بخش اعظم کتاب اختصاص به خاطرات فرماندهان عملیات ثامن‏الائمه(ع) دارد. به ترتیب خاطرات سرهنگ عباسعلی خانی‏فر، سرهنگ ابراهیم‏پیری، سرهنگ ایزدجو، سرهنگ ابراهیم‏بانژاد، سرهنگ محمد میرپور، سرتیپ دوم عطرسایی، سرتیپ دوم علی صدیق‏زاده، سرتیپ دوم مجید صارمی، سرهنگ محمد جواد انشایی، سرهنگ سیروس سعید، سرتیپ2 کیومرث میرشکرایی، سرهنگ ناصر نژادتقی، سرهنگ مهدی مدرسی، سرهنگ حمید شهریاری، سرتیپ2 منوچهر صابریان، سرتیپ 2 علی ایرایی، سرهنگ عبدالحسین قاسمی، سرتیپ2 کریم پیروزان، ستوان ‏ها‏شمی و... بیشترین کاربرد در کتاب عملیات ثامن‏الائمه(ع) دارند.
اسناد مورد استناد در این کتاب که حاوی اطلاعات با ارزشی از عملیات ثامن‏الائمه(ع) است منتخبی از پرونده‏ها‏ی قرارگاه الوند در بایگانی نیروی زمینی و پرونده‏ها‏ی عملیاتی لشکر77 هستند که در مجموع از 116 سند استفاده شده است.
کاربرد اسناد، خاطرات، عکس و نقشه‏ها‏ی عملیاتی در کتاب عملیات ثامن‏الائمه(ع) موجب شده است تا خواننده با مطالعه این کتاب درجریان عملیات مزبور قرار گیرد و از زوایای مختلف به نحوه مشارکت لشکر77 خراسان در جنگ آشنا شود.

نویسندگان کتاب که خود از مسئولان و مشارکت‏کنندگان در عملیات عملیات ثامن‏الائمه(ع) بوده‏اند توانسته‏اند تا حدی به موضوع مورد نظر از دید نظامی پرداخته و عملیات مزبور را بر اساس اسناد و خاطرات مورد ارزیابی قرار دهند. هرچند نگارش کتاب توسط افرادی که در یک مسئله دخیل بوده‏اند مهم است و در واقع به خوبی می‏توانند فضا و اتفاقات گذشته را ترسیم نمایند اما بحث تحقیق و پژوهش در موضوع دفاع مقدس مسئله متفاوت است که در برخی از آثار جنگ مورد توجه جدی نبوده است. اغلب نویسندگان نظامی به یک بعد از موضوع توجه دارند و بدون در نظر گرفتن شرایط و جوانب مختلف اقدام به نگارش می‏کنند. در این کتاب هم فقط بعد پیروزی و موفقیت مورد نظر بوده است و نویسندگان به سایر مشکلات و مسائلی که در حول چنین عملیات‏ها‏ی وجود دارند توجه نکرده‏اند.
از جمله مواردی که نویسندگان در مقدمه کتاب مورد نظر دارند، وضعیت نیروهای نظامی پس از پیروزی انقلاب اسلامی است. به نظر می‏رسد با نفوذ گروهک‏ها‏ی ضد انقلاب در ارتش و تمرد و بی‏نظمی سربازان و کاهش طول خدمت سربازی، عدم اجرای آموزش‏ها‏ی نظامی و وضعیت نامطلوب آماد و پشتیبانی مهمترین مشکلات فرماندهان هستند.(ص9) بنابراین حکام بعثی که تحقیرهای نظامی از سوی ایران را در گذشته تحمل کرده بودند با هدف انتقام‏گیری به منظور جلوگیری از نفوذ انقلاب اسلامی و قوت بخشیدن به داعیه توسعه‏طلبی حزب بعث و سرانجام تسلط بر آبادان، خرمشهر و دست‏یابی به اروندرود در 31 شهریورماه 1359 به مرزهای ایران تجاوز کردند.

در چهاردهم آبان 1359 با اجرای فرمان تاریخی حضرت امام(ره) مبنی بر شکست حصر آبادان فرماندهان نظامی با طراحی عملیات‏ها‏ به مقبله با دشمن متجاوز می‏پردازند. لشکر 77 خراسان از جمله نیروهای نظامی است که در جنگ تحمیلی توانست با حضور در مناطق مختلف جنگ و حضور در عملیات‏ها‏ی مختلف به پیروزی و رشادت‏ها‏یی دست یابد. کتاب عملیات ثامن‏الائمه(ع) اشاره به حضور و طراحی یکی ازعملیات‏ها‏ی موفق درابتدای جنگ است. نخستین سندی که در این کتاب به لشکر77 اشاره دارد سند شماره 3 در صفحه 62 است که در ارتباط با ورود گردان 153 به منطقه ماهشهر است.
در نتیجه‏گیری که روح‏الله سروری و ابوالقاسم جاودانی از عملیات ثامن‏الائمه(ع) نموده‏اند این عملیات موفقیت‏آمیز دانسته و نتایج مادی و معنوی این عملیات این چنین تشریح نموده‏اند.

1- آزاد ساز قسمتی از سرزمین ایران به مساحت 150تا دویست کیلومترمربع
2- به اسارت درآوردن تعداد 1700 نفر نیروهای نظامی عراقی
3- غنیمت گرفتن 180 تانک و نفربر و 301 دستگاه خودرو سبک و سنگین
4- به غنیمت گرفتن مهمات، توپ صحرایی، تعدادی موشک انداز و...(ص248)

غلامرضا آذری‏خاکستر



نام پست الكترونيك نظر شما کد امنیتی