شماره 113    |    11 ارديبهشت 1392

   


 

پیام تسلیت انجمن تاریخ شفاهی ایران


گزارش تفصیلی هشتمین نشست تخصصی تاریخ شفاهی، دانشگاه اصفهان (1)


تاریخ شفاهی موزاییک مسجد خوزان


بهروز مرادی از شهر آسمانی می گوید


گنج تجربه، پروژه مستندسازی مدیران آموزش پرورش خراسان رضوی


پنجره‌ای به گذشته


مورخین تاریخ شفاهی و فضاهای آنلاین


برگزاری کارگاه های خاطرات جنگ در دانشگاه دولتی کالیفرنیا


چه خبر از دختران؟: دختران و زنان بسکتباليست ايلينويز ، 1977-1968


فواید تاریخ شفاهی برای تحقیقات سازمانی و مدیریت‌های عالی (4)


کارگاه آموزشی آنلاین تاریخ شفاهی


کارنامه تاریخ‌نگاری کاوه بیات نقد شد


 



پیش خوان شماره 113

ـ سرای اهل قلم بیست‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در طبقه دوم شبستان مصلای تهران، روبروی سالن یاس در روز پنج شنبه نوزدهم اردیبهشت 92 از 18 تا 19:40 میزبان نشست «اهمیت آرشیوهای شفاهی شهری در ایران» با حضور ابوالفضل حسن آبادی، مرتضی رسولی پور، محسن کاظمی و غلامرضا فدایی است.


ـ اطلس غزوات رسول خدا (صلی الله علیه و آله) که با نظارت مرحوم آیت الله خوشوقت و علی اکبر ولایتی تدوین شده بود توسط مرکز دایرة المعارف بزرگ غدیر و احیاء میراث مکتوب شیعه و انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح در 696 صفحه و در شمارگان سه هزار نسخه منتشر شد. در این اطلس تعریف دقیقی از غزوات و سرایا، پیش زمینه‌ها، علل وقوع و اثرات آنها، آمار دقیق از نفرات، امکانات، پرچمداران لشکرها، میزان و اسامی کشته‌ها، زخمی ها و اسرا و محل شهادت شهدای اسلام و هلاکت مشرکین و همچنین مسیر حرکت سپاهیان و لشکرهای دو طرف با استفاده از نقشه وجود دارد. یکی دیگر از ویژگی‌های این اطلس استفاده از عکس‌های رنگی هوایی برای شرح غزوات و سرایا است. به عنوان مثال، غزوه احد در 33 بخش و با استفاده از 13 جدول، 6 نقشه و 56 عکس توضیح داده شده است. این کتاب توسط 15 نویسنده در قالب دو گروه تاریخ و جغرافیایی تاریخی و با استفاده از 477 منبع و در 12 فصل نگاشته شده است.


ـ کتاب «پینگ پنگ» از انتشارات آرما در بیست‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران رونمایی خواهد شد. این کتاب شامل مصاحبه‌های امید مهدی‌نژاد با 20 نفر از اهالی قلم و فرهنگ مانند رضا امیرخانی، مسعود شجاعی طباطبایی، یوسفعلی میرشکاک، محمدرضا زائری و ... است.


ـ فیلم مستند «فتح نامه بر خط حامل» که مستندی درباره سرودهای انقلابی است در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی تولید شد. این مستند به کارگردانی کتایون جهانگیری، به رخدادهای مرتبط با ساخت سرودهای انقلابی و هنر موسیقی در دهه اول انقلاب اسلامی می‌پردازد و در آن، با محمد گلریز، حسام الدین سراج، صادق آهنگران، مهرداد کاظمی، نادر مرتضی پور و... گفت‌وگو شده است.


ـ هفتم اردیبهشت 1392 و با حضور مسئولان محلی استان همدان و نویسنده کتاب «دختر شینا» مراسم بزرگداشت شهید حاج ستار ابراهیمی در زادگاهش (شهرستان رزن) برگزار شد. در این مراسم همچنین از قدم خیر محمدی کنعان، همسر این شهید و راوی کتاب یاد و در خاتمه از برگزیدگان مسابقه کتابخوانی «دختر شینا» تقدیر به عمل آمد.


ـ «گلزار غریب» عنوان کتابی از محمدتقی وکیل‌پور است که از سوی انتشارات هدی به بیست‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران می‌رسد. نویسنده در این کتاب به گلزار شهیدان شهر آبادان پرداخته است. این گلزار آرامگاه شهیدان شاخصی مانند مریم فرهانیان، مهدی صفایی، حجت‌الاسلام محمدحسن قنوتي، حمید طاهری و حمید قبادیان است و 177 شهید گمنام در این مکان آرمیده‌اند. در نخستین فصل کتاب به ارایه شناختنامه‌ای از این گلزار پرداخته شده و در فصل‌های بعدی خاطراتی از شهیدان شاخص آن، چند گزارش خبری از شهیدانی که در گلزار آرمیده‌اند، از جمله شهیدان سینما فاجعه سینما رکس آبادان، دست‌نوشته‌هایی از شهیدان مشهور، یادداشت‌های برخی چهره‌های شناخته شده پس از بازدید از گلزار، تصویری از وصیت‌نامه برخی شهیدان، تصاویری بدون شرح از هنگام تدفین شهیدان در گلزار و روایت‌های مصورِ مستند دیده می‌شود.


ـ كتاب «سرباز كوچك امام(ره)» با خاطرات 9 سال اسارت مهدي طحانيان كه در فروردين سال 1361 به اسارت رژيم بعث عراق درآمد و بر اساس به 163 جلسه مصاحبه، در 925 صفحه از سوي نشر پيام آزادگان منتشر شده است.


ـ انتشارات سوره مهر الکترونیک 200 عنوان کتاب الکترونیکی را با بهای پنج تا 10 هزار ریال در بیست و ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به مخاطبان عرضه کرده است. «کوچه نقاش‌ها»، «خداحافظ کرخه»، «بابانظر»، «مقاومت در سوسنگرد»، «دیده‌بان» و «حمله هوایی به الولید» از جمله این آثار است.


ـ فرهاد میمنت‌آبادی، مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری کردستان از آماده بودن 200 مکان - رویداد انقلابی برای ثبت در فهرست آثار ملی خبر داد. سال گذشته محل شهادت «ماموستا شیخ‌الاسلام»، محل شهادت «ناهید فاتحی کرجو»، محل حماسه‌ «مردم دزلی» و محل شهادت «بارنامی» به‌عنوان رویدادهای انقلابی استان ثبت شدند.


ـ انتشارات صریر با 16 عنوان کتاب تازه‌نشر به بیست‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران آمده است. «سفر به روایت سرفه‌ها: سفرنامه هیروشیما مرداد ۱۳۹۱» اثر حمید حسام یکی از این کتاب‌هاست.


ـ جواد خضرایی، مدیرعامل باغ موزه دفاع مقدس گفت: یک زنجیره اطلاع‌رسانی در باغ موزه دفاع مقدس ایجاد کرده‌ایم. مثلاً بخشی از اطلاع‌رسانی‌ را به وسیله کارکردهای دیجیتال انجام می‌دهیم و در کنار آن رایانه‌های دقیقی هم برای اطلاع‌رسانی در محل باغ موزه تعبیه کرده‌ایم. در گام بعدی نیز از راویان جوان و مسلط بر تاریخ دفاع مقدس بهره می‌بریم تا بازدیدکنندگانی که در مورد درک مسائل دفاع مقدس دچار مشکل شده‌اند را مشاوره بدهند. در کنار این موضوع و به منظور تولید اطلاعات در این زمینه چند هزار ساعت مصاحبه را با رزمندگان و فرماندهان دفاع مقدس به منظور تولید تاریخ شفاهی دفاع مقدس آماده کرده‌ایم.


ـ میرودود سید شنوا، مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان اردبیل از جمع آوری و ثبت تاریخ شفاهی و خاطرات 35 درصد از جانبازان این استان خبر داد.


ـ نخستین جشنواره سراسری «خاطرات زیارت رضوی» به بخش‌های یازدهمین جشنواره بین‌المللی امام رضا(ع) پیوست. اختتامیه این بخش به میزبانی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان قم برگزار ‌می‌شود. کودکان و نوجوانان 7 تا 17 سال  می‌توانند خاطرات خود را از زیارت امام رضا (ع) به دبیرخانه این جشنواره ارسال کنند. مهلت ارسال آثار 20 تیر 92 تعیین شده است. فراخوان جشنواره‌ در نشانی www.kanoonnews.ir قرار داده شده است.


ـ کتاب «خاندان حاج سیدعلی تاجر بیرمی در ایالت فارس» توسط سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران روانه بازار کتاب شد. این کتاب توسط سید احمد عسکری و وحید کارگر جهرمی نوشته شده و در آن به معرفی بخشی از تاریخ نواحی مختلف لارستان قدیم، شیراز و جهرم در قالب اسناد خاندان حاج سید علی تاجر بیرمی پرداخته شده است.


ـ «کتابشناسی میرزا کوچک جنگلی» به‌کوشش علی خیشوند، زیر نظر محمد شیخان و شهریار مرادی‌دهقی از سوی مرکز پژوهش و اسناد معاونت ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رییس جمهوری با همکاری موسسه خانه کتاب و کنگره ملی بزرگداشت میرزا کوچک جنگلی به‌چاپ رسیده است و 167 عنوان کتاب و 253 مقاله را دسته‌بندی و معرفی کرده است. نخستین کنگره ملی بزرگداشت میرزا کوچک جنگلی 11 آذرماه 1391 برگزار شد. در سال‌های 1294 تا 1300 خورشیدی کانون مقاومت میرزا کوچک جنگلی و یارانش در جنگل‌های گیلان گوشه‌ای از مقاومت ایرانیان در مقابله با اشغال و استعمار را رقم زد که با نام قیام جنگل شناخته می‌شود. این قیام در طول نزدیک به هفت سال تدوام خود نه فقط همه تحولات گیلان را تحت‌الشعاع خود قرار داد، بلکه در دوره‌هایی به‌عنوان مهم‌ترین تحول سیاسی در ایران همه نگاه‌ها را در سراسر کشور به‌ سوی خود خیره ساخت.


ـ امین‌الله رشیدی، خواننده قدیمی رادیو که در 10 سال گذشته دو کتاب «از کاشان تا کاناری» (سفرنامه به اروپا) و «عطر گیسو» (خاطرات و اسناد) را منتشر کرده است، گفت: می‌ترسم بمیرم و انتشار سومین کتاب خاطراتم و اجرای 40 آهنگ قدیمی‌ام را نبینم.


ـ نشر نامک با کتاب‌های جدیدی در حوزه تاریخ معاصر مانند «بریتانیا و انقلاب مشروطه» و «ناگفته‌ها» به بیست‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران آمده است. «بریتانیا و انقلاب مشروطه» به‌قلم منصور بنکداریان را کاظم فیروزمند ترجمه کرده است. «ناگفته‌ها» را هم می‌توان از مهم‌ترین منابع در بررسی حزب توده ایران دانست چرا که در قالب خاطرات عنایت‌الله رضا، اطلاعات جدیدی درباره حزب توده و فرقه دموکرات را در بر دارد. بیست‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران تا 21 اردیبهشت‌ماه در مصلای امام خمینی (ره) برپاست.


ـ یک زن آمریکایی که زندگی خود را وقف مطالعه کُردها کرده خانه خود را به موزه «فرهنگ کُردها» شامل مجموعه ای از لباسهای سنتی و صنایع دستی کُردها، تبدیل کرده و به وصیت وی این موزه به دانشگاه بنگهامپتون جهت آکادمیک کردن مطالعه فرهنگ کُردها اهدا شده است. ویرا بیودین سعیدپور که همسر یک کرد ایرانی بود و اولین موزه کُردی را در سال 1988 در آمریکا تاسیس کرد، به گفته خودش، تا سن 40 سالگی هیچ اطلاعی در مورد کُردها نداشت. اما این زن به یکی از طرفداران محبوب مطالعات کُردها در آمریکا شهرت یافته است. وی در اواخر دهه 1980 شروع به تاسیس «بنیاد میراث کُردها در آمریکا» نمود. در طبقه فوقانی خانه او، موزه و کتابخانه‌ای راجع به فرهنگ کُردی برپا شد و خود او در طبقه همکف خانه‌اش زندگی می‌کرد. ویرا پیش از مرگ مشغول نوشتن تاریخ شفاهی در مورد کُردها بود. وی در سال 2010 فوت کرد.



ـ پژوهش محققان دانشگاه مونت‌کلر آمریکا که در مجله علمی PLOS ONE منتشر شده، نشان می‌دهد فشار دادن دست راست می‌تواند در حفظ بهتر خاطرات و فشار دادن دست چپ در به یادآوردن آن‌ها موثر باشد. محققان تعدادی از شرکت‌کنندگان این پژوهش را به پنج گروه تقسیم کرده و از آن‌ها خواستند تا ابتدا 72 کلمه را حفظ کنند و سپس آن‌ها را به یاد بیاورند. گروه اول مشت دست راست خود را پیش از حفظ و به یادآوری کلمات برای حدود 90 ثانیه فشار دادند. گروهی دیگر نیز دست چپ خود را به همین ترتیب یعنی قبل از به خاطر سپردن و یادآوردن لغات فشار دادند. دو گروه دیگر نیز یکی از دست‌های خود را پیش از حفظ کلمات و دست دیگری را قبل از به یادآوری آن‌ها فشار دادند. گروه کنترل شده نیز هیچ یک از دست‌های خود را در این آزمایش نفشردند. براساس یافته‌های به دست آمده گروهی که پیش از حفظ کلمات، مشت دست راست و قبلا از به یادآوری آنان نیز دست چپ خود را فشار داده بودند در مقایسه با سایر گروه‌ها نتایج بهتری از خود نشان دادند. راث پروپر، سرپرست این پژوهش در این رابطه می‌گوید: این یافته‌ها نشان می‌دهد که انجام بعضی حرکات ساده به‌طور موقت باعث تغییر و فعال کردن عملکردهای مغز شده و می‌تواند باعث بهبود حافظه شود. تلاش‌های آتی ما، درک تاثیر فشار دستان بر سایر قدرت‌های شناختی مانند توانایی‌های کلامی خواهد بود.


ـ جایزه ادبیات غیرداستانی «خانه پوشکین» نامزدهای نهایی نخستین دوره برگزاری‌اش را معرفی کرد. این جایزه ‌5000 پوندی با همکاری انتشارات «واتر سونز» برپا می‌شود و به آثار غیرادبی تعلق می‌گیرد که طی سال 2012 در روسیه توسط ناشران انگلیسی به چاپ رسیده‌اند. هدف از راه‌اندازی جایزه‌ی ادبی خانه‌ پوشکین، ارتقاء سطح دانش نسبت به روسیه و فرهنگ و ادبیات این کشور است. پنج نامزد نهایی جایزه خانه‌ پوشکین از میان 40 اثر ارسالی برگزیده شده‌اند؛ «مردی بدون چهره: ظهور ناباورانه‌ ولادیمیر پوتین» نوشته‌ ماشا گسن، «چرخ روزگار: جنگ برسر نفت و ثروت در روسیه» به قلم تین گوستافسون و «نسل جدید شوروی:‌ تاریخ شفاهی نسل پس از جنگ روسیه» نوشته‌ دونالدجی رالی سه اثر راه یافته به مرحله‌ نهایی این جایزه‌ هستند. کاری اشلوگل برای «مسکو 1937» و داگلاس اسمیت برای نگارش «مردمان پیشین: ‌روزهای پایانی اشرافیت در روسیه» هم دو نامزد دیگر جایزه کتاب غیرداستانی پوشکین هستند. برنده‌ نهایی این جایزه‌ ادبی روز 29 می در جشنواره «هی» معرفی خواهد شد.



 
  
نام

پست الكترونيك
نظر شما
کد امنیتی

 

 

       تمام حقوق اين نشريه متعلق به سايت تاريخ شفاهي ايران [oral-history.ir] است.
counter UPDATE error: 1054, Unknown column 'count' in 'field list'