***

© مرکز آموزش و پرورش بومیان مانیتوبا، ۲۰۱۳ 

این جزوه را می‌توانید با اهداف آموزشی یا غیرتجاری‌ای به‌کار ببرید که مرکز آموزش و پرورش بومیان مانیتوبا آن را تأیید می‌کنند.

شابک: ۹۷۸-۰-۹۷۸۰۸۰-۸-۴ 

برای کسب اطلاعات درباره پروژه تاریخ شفاهی، با مدیر برنامه پژوهش و توسعه تماس حاصل نمایید.

شماره تماس: ۲۰۴۵۹۴۱۲۹۰ ، رایانامه: info@mfnerc.com.

تقدیرها
نویسنده:
اولگا مک‌لِوُر (Olga McIvor)، (جانشین) مدیر برنامه پژوهش و توسعه
از شورای ویرایش مرکز آموزش و پرورش بومیان مانیتوبا برای کمک‌هایشان قدردانی می‌کند.
از مدیر خدمات پشتیبانی، ویولت اُکِماوْ (Violet Okemaw) و نیز از مدیران اجرایی و هیأت مدیره مرکز آموزش و پرورش بومیان مانیتوبا، برای حمایت‌شان از پروژه تاریخ شفاهی قدردانی می‌شود.

فهرست مطالب

 مقدمه
رئوس کلی دوره و تقسیم زمان
روش‌های یادگیری و راهبردهای آموزش
نتایج یادگیری
شاخص‌های موفقیت
راهبردهای ارزیابی
خلاصه
منابع
پیوست ۱
             هبه‌نامه
پیوست ۲
          رضایت‌نامه
پیوست ۳
         برگه ردیابی مشاهدات

مقدمه

قصد بر آن است که از این سند در دوره آغازین مدرسه به‌کار رود. دانش‌آموزان جوامع بومی می‌توانند با تکمیل این دوره در دبیرستان، واحد درسی کسب کنند و همچنین از مصاحبه با بزرگان و پیران خود بهره‌مند شوند. بومیان می‌توانند از این راهنما به‌عنوان ابزاری برای گسترش پروژه تاریخ اجتماعی استفاده کنند. به‌طور مثال، بومیان شاید مایل باشند بر پایه دانش و آگاهی خود از تاریخ جامعه، از این راهنما برای مصاحبه با اعضای جامعه‌شان بهره ببرند.

در گذشته، انتقال اطلاعات تاریخی بومیان، منحصراً شفاهی بوده است. با این وجود، با رواج امر نگارش، افراد برای حفظ اطلاعات گذشته تقریباً به‌طور کامل به نوشتن متکی شدند. بیشترِ بومیان هنوز هم داستان‌های نیاکان خود را حفظ می‌کنند و از فرصت‌‌هایی که برای درمیان‌گذاشتن آن‌ها با دیگران پیش می‌آید، استقبال می‌کنند. بومیان تشخیص دادند که تمام دانش، در نظامی بزرگ‌تر از باورهای فرهنگی، ارزش‌ها و رسوم جای گرفته است. هنگامی‌که دانش‌آموزان تاریخ جامعه خود را ابتدا از بزرگان‌شان می‌آموزند، نه‌فقط پیوند با گذشته آبا و اجدادی خود را، بلکه پیوند با حافظان دانش موجود را از بنیاد آغاز می‌کنند.

به‌کارگیری تاریخ شفاهی به دانش‌آموزان و اعضای جامعه کمک می‌کند تا از چگونگی نفوذ ارزش‌ها و باورهای فرهنگی بر تعاملات افرادی با پیشینه‌های فرهنگی مختلف قدردانی کنند و به آن‌ها احترام بگذارند. به‌کارگیری‌ تاریخ شفاهی در نظام آموزش و پرورش به نسل‌های کنونی و آینده کمک می‌کند تا از چگونگی شکل‌گیری رویدادهای گذشته توسط نیاکان‌شان آگاه شوند.

تاریخ شفاهی، ضبط صدا و/یا تصویر اطلاعات تاریخی از طریق مصاحبه است که تاریخ زندگی شخصی یا گزارش شاهد عینی از تجربه یا رویدادی در گذشته را ثبت و حفظ می‌کند. ضبط تاریخ شفاهی به شنوندگان کمک می‌کند تا متوجه شوند افراد چگونه دیدگاه‌های گوناگون را در جامعه حفظ می‌کنند. افراد مختلف به سبب تجربیات فرهنگی، تعاملات و ارتباطات با سایر افراد و محیط‌زیست، به دیدگاه‌های مختلفی اعتقاد دارند. ضبط تاریخ، شاهدان را از گذشته به حال و آینده می‌آورد تا نسل‌های آینده را هدایت کنند، الهام‌بخش آن‌ها باشند و آن‌ها را آگاه سازند.

تاریخ شفاهی به افراد این امکان را می‌دهد تا نتایج شخصی خود از تغییر را از رویدادهای کوچک و ساده زندگی تا رویدادهای پیچیده‌تر بیان کنند. تاریخ شفاهی با ارتقادادن اطلاعات ارائه‌شده از طریق اسناد عمومی، عکس‌ها، نقشه‌ها، نامه‌ها و سایر مطالب تاریخی، تصویری دقیق‌تر از گذشته فراهم می‌آورد. شاهدان عینی رویدادها می‌توانند به ما کمک کنند تا دیدگاه‌ها و نظرات گوناگونی را درک کنیم که شکاف‌های تاریخ مستند را پُر خواهند. حتی ممکن است دریابیم که بعضی از گزارش‌های شاهدان عینی درست یا در تضاد با اسناد کتبی هستند. تاریخ شفاهی این امکان را فراهم می‌آورد که افراد داستان‌های خود را با واژگان و صدای خویش و از طریق درک‌شان از چگونگی و چرایی رویدادها بازگو کنند. نسل‌های آینده می‌توانند از طریق گوش‌دادن به این صداهای ضبط‌شده یا مشاهده تصاویر ثبت‌شده، نسل امروز را ببینند.

رئوس کلی دوره و تقسیم زمان

محتوای رئوس کلی(موضوعات)	تقسیم زمان
سنت‌های شفاهی	۲۰
دیدگاه‌های تاریخی	۱۵
مالکیت معنوی	۱۰
آداب مصاحبه	۱۰
روش‌های مصاحبه	۵
طرح پرسش	۵
اسناد و مدارک	۵
تجهیزات	۵
غلط‌گیری	۵
مصاحبه‌های میدانی	۲۰
انتشار	۱۰
	مجموع: ۱۱۰ساعت

مجموع ساعات دوره: ۱۱۰ ساعت برای یک واحد درسی (۱ واحد)

روش‌های یادگیری و راهبردهای آموزش

روش‌های یادگیری گروهی را به‌عنوان روش آموزش و یادگیری، برای استفاده در کلاس درس پیشنهاد می‌کنند. یادگیری گروهی، امری بیش از همکاری با یکدیگر است و به این معناست که یادگیری را بیشتر دانش‌آموزمحور بسازیم، تا اینکه فقط از طریق آموزش مطالبی توسط معلم صورت بگیرد (جیکوبز‌ (Jacobs)، ۲۰۰۴، ص۵). دانش‌آموزان فعالانه در پروژه تاریخ شفاهی شرکت خواهند کرد. آن‌ها به ضبط مصاحبه‌ها خواهند پرداخت، گفت‌وگوی مصاحبه‌ها را تایپ و نتیجه کار را در کتابی چاپ خواهند کرد. و پروژه سال با انتشار مصاحبه‌ها و در دسترس قراردادن کتاب‌ها برای مصاحبه‌شوندگان، دانشجویان و افراد علاقه‌مند جامعه، به اوج خود خواهد رسید.

همان‌طور که دانش‌آموزان در حین مصاحبه‌های جمعی از دانش و آگاهی خود استفاده می‌کنند، روشی عملی را به کار خواهند برد. دانش‌آموزان هم‌زمان با مصاحبه با همسالان و سپس اعضای جامعه، فرایند مصاحبه را یاد خواهند گرفت. آن‌ها درحین مصاحبه با همسالان‌شان، کار با تجهیزات ثبت و ضبط را پیش از اجرای مصاحبه با اعضای جامعه خواهند آموخت و در این زمینه باتجربه خواهند شد.

برای اینکه دانش‌آموزان یادگیرندگانی مادام‌العمر باشند، لازم است در یادگیری شخصی خود فعال باشند. یادگیری تجربی فرایندی است که در آن دانش‌آموزان با کسب تجربیات مرتبط و معتبر این امکان را برای خود فراهم می‌آورند که با شناخت و آگاهی به اکتشاف‌ها و تجربه‌هایی دست یابند. یادگیری تجربی همچنین این امکان را به وجود می‌آورد تا شرکت‌کنندگان همزمان با گسترش مهارت‌های جدید و شیوه‌های تفکر، درباره یادگیری خود تأمل کنند.

نتایج یادگیری

موضوعات، نتایج یادگیری عام و نتایج یادگیری خاص در زیر مشخص و ذکر شده‌اند. موضوعات شماره‌دار، ایده‌های اصلی درس‌ها هستند. نتایج یادگیری عام، اظهارات فراگیری هستند که آنچه را انتظار می‌رود دانش‌آموزان از هر موضوع یاد بگیرند، مشخص می‌کنند. نتایج یادگیری خاص، اظهارات مشخص‌کننده عناصر سازنده آگاهی، مهارت و نگرش حاصل از نتایج یادگیری عام هستند که انتظار می‌رود دانش‌آموزان از آن‌ها آگاه باشند و بتوانند آن‌ها را انجام بدهند.

ایده اصلی که نتایج یادگیری عام و خاص بر پایه آن آموزش داده می‌شود، مستلزم فرآیندهای تفکر است. دانش‌آموزان از طریق تصمیم‌گیری، تفکر انتقادی، تفکر خلاق، حل مسئله و فراشناخت (۱) (metacognition)، درک و شناخت نتایج یادگیری را پرورش خواهند داد. فرایند تصمیم‌گیری شامل شناسایی مسئله احتمالی، یافتن مسئله در موقعیت، بررسی انتخاب‌ها و اقدام براساس بهترین گزینه (مک‌لِوُر، ۲۰۱۱، ص ۹) می‌شود. تفکر خلاق، اندیشیدن به راه‌های جدید برای نزدیک‌شدن به مشکل یا دیدگاهی تازه را در برمی‌گیرد (مک‌لِوُر، ۲۰۱۱، ص ۱۰). در حالی‌که تفکر انتقادی شامل ارزیابی کیفیت تفکر می‌شود، بررسی و داوری درباره ایده‌ای در مسیر شفافیت و دقت را نیز دربرمی‌گیرد (مک‌لِوُر، ۲۰۱۱، ص ۱۱). مهارت‌های حل مسئله با پذیرا بودن برای گوش‌دادن، بحث‌کردن و آزمودن راهبردهای گوناگون پرورش می‌یابد، در حالی‌که درگیر اجرای تکالیفی می‌شوید که راه‌حل روشنی ندارند (مک‌لِوُر، ۲۰۱۱، ص ۱۲). فراشناخت، اندیشیدن درباره فکرکردن است، پس شامل تحلیل آگاهانه و بازتاب ایده‌ها می‌شود (مک‌لِوُر، ۲۰۱۱، ص ۱۳).

۱. سنت‌های شفاهی
نتایج  یادگیری عام ـ بررسی هدف تاریخ شفاهی
نتایج یادگیری خاص ـ دانش‌آموزان:
• تاریخ شفاهی و سنت‌های شفاهی را تعریف خواهند کرد.
• عناصر تشکیل‌دهنده فرهنگ را تعریف خواهند کرد.
• درباره هدف تاریخ بحث خواهند کرد.

۲. دیدگاه‌های تاریخی
نتایج یادگیری عام ـ کاوش منابع گوناگون تاریخ
نتایج یادگیری خاص ـ دانش‌آموزان:
• سنت‌های شفاهی و اسناد تاریخی کتبی را مقابله و مقایسه خواهند کرد.
• روش‌شناسی سوابق تاریخی کتبی را کاوش خواهند کرد.
• معیارهای ارزیابی منابع تاریخی را تعریف خواهند کرد.

۳. مالکیت معنوی
نتایج یادگیری عام ـ کاوش مالکیت معنوی
نتایج یادگیری خاص ـ دانش‌آموزان:
• مالکیت معنوی را تعریف خواهند کرد.
• دانش سنتی و نمودهای فرهنگی سنتی را مقایسه خواهند کرد.
• اختصاص فرهنگیِ دانش سنتی را تحلیل خواهند کرد.

۴. آداب مصاحبه
نتایج یادگیری عام ـ بررسی آداب مصاحبه‌های شفاهی
نتایج یادگیری خاص ـ دانش‌آموزان:
• هیچ آسیبی وارد نخواهند کرد.
• رضایت آگاهانه کسب خواهند کرد.
• از دستورالعمل‌های اخلاقی پیروی خواهند کرد.

۵. روش‌های مصاحبه
نتایج یادگیری عام ـ ترسیم نمای کلی روش‌های مصاحبه
نتایج یادگیری خاص ـ دانش‌آموزان:
• نمای کلی هدف از مصاحبه را ترسیم خواهند کرد.
• روش‌های مصاحبه را ارزیابی خواهند کرد.
• موقعیت مصاحبه‌شوندگان احتمالی را تعیین خواهند کرد.

۶. طرح پرسش
نتایج یادگیری عام ـ طرح پرسش‌های مؤثر
نتایج یادگیری خاص ـ دانش‌آموزان:
• پرسش‌ها را برای مصاحبه تدوین و تنظیم خواهند کرد.
• پرسش‌های جهت‌دار و پرسش‌هایی با پاسخ‌های محدود را طرح خواهند کرد.
• پرسش‌های آزاد را طرح خواهند کرد.

۷. ارائه سند و مدرک
نتایج یادگیری عام ـ بررسی انواع اسناد و مدارک
نتایج یادگیری خاص ـ دانش‌آموزان:
• انواع اسناد و مدارک را بررسی خواهند کرد.
• هبه‌نامه را تهیه خواهند کرد. (پیوست ۱ را ببینید)
• برگه رضایت‌ را فراهم خواهند کرد. (پیوست ۲ را ببینید)

۸. تجهیزات
نتایج یادگیری عام ـ به‌کارگیری درست تجهیزات
نتایج یادگیری خاص ـ دانش‌آموزان:
• با تجهیزات آشنا خواهند شد.
• ضبط داستان‌ همسالان را برعهده خواهند گرفت.
• مصاحبه‌های ضبط‌شده را خواهند نوشت.

۹. غلط‌گیری
نتایج یادگیری عام ـ بررسی روند غلط‌گیری
نتایج یادگیری خاص ـ دانش‌آموزان:
• نمای کلی فرآیند غلط‌گیری را ترسیم خواهند کرد.
• بر زبان تمرکز خواهند کرد.
• بر قالب و پیوستگی شماره‌ها تمرکز خواهند کرد.

۱۰. مصاحبه‌های میدانی
نتایج یادگیری عام ـ اجرای مصاحبه‌ها
نتایج یادگیری خاص ـ دانش‌آموزان:
• مصاحبه‌های میدانی را برعهده خواهند گرفت.
• بعد از مصاحبه، مراحل کار را انجام خواهند داد.
• بازخورد مصاحبه‌شوندگان را اخذ خواهند کرد.

۱۱. انتشار
نتایج یادگیری عام ـ شناسایی روش‌های انتشار
نتایج یادگیری خاص ـ دانش‌آموزان:
• سه روش را برای انتشار تعیین خواهند کرد.
• مدارک تکمیلی و عکس‌ها را مشخص خواهند کرد.
• انتشار نهایی را جشن خواهند گرفت.

۱. اين اصطلاح با كمي ‌تأمل به عنوان هرگونه دانش و فعاليت شناختي كه موضوع آن هر جنبه‌اي از اقدامات شناختي و تنظيم آن است، تعريف شده است. گمان مي‌رود كه مهارت‌هاي فراشناختي نقش مهمي ‌در انواع فعاليت‌هاي شناختي، از جمله ردوبدل اطلاعات به صورت كلامي، ترغيب كلامي، درك و مفهوم مطالب، خو‌‌اندن، نوشتن‌، توجه، ادراك، حافظه، فراگيري زبان، حل مسئله، ‌شناخت اجتماعي و اشكال مختلف خودآموزي و كنترل خود بازي مي‌كند. فراشناخت با مفاهيم وابسته (براي مثال فرآيند‌هاي اجرايي) نيز در ميدان‌‌هاي روان‌شناسي شناختي، رشد شخصيت، پيري‌شناسي، و تعليم و تربيت و نيز رشد شناختي كودك به كار گرفته شده است. امروزه فراشناخت و وابستگان مفهومي ‌آن در روان‌شناسي و تعليم و تربيت، بسيار مطرح هستند (فلاول، ۱۹۸۵؛ ترجمة ماهر، ۱۳۷۷).

ادامه دارد...

ترجمه: زهرا حسینیان



نام پست الكترونيك نظر شما کد امنیتی