چگونه تاریخ شفاهی به پژوهش دربارة تاریخچة خانوادگی کمک میکند؟
ثبت و ضبط تاریخ شفاهی منبعی فوقالعاده برای مورخان خانوادگی است. این سوابق ممکن است:
• برای مکانهایی که نیاکان شما در آنجا زندگی و کار کردند، زمینهای گسترده فراهم آورند یا رویدادهای محلی و ملی که در طول عمر خود شاهد آنها بودهاند، سبب تکمیل ظاهر و ترکیب منابع سنتی بایگانیشده شوند.
• داستانهایی تازه دربارة اعضای زنده و مرده خانواده در اختیار شما قرار دهند ـ طوریکه میتوانید خاطرات، تجارب و دیدگاههای بستگان خود را ثبت و ضبط کنید در حالیکه هنوز آنها زندهاند، از جمله ضبط و ثبت داستانهای خانوادگی که نسلبهنسل منتقل شدهاند.
• به شما کمک میکند تا نتایج حاصل از پژوهش دربارة تاریخچة خانواده را به شیوهای پویا به اشتراک بگذارید، مانند گنجاندن کلیپهای صوتی در وبگاهها و اجراهای مختلف.
بهکارگیری اطلاعات بایگانیشده موجود
در سرتاسر کشور بایگانیها، کتابخانهها و سازمانهایی وجود دارند که مجموعههایی از آثار تاریخ شفاهی را در دسترس عموم قرار دادهاند. فهرستی از پروژهها و بایگانیهای انگلستان و خارج از کشور را میتوانید در لینک (http://www.ohs.org.uk/archives-collections.php) مشاهده کنید. ارزشمند است که مجموعههای شفاهی کتابخانة بریتانیا (British Library) را جستوجو کنید که بزرگترین بایگانی سوابق ثبت و ضبطشده در انگلستان است. همچنین قویاً توصیه میکنیم که موجودی بایگانیهای محلی و بایگانیهای صدا و فیلم منطقهای را در منطقهای که موضوع پژوهش شما براساس آن قرار دارد، بررسی و جستوجو کنید، زیرا بسیاری از پروژههای تاریخ شفاهی در حوزة محلی بایگانی میشوند، نه در مجموعههای ملی. پژوهشگر خانوادگی میتواند به روشهای زیر از این اطلاعات بهره ببرد:
• ممکن است بخت با شما یار باشد و یکی از اعضای خانوادة خود را در این بایگانیها بیابید، طوریکه بتوانید به داستانهایی دسترسی پیدا کنید و صدای نیاکان خود را بشنوید. بهطور مثال، در سال ۲۰۰۵ چند تن از اعضای خانوادهای صدای پدربزرگ خود را بهعنوان بخشی از مجموعة بررسی لهجههای انگلیسی (Survey of English Dialects) شنیدند و توانستند برای اولین بار صدای او را به صورت آنلاین بشنوند، زیرا وی پیش از تولدشان از دنیا رفته بود. طبعاً آنها بسیار خوشحال شدند!
• با این حال، در واقع بعید است که صدای یکی از بستگان خود را در مجموعة تاریخ شفاهی موجود پیدا کنید، اما هنوز هم احتمال دارد شاهکارهایی از اطلاعات وجود داشته باشند که به پژوهش تاریخچة خانوادگی شما اضافه شوند ـ بهطور مثال، با ارائة اطلاعاتی دربارة محل یا صنعتی خاص. سینتیا براون با استفاده از سوابق ضبط و ثبتشده در موجودی بایگانی تاریخ شفاهی میدلندز شرقی (East Midlands Oral History Archive (EMOHA)) دو نمونه را ارائه کرده است.
• در لستر، صنعت جوراببافیِ محلی شغلی مهم بود و با گوشدادن به سوابق تاریخ شفاهی ضبطشده، میتوانید جزئیات مهم ـ از جمله وظایف روزانه، بوها و مناظر، روابط کاری و دستمزدها ـ را دریابید. جوراببافی، حرفهای برای زنان و نیز مردان بود و حتی اگر با بستگان شما مصاحبه نشده باشد، این مصاحبههای ضبطشده ممکن است بینشی واقعی دربارة این حرفه، در همان شرایط و دورة زندگی بستگانتان، به شما بدهد.
• تاریخهای شفاهی انواع مختلف اطلاعات دربارة مکان زندگی خانوادهتان را در اختیار شما میگذارد. بهطور مثال:
o شناسایی ویژگیهای فیزیکی، سازمانهای محلی و غیره، بهعنوان نقطة آغاز برای پژوهش بیشتر.
o دادن اطلاعات بیشتر «بدون ذکر جزئیات»، بهطور مثال، برداشت افراد از روابط در منطقه، تفاوت بین بخشهای «خشن» و «محترم و آبرومند»، برداشت «غریبهها» و میزان پذیرش درست و دقیق اینها.
o تمایز بین جنبههای مختلف فقر.
o ارائة مطالبی دربارة آنچه زندگی در آنجا را با حس ارزشمندی همراه میساخت و نیز آنچه را که دوست نداشتند.
o ارائة نمونههایی از شرایط مسکن و تعامل اجتماعی، از جمله مدرسهها، فروشگاهها، سازمانهای مذهبی و خدمات بهداشتی سلامتی.
ضبط مصاحبة جدید
ممکن است تصمیم بگیرد بهعنوان مصاحبهای جایگزین یا افزودن مصاحبهای تازه در کنار بهکارگیری اطلاعات موجود، شخصاً با اعضای خانوادة خود مصاحبه کنید. افراد و سازمانهایی هستند که میتوانند این کار را بر پایة تجاری برایتان انجام بدهند، اما برای اینکه خودتان آن را انجام بدهید، در اینجا توصیههایی را ارائه میکنیم:
• کمی آموزش ببینید! جامعة تاریخ شفاهی و کتابخانة بریتانیا مجموعهای کامل از دورهها را در سرتاسر کشور برگزار میکند، از دورة آشنایی یکروزه گرفته تا دورههای پیشرفتهتر در زمینة مهارتهای ویرایش دیجیتال، ضبط تاریخهای شفاهی تصویری و دورههای پیگیری برای بحث دربارة روشهای مصاحبه. بخش آموزش وبگاه تاریخ شفاهی، training section ، را برای کسب اطلاعات بیشتر دربارة تاریخ دورهها و نیز اطلاعات رزرو ببینید. سایر سازمانها نیز دورههای آموزشی برگزار میکنند.
• مطمئن شوید که باتوجه به میزان بودجهتان، بهترین تجهیزات ضبط را مهیا کردهاید. بهعنوان قاعدهای کلی، اگر فردی بخواهد با ۲۰دلار هزینه مصاحبهای را ضبط کند، بعید است بتواند اثری قابل شنیدن ثبت و ضبط کند و احتمالا در قالبی ضبط خواهد کرد که در آینده دسترسی به آن مشکل خواهد بود. در بخش توصیههای عملی وبگاه جامعة تاریخ شفاهی، practical advice ، اطلاعاتی در دسترس خواهند بود. گروه تاریخ شفاهی کتابخانة بریتانیا نیز دربارة تجهیزات ضبط توصیههایی ارائه کرده است: رایانامه: oralhistory@bl.uk..
• میخواهید چه چیزی را دریابید؟ یکی از راههای مناسب برای اندیشیدن به پرسشهایی که ممکن است بپرسید، روش توفان فکری دربارة پرسشهایتان است: «اگر فرد x زنده باشد، دربارة خانواده از او چه خواهم پرسید؟» اگر چه شما مایلاید اطلاعات و حقایق تازهای را کشف کنید، قدرت تاریخ شفاهی کشف افکار، احساسات و انگیزههای مصاحبهشوندگان است. به یاد داشته باشید که پرسشهای بازپاسخ (پرسشهایی که نیاز به پاسخی بیش از بله یا خیر دارند) بپرسید، زیرا احتمال بیشتری دارد که اینگونه پرسشها غنای بیشتری به توصیفها و حرفهای مصاحبهشونده دربارة اشخاص، اماکن یا موضوعات ببخشند.
• گوشدادن به مصاحبة ضبطشده پس از اتمام مصاحبه و تهیة گزارشی خلاصه از موضوعات اصلی و افرادی که دربارة آنها بحث شدهاند. اگر مایل باشید میتوانید متن مصاحبه را واژهبهواژه از روی نوار ضبطشده پیاده کنید، اما توجه داشته باشید که این کار زمان زیادی میبرد! مستندسازی تاریخ شفاهی بهعنوان بخشی از دورة آموزشی «مقدمهای بر تاریخ شفاهی»، Introduction to Oral History، آمده است و گروه تاریخ شفاهی کتابخانه بریتانیا نیز راهنماییهایی دربارة خلاصهنویسی و پیادهسازی ارائه کرده است. رایانامه: oralhistory@bl.uk.
ضبط تاریخ شفاهی در خانواده – نکتهای احتیاطی
در مصاحبههای تکبهتک، بیشتر وقتها مصاحبهشوندگان افکار و خاطرات و بینشهایی را آشکار میکنند که پیش از این دربارة آنها صحبت نکردهاند. در حالیکه این موضوع برای پژوهش دربارة تاریخچة خانواده فوقالعاده است، برای شما، به عنوان یکی از اعضای خانواده، همچنین ممکن است به این معنی باشد که به اسرار و اطلاعاتی دربارة خانوادهتان دست یافتهاید که ممکن است بهطور بالقوه شما یا سایر اعضای خانوادهتان را ناراحت کنند. به همین منظور، پیش از شروع ضبط تاریخ شفاهی در خانواده، پیشنهاد میکنیم دربارة مسائل زیر فکر کنید:
• پژوهش خود را چگونه برای مصاحبهشوندگان توضیح خواهید داد؟ پیشنهاد میکنیم که پیش از شروع ضبط، مباحثه کنید تا مصاحبهشوندة خود را درباة هدفتان از ضبط مصاحبه آگاه سازید، اینکه مصاحبة ضبطشده ذخیره خواهد شد (یا توسط خودتان یا در بایگانی) و نیز قصد دارید چگونه از آن در پژوهش خود استفاده کنید. همچنین لازم است به مصاحبهشونده اشاره کنید که در پایان مصاحبه از وی خواهید خواست تا برگهای را امضا کند (لطفاً به بخش حقوق انحصاری اثر و اصول اخلاقی که در زیر به آن اشاره شده است، مراجعه کنید). میتوانید علاوه بر مباحثة کلامی، این اطلاعات را برای مصاحبهشوندة خود یادداشت کنید. سامانة informed consent از بخش حقوق انحصاری اثر و اصول اخلاقی را ببینید.
• اعضای خانواده ممکن است حس کنند داستانشان «درست» یا «واقعی» است و دلخور و رنجیده شوند وقتی سایر بستگان دیدگاهها و خاطرات مختلفی داشته باشند. در واقع، ارزش راستین تاریخ شفاهی این است که بازتابهای متفاوت و متضاد را دربارة رویدادها و افراد نشان میدهد. همچنین پیشنهاد میکنیم که در بحثهای پیش از مصاحبه به این موضوع بپردازید.
• اگر «رازی» را بشنوید چه خواهید کرد؟ اگر فکر میکنید ممکن است حین ضبط مصاحبه چنین اتفاقی روی بدهد، پیش از مصاحبه دربارة آن و نیز چگونگی برخورد خود با چنین وضعیت محتملی با مصاحبهشونده گفتوگو کنید. آیا مصاحبهشونده مایل است این اطلاعات بهعنوان بخشی از تاریخ شفاهی ثبت و ضبط شوند؟ اگر به طور غیرمنتظره «رازی» در مصاحبه افشا شد، قویاً توصیه میکنیم که در پایان ضبط مصاحبه به مصاحبهشونده اعلام کنید که چگونه اطلاعات و آن بخش از مصاحبة ضبطشده را به اشتراک خواهید گذاشت. اگر موضوعی ناراحتکننده بشنوید، چگونه از شما پشتیبانی خواهد شد؟ آیا با فردی خارج از خانواده آشنا هستید که بتوانید آزادانه و راحت با وی صحبت کنید؟ همچنین امکان دارد بخواهید بهعنوان بخشی از آموزش پیگیری و بازخورد (follow up and feedback training day)، دربارة این موضوع با سایر مورخان شفاهی گفتوگو کنید.
حقوق انحصاری اثر و اصول اخلاقی
• مطمئن شوید که باتوجه به میزان بودجهتان، بهترین تجهیزات ضبط را مهیا کردهاید. بهعنوان قاعدهای کلی، اگر فردی بخواهد با ۲۰دلار هزینه مصاحبهای را ضبط کند، بعید است بتواند اثری قابل شنیدن ثبت و ضبط کند و احتمالا در قالبی ضبط خواهد کرد که در آینده دسترسی به آن مشکل خواهد بود. در بخش توصیههای عملی وبگاه جامعة تاریخ شفاهی، practical advice ، اطلاعاتی در دسترس خواهند بود. گروه تاریخ شفاهی کتابخانة بریتانیا نیز دربارة تجهیزات ضبط توصیههایی ارائه کرده است: رایانامه: oralhistory@bl.uk..
• میخواهید چه چیزی را دریابید؟ یکی از راههای مناسب برای اندیشیدن به پرسشهایی که ممکن است بپرسید، روش توفان فکری دربارة پرسشهایتان است: «اگر فرد x زنده باشد، دربارة خانواده از او چه خواهم پرسید؟» اگر چه شما مایلاید اطلاعات و حقایق تازهای را کشف کنید، قدرت تاریخ شفاهی کشف افکار، احساسات و انگیزههای مصاحبهشوندگان است. به یاد داشته باشید که پرسشهای بازپاسخ (پرسشهایی که نیاز به پاسخی بیش از بله یا خیر دارند) بپرسید، زیرا احتمال بیشتری دارد که اینگونه پرسشها غنای بیشتری به توصیفها و حرفهای مصاحبهشونده دربارة اشخاص، اماکن یا موضوعات ببخشند.
• گوشدادن به مصاحبة ضبطشده پس از اتمام مصاحبه و تهیة گزارشی خلاصه از موضوعات اصلی و افرادی که دربارة آنها بحث شدهاند. اگر مایل باشید میتوانید متن مصاحبه را واژهبهواژه از روی نوار ضبطشده پیاده کنید، اما توجه داشته باشید که این کار زمان زیادی میبرد! مستندسازی تاریخ شفاهی بهعنوان بخشی از دورة آموزشی «مقدمهای بر تاریخ شفاهی»، Introduction to Oral History، آمده است و گروه تاریخ شفاهی کتابخانه بریتانیا نیز راهنماییهایی دربارة خلاصهنویسی و پیادهسازی ارائه کرده است. رایانامه: oralhistory@bl.uk.
ضبط تاریخ شفاهی در خانواده – نکتهای احتیاطی
در مصاحبههای تکبهتک، بیشتر وقتها مصاحبهشوندگان افکار و خاطرات و بینشهایی را آشکار میکنند که پیش از این دربارة آنها صحبت نکردهاند. در حالیکه این موضوع برای پژوهش دربارة تاریخچة خانواده فوقالعاده است، برای شما، به عنوان یکی از اعضای خانواده، همچنین ممکن است به این معنی باشد که به اسرار و اطلاعاتی دربارة خانوادهتان دست یافتهاید که ممکن است بهطور بالقوه شما یا سایر اعضای خانوادهتان را ناراحت کنند. به همین منظور، پیش از شروع ضبط تاریخ شفاهی در خانواده، پیشنهاد میکنیم دربارة مسائل زیر فکر کنید:
• پژوهش خود را چگونه برای مصاحبهشوندگان توضیح خواهید داد؟ پیشنهاد میکنیم که پیش از شروع ضبط، مباحثه کنید تا مصاحبهشوندة خود را درباة هدفتان از ضبط مصاحبه آگاه سازید، اینکه مصاحبة ضبطشده ذخیره خواهد شد (یا توسط خودتان یا در بایگانی) و نیز قصد دارید چگونه از آن در پژوهش خود استفاده کنید. همچنین لازم است به مصاحبهشونده اشاره کنید که در پایان مصاحبه از وی خواهید خواست تا برگهای را امضا کند (لطفاً به بخش حقوق انحصاری اثر و اصول اخلاقی که در زیر به آن اشاره شده است، مراجعه کنید). میتوانید علاوه بر مباحثة کلامی، این اطلاعات را برای مصاحبهشوندة خود یادداشت کنید. سامانة informed consent از بخش حقوق انحصاری اثر و اصول اخلاقی را ببینید.
• اعضای خانواده ممکن است حس کنند داستانشان «درست» یا «واقعی» است و دلخور و رنجیده شوند وقتی سایر بستگان دیدگاهها و خاطرات مختلفی داشته باشند. در واقع، ارزش راستین تاریخ شفاهی این است که بازتابهای متفاوت و متضاد را دربارة رویدادها و افراد نشان میدهد. همچنین پیشنهاد میکنیم که در بحثهای پیش از مصاحبه به این موضوع بپردازید.
• اگر «رازی» را بشنوید چه خواهید کرد؟ اگر فکر میکنید ممکن است حین ضبط مصاحبه چنین اتفاقی روی بدهد، پیش از مصاحبه دربارة آن و نیز چگونگی برخورد خود با چنین وضعیت محتملی با مصاحبهشونده گفتوگو کنید. آیا مصاحبهشونده مایل است این اطلاعات بهعنوان بخشی از تاریخ شفاهی ثبت و ضبط شوند؟ اگر به طور غیرمنتظره «رازی» در مصاحبه افشا شد، قویاً توصیه میکنیم که در پایان ضبط مصاحبه به مصاحبهشونده اعلام کنید که چگونه اطلاعات و آن بخش از مصاحبة ضبطشده را به اشتراک خواهید گذاشت. اگر موضوعی ناراحتکننده بشنوید، چگونه از شما پشتیبانی خواهد شد؟ آیا با فردی خارج از خانواده آشنا هستید که بتوانید آزادانه و راحت با وی صحبت کنید؟ همچنین امکان دارد بخواهید بهعنوان بخشی از آموزش پیگیری و بازخورد (follow up and feedback training day)، دربارة این موضوع با سایر مورخان شفاهی گفتوگو کنید.
حقوق انحصاری اثر و اصول اخلاقی
جامعة تاریخ شفاهی (OHS) بخشی دقیق همراه با جزئیات دارد که حقوق انحصاری در ضبط تاریخ شفاهی را شرح میدهد و به خوانندگان دربارة مسئولیتهای اخلاقی مهم در تاریخ شفاهی هشدار میدهد. لطفاً برای کسب اطلاعات بیشتر به بخش Copyright and Ethics Workflow مراجعه کنید. با این وجود میدانیم که از نظر بسیاری از مورخان خانواده، مصاحبة ضبطشده به منظور بایگانی رسمی نیست و نامناسب و دشوار خواهد بود که از اعضای خانوادهای بخواهیم برگة مربوط به حقوق انحصاری اثر را برای شخص ثالثی امضاء کنند. همراه با اعضای گروه ارتباط آموزش BL/OHS (Training Liaison Group) و کمیتة فرعی بایگانی OHS (Archives sub-committee)، ما پیشنویسی از «بیانیهای مشترک دربارة قصد از ضبط تاریخ شفاهی خانواده» آماده کردهایم که هدف از مصاحبه، مالکیت حق انحصاری اثر، هرگونه محدودیت دسترسی لازم و نیز چگونگی ذخیرة مصاحبة ضبطشده و مکان آن را بیان میکند. قویاً توصیه میکنیم که پس از پایانیافتن ضبط مصاحبه، این برگه را هم مصاحبهکننده و هم مصاحبهشونده امضاء کنند و یک نسخه از آن همیشه همراه با نسخة ضبظشده حفظ شود (یا به صورت نسخة چاپی همراه با محتویات CD یا DVD ذخیره شود یا به صورت نسخة اسکنشده همراه با فایلهای صوتی دیجیتال نگهداری شود). نسخة PDF «بیانیة مشترک دربارة قصد از ضبط تاریخ شفاهی خانواده»، در here (http://www.ohs.org.uk/documents/statementofintent.pdf) در دسترس است.
ارائة پژوهشهایتان و ضبط داستانهای خانوادهتان
چرا باید انتشار نتایج پژوهش دربارة تاریخچة خانوادهتان فقط به صورت متن باشد؟ گزیدهای از تاریخ شفاهی ضبطشده بهترین راه برای روحبخشیدن به روشهایی است که از طریق آنها یافتههای خود را با خانوادهتان و دنیایی گستردهتر به اشتراک میگذارید.
• در سال ۲۰۰۹ خانوادة مری استوارت (Mary Stewart) طی مراسمی در دامفرایزشایر (Dumfriesshire) با جامعة محلی پیوندی دوباره برقرار کردند تا علیرغم مهاجرت نیاکانشان به نیوزلند در دهة ۱۸۸۰، روابط جاری آنها با اسکاتلند را گرامی بدارند. در انتهای هفته، پس از اجرای مراسم تجدید پیوند، مری برای گردآوری نظرخواهی عمومی، با بسیاری از شرکتکنندگانی که از نیوزیلند، امریکا، مکزیک و انگلستان و افرادی از دهکدههای اسکاتلند سفر کرده بودند، مصاحبههای کوتاهی انجام داد. سپس، سیدیهای صوتی این نظرخواهیها را بهعنوان یادگاری از این رویداد بین خانوادهها و جامعة محلی توزیع کرد. او اظهارنظر کرده است که: «ضبط حال و هوا و نیز بخشی از هیجانات افراد شرکتکننده به راستی ویژه و منحصربهفرد است. از اینکه این رویداد را ضبط کردم بسیار خوشحالم، همانگونه که خانودهام خرسند هستند. هر چند هر زمان به صدای خودم گوش میدهم، کمی خودم را پس میکشم!»
• گزیدههایی از تاریخ شفاهی را میتوان در وبگاهها جا داد تا به شجرهنامه یا اسناد تاریخچة خانوادگی حکایتها و داستانهای جالبی افزوده شود. همچنین میتوانید با استفاده از عکسها و سندهای اسکنشده بهعنوان عناصر بصری و نیز صداهای ضبطشده بهعنوان موسیقی متن، فیلمهای کوتاهی با مضمون تاریخ شفاهی بسازید. شما میتوانید این فیلمها را از طریق سایتهای اجتماعی، مانند YouTube، به صورت آنلاین به اشتراک بگذارید. اگر مایل به اجرای این روش هستید، به شما پیشنهاد میکنیم که دورههای آموزشی تاریخ شفاهی تصویری ،video oral history و ویرایش دیجیتال، video oral history را بررسی کنید.
حفظ آثار ضبطشدهتان برای آینده
اگر شما و خانوادهتان برای ضبط مصاحبه از هیچ کاری فروگذار نکردید، وظیفه دارید با تمام نیرو و تلاش خود اطمینان حاصل کنید که آنها در آینده در دسترس خواهند بود.
• اگر شما و مصاحبهشونده تصمیم بگیرید که مصاحبه را در بایگانی محلی یا منطقهای بایگانی کنید، آنگاه وی انتظار خواهد داشت که فایلهای صوتی را دریافت کند و تشریفات اداری برای توضیح مالکیت حق انحصاری اطلاعات و دادهها انجام شود و نیز خلاصة مطالب یا متن را داشته باشد. سپس بایگانی مسئولیت ذخیرهسازی طولانی مدت و دسترسپذیری فایلهای صوتی را بر عهده خواهد گرفت. اطلاعات بیشتر در بخش this section (http://www.ohs.org.uk/ethics.php#archiving-lts) از سامانة حق انحصاری اثر و اصول اخلاقی در دسترس است.
• اگر شما و مصاحبهشونده تصمیم بگیرد که مصاحبههای ضبطشده را درون خانواده حفظ کنید، پس وظیفه دارید که مطمئن شوید فایلهای صوتی ذخیره و فرایند پشتیبانی از آنها انجام شده است. همچنین نسخهای از «بیانیة مشترک دربارة قصد از ضبط تاریخچة خانوادگی» همراه با فایلهای صوتی حفظ خواهد شد. اگر مصاحبهشونده خواستار هرگونه محدودیت دسترسی برای اطلاعات ارائهشده باشد، موظف خواهید بود به خواستة وی احترام بگذارید. اطلاعات بیشتر در بخش مخازن آنلاین، online repositories section، از سامانة حقوق انحصاری اثر و اصول اخلاقی در دسترس است.
تاریخ شفاهی و تاریخچة خانوادگی: کتابنامة منتخب
(کتابنامة کامل متون تاریخ شفاهی را میتوانید در here (http://www.ohs.org.uk/oh-documents.php) مشاهده کنید).
متون کلیدی پیشنهادی مرتبط با تاریخچة خانوادگی و تاریخ شفاهی
• والری رالی یو (Valerie Raleigh Yow)، ضبط تاریخ شفاهی: کتابچة راهنما برای علوم انسانی و اجتماعی، والناتکریک، کالیفرنیا: نشر آلتامیرا پرس (AltaMira Press)، ۲۰۰۵، به ویژه فصل ۹.
• چندین فصل از هر دو چاپ کتاب، خوانندة تاریخ شفاهی، نوشتة رابرت پرکس (Robert Perks) و آلیستایر تامسون (Alistair Thomson)، بسیار مفید هستند:
در چاپ اول، لندن: انتشارات راتلج (Routledge)، ۱۹۹۸:
o آکمی کیکیمورا (Akemi Kikimura)، «تاریخچة زندگی خانوادگی، مخاطرة گروهی»، صفحات ۱۴۰ تا ۱۴۴.
در چاپ دوم، لندن: راتلج، ۲۰۰۶:
o روت فینیگان (Ruth Finnegan)، «خاطرات اسطورههای خانواده و مصاحبه»، صفحات ۱۷۵ تا ۱۸۳.
در هر دو چاپ (ارجاع به صفحات مربوط به چاپ دوم است):
o کاترین بورلند (Katherine Borland)، «این آن چیزی نیست که من گفتم»، تعارض تفسیری در پژوهشهای شفاهی، صفحات ۳۱۰ تا ۳۲۱.
o الکس هیْلی (Alex Haley)، «تاریخچة سیاهپوستان، تاریخ شفاهی و نسبشناسی»، صفحات ۱۴ تا ۲۴.
همچنین:
• آر.ال میلر(R.L. Miller)، بررسی داستانهای زندگی و تاریخچة خانواده، لندن: نشر سیج (Sage)، ۱۹۹۹.
• مجلة «انجمن تاریخ شفاهی استرالیا»، ۱۹۸۱-۱۹۸۲، شمارة ۴: ویژهنامة « تاریخ خانوادگی و محلی».
• سی. پرکواهای (C. Parekowhai)، «Korero taku whaea: عمة من صحبت کن. یادگیری گوشدادن به زنان مائوری»، تاریخ شفاهی در نیوزیلند، ۱۹۹۲، شمارة ۴، صفحات ۱ تا ۴.
• لیندا شوپس (Linda Shopes)، «استفاده از تاریخ شفاهی برای پروژة تاریخچة خانوادگی»، در کتاب تاریخ شفاهی: گلچینی میانرشتهای، نوشتة دی.آی دوناوِی (D.I. Dunaway) و دایلیو.کی باوم (W.K. Baum)، والناتکریک، کالیفرنیا، نشر آلتامیرا، ۱۹۹۶، صفحات ۲۳۱ تا ۲۴۰.
• جی. استنلی (J. Stanley)، «شهادت سیاسی شخصی و خودافشاگری با احساسات»، تاریخ شفاهی، ۱۹۹۶، جلد ۲۴، شمارة ۱، صفحات ۶۰ تا ۶۷.
• مری استوارت (Mary Stewart)، «مصاحبهشوندگان، خانوادههایشان و بایگانی»، مجلة نقدوبررسی «داستانهای زندگی ملی»، ۲۰۰۸/۲۰۰۹، صفحات ۱۴ و ۱۵:
http://www.bl.uk/reshelp/findhelprestype/sound/ohist/ohnls/
nlsreports/nlsreport2008.pdf.
• مری استوارت، «مری! و برای تو چگونه بود؟ آگاهی به هویت خود و معنا برای مورخان شفاهی»، تاریخ شفاهی، ۱۹۹۳، جلد ۲۱، شمارة ۱، صفحات ۸۰ تا ۸۳.
• اُ. توماس (O. Thomas)، «صداهایی از گذشته»، هفتهنامة تاریخچة خانواده، جولای ۲۰۰۵، شمارة ۱۱۹، صفحات ۱۸ تا ۲۳.
• دی. ترلِوِن (D. Treleven)، «مصاحبه با یکی از دوستان نزدیک: اولین فعال تجدیدنظر، فرنک ویلکینسون (Frank Wilkinson)»، مجلة تاریخ آمریکا، ۱۹۹۸، جلد ۸۲، شمارة ۲، صفحات ۶۱۱ تا ۶۱۹.
وبگاههایی ویژه که مرتبط به تاریخچة خانوادگی و تاریخ شفاهی هستند
• تاریخ شفاهی خانواده با استفاده از ابزارهای دیجیتال [ایالات متحده]: http://familyoralhistory.us/
• فرهنگ عامة خانواده: چگونه فرهنگ عامة خانوادة خود را گردآوری کنید [ایالات متحده]:
http://www.smithsonianeducation.org/migrations/seek2/family.html
سینتیا براون (Cynthia Brown)،
مری استوارت (Mary Stewart) و
میشل وینسلو (Michelle Winslow)،
مورخان شفاهی که علاقهمند به پژوهش دربارة تاریخچة خانوادگی هستند، اوت ۲۰۱۲
ترجمه: زهرا حسینیان