هفته نامه تاريخ شفاهي
 



 
          شماره 194    |    15 بهمن 1393

   


 



علیان‌نژاد: روزشمار الفبای اصلی تاریخ نگاری است

صفحه نخست شماره 194

میرزاباقر علیان‌نژاد، نویسنده مجلدات نهم تا چهاردهم «روزشمار انقلاب اسلامی» در نشست بررسی این اثر گفت: برای تدوین و جمع‌آوری این مجلدات، 1500 عنوان کتاب و 200 عنوان نشریه داخلی و خارجی بررسی و مورد مطالعه قرار گرفت.

نشست بررسی کتاب «روزشمار انقلاب اسلامی» 13 بهمن‌ماه 1393 در سالن اجتماعات فرهنگسرای مهر با حضور میرزاباقر علیان‌‌نژاد، نویسنده کتاب و مدیر واحد تدوین تاریخ انقلاب اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین سعید فخرزاده، مدیر واحد تاریخ شفاهی حوزه هنری، رنجبریان، رئیس فرهنگسرای مهر، و جمعی از نویسندگان و پژوهشگران انقلاب و اهالی منطقه 19 شهرداری تهران  برگزار شد.


 رنجبریان در ابتدای این مراسم اظهار کرد: در انقلاب 1357 اقشار مختلفی مانند انواع توده‌ها، روحانیون و فدائیون دخیل بودند. در این انقلاب، روی ارزش‌ها و معنویات یک مکتب پافشاری شد.
 وی با بیان این‌‌که اگر بتوانیم تاریخ شفاهی را مکتوب و صیانت کنیم، بدون تردید توانسته‌ایم گوشه‌ای از آن اعتقادات را تسری دهیم ادامه داد: بدون تردید اگر بخواهیم مسیر گذشتگان را ادامه دهیم باید بسیاری از خاطرات و رویدادهای سال 1357 را بازخوانی کنیم، چرا که این بازخوانی‌ها برای شناساندن وقایع انقلاب به نسل جوان راهگشاست.


میرزاباقر علیان‌نژاد در ادامه این مراسم گفت: مقدمات گردآوری کتاب «روزشمار انقلاب اسلامی» از سال 1371 در حوزه هنری کلید خورد. 50 نفر (آقایان هدایت‌الله بهبودی، پرویز سعادتی، سیدمحمدصادق فیض، محسن غنی یاری، احمد سروش نژاد، محمد کریمی،  ...) در این پروژه همکاری کردند. در ابتدای کار، تصمیم بر آن شد تا مقطع زمانی را تعیین کنیم؛ در نهایت نگارش وقایع سال‌های 1340 تا 1343 برای روزشمار 15 خرداد و مقطع زمانی فروردین 1356 تا 22بهمن1357 برای روزشمار انقلاب اسلامی را در دستور کار قرار دادیم. از روزشمار 15 خرداد تا کنون  7 مجلد و از روزشمار انقلاب اسلامی 14 مجلد منتشر شده است. که مجلدات اول تا هشتم آن توسط آقای پرویز سعادتی نگارش شده است و الباقی مجلدات نیز توسط بنده نگارش شده است.


 وی توضیح داد: در مرحله بعد، سراغ شناسایی منابع اعم از نشریات و کتاب‌ها رفتیم؛ در این پروژه حدود 200 عنوان نشریه داخلی و خارجی و 1500 عنوان کتاب مطالعه و بررسی شد. همچنین به خاطرات موجود در واحد تاریخ شفاهی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی مراجعه کردیم.


 نویسنده کتاب «روزشمار انقلاب اسلامی» با اشاره به ویژگی‌های بارز این اثر افزود: 90 درصد منابع این اثر منابعی‌اند که در زمان رژیم پهلوی منتشر شده‌اند. حجم این اثر از دیگر ویژگی های کتاب به شمار می‌آید چرا که مجلدات آن به 18 جلد می‌رسد. در پاورقی این روزشمارها حدود هزار عنوان زندگینامه ارائه شده است.


میرزاباقر علیان‌نژاد در پایان افزود روزشمارانقلاب اسلامی، مجموعه‌ای مرجع است و تدوین کتابهای مرجع کاری پر زحمت و دیربازده؛ اما محصول کار، منبعی پر استفاده و دائمی برای پژوهشگران است. هم اکنون از این مجموعه در تهیه برنامه‌های مناسبتی رادیو و تلویزیون، پژوهشهای (کتاب، پایان‌نامه، مقاله و...) مرتبط با انقلاب اسلامی و تدوین کتابهای تاریخ مدارس و ... استفاده می‌شود.  


مدیر واحد تدوین تاریخ انقلاب اسلامی تاکید کرد روزشمار الفبای اصلی تاریخ نگاری است. یعنی ثبت وقایع تاریخی بر اساس زمان وقایع. شما اگر بخواهید یک واقعه‌ای را در تاریخ بازسازی کنید و برای آن تحلیلی بنویسید در گام نخست باید عین آن خبری را که رخ داده است، با ذکر منبع اصلی و دست اول در دسترس داشته باشید.


حجت‌الاسلام والمسلمین فخرزاده از دیگر سخنرانان این مراسم بود. وی اظهار کرد: برای تدوین حوادث گذشته، روش‌های گوناگونی وجود دارد؛ در گذشته حوادث به صورت روایی و سینه به سینه ثبت می شدند. هرچه به عصر حاضر نزدیک می‌شویم، شاهد تغییر شیوه‌های ثبت حوادث تغییر هستیم. به‌گونه‌ای که به حوادث به صورت جزئی‌تر پرداخته شده است.


 وی در ادامه سخنانش گفت: برخی تاریخ‌نگاران، روایت‌های گوناگون را کنار هم می چینند و مجموعه روایات شکل می‌گیرد. برخی دیگر، اندکی روی این روایات کار می‌کنند و حوادث را شرح می‌دهند. در این نوع ثبت حوادث، محققان برداشت‌های خود را به متن تاریخی اضافه می‌کنند. نوعی دیگر از روایات، تحلیل حوادث است.


 مدیر واحد تاریخ شفاهی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری افزود: روزشمار نویسی نوعی دیگر از ثبت حوادث است؛ در این روش، محقق وارد جزئیات می‌‌شود؛ به عبارت دیگر حوادث و وقایع آن‌قدر مهم هستند که محقق اطلاعات واقعه را براساس روز وقوع آنها بررسی می‌کند. این نوع ثبت وقایع، ماده خام و اصلی را بدون دخل و تصرف دیگران در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد.


 ادامه این مراسم به پرسش و پاسخ میان حضار و نویسنده اثر اختصاص یافت.

 



 
  
نام

پست الكترونيك
نظر شما
کد امنیتی

 

 

       تمام حقوق اين نشريه متعلق به سايت تاريخ شفاهي ايران [oral-history.ir] است.