (William H. Hornibrook) جانشین چارلز سی.‏هارت Charles C. Hart از سال 1933م./1312ش. تا 1940م./1319ش. به مدت هفت سال از سوی وزارت خارجه آمریکا به سمت وزیر مختار در ایران منصوب گردید و در تهران اقامت داشت. وی در 16 اسفند 1312 وارد تهران شد و در روز 19 اسفند با وزیر خارجه ایران و روز 28 اسفند با «رضاخان» دیدار کرد و استوارنامه خود را تحویل داد.


اسکاتلند من، بریتانیای ما

در حالی که مردم اسکاتلند قرار است روز 18 سپتامبر 2014 میلادی (27 شهریور 1393) در همه پرسی استقلال شرکت کنند و به این پرسش که «آیا اسکاتلند باید یک کشور مستقل شود؟»پاسخ آری یا نه بدهند، موضوع استقلال آن به یکی از مباحث جدی اروپا تبدیل شده است.


‏نیروهای مذهبی در دوره پهلوی دوم- ۲۰

مسأله اصلاحات ارضی موضوع درازدامنی است که از همان طلیعه انقلاب مشروطه مطرح شد و در خلال چندین دهه از سوی برخی شخصیت‏ها و جریان‏های سیاسی پیگیری گردید. در این میان احزاب و گرایش‏های چپ با اتکا به مبانی و نظریات سوسیالیستی از پیشگامان طرح اصلاحات ارضی در کشور بودند.


گزارش از همایش «تاریخ و علوم سیاسی»/بخش دوم؛

علوم اجتماعی به‌طور عام دیگر کارکرد نظرورزی ندارد، بلکه کارکرد آن ملاحظه‌ی وضعیت خاص شبکه‌ای از ربط و نسبت‌ها در موقعیت‌های خاص است؛ به این معنا کاملاً تاریخی است و عین تاریخ است،


تدوین تاریخ شفاهی کهنه سربازان

پدر جان هدلی (John Headley) همیشه در روز قربانیان جنگ، پرچم کشورش را به اهتزاز درمی آورد، خانواده‏اش را به یک میدان رژه در مرکز شهر روچستر در ایالت نیویورک می‏برد و از آنها می‏خواهد تا یاد کهنه‏سربازان را گرامی بدارند. اما او هیچ‏گاه در باره کارهایی که به عنوان افسر ارتش در جنگ جهانی دوم انجام داد، صحبتی نکرد.


روایت گذشته ما: ساختار اجتماعی تاریخ شفاهی

در میان مشکلات متعددی که پیش روی محققین برای کسب اطلاعات از منابع شفاهی وجود دارد،‏ سئوالات جدیدی نیز در ارتباط با ماهیت مطلعان و شرایطی که گفتمان شفاهی در آن- چه به شکل سنت «کهن» یا شهادت عینی انجام می‏شود- به وجودآمده است.


فارغ‏التحصیل یورک شرقی به بیان داستان‏های جنگ جهانی دوم‏ می‏پردازد

مارسلو به عنوان استاد بازنشسته دانشگاه شمال تگزاس و مدیر سابق برنامه تاریخ شفاهی این دانشگاه، سال‏ها وقت صرف جمع‏آوری حدود 2500 مصاحبه با کهنه‏سربازان جنگ جهانی دوم در سراسر کشور و جمع‏آوری و انتشارداستان‏های آنها در چندین کتاب کرده است که دیدگاهی شخصی‏تر از جنگ ارائه‏ می‏دهد.


كنگره تصويري از طرح تاريخ حقوق مدني ارائه می‏كند

(اين گزارشی است از مارك‏ها‏رتسل Mark Hartsel دبیر روزنامه The Gazette، نشريه خبري كاركنان كتابخانه كنگره) : سيمئون رايت هنوز وحشت شبي را که آنها آمدند و پسر عمويش را با خود بردند به خاطر دارد. او می‏گويد: «بيدار شدم و ديدم اين دو مرد سفيدپوست پايين تختم ايستاده‏اند‏. يكي از آنها اسلحه‏ای ‏داشت كه نور آن چشم را می‏زد.‏ او به من دستور داد دراز بكشم و بخوابم.‏


وقتي براي ما مي‌نويسيد...
وقتي براي هفته‌نامه الکترونيکي تاريخ شفاهي مطلبي مي‌نويسيد، دوست داريم نکته‌هايي را در نظر بگيريد.
اين هفته‌نامه نوشته‌ها و دانسته‌هاي ما را درباره مباحث مهم؛ خاطره‌گويي، خاطره‌نگاري، يادداشت‌نويسي روزانه، سفرنامه‌نويسي، وقايع‌نگاري، روزشمار نويسي و... نشان مي‌دهد. حتي براي زيرشاخه‌هاي رشته تاريخ هم جا باز کرده‌ايم؛ و چشم به راه خبرها، گزارش‌ها، مصاحبه‌ها، مقاله‌ها، يادداشت‌ها و... شما هستيم.
خوب است نام و فاميل‌تان را کامل بنويسيد. سابقه علمي و نشاني الکترونيکي را هم حتماً بنويسيد، چکيده مقاله‌ها هم که جاي خود دارد!
به ما اجازه بدهيد دست‌مان براي ويرايش، اصلاح، چينش و ترجمه مطالب شما باز باشد. در اين‌باره با خودتان هم مشورت خواهيم کرد.
دل‌مان مي‌خواهد شأن علمي و ادبي تاريخ شفاهي و اين هفته‌نامه، با نوشته‌هاي متين و موقر شما حفظ شود. حيف است خداي نکرده قلم‌مان از دايره اخلاق بيرون برود.

 


 

● معرفی مشاور کتابخانه مجلس در حوزۀ تاریخ شفاهی
● تهيه تاريخ شفاهي استادان بنام دانشگاه تبریز
● ایجاد استودیوی تاریخ شفاهی در خمین
● تدوین اسناد دوازدهم تیرماه 1367 در تقویم تاریخ نیروی دریایی
● «فرهنگ باورهای مردم ایران» منتشر می‌شود
● انتشار الکترونیکی خاطرات «زندان الرشید»
● گفت‌و‌گویی بلند درباره زندگی دکتر تقی آزاد ارمکی
● تقویم تاریخ دفاع مقدس به جلد 25 رسید
● ثبت‌نام از اهالی قلم
● روایت زندگی شهید 17 شهریور
● ضبط نمایش رادیویی «لشکر خوبان»
● ترجمه خاطرات جنگ به همت یك گروه خودجوش
● خاطرات جراحان از جنگ مستند می‌شود



نظریه تاریخ شفاهی-۳
نویسنده: لین آبرامز
Lynn Abrams
مترجم: علی فتحعلی آشتیانی

 تاریخ شفاهی توانسته است نظریه‌پردازان و عوامل اجرایی رشته‌های مختلف را با وجود دیدگاه‌های گوناگون‌شان به هم نزدیک سازد. بزرگ‌ترین توفیق تاریخ شفاهی در عرصة علوم انسانی و اجتماعی و در بیرون از فضای آکادمیک، همین تأثیر فوق‌العاده سودمندش است زیرا متخصصان هر رشته طبیعتاً نظرات تخصصی خود را به این عرصه تزریق می‌نمایند. در نتیجه، یک رویة پژوهشی زنده و دائماً رو به تکامل پدید می‌آید که از چشمه‌سار یافته‌های علمی و مبتکرانة رشته‌های مختلف سیراب می‌شود. پس ما نیز به خود حق دادیم که در این کتاب، علاوه بر تاریخ، مصادیقی از سایر رشته‌ها نیز بیاوریم. مورخانِ شاغل در رشته تاریخ شفاهی در استفاده از دیدگاه‌های نظری و وامگیری از فنون تحلیلیِ رشته‌هایی همچون ادبیات، زبان‌شناسی، روان‌شناسی، مردم‌شناسی، ادبیات عامیانه و هنرهای نمایشی هیچ حد و مرزی برای خود قائل نشده‌اند. پورتلی در این باره تاریخ شفاهی را به موجودی بیکرانه و دورپرواز، و «گونة مرکبی»(1)  تشبیه می‌کند که به شرط انعطاف اندیشه و توجه به رشته‌‌های مختلف می‌توان از چشمة گوارا و شیرین آن رفع تشنگی نمود. ( 2)       
این را گفتیم اما لازم است مورخ نیز با دیدگاه مشخص و متمایزی دربارة تاریخ شفاهی بیندیشد. مخاطب اصلی کتاب ما مورخان و پژوهشگرانی هستند که پای‌شان را در کفش سایر رشته‌ها و بسترهای غیر آکادمیک کرده‌اند؛ منظورمان رشته‌ها و فعالیت‌هایی است که از منابع تاریخ شفاهی استفاده می‌کنند؛




 
 

       تمام حقوق اين نشريه متعلق به سايت تاريخ شفاهي ايران [oral-history.ir] است.