مرکز خاطرات مردمی(CPM: Center for Popular Memory) یک مرکز پژوهش، ترویج و بایگانی تاریخ شفاهی مستقر در دانشگاه کیپ تاون، در آفریقای جنوبی است. این مرکز به دانشجویان و سازمانهای درگیر در پژوهش‏های تاریخ شفاهی/تصویری و همچنین نظریه و گونه های بازنمایی عمومی آموزش می دهد؛ همچنین نیز آرشیو چند زبانه را اداره می کند که دربردارندۀ 3000 ساعت منابع صوتی و تصویری و قابل استفاده برای عموم است. مرکز مذکور روایتهای مردم را ثبت و منتشر میکند تا زمینه های مردمی شدن بیشتر تاریخ مردمی را فراهم آورد.
رینت مهیر (Renate Meyer)، معاون رئیس این مرکز، دربارۀ پروژۀ «روایت های نمایشی» که به تازگی به پایان رسیده است، چنین می گوید:
‘این طرح بخش کوچکی از همکاری بزرگ کمیسیون ملی جوانان آفریقای جنوبی و جامعۀ فلاندری ها با این مرکز و چهار مرکز اجتماعی دیگر در آفریقای جنوبی، در شهرهای کیپ تاون، تابا نچو(Tbha nchu)، دوربان و سووِتو(Soweto) است.

*تصویری از اجرای نمایش «جعبۀ سیاه» که بر اساس مصاحبه های تاریخ شفاهی نوشته شده است.

‘در این طرح، افراد جوان (بین 18 تا 35 سال) آموختند که چگونه تاریخ شفاهی را استفاده و هدایت کنند تا آثاری نمایشی بیافرینند. این جوانان، به مدت دو سال (از سال 2008 تا 2010)، در جوامع خود، از طریق مصاحبه، روایتهایی از زندگی روزانۀ جوانان امروز  و یا در گذشته، در دورۀ تبعیض نژادی، گردآوری کردند. این مصاحبه ها سپس در مرکز خاطرات مردمی دیجیتال و بایگانی شده و سپس به دست همان جوانان پیاده‏سازی  شدند. مرکز خاطرات مردمی، با همکاری مراکز اجتماعی، با بهره گیری از مصاحبه های تاریخ شفاهی، به عنوان مادۀ خام، موجبات تولید آثار مردمی همچون نمایشگاه های دیداری-شنیداری، نمایشنامه نویسی و اجرای نمایش را فراهم آورد.
‘مزایای طرح «روایت های نمایشی» را همۀ شرکتکنندگان به خوبی دریافته و ستودهاند. برخی از دستاوردهای اصلی این طرح به قرار زیر است:
• این طرح به طور مستقیم به 60 جوان بیکار در چهار استان آموزش داد و آن‏ها از این رهگذر، مجموعه ای از مهارت های ارتباطی جدید را فرا گرفتند.
• این طرح این ظرفیت را فراهم آورده است که مراکز اجتماعی ضمن درگیر شدن با موضوع آموزش بهینه، مدیریت و تولید محصول نهایی را بیاموزند. به دنبال این طرح، از میان این چهار مرکز اجتماعی، سه مرکز خود دست به کار شدند که برنامه های مشابهی انجام دهند و این امر خود منجر به توانمند سازی مالی و معنوی این مراکز شده است.
• این طرح تولیداتی در پی داشته است: یک نمایشگاه دیداری-شنیداری با عنوان «نمی توانستیم با هم راه رویم: خاطرات نیانگا(Nyanga) (1980–1960)» که هشت میزگرد داشت و دو نمایش «جعبۀ سیاه» و «خاطرات تابا نچو»
• این طرح 120 مصاحبه صوتی و 90 متن پیاده شده در پنج زبان در اختیار مرکز خاطرات مردمی قرار داده است. این آثار در دسترس عموم ذینفعان و نیز مراکز اجتماعی قرار گرفته اند.’
برای کسب اطلاعات بیشتر دربارۀ این طرح و دیگر طرح های مرکز، می توانید به پایگاه اینترنتی مرکز، به نشانی www.popularmemory.org.za، مراجعه نمایید.

به نقل از: بخش اخبار بین المللی مجله تاریخ شفاهی انگلستان شماره بهار 2011

ترجمه: کتایون دوالو