شماره 97    |    22 آذر 1391

   


 

تاريخ شفاهی، پژوهش و فناوری


درگذشت احسان نراقی پژوهشگر و تنها ایرانی معاون یونسکو


نراقی در کلام سیدقاسم یاحسینی


اعلام فراخوان چهارمین نشست تخصصی تاریخ مجلس


ويوالوگ برای تامین سرپناه برای زنان، کتاب منتشر مي کند


گفت‌و‌گو با رئیس زندان قصر در دهه ۴۰


مسئولان امنیتی و قضائی وقت درباره پرونده‌های اوایل انقلاب شفاف سازی كنند


گفت‌وگو با نویسندۀ کتاب «دیوارنوشته‌های زندان قصر»: بند زنان تخریب شد


زندان، امنیت و ناامنی


کتاب خاطرات «آن 23 نفر» از كاخ صدام مي‌گويد


تدوین خاطرات خلبان «عبدالحميد نجفي» به پایان می‌رسد


 



پیش خوان شماره 97

ـ نادر دریابان، جانباز و پژوهشگر دفاع‌مقدس که از روز 12 آبان‌ماه گذشته به دلیل شدت گرفتن درد کانال نخاعی در یکی از آسایشگاه‌های تهران بستری شده بود، ساعت 2 بامداد 20 آذر به یاران شهیدش پیوست. دریابان در عملیات محرم (1361) جانبازشد و از فعالان رسانه‌ای حوزه دفاع مقدس نیز به شمار می‌رفت. عکس‌های او از عملیات تفحص پیکرهای شهدا قابل توجه است. دریابان مدتی مدیر مرکز فرهنگی دفاع مقدس خرمشهر بود.


 
ـ مراسم استقبال از پیکر 61 شهید دوران دفاع مقدس ظهر 12 آذر 91 در مرز شلمچه برگزار شد. پیکر این شهدا در ششمین مرحله برون مرزی تفحص تفحص صورت گرفته از سوی نیروهای ایرانی در خاک کشور عراق کشف شده‌اند و در مناطق عملیاتی فاو، جزیره مجنون و خیبر به شهادت رسیده‌اند. سردار محمد باقرزاده، فرمانده کمیته جست‌وجوی مفقودان ستاد کل نیروهای مسلح از آغاز دور تازه‌ای از تفحص پیکر شهدا و به کارگیری تیم جدید در مناطق عملیاتی جزایر ام‌الرصاص و مجنون خبر داده است. وی با بیان اینکه آثار هفت هزار شهید دفاع مقدس در خاک عراق کشف شده، گفت: با هماهنگی دولت عراق تفحص شهدای دوران دفاع مقدس در این کشور ادامه دارد.


ـ خاطراتی از جلسات درس خارج آیت‌الله خامنه‌ای از سال ۱۳۶۹ شمسی به قلم دكتر محسن اسماعیلی، رئیس دانشكده معارف اسلامی و حقوق دانشگاه امام صادق علیه‌السلام در نشانی http://farsi.khamenei.ir/others-memory?id=21665 قرار گرفت.


ـ سومین فراخوان خاطره‌نویسی دفاع مقدس استان سمنان از سوی حوزه هنری استان منتشر شد. خاطرات ارسالی نباید پیش از این در کتاب مستقل یا مشترک چاپ یا به مرکزی ارائه شده باشد و برای سوژه خاطرات، دوره زمانی متصور نمی‌شود، لذا خاطرات کردستان و مقدمات جنگ تا پایان دفاع مقدس و حوادث پشت جبهه‌ها در استان را هم شامل می شود. آخرین مهلت ارسال آثار 13 دی ماه سال جاری است.


ـ شماره‌هاي نهم تا دوازدهم «يادآور» (كتاب ماه فرهنگي ـ تاريخي) كه منتشر و رونمايي شد، حاوي مطالب، گفت‌وگوها و عكس‌هاي منحصر به فرد تاريخي درباره مرحوم آيت‌الله سيد محمود طالقاني است. در اين كتاب ماه، آثار و گفتارهايي از محمود احمدي‌نژاد، علي لاريجاني، آيت‌الله سيد عزالدين زنجاني، آيت‌الله جعفر سبحاني، آيت‌الله محمد امامي كاشاني، آيت‌الله محمد واعظ‌‌‌ ‌زاده خراساني، محمدرضا حكيمي، غلامعلي حداد عادل، سيد مهدي و سيد حسين و سيد مجتبي طالقاني، حجت‌الاسلام سيد هادي خسروشاهي، حجت‌الاسلام محمد جواد حجتي كرماني، مرحوم شمس آل‌احمد، حجت‌الاسلام رسول جعفريان، مهدي چمران، محمد مدير شانه‌چي، سيد صادق طباطبايي، اكبر بديع‌زادگان و... به همراه پاسخ مبسوط و منتشر نشده آيت‌الله طالقاني به دادستان محكمه نظامي خويش در سال 1342 به چاپ رسيده است. اين كتاب به بهاي 20 هزار تومان به صاحب امتيازي موسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران، مدير مسئولي محمد حسين طارمي و سردبيري موسي حقاني منتشر شده است.


ـ كتاب «خاطره جنگی» شامل خاطرات ژنرال راسم دلیچ، فرمانده ارتش دولت بوسنی از جنگ بوسنی و هرزگوین با ترجمه محمد باقر بیگدل‌زاده و از سوی انتشارات سوره مهر منتشر می‌شود. این كتاب به همت انجمن دفاع از دستاوردهای جنگ بوسنی در سال 2009  و متاثر از گفت‌وگوهای اعضای آن با مدیر و اعضای دفتر ادبیات و هنر مقاومت در ایران منتشر شد. بعد از پایان جنگ بوسنی، دلیچ به همراه گروهی به ایران سفر كردند و در ایران با مرتضی سرهنگی، مدیر دفتر ادبیات و هنر مقاومت و دیگر افراد فعال در این دفتر گفت‌وگو کردند و پس از آن بود كه به جمع‌آوری و انتشار خاطرات سربازان خود پرداختند. این افراد نزد مرتضی سرهنگی ثبت خاطرات شفاهی را آموختند و دفتر مشابهی را برای خود در بوسنی به وجود آوردند. انجمن دفاع از دستاوردهای جنگ بوسنی تا به امروز نزدیك به 20 اثر را درباره این جنگ تولید و منتشر كرده است.


ـ محمد دروديان، پژوهشگر و نويسنده تاريخ جنگ گفت: تا قبل از انتشار كتاب «دا» گفتمان درباره جنگ گفتمان هيجاني بود و هدف آثار هنري نيز بيشتر تهييج مخاطب بود، اما امروز ديگر از جبهه جنگ خبري نيست و به همين دليل نيازي به گفتمان هيجاني احساس نمي‌شود. به همين دليل امروز ساماندهي نظامي - ارزشي كه مبتني بر آن عمل شده، به سراغ حقايق و واقعيت‌هاي جنگ مي رود و با تمركز بر آدم‌ها در حوزه‌هاي مختلف تلاش مي‌كند رويكرد جديدي را درباره جنگ ارائه كند و به همين دليل در چنين رويكردي آثار با استقبال مواجه مي‌شود.
وی افزود: خاطرات کتاب «دا» سال‌ها در ذهن راوي بوده و مي‌توانست آن را نگويد. بيان اين خاطرات هم اگر با انتشار آن همراه نبود، بازتابي نداشت و اگر هم منتشر مي‌شد و به شكل گسترده درباره آن تبليغ نمي‌شد، باز هم اتفاقي رخ نمي‌داد و كار تا اين حد گسترده نمي‌شد. اساسا نيازمندي‌ها و ضرورت‌هاي عصر حاضر اقتضا مي‌كند كه درباره چنين كتابي و آثار مشابه تبليغ شود و بعد هم چنين آثاري توليد شود.


ـ ناهید حسینی‌مقدم در گفت‌و‌گویی با اشاره به فعالیت‌های خواهران رزمنده در جبهه سوسنگرد در زمان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران اظهار داشت: ما کارهای اطلاعاتی را نیز در روستاها سامان می‌دادیم. برای مثال شهید چمران و شهید علم الهدی وقتی نقشه حمله داشتند و برادران نمی‌توانستند  به عمق دشمن نفوذ و اطلاعات لازم را دریافت کنند، این کار به خواهران سپرده می‌شد. شهید چمران در یکی از حملات به سمت دهلاویه، نیاز به اطلاعات داشت و رفتن برادران هم قطعاً منجر به شهادت آن‌ها می‌شد. یکی از خواهران اعلام کرد که من این کار را انجام می‌دهم؛ نقشه را هم خودش به این صورت طراحی کرد که گله گوسفندی را  به طرف نیروها و اداوات دشمن روانه کرد. سپس با توانایی ذهنی خودش و حدودی، تعداد تانک‌ها و ماشین‌های دشمن را محاسبه کرد. حتی به سربازان عراقی می‌گفت که شما کی می‌آیید تا ما را نجات دهید؟! از همین طریق هم از خود آنها اطلاعات می‌گرفت. به این شکل توانست نیروها را تخلیه اطلاعاتی کند و این کار را طی یک روز از صبح تا عصر انجام داد. شهید چمران هم بر اساس همین اطلاعات حمله را پیش برد.


ـ سی‌ویکمین شماره ماهنامه «مدیریت ارتباطات» با پرونده‌ای با موضوع بررسی نقش همسران رؤسای جمهور در فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی منتشر شد. در بخشی از این پرونده با عفت مرعشی همسر آیت‌الله هاشمی رفسنجانی صحبت شده است. وی در این گفت‌وگو نقش خود در کنار آیت‌الله هاشمی را طی بیش از 30  سال فعالیت به عنوان سیاستمدار تشریح کرده است.


 
ـ دبیر همایش «نیم‌ قرن حضور » از تمدید مهلت ارسال مقالات و آثار به دبیر خانه همایش تا 15 دی‌ماه سال جاری خبر داد. حجت‌الاسلام سید محسن صالح گفت:‌ همایش «نیم قرن حضور» با هدف پاسداشت ۵۰ سال تلاش علمی، فرهنگی، سیاسی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و معرفی آن به نسل امروز و افرادی که نسبت به پیشینه این نهاد کهن و دیرپا آشنا نیستند، برگزار می شود.
وی با اشاره به فراخوان  بخش اسناد و مدارک مربوط به اعضای جامعه مدرسین برای این همایش ادامه داد:‌ با توجه به این که اعضای جامعه مدرسین در دوره طاغوت در حدود 30 منطقه از کشور تبعید بودند، علاوه بر اطلاع‌رسانی صورت گرفته، نمایندگانی به این مناطق اعزام شدند که ضمن جمع‌آوری اسناد و مدارک موجود، خاطرات شفاهی مردم منطقه از حضور اعضای جامعه مدرسین و خدماتی که آنها ارایه کرده‌اند را گردآوری کنند.
دبیر همایش «نیم قرن حضور» همچنین از عموم مردم درخواست کرد تا آثار مکتوب، شفاهی و گزارش‌های تاریخی شامل دست نوشته، عکس، فیلم، اجازات، اسناد و اعلامیه‌ها که مربوط به اعضای جامعه مدرسین است را جهت استفاده و انتشار به دبیرخانه این همایش ارسال کنند. این همایش روزهای 25 و 26 بهمن‌ماه سال جاری در مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره) قم برگزار می‌شود.


ـ حمید‌رضا قزوینی، پژوهشگر در گفت‌وگویی، با اشاره به سنت تاریخ‌نگاری اسلامی گفت: یکی از منابع مهم تاریخی ما خاطرات هستند، در سنت تاریخ نگاری اسلامی ما، روایات متعددی بیان شده‌اند که در واقع خاطره هستند که نشانگر سابقه تاریخی سنت شفاهی در میان امت اسلامی است.
مسئول تحقیقات دفتر تاریخ شفاهی حوزه هنری خاطرنشان کرد: سنت شفاهی نقش تعیین کننده‌ای در تاریخ‌نگاری ما ایفا می کند و در واقع همه آنچه از عاشورا و صدر اسلام به ما رسیده است از این طریق بیان شده و روایات و احادیث شفاهی در اسلام نقش بسزایی داشته‌اند.
قزوینی با اشاره به اهمیت خاطره‌نگاری در ادبیات پایداری و مقاومت خاطرنشان کرد: خاطرات به ثبت و ضبط حوادث زندگی فرد می‌پردازد که می‌تواند در بردارنده تجربه برای شخص و جامعه باشد، گاه خاطرات دارای دقت نظر و موشکافی هستند، هر چه موضوع بازتر و انعطاف پذیرتر بیان شود دارای دقت بیش‌تری است و بالطبع سندیت بیش‌تری را ایجاد خواهد کرد.


ـ در سایت «تاریخ ایرانی» و در ذیل عنوان «زندان؟ موزه؟ ننگ؟ خاطره؟» برخی از مشهور‌ترین زندان‌های روسیه که در حال حاضر تبدیل به موزه شده‌اند، معرفی شده است.


ـ هفدهمین شماره از نشریه «پیام بهارستان» از سوی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی منتشر شد. بررسی تاریخ‌نویسی قرن دوازدهم: توجه به شخصیت‌پردازی مجازی افراد/ محمدحسن بهنام‌فر، آیت‌الله‌العظمی مرعشی نجفی، شهید آیت الله قاضی طباطبایی و انقلاب اسلامی آذربایجان/ رحیم نیکبخت، صمد اسمعیل‌زاده، جایگاه صنعت ضبط در سیاست فرهنگی دوره پهلوی اول/ کیوان آقامحسنی، گزارشات سازمان بازرسی شاهنشاهی از استان‌های فارس و خوزستان در سال 1350/ سجاد جمشیدیان، امیر محمودی، تاریخ‌های محلی جنوب ایران/ بئاتریس فوربز منز، ترجمه اکبر صبوری، حمایت‌های مردمی از نهضت ملی شدن نفت/ حسین بهنام از جمله مقالات این شماره نشریه‌اند که در حجمی 752 صفحه‌ای با مدیر مسئولی و سردبیری رسول جعفریان به چاپ رسیده است.


ـ مجموعه‌ای از نامه‎های به جا مانده از شخصیت‎های مشهور تاریخی همانند ناپلئون بناپارت و ماری آنتوانت تا جرج واشنگتن که توسط یک متخصص و محقق تاریخ ریاست جمهوری و معتمد کاخ سفید ربوده شده بود، کشف و به موزه کانیتیکت بازگردانده شد. این نامه‎ها در میان اسناد دیگری به دست آمد که در یک کامیون حمل می‎شد واز یک موزه در سواحل شرقی امریکا ربوده شده بود. عامل اصلی سرقت بری لاندو، 64 ساله، نویسنده و محقق در تاریخ و زندگی‎نامه‌ رییس جمهورهای امریکا و کارشناس گردآوری خاطرات و اسناد خصوصی خانواده‎های رییس جمهورهای امریکا است. لاندو به ویژه از انتشار کتاب خود تحت عنوان «سرگرمی در کاخ سفید، میز رییس‌جمهورها: دوهزار سال شام و سیاست» که در سال 2007 منتشر شده بود، جهت دستیابی به این قبیل اسناد کمیاب تاریخی استفاده کرد. او و دستیارش، جیسون سیوداف، مدل مشهور کانادایی نیز با توجه به شهرت خود و با سینی‎هایی از انواع کیک و شیرینی برای مشغول کردن کارکنان موزه استفاده می‎کرده است. این دو در سال 2011 چهار بار از موزه بازدید کرده و به کارکنان موزه گفته بودند که درحال تحقیق برای نگارش دومین کتاب لاندو هستند و ازاین رو نیازمند به بررسی مواد و اسنادی از مخزن موزه‌ها و نیز بررسی منوهای اختصاصی و دعوت نامه‌ها و اسناد مرتبط با رییس جمهوری هستند.


ـ کتاب خاطرات و دست نوشته های ناصرالدین شاه به همت مرکز اسناد مجموعه فرهنگی تاریخی گلستان چاپ شد. بر اساس شواهد تاریخی، ناصرالدین شاه قاجار، از اوایل دوران ولیعهدی شروع به نگارش و ثبت روزانه خاطرات خود کرده و بر اساس مستندات موجود در مجموعه اسناد تاریخی کاخ گلستان، تا آخرین روزهای حیات خود به این امر مبادرت ورزیده است. این کتاب حاصل بازنویسی یکی ازکتاب‌های موجود در مرکز اسناد تاریخی کاخ گلستان است و در آن، ناصرالدین شاه به شرح خاطرات روزانه خود در دوره زمانی 1309 الی 1310 قمری می‌پردازد.


ـ جایزه بین‌المللی کتاب اول گاردین 2012 نصیب «کوین پاورز» به خاطر کتابی درباره حضورش به عنوان یک سرباز در جنگ عراق شد. وی که در سال 2004 در حمله آمریکا‌ به عراق شرکت داشت، با کتاب «پرندگان زرد» موفق شد چهاردهمین جایزه سالانه کتاب اول گاردین را طی مراسمی در لندن به دست آورد. هیات داوران جایزه، کتاب پاورز را کتاب اولی فراموش ناشدنی خوانده و جایزه 10 هزار پوندی گاردین را به وی اعطا کردند. جایزه سالانه کتاب اول گاردین که اولین‌بار در سال 1999 برگزار شد به نویسندگان نوقلمی تعلق می‌گیرد که آثار خود را در تمام ژانرها به زبان انگلیسی نوشته و یا ترجمه کرده‌اند.



ـ کتاب سفرنامه حاج مصطفی خان سورتیجی با عنوان «تبصرة الزائرین» و حمایت حوزه هنری مازندران منتشر شد. مصطفی خان سورتیج از رجال مازندران بوده که در دوره محمد شاه و ناصرالدین شاه قاجار بناهای عام المنفعه بسیاری از خود به جای گذاشته است.


ـ سومین همایش و کارگاه سراسری مسئولان دفاتر ادبیات و مطالعات پایداری حوزه‌های هنری کشور تحت عنوان «کارگاه تاریخ شفاهی دفاع مقدس و انقلاب اسلامی» از صبح روز سه شنبه 14 آذر ماه به میزبانی حوزه هنری استان مازندران آغاز شد و تا پنج شنبه 16 آذر ماه ادامه داشت. در این همایش، مباحثی مورد بحث و بررسی قرار گرفتند که شامل موضوعاتی از قبیل: چگونگی راهبردی کردن پروژه‌های تاریخ شفاهی در استان‌ها ، تشکیل بانک اطلاعات و کتابخانه تخصصی، مدیریت آماده سازی کتاب، بررسی میزان پایبندی و تطبیق کتاب «تاریخ انقلاب اسلامی در اردبیل» با تاریخ و تاریخ شفاهی بودند.



ـ جلد اول کتاب «اوصاف قزوین در خاطرات، سفرنامه‌ها و منابع جغرافیایی تاریخی» حاوی گردآوری متون مرتبط با قزوین از قرن سوم تا پایان سال 1200 هجری قمری به کوشش مهرزاد پرهیزکاری از سوی مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری اداره کل راه و شهرسازی استان قزوین منتشر شد.


ـ گروهی از کاوشگران قصد دارند که برای اولین بار تلاش یک کاوشگر انگلیسی برای رسیدن به قطب جنوب را بر روی یک نسخه کاملا مشابه قایق نجات وی بازسازی کنند. ارنست شاکلتون در سال 1914 در تلاش بی‌فرجام خود قصد داشت با قایق خود موسوم به «پایداری(Endurance) » به قطب جنوب سفر کند که در میان یخ‌های قطبی گیر کرده و در نهایت غرق شد. تلاش وی برای بسیاری یکی از بزرگترین سفرهای تاریخ محسوب می‌شود. شاکلتون با همراهی یک تیم کوچک بر روی قایق نجات خود مسیر 1287 کیلومتری جزیره فیل به جورجیای جنوبی را طی کردند که دو سال به طول انجامید. کاوشگران انگلیسی و استرالیایی قصد دارند همین مسیر را طی کرده و سپس از بخش داخلی کوهستانی یخبندان جورجیای جنوبی به سوی ساحل شمالی آن عبور کنند. این تیم از هیچ یک از تجهیزاتی که در زمان شاکلتون وجود نداشته، استفاده نخواهند کرد. تیم «حماسه شاکلتون» قرار است اوایل ژانویه 2013 از آمریکای جنوبی حرکت کرده و بر روی یک نسخه تقلیدی 6.85 متری از قایق پایداری، این مسیر را به سوی قطب جنوب طی کنند. آنها سپس از کوه‌های قطبی بالا خواهند رفت. این سفر بی خطر نخواهد بود و این قایق تقلیدی موسوم به «الکساندرا شاکلتون» که نام خود را از نوه این کاوشگر انگلیسی گرفته از صفحه آهنی کیل برخوردار نبوده و از این رو به راحتی واژگون می‌شود. این تیم برای بازسازی دقیق این سفر بر روی واژگونی قایق و دوباره برگرداندن آن به سطح تمرین کردند. این کاوشگران از تدارکات، تجهیزات و ماسه به جای سنگ که شاکلتون مورد استفاده قرار داده بود، بهره خواهند برد.


ـ شبکه یک سیمای جمهوری اسلامی ایران مستند پنج قسمتی «خاطراتی برای تمام فصول» را با موضوع مجروحان شیمیایی جنگ تحمیلی عراق علیه ایران که در بیمارستان‌های آلمان مداوا می‌شوند را به کارگردانی مصطفی رزاق کریمی، هر جمعه ساعت 20 پخش می‌کند. بعد از پایان پخش مستند «خاطراتی برای تمام فصول» مستند «نبردهای تام کت» با موضوع مبارزه خلبانان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران با جنگنده‌های عراقی در هشت قسمت 35 دقیقه‌ای آماده پخش است.


ـ شماره 115 ماهنامه «فکه»  با مروری بر خاطرات شهید ابراهیم علی منصوری، فرمانده گردان کمیل منتشر شد. احمد قربان‌نژاد فاراب، معروف به احمد دوشکا نیز رزمنده دیگری است که در این شماره از این ماهنامه به مرور خاطراتش از دفاع مقدس شده پرداخته است. زینب کوهیار نیز در قالب گفت‌وگویی با مینا کمایی به مرور وقایعی از نخستین روزهای جنگ تحمیلی پرداخته است. مرور خاطرات رزمنده جانباز، سید‌مجتبی مسیبی و سردار اکبر نوجوان نیز از دیگر مطالب منتشر شده در این ماهنامه است. ماهنامه فکه با سردبیری علی حسین‌پور  منتشر می‌شود.


ـ نگارش کتاب «انقلاب اسلامي در تبريز» براساس 12 سال پژوهش رحيم نيك‌بخت ميركوهي تا پايان امسال به پایان می‌رسد. در اين كتاب نقش علما و مراجع از مشروطه تا انقلاب اسلامي و همچنین روحانيون شاگرد امام خمینی(ره) محور قرار گرفته و اطلاعات جديدي از تاريخ انقلاب اسلامی در تبريز را پيش روي مخاطب قرار مي‌دهد. «انقلاب اسلامي در تبريز» از مجموعه كتاب‌هاي مركز اسناد انقلاب اسلامي با موضوع انقلاب در شهر‌هاست و تاكنون بيش از 10 عنوان آن درباره شهر‌هايی مانند كاشان، زنجان، سبزوار و گرگان چاپ شده است و اكنون کتاب «انقلاب اسلامي در مشهد» در دست چاپ است.


ـ جلیل امجدی، اثری درباره حمله موشکی ارتش صدام به مدرسه راهنمایی پسرانه شهید حمد‌الله پیروز در دوران جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در دست نگارش دارد. روز چهارم آبان سال 1362 این مدرسه راهنمایی پسرانه در بهبهان مورد حمله موشکی قرار گرفت و 69 دانش‌آموز و چهار معلم و خدمتگزار آن مدرسه به شهادت رسیدند. امجدی همچنین در کنار تالیف جلد سوم اثری با نام «دلدادگان آزادی» کتاب دیگری را با نام «یادنامه زندانیان سیاسی دوران پهلوی خراسان» درباره آزادگان سیاسی این منطقه می‌نویسد وتاکنون مصاحبه‌های مفصلی در این‌باره با 80 زندانی آن دوران صورت گرفته است. سومین جلد کتاب «دلدادگان آزادی» نیز به معرفی 150 زنداني سياسي دوران وقوع انقلاب اسلامي اختصاص دارد.



ـ دکتر حسین توکلی، مشاور عالی رئیس سازمان سنجش کشور و فردی که از سال 1348 که کنکور توسط این سازمان برگزار می‌شود در سازمان حضور داشته است، با اشاره به خاطراتی در این زمینه گفت: در اوایل انقلاب عده ای به سازمان مراجعه کردند و تقاضای دانشنامه پزشکی از ما داشتند. این افراد پیش از انقلاب وارد دانشگاه شده و پزشک شده بودند. بعد از پیروزی انقلاب به ما مراجعه کردند که ما در دانشگاه فردوسی مشهد پزشک شده‌ایم و چرا دانشنامه به ما نمی‌دهید. ما لیست های خود را نگاه کردیم دیدیم که نام آنها اصلا در میان داوطلبان کنکور نبوده است و فهمیدیم اینها افرادی بودند که ساواک فرستاده بوده سر جلسه و کلاس که آنجا را زیر نظر داشته باشند و آنها در آنجا درس هم خوانده بودند.


ـ حسن رسولی، معاون ادبیات و انتشارات بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس درباره آخرین وضعیت جایزه کتاب سال دفاع مقدس و جایزه ادبی یوسف گفت: مشکلات مالی بر سر راه برگزاری این دو جایزه ادبی باقی ‌است و اقدام تازه‌ای هم در این زمینه صورت نگرفته است. البته ما نا‌امید نیستیم، اما امیدواریم که در نهایت فرجی شود و بودجه‌ای به ما اختصاص بیابد. گزارشی را درباره وضعیت این دو جایزه ادبی به ریاست بنیاد ارائه کرده‌ام و ایشان هم دستور بررسی داده‌اند و هنوز منتظر نتیجه هستیم. در حال حاضر، فرآیند داوری آثار هم متوقف شده است. چون این مورد هم هزینه‌زاست. البته بنای ما به اجراست اما باید دید که این کار ممکن است یا خیر.


ـ سرتیپ خلبان حسن چیت‌فروش، رئیس دفتر پژوهش‌های نظری و مطالعات راهبردی نیروی هوایی ارتش از ساخت یادمان سرلشکر خلبان شهید ذبیحی در شهرستان جویبار خبر داد. برای ساخت هواپیما و المان خلبان شهید سرلشکر ذبیحی، تیمی به همت و مشارکت شهرداری جویبار تشکیل شده است. هزینه اجرای این 800 میلیون ریال عنوان شده است.


ـ تدوین خاطرات دکتر محمد حاجی خلف به قلم احمد نوروزی به اتمام رسید. کتاب حاضر حاصل ۲۵ جلسه مصاحبه توسط سید حسن موسوی طیب در مرکز فرهنگی دفاع مقدس دزفول از مرداد ۱۳۸۹ تا اردیبهشت ۱۳۹۰ با محمد حاجی خلف در دزفول و هفت ساعت مصاحبه تکمیلی در تهران است. حاجی خلف ۹۷ماه – ۸ سال و یک ماه و پنج روز- در اسارت ارتش صدام بوده است.



ـ کتاب «پیر پرنیان‌اندیش؛ در صحبت سایه» دربرگیرنده خاطرات هوشنگ ابتهاج (ه. ا. سایه)، شاعر پیشکسوت، در دو جلد و 1500 نسخه از سوی نشر سخن منتشر شد. این کتاب بر اساس گفت‌وگوی میلاد عظیمی و عاطفه طیه با هوشنگ ابتهاج نوشته شده است.



ـ نصرت الله تاجیک، سفیر سابق ایران در اردن درباره نادرستی‌های کتاب «دامگه حادثه» (حاصل مصاحبه‌های عرفان قانعی فرد با پرویز ثابتی، مقام امنیتی ساواک) نوشت: «پیشنهاد من این است که یکی از سازمان‌های مردم نهاد و غیر دولتی آستین بالا زند و با کمک زندانیان سیاسی که توسط ساواک در زمان سلطه رژیم شاه مورد شکنجه فیزیکی و روحی قرار گرفته‌اند، شهادتنامه‌های قانونی را آماده و از طریق طی مراحل قضایی از طریق کنوانسیون منع شکنجه بخواهد نسبت به محاکمه پرویز ثابتی اقدام تا وی از نظرات و عملکرد خود در مقابل خیل عظیم زندانیانی که توسط ادارات و افراد تحت امر وی شکنجه شده‌اند و نیز متضررین و خانواده‌های آنان دفاع و به علامات سوالی که در درون این لکه ننگ که بر پیشانی انسانیت حک شده پاسخ دهد و عواقب قانونی مسئولیت خود در این اداره را بپذیرد تا کلیه زندانیان سیاسی نیز آثار شکنجه بر بدن مجروح خویش را به عنوان سند محکم و محکمه پسند در اختیار آن دادگاه برای قضاوت عادلانه قرار دهند.»


ـ محسن حسام مظاهری از انتشار کتاب خود با عنوان «مامور سیگاری خدا» از سوی نشر افق خبر داد و گفت: این کتاب محصول چندین سال فعالیت من در حوزه پژوهشگری علوم اجتماعی است و در واقع داستان‌هایی واقعی را روایت می‌کند که برگرفته از گفت‌وگوهای مردم در محیط‌های عمومی به ویژه تاکسی‌هاست که توسط من ضبط شده و به صورت مستند مورد استفاده قرار گرفته است. گفت‌وگوهای به کار رفته در تولید داستان‌های این کتاب به طور عمده در سال‌های 87 و 88 و در تاکسی‌های شهر تهران جمع‌آوری شده و حتی زمان مکان ضبط شدن این گفت‌وگوها نیز توسط من به ثبت رسیده و در نهایت هرکدام به داستانی مستقل مبدل شد. بخش قابل توجهی از دیالوگ‌هایی که برای نوشتن ماجراهای این کتاب استفاده شده است را می‌توان زبان مخفی مردم در جامعه پیرامونی خودمان بدانیم. تاکسی از نظر من یک جامعه کوچک است که نبض جامعه در این زبان مخفی می‌زند. این کتاب از منظر یک پژوهشگر اجتماعی  و با دغدغه مستندسازی نوشته شده است و در نظرم هست که نوشتن آنها را ادامه دهم. این روایت‌ها به همان اندازه که واقعی‌اند، زاده‌ خیال راوی‌شان نیز هستند و به همان اندازه که زاییده‌ خیال‌اند، در واقعیت رخ داده‌اند. در توان من ـ و هیچ‌کس دیگر ـ نیست که این‌جا مرز واقعیت و خیال را دقیقاً شفاف کنیم. این دیگر بسته به اختیار و انتخاب مخاطب است؛ می‌تواند این روایت‌ها را اساسا داستان‌هایی آفریده‌ ذهن یک نویسنده بداند، یا گزارش‌های مستند یک پژوهشگر اجتماعی از وقایعی پراکنده، یا هر دو و یا هیچ‌کدام.



ـ پروژه تدوین مشروح مذاکرات همه 24 دوره مجلس شورای ملی در کتابخانه مجلس به پایان رسید. از زمان تشکیل اولین مجلس شورای ملی در تاریخ 13 مهر 1285 که با نطق افتتاحیه مظفرالدین شاه قاجار آغاز شد تا پایان دوره پهلوی در 21 بهمن 1357، مجموعاً 24 دوره مجلس تشکیل شده است. چندی پیش کار بازبینی تمام 24 دوره مجلس شورای ملی که حدود 5000 جلسه بوده، به پایان رسید و مدارک آن به زودی روی سایت کتابخانه مجلس می‌رود و به صورت لوح فشرده نیز منتشر خواهد شد.


ـ خانم دکتر «سِیکُه ساکورا» در مقاله‌ای با عنوان «حوزه‌های علمیه خواهران در ایران؛ امکانات و محدویت‌ها» تلاش می‌کند نقش این حوزه‌ها را در نظام حوزه‌های علمیه ایران مورد بررسی قرار دهد. این مقاله، در مجله‌ی «ایران‌شناسی»، سال چهل و پنجم، شماره ششم، نوامبر 2012، صفحات 727 تا 744 به چاپ رسیده است. این مجله از سوی «انجمن بین‌المللی ایران‌شناسی» منتشر می‌گردد. در این مقاله، خانم دکتر سِیکُه ساکورا-استاد دانشکده‌ مطالعات بین‌المللی دانشگاه واسِدا در توکیو- بیان می‌کند که تأسیس «جامعة الزهراء»- نخستین حوزه‌ علمیه‌ رسمی خواهران در بعد از انقلاب اسلامی در ایران- امکانات جدیدی را برای بانوان فراهم نمود و رشد فزاینده حوزه‌های علمیه بانوان، حضور زنان تحصیل‌کرده در حوزه را در فضای مذهبی رسمی افزایش داد. در این پژوهش از مصاحبه‌های انجام شده و اسناد منتشر‌شده از سوی حوزه‌ها استفاده شده است.


ـ ایمون زاید، مهاجم گلزن سابق تیم پرسپولیس در آخرین دقایق حضورش در ایران گفت: می‌خواهم یک کتاب از دوران حضورم در ایران بنویسم. واقعا خاطرات گوناگونی دارم. به زودی این کتاب را می‌نویسم و فکر می‌کنم کتاب خوبی شود.


ـ امیر سرتیپ هوشنگ یاری، فرمانده هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران گفت: امیدواریم ثبت 15 آذر به مناسبت شهادت شهید احمد کشوری به عنوان روز هوانیروز در تقویم جمهوری اسلامی اجرایی شود.


ـ چندی پیش شبکه دو سیمای جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که قصد دارد مجموعه‌ای تلویزیونی و 50 قسمتی با اقتباس از کتاب «پایی که جا ماند» به کارگردانی سیروس مقدم بسازد و سعید نعمت الله فیلمنامه آن را خواهد نوشت. پس از اعلام این خبر، حوزه هنری که این کتاب را به چاپ رسانده‌ است، در اطلاعیه‌ای حقوق مادی و معنوی تولید فیلم و مجموعه با اقتباس از این رمان را متعلق به این نهاد هنری دانست و یاد آور شد که محمدمهدی عسگرپور فیلمنامه نسخه سینمایی این اثر را به نگارش درآورده است و قرار است به زودی آن را بسازد. حوزه هنری با تاکید بر اینکه ساخت یک مجموعه تلویزیونی از این کتاب در دستور کار این نهاد قرار دارد، ساخت هرگونه اثر نمایشی با اقتباس از کتاب «پایی که جا ماند» را منوط به کسب اجازه رسمی و کتبی از حوزه هنری دانست. محسن مومنی شریف، رییس حوزه هنری گفت که تعامل و مذاکره با مسوولان شبکه دو برای ساخت مجموعه‌های تلویزیونی از این کتاب و آثاری از این دست در دستور کار حوزه هنری است و از آنجا که کتاب مورد بحث، مجموعه خاطرات یکی از رزمندگان در دوران اسارت است، ضمن رایزنی با مسوولان شبکه دو، نظرات او درباره ساخت مجموعه تلویزیونی از خاطراتش نیز لحاظ می‌شود.
مومنی شریف درباره ساخت مجموعه تلویزیونی «دا» با اقتباس از کتابی به همین نام که از محصولات حوزه هنری است نیز گفت: این طرح تلویزیونی در مرحله تحقیق و نگارش فیلمنامه است و همایون اسعدیان کار نگارش فیلمنامه و کارگردانی آن را بر عهده خواهد داشت.
اسعدیان هم با اشاره به اتمام مرحله تحقیقات فیلمنامه سریال «دا» این گونه خبر داد که 2 ماه است نگارش سریال آغاز شده است. سریال «دا» در 26 قسمت تهیه می‌شود.


ـ کتاب «گیلان و خیزش جنگل» (تاریخ گیلان در دوران احمدشاه قاجار) نوشته افشین پرتو به تازگی آماده انتشار شده است. این کتاب مجموعه‌ای از تازه‌ترین یافته‌ها براساس پژوهش‌های میدانی و مطالعات است که به رویدادهای به‌ تخت نشستن احمدشاه تا پس از جنبش جنگل در گیلان می‌پردازد. بیشتر اطلاعاتی که در کتاب آورده شده، برآیند پژوهش‌هایی به‌شمار می‌آیند که درباره وقایع گیلان و رویدادهای سال‌های 1300 تا 1304 انجام شده است. ناشر این کتاب حوزه هنری استان گیلان و با همکاری نشر ایلیا در رشت خواهد بود. نویسنده این کتاب، اثر دیگری را با عنوان‌های «وایکینگی در کرانه کویر» (ترجمه‌ای از خاطرات سرگرد نیلستروم، افسر ژاندارمری ایران در جنگ جهانی اول) و «گزارش‌های هربرت چیک» (ترجمه گزارش‌های سیاسی مستر هربرت چیک ویس، کنسول انگلیس در بوشهر در دوران جنگ جهانی اول) آماده انتشار کرده است.



ـ سیدجواد میرهاشمی، مستند ساز از احتمال عرضه همزمان فیلم مستندی درباره سیمین دانشور با عنوان «بی سرو سیمین» و کتاب مجموعه مصاحبه‌های این اثر در سالگرد فوت این داستان‌نویس خبر داد. وی گفت: برای این مستند بالغ بر 40 مصاحبه تخصصی و طولانی انجام شده که در حال پیاده‌سازی این مصاحبه‌ها هستیم.



ـ حوزه هنری گیلان از انتشار دوره کامل نشریه فروغ( 1307- 1306) به صورت کتاب خبر داد.


ـ مجموعه فرهنگی - تاریخی سعدآباد اعلام کرد که لباس متعلق به تاج‌الملوک پهلوی که در موزه‌ هنر و مردم این کاخ - موزه نگهداری می‌شود، برای نخستین‌بار مورد حفاظت و مرمت قرار می‌گیرد. این لباس علاوه بر ارزش مادی بسیار زیاد، دارای ارزش تاریخی نیز هست، چون در دوره‌ای از حکومت پهلوی این لباس با هزینه بسیار زیاد به سفارش دربار پهلوی دوخته شده و در مراسم تشریفاتی خاص مورد استفاده ملکه مادر قرار می‌گرفته است. جنس این لباس سلطنتی از مخمل سورمه‌ای است و روی آن تزئیناتی از سرمه‌دوزی نقره، سنگ‌های نیمه قیمتی و مروارید دوخته شده است و حاشیه دامن لباس از ده‌ها تکه پوست قاقم ( از خانواده راسویان) تزیین شده است. تاج‌الملوک آیرملو، متولد 1278 هجری شمسی، دختر میرپنج تیمورخان آیرملو از صاحب منصبان ارشد ارتش قزاق، همسر دوم رضا پهلوی و مادر محمد رضا پهلوی بود.



 
  
نام

پست الكترونيك
نظر شما
کد امنیتی

 

 

       تمام حقوق اين نشريه متعلق به سايت تاريخ شفاهي ايران [oral-history.ir] است.
counter UPDATE error: 1054, Unknown column 'count' in 'field list'