شناسايي "شاپور بختيار" به روايت اسناد ساواك

مجموعه 2 جلدي "شاپور بختيار به روايت اسناد ساواك" كه به كوشش قاسم تبريزي آماده شده، توسط مركز بررسي اسناد تاريخي در دست انتشار است. بختيار در سال 1355 به يك سازمان فراماسونري پيوست و سال 1357 درخواست شاه خائن را براي نخست‌وزيري پذيرفت.

قاسم تبريزي در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) درباره محتواي مجموعه 2 جلدي "شاپور بختيار به روايت اسناد ساواك" اظهار داشت: بيش از 600 قطعه سند از دوران پس از كودتاي سال 1332 تا بهمن 1357 در اين اثر جاي داده شده‌اند. اما به دليل گسترش مبارزات و تظاهرات‌ بين سال‌هاي 1356 و 1357، ساواك (سازمان اطلاعات و امنيت كشور در دوران شاه خائن) فرصت تنظيم كامل اسناد خود را درباره شاپور بختيار پيدا نكرده و پراكندگي مدارك اين مقطع زياد است.

وي اضافه كرد: ساواك در سال 1335 تاسيس شد و اولين موسسان آن از ارتش انتخاب شدند. به همين سبب، اولين اسناد بر اساس مدارك موجود در ارتش و به صورت كپي شكل گرفته‌اند و متاسفانه قسمت‌هايي از آن‌ها خوانا نيستند.

تبريزي گفت: اميدوارم كه با انتشار مدارك موجود در نهادهاي اسنادي و سازمان‌هايي مانند ارتش، زواياي ديگري از شخصيت شاپور بختيار براي محققان و مورخان تاريخ معاصر، روشن شود.

مجموعه 2 جلدي "شاپور بختيار به روايت اسناد ساواك" توسط مركز بررسي اسناد تاريخي در دست انتشار است.

شاپور بختيار، در سال 1293 و شهركرد به دنيا آمد. او به همراه تيمور بختيار، پسرعمويش و اولين رييس ساواك، در مدرسه غيرمذهبي فرانسوي‌هاي بيروت تحصيل مي‌كنند و سپس به فرانسه مي‌‌روند. با آغاز جنگ جهاني دوم، به ارتش اين كشور مي‌پيوندد و با نازيسم به مقابله مي‌پردازد.

بختيار در سال 1342 وارد ايران مي‌شود و به عضويت حزب ايران درمي‌آيد. او در سال 1328 مديركل اداره كار در خوزستان مي‌شود و در دوران مبارزه براي ملي شدن صنعت نفت،‌ رابطه خود را با انگليسي‌ها را آغاز مي‌كند. بر اساس اسناد موجود در لانه جاسوسي، اولين ارتباطات شاپور بختيار با آمريكا از سال 1330 آغاز مي‌شود و تا سال 1357 ادامه پيدا مي‌كند.

بعد از كودتاي 28 مرداد سال 1332، بختيار عضو جبهه ملي مي‌شود و در سال‌هاي 1341 و 1342، عليه روحانيون و مذهبي‌ها سخناني را ايراد مي‌كند و نهايتا" در سال 1343 دبيركل حزب ايران مي‌شود.

بختيار در اواخر سال 1355 به يك سازمان فراماسونري در اصفهان مي‌پيوندد و در سال 1357 درخواست محمدرضا پهلوي براي نخست‌وزيري را مي‌پذيرد و كابينه خود را تشكيل مي‌دهد.

با اوج‌گيري مبارزات انقلابي و ورود امام‌خميني(ره) به ايران، مدتي به صورت مخفيانه در تهران زندگي مي‌كند و با گذرنامه جعلي از كشور خارج مي‌‌شود. او نهضت مقاومت ملي را با همكاري سيا و برخي كشورهاي اروپايي و عربي تاسيس و در ادامه، در طرح كودتاي نوژه همكاري مي‌كند. اما تجاوز رسمي عراق به خاك ايران، يك ماه و نيم پس از شكست اين طرح آغاز مي‌شود و باعث تضعيف تدريجي او شده و در نهايت 15 مرداد سال 1370 به قتل مي‌رسد. 

نویسنده: مريم اسدی جعفری
منبع: خبرگزاری کتاب ايران (IBNA)