شماره 124    |    2 مرداد 1392



طرح تاریخ شفاهی دانشگاه کنتاکی، «انقلابی نهفته»

دانشگاه کنتاکی با راه‌اندازی سامانه‌ای که پیش از پیاده‏سازی مصاحبه‌ها می‌توان به صورت آنلاین آن‌ها را گوش کرد، برای حفظ تاریخ شفاهی گام‌هایی برداشته است.
داگ بوید (Doug Boyd)، مدیر مرکز تاریخ شفاهی لویی بی.نان (Louie B. Nunn) در مجموعه‌های ویژة بریتانیا، گفت: «در آمریکا فقط یک سامانة هماهنگ‌کنندة فراداده‌های(1) تاریخ شفاهی وجود دارد که در سال ۲۰۰۸ به بهره برداری رسید.»

او گفت: «این سامانه انقلابی نهفته است.»

بوید گفت در سال ۲۰۱۱، مؤسسة خدمات موزه و کتابخانه از محلِ تخصیص بودجة رهبری ملی، مبلغ ۱۹۵۸۴۳دلار برای توسعة سامانة هماهنگ‌کننده به مرکز بی.نان اهدا کرد.

بوید گفت، مرکز بی.نان که بخشی از کتابخانه‌های دانشگاه کنتاکی است، به مدت چهارسال تاریخ‌های شفاهی را گردآوری کرده است و در حال حاضر حدود۹۰۰۰ مصاحبه در اختیار دارد؛ و افزود، یکی از اهداف این مرکز این است که مصاحبه‌ها را بیشتر در دسترس عموم مردم قرار دهد. پیش از راه‌اندازی این سامانه، امکان گوش‌دادن به مصاحبه‌ها فقط از طریق مراجعه به مرکز فراهم بود.

بوید گفت: «با راه اندازی این سامانه، دیگر مصاحبه‌ها همچون ۲۵سال گذشته فقط در قفسه‌ها نیستند.»

این سامانه این امکان را فراهم می‌کند که شنونده با انتخاب واژه‌های کلیدیِ ارائه‌شده برای هر مصاحبه، به بخش مدنظر خود دسترسی پیدا کند. چکیده‌ای کتبی یا رونوشتی از مصاحبه‌ها در زیر فایل‌های صوتی، و به صورت زیرنویس در فایل‌های تصویری ارائه شده ‌است.

مرکز بی.نان در حال آماده‌سازیِ این سامانه برای توزیع منبعِ باز رایگان هستند، به این معنا که سامانه در دسترس بایگان‌های دیگر قرار می‌گیرد تا بتوانند مصاحبه‌های خود را به صورت آنلاین ارائه کنند. بوید امیدوار است که این امکان طی یک سال یا بیشتر فراهم آید.

کلیف کوهن(Cliff Kuhn)، مدیر اجرایی انجمن تاریخ شفاهی، گفت که بوید به سبب فعالیت‌هایش در زمینة تاریخ شفاهی در سراسر آمریکا معروف است، و طرح مرکز بی.نان نیز در سطح آمریکا به‌خوبی شناخته شده است.

کوهن گفت: «این طرح بسیار پیشگام است.»

کوهن همچنین گفت که در کنتاکی به تاریخ شفاهی بسیار احترام می‌گذارند و در دانشگاه کنتاکی پیشینه‏ای دیرینه دارد.

او گفت این سامانه «این پیام را منتشر می‌کند که مصاحبه‌هایی ارزشمند و پُرمغز وجود دارند که در دسترس هستند.»

در میان مجموعه‌های مرکز بی.نان، مجموعه‌ای دربارة لغو تبعیض نژادی در مسابقات دوره‌ای اصلی بیس‌بال وجود دارد که شامل حدود ۷۰ مصاحبه می‌شود.

۳۰ تَن از دانشجویان بوید، طی دوره‌ای دو هفته‌ای ۶۰ مصاحبه را برچسب‌ زدند و پیاده‏سازی کردند و افراد دیگری که در مرکز فعالیت دارند، مابقی را به پایان رساندند.

او گفت: «به دانشجویانم افتخار می‌کنم، اما به‌طرزی باورنکردنی به راه‌اندازی سامانه نیز افتخار می‌کنم.»
بوید امیدوار است که این مجموعه تا پایان ژوئیه 2013 در سایت قرار بگیرد.

 خانم شِلی واکر(Sheli Walker)، یکی از دانشجویان پیشین بوید که در مجموعة بیس‌بال کمک کرده است، این سامانه را دوست دارد، زیرا بسیار ساده است و یادگیری آن زمان زیادی نمی‌برد.

واکر گفت: «این سامانه نیاز به هیچ‌گونه آموزش تخصصی ندارد.»

این مرکز مصاحبه‌هایی دارد که شامل قوانین کنتاکی و کهنه‌سربازان و نیز موضوع‌های محلی و ایالتی و منطقه‌ای می‌شود.

طرح‌های تاریخ‌ شفاهیِ «از جنگ به کنتاکی» و «کشاورزان سیاهپوست» و «جنگ جهانی دومِ» مرکز بی.نان شامل مصاحبه‌هایی دربارة دانشجویان دانشکدة محلی می‌شود که جزو کهنه‌سربازان بودند.

پروژة کهنه‌سربازان دانشجو در حال اجراست، اما بعضی از مصاحبه‌های ویدئویی در سایت در دسترس قرار دارند. یکی دیگر از طرح‌های در حال اجرا، مصاحبه دربارة تاریخ سیاهپوستان لِکسینگتن Lexington است.
بوید گفت: «واقعاً می‌توان اشکال مختلف را برحسب موضوعاتی که در بایگانی ما وجود دارند، تجربه کرد.»

با ایان جِنینگز اَبنی (Ian Jennings Abney)، دانشجوی دانشگاه کنتاکی، برای مجموعة کهنه‌سربازان مصاحبه کردند. او در نیروی تفنگداران دریایی خدمت کرده و کهنه‌سربازی بازگشته از جنگ عراق است.
مصاحبة اَبنی، جنگ در عراق را برای هرکسی ملموس می‌سازد، به‌ویژه در جایی‌که دربارة بازی با عروسک اسباب‌بازیِ «GI Joe»(2) دوران کودکی خود صحبت می‌کند و می‌گوید مادرش به او می‌گفته آن سرباز وظیفه، سرباز نیروی تفنگداران دریایی است.

اَبنی در این مصاحبه می‌گوید: «و من هرگز دربارة خدمت در نیروی تفنگداران دریایی یا هر چیز دیگری فکر نمی‌کردم، اما احتمالاً برای اولین‌بار است که وقتی به گذشته فکر می‌کنم، می‌بینم واقعاً آن زمان برای رفتن به ارتش برانگیخته شده بودم. و تا آن‌جا که به خاطر دارم، از آن زمان به بعد هرگز نخواسته‌ام کار دیگری انجام بدهم.»

آنچه بوید دربارة تاریخ شفاهی و حفظ آن دوست دارد این است که همه داستانی برای گفتن دارند.
او گفت: «ایدة ضبط... آن داستان‌ها را دوست دارم.»

بوید گفت ثبت و بایگانی مصاحبه‌ها مهم است، زیرا در سراسر جهان مردم به آن‌ها دسترسی دارند.

خانم دِیْردر اِسکَگز(Deirdre Scaggs)، معاون بخش مجموعه‌های ویژه گفت که این طرح برای بخش او مهم بوده است، زیرا بخشی از رسالتِ سراسری حفظ حافظة فرهنگی و تاریخی شهروندان است.

وی گفت: «بدون حفظ صداها و داستان‌ها... مردم نمی‌توانند از گذشته‌ها درس بگیرند.»


پانویس:
1- Metadata: فراداده یا داده‌نما یا متاداده‏ به آن دسته از داده‌هایی می‌گویند که جزئیات دادة دیگری را تشریح می‌کند. به عبارت دیگر، فراداده‌ها، داده‌هایی هستند دربارة داده‌های دیگر. برخی این واژه را اَبَرداده یا فوق‌داده هم ترجمه کرده‌اند. م
2- سرباز وظیفه جو (غیررسمی ـ امریکایی). م
تِیْلور هریسِن (Taylor Harrison)
رایانامه: tharrison@herald-leader.com

ترجمه: زهرا حسینیان

منبع: .kentucky


http://www.ohwm.ir/show.php?id=1865
تمام حقوق اين نشريه متعلق به سايت تاريخ شفاهي ايران [oral-history.ir] است.