|
پیش خوان شماره 152
|
 |
 |
یک سال و 13 كارگاه آموزشی تاریخ شفاهی
حسین نصرالله‌زنجانی، مدیر دفتر فرهنگ ومطالعات پایداری اداره كل امور استان‌های حوزه هنری عملكرد این دفتر را در سال 1392 تشریح كرد و گفت: «موجودیت این دفتر تا شهریور ماه امسال در هاله‌ای از ابهام بود و این که چگونه فعالیت خواهد كرد. این در حالی بود كه ما فعالیت‌های خود را تعطیل نكرده بودیم. با توجه به سابقه سه سال قبل این دفتر، امسال، سال پرباری برای دفتر فرهنگ و مطالعات پایداری امور استانها بود. اعتبارات از مهرماه مشخص شد و 90 میلیون تومان اعتبار برای كارها و فعالیت‌های خود كسب كردیم. 110 متن از استان‌های كشور مورد كارشناسی قرار گرفت. بعضی از این آثار تایید شدند و تعداد زیاد دیگری نیاز به بازنگری داشتند كه بعد از بررسی برای چاپ مورد تایید قرار گرفتند. 15 طرح در زمینه‌های مختلف به دفتر رسید و جلسات كارشناسی برای آن تشكیل می‌شد و قابلیت محقق و موضوع توسط آقایان فخرزاده، قاسمی‌پور و قزوینی و بعضا دیگر دوستان مورد كارشناسی قرار می‌گرفت و در نهایت نتیجه به استانها اعلام می‌شد. همچنین 9 طرح رسیده از استانها توسط دفتر فرهنگ و پایداری امور استانها در حال كارشناسی است. 18 عنوان كتابی كه كشش ملی و منطقه‌ای و نه استانی داشته باشد، منتشر شد. همچنین 30 كتاب هم آماده چاپ هستند كه 13 عنوان آنها تحویل انتشارات سوره مهر شدند و بقیه آنها هم در اختیار دیگر ناشران قرار گرفته است. 55 كتاب در حال بازبینی و اصلاح و 8 كتاب در حال تدوین و تحقیق هستند. 13 كارگاه آموزشی تاریخ شفاهی در استان‌های كشور برگزار شد. در خصوص سایت سوژه كه توسط دفتر فرهنگ و مطالعات پایداری امور استانها راه اندازی شده بود، مهمترین مشكل، بحث جذب اعتبارات بود و مشكل بعدی هم نبود مدیری كه اداره این سایت را به عهده داشته باشد، بود زیرا با توجه به حجم كاری دفتر، تمام وقت ما صرف تولید و آموزش قرار گرفت. فضای سایت در حال حاضر قابل دسترسی است اما به روز رسانی نشده و امیدواریم در سال جدید با وجود اعتبارات، سایت را به عنوان یك مركز اطلاع رسانی و درج تك خاطراتی كه به تنهایی قابلیت تبدیل شدن به كتاب را ندارند، اما می‌توانند به اثر هنری تبدیل شوند، مطرح كنیم.»
منظومه‌ای که تاریخ شفاهی مردم را شناسنامه‌دار کرد
عصر یازدهم اسفند 1392 آیین پایانی همایش فرهنگ عامه کردی در مجتمع فجر سنندج برگزار شد. در این برنامه، قطب‌الدین صادقی، نویسنده و کارگردان تئاتر، آثار محی‌الدین حق‌شناس را مجموعه‌ای از باورها، آیین‌ها و فرهنگ مردم کردستان دانست و گفت: «مرحوم حق‌شناس در منظومه «شاره کم سنه» تاریخ شفاهی مردم جامعه‌اش را شناسنامه‌دار کرد و به آن رسمیت بخشید و توانست خاطرات گذشته را در میان مردم جامعه‌اش زنده و احیا کند. همچنین در آثارش به خوبی جغرافیا، انسان‌ها، شخصیت‌ها و حقایق موجود در جامعه را با هم پیوند می‌دهد.» وی با اشاره به اینکه مرحوم حق‌شناس تاریخ شفاهی مردم جامعه‌اش را به خوبی مکتوب کرده است، گفت: «در صورت مکتوب نکردن این تاریخ به تدریج به دست فراموشی سپرده می‌شد و همه آن را فراموش می‌کردند. در همه جوامع باورها و آیین‌ها یا به جای مانده هستند و یا به یاد مانده، آثار به جای مانده ملموس و مشخص و قابل مشاهده هستند و مردم برای درک و دیدن آن مشکلی ندارند اما آثار به یاد مانده مهم است و نیاز به جمع آوری و تدوین دارد و ارزش آثار مرحوم حق‌شناس این است که آثار به یاد مانده را جمع آوری کرده است. استاد حق شناس تمام مردم جامعه‌اش را در یادآوری خاطرات گذشته سهیم کرد و توانست تاریخ شفاهی قومش را زنده کند و از این رو آثارش با استقبال فراوان مردم روبه‌رو شد.»
تاریخ شفاهی انقلاب در کرج بیش از ۳ هزار صفحه می‌شود
نشست آیت‌الله حسینی همدانی، نماینده ولی فقیه در استان البرز و امام‌جمعه کرج با زندانیان سیاسی قبل از انقلاب اسلامی روز 10 اسفندماه 1392 از ساعت 16:30 در محل دفتر امام‌جمعه کرج برگزار شد. وی با بیان اینکه این خاطرات می‌تواند برای جامعه‌شناسان و تاریخ‌نگاران مفید باشد، اظهار کرد: «ما یک تاریخ مکتوب داریم و یک تاریخ شفاهی که تاریخ شفاهی ارزش والایی دارد و خاصیت قرینه آن باعث می‌شود تا ماندگاری آن بیشتر شود و یک سند رسمی غیرقابل انکار باشد.» امام‌جمعه کرج همچنین از اجرای طرح تدوین و گردآوری این خاطرات با همکاری چند نهاد و سازمان در آینده نزدیک خبر داد و افزود: «اسناد و مدارک مبارزات تاریخی مردم کرج و البرز از سال 1342 تا پیروزی انقلاب اسلامی جمع آوری و این اسناد براساس تاریخ شفاهی از انقلاب در کرج ثبت می‌شود. این مجموعه با بیش از ۳ هزار صفحه در سه تا پنج جلد، جمع آوری و منتشر خواهد شد. اساس مطالب این کتاب‌ها بر مبنای مصاحبه‌ها با زندانیان سیاسی مبازرات انقلاب اسلامی تدوین و کتاب جامعی از تاریخ انقلاب اسلامی در کرج تهیه می‌شود. زیرا تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی ویژگی‌های بسیاری برای تاریخ‌نگاران و جامعه شناسان دارد.»
«گنجینه شفاهی تایباد» منتشر شد
کتاب «گنجینه شفاهی تایباد» شامل گردآوری هوسنه‌ها (افسانه‌ها)، لالایی‌ها، قسم‌آیه، رباعی، نفری – آفری (ترکیبی بازمانده از ایران باستان، به معنای نفرین و آفرین) و با شرح و توضیح آواشناختی برخی واژگان محلی شهرستان تایباد به کوشش محمدناصر مودودی و زهرا تیموری، از سوی نشر دیبایه منتشر شد. محققان در بخشی از پیشگفتار خود بر کتاب نوشته‌اند: «فرهنگ شفاهی هر قوم، برساخته ذهن جمعی آن ملت است؛ به گونه‌ای که هرکس می‌تواند سهمی در آن داشته باشد و خشتی در بنای بلند آن بنشاند. ادبیات و باورها، جشن‌ها و پرسه‌ها، آیین‌ها و اساطیر و در مجموع همه کنش‌های نرم‌افزاری و سخت افزاری یک ملت، شبکه انسان‌شناسی آن قوم را تشکیل می‌دهند و متخصصان فن، همین شبکه پیچیده را فرهنگ می‌نامند.» این کتاب دومین جلد از مجموعه «میراث فرهنگی شرق خراسان» است. نخستین جلد این مجموعه با نام «گزیده‌ای از ادبیات شفاهی تایباد» در سال 1384 منتشر شد.
فراخوان جشنواره مردم شناسی خاورمیانه و آسیا - اروپا
فراخوان اولین دوره جشنواره مستند مردم شناسی خاورمیانه و آسیا- اروپا (چین، آسیای میانه، روسیه و قفقاز) که تابستان سال آینده در کشور استونی برگزار می‌شود توسط مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی منتشر شد. هدف از برگزاری این جشنواره حمایت از فیلم‌های مستند و تجربی در زمینه مردم شناسی و موضوعات متنوع دیگری چون جامعه شناسی، فرهنگ عامه و موضوعات دینی در کشورهای خاورمیانه و آسیا- اروپا است. فیلمسازان علاقمند به شرکت در این جشنواره می‌توانند آثار خود با موضوعات مورد اشاره را تا روز 10 اردیبهشت ماه 1393 به مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و از طریق نشانی http://www.easaonline.org/networks/amce/film.shtml و یا پست الکترونیکی دبیر جشنواره pk18@st-andreews.ac.uk ارسال کنند. این جشواره طی روزهای 9 تا 12 مرداد ماه 1393 و همزمان با سیزدهمین کنفرانس بین‌المللی دوسالانه مردم شناسان اجتماعی اروپا در دانشگاه تالین استونی برگزار خواهد شد.
«محرم ملکوت» از آیت‌الله خوشوقت تهرانی می‌گوید
سیدجمال عودسیمین از ساخت مستند «محرم ملکوت» با موضوع زندگی آیت‌الله عزیزالله خوشوقت تهرانی، استاد حوزه و اخلاق، خبر داد. وی گفت: «این مستند در مرحله تصویربرداری است و حدود 8 ماه دیگر آماده پخش می‌شود. ما لیست بلندبالایی از دوستان و شاگردان ایشان تهیه کردیم و در حال ضبط مصاحبه‌ها هستیم.» آیت الله خوشوقت در سال ۱۳۰۵ هجری شمسی دیده به جهان گشود و در دوم اسفند سال ۱۳۹۱ پس از انجام مناسک حج عمره به دیدار معبود شتافت. وی فقه و اصول را نزد آیات عظام بروجردی و امام خمینی(ره) فرا گرفت. فلسفه، تفسیر و عرفان علمی را هم نزد مرحوم علامه طباطبایی آموخت. آیت آلله خوشوقت آرای ممتازی در تفسیر قرآن داشت و ازجمله برجستگان سیر و سلوک عرفان اسلامی به شمار می رفت.
ترجمه خاطرات پرواز به ایران
خاطرات والتر میتل هولتسر (1937 ـ 1894)، خلبان سوئیسی که در اواخر عهد قاجار با هواپیما به ایران سفر کرده بود، برای انتشار توسط نشر فرهنگ معاصر ترجمه و ویرایش می‌شود. کتاب «پرواز به ایران» خاطرات سفر 104 روزه این خلبان را شامل می‌شود و هولتسر علاوه بر ثبت خاطراتش، به برداشتن ساعت‌ها فیلم مستند از ایران پرداخته است و این فیلم‌ها به صورت تصاویر هوایی و زمینی باقی مانده‌اند. سیدسعید فیروزآبادی مترجم زبان آلمانی، در حال ترجمه و ویرایش این کتاب است تا بتواند حداکثر تا اردیبهشت ماه سال 93 آن را به نشر فرهنگ معاصر تحویل بدهد. حاصل سفرهای هولتسر به کشورهای مختلف در قالب کتاب، عکس و فیلم‌های مستند متنوع درآمده و مدتی است که فیلم‌های ثبت‌شده توسط هولتسر در ایران، طرفداران زیادی در کشورهای اروپایی پیدا کرده‌اند.
خاطرات دیدار با چهره‌های فرهنگی و سیاسی کتاب می‌شود
عباس خوش‌عمل کاشانی، این روزها مشغول نگارش کتاب خاطراتش از سال‌ها فعالیت در روزنامه اطلاعات است. وی گفت: «در حال نگارش مجموعه خاطرات دیدارهایی هستم که در دهه‌های 1360 و 1370 با چهره‌های مختلف فرهنگی و سیاسی کشور از طرف روزنامه اطلاعات داشتم. در این دیدارها با افرادی چون استاد محمد محیط طباطبایی، مظفر بقائی، احمد فردید، علامه جعفری و بسیاری از بزرگان دیگر ملاقات داشتم که خاطرات این ملاقات‌ها را در کتاب جدیدم که نگارش آن حدود 6 ماه دیگر زمان می‌برد، جمع‌آوری کرده‌ام.»
اهدای «نشان تبریز» به معصومه سپهری
حجت‌الاسلام احمد حمیدی، معاون فرهنگی اجتماعی شهرداری تبریز، روز 12 اسفند 1392 «نشان تبریز» را به معصومه سپهری، نویسنده دو کتاب تقدیر شده خاطرات دفاع مقدس «لشکر خوبان» و «نورالدین پسر ایران» اهدا کرد. معصومه سپهری، به عنوان هفتمین چهره شاخص فرهنگی و هنری، بالا‌ترین نشان شهر تبریز را از آن خود کرد. این نشان تاکنون به شش تن از مفاخر فرهنگی و هنری تبریز اهدا شده است. حاج اسماعیل وثاقی، حاج فیروز زیرک کار و حاج مقصود پوررادی از جامعه هیئات حسینی تبریز، دکتر محمد حسین مبین پدر جذامیان ایران، عاشیق رسول قربانی و عاشیق حسن اسکندری شش چهره فرهنگی بودند که پیش‌تر این نشان را دریافت کرده بودند. سپهری نخستین بانویی است که این نشان به او تعلق می‌گیرد.
انتشار خاطرات اِما گرشتین در ایران
کتاب «خاطرات مسکو» شامل خاطرات اِما گرشتین، پژوهشگر روس و از دوستان نزدیک آنا آخماتوا و اوسیپ ماندلشتام، دو تن از ادبای مطرح این سرزمین، درباره جنایات دوره استالین به فارسی ترجمه و راهی بازار نشر شد. در مقدمه کتاب آمده است: «شرایط بسیار سخت زندگی، وقوع جنگ جهانی دوم، افشای شخصیت‌های واقعی اهل قلم و زندگی خصوصی آنها، آگاهی از نحوه اداره کشور (روسیه) توسط استالین و برخورد مستبدانه با جامعه هنرمندان و شاعران و سرکوب مخالفین به وضوح در این اثر منعکس شده است.» کتاب 260 صفحه‌ای «خاطرات مسکو» که عنوان فرعی آن «عشق ناخواسته» است، با ترجمه احسان لامع، از سوی موسسه انتشارات کتاب پارسه چاپ شده است.
خرید اسناد اعلام بی طرفی ایران در جنگ جهانی دوم
شصت و چهارمين جلسه كميته كارشناسي و نظارت بر خريد اسناد در معاونت اسناد ملي سازمان اسناد و كتابخانه ملي برگزار شد. در اين جلسه 22 مجموعه سند مورد كارشناسي و ارزيابي قرار گرفت و 20 مورد از آنها خريداري شد که مهمترین آن سند اعلام بی طرفی ایران در جنگ جهانی دوم و مربوط به سال‌هاي 1317 تا 1320 است.
اهدای جایزه به « گزارشی غریب از بومیان در آمریکای شمالی»
توماس کینگ جایزه ملی بریتیش کلمبیا 2014 را که به بهترین اثر غیرداستانی کانادا تعلق می‌گیرد، برای اثری در حوزه تاریخ روایی و با عنوان «سرخپوست ناراحت: گزارشی غریب از بومیان در آمریکای شمالی» از آن خود کرد. گروه داوری این رقابت، این کتاب را کتابی مهم خواند که مخاطب را وادار می‌کند تا به نحوی متفاوت درباره گذشته و آینده بیندیشد. این کتاب که از فینالیست‌های جایزه هیلاری وستون برای بهترین کتاب غیرداستانی نیز بود، از امیدداران دریافت جایزه 25 هزار دلاری چارلز تیلور نیز هست که ماه آینده برنده‌اش را معرفی می‌کند.
توزیع یک زندگینامه در مدرسه‌های آمریکا
با توجه به موفقیت فیلم «12 سال یک برده» که با اقتباس از یک کتاب قدیمی درباره تاریخ برده‌داری ساخته شده، این کتاب به صورت رایگان در مدرسه‌های آمریکایی توزیع می‌شود. «12 سال یک برده» کتاب زندگینامه سالومون نورتاپ است که در سال 1853 نوشته شد. این کتاب که برمبنای یک ماجرای واقعی و به صورت زندگینامه نوشته شده با اقتباسی که توسط استیو مک‌کویین، کارگردان بریتانیایی از آن صورت گرفته، در سراسر جهان شهرت یافت و جوایز متعددی نصیب فیلم شد. داستان کتاب درباره سالومون نورتاپ، شهروند نیویورکی است که در سال 1841 در شهر واشنگتن ربوده و به عنوان برده فروخته می‌شود. او تا سال 1853 مجبور می شود به عنوان برده در لوییزیانا کار کند. همچنین با اهدای جایزه اسکار به فیلم «12 سال یک برده» به عنوان بهترین فیلمنامه اقتباسی و بهترین فیلم سال در هشتاد و ششمین دوره آن که به تازگی صورت گرفت، فروش این کتاب بالا رفت. به صورتی که شب پیش از مراسم اسکار در جایگاه 326 آمازون جای داشت اما چند ساعت پس از اهدای جوایز اسکار، به رتبه 19 آمازون رسید. فیلم «12 سال یک برده» که استیو مک کویین کارگردان بریتانیایی آن را ساخته، به عنوان اولین ساخته یک کارگردان سیاهپوست که موفق به کسب اسکار شده، نام خود را در تاریخ ثبت کرد.
نشانی‌ها:
گزارشی از 11ماه اداره انقلاب از منزل امام خمینی(ره) در قم
http://lists.jamaran.ir/fa/File/NewsAttachment/2014/Harim-e-Imam.pdf
بزرگان شعر خاطره‌گویی کردند
http://www.mehrnews.com/detail/News/2244806
نوشتن خاطرات مجلس از خاطرات جنگ سخت‌تر است!
http://www.ibna.ir/vdcdfo0fsyt0nj6.2a2y.html
سرنوشت ساواک پس از انقلاب چه شد؟
http://www.tarikhirani.ir/fa/news/30/bodyView/4080
مظلومیت شهید «مباشر کاشانی» در تاریخ‌نگاری انقلاب
http://ibna.ir/vdcjyievhuqehoz.fsfu.html
نشست بررسی تاریخ‌نگاری در آثار سهراب یزدانی
http://ibna.ir/vdchkmnzi23nwwd.tft2.html
آیا «کمبود وقت» نمایندگان مجلس برای ننوشتن خاطراتشان قابل توجیه است؟!
http://ibna.ir/vdci5wazwt1a3y2.cbct.html
مردان سپیدموی سینما از علی حاتمی گفتند
http://www.mehrnews.com/detail/News/2247762
«تاریخ جعفری» مستندترین منبع درباره پیدایش بادگیرهاست
http://ibna.ir/vdchi-nzi23nwvd.tft2.html
گزیده‌ای از یادداشت‌های روزانه زنده یاد امیرحسین فردی
http://www.hhnews.ir/fa/news/13119
خاطراتی از موسیقی سریال «سربداران»
http://www.mehrnews.com/detail/News/2248660
کتاب‌های صوتی چهار مجموعه خاطره انقلاب
http://www.22bahman.ir/SearchResults/pageid/154/ctl/view/mid/333/Id/12508/language/fa-IR/Default.aspx
| 
