رسالت آرشیو تاریخ شفاهی ساماندهی اطلاعات جمع‏آوری شده در چهار چوب آیین نامه مصوب در راستای اطلاع رسانی، خدمات دهی و انتقال آن به نسل‏های آینده است. مصاحبه با مطّلعین معمّرین و مردان وزنان مؤثر در تاریخ آستان قدس، مشهد و خراسان، در حوزه‏های علم و ادب، سیاست، اجتماع، هنر، ورزش، فرهنگ و مذهب، از وظایف این بخش است که پس از پیاده‏سازی، حروفچینی و نمایه‏سازی در اختیار محققان قرار گیرد.

محمد نظرزاده کارشناس مسئول بخش تاریخ شفاهی سازمان کتابخانه‏ها موزه‏ها و مدیریت اسناد آستان قدس رضوی اهداف و برنامه‏ها و عملکرد این بخش را در سال91-1390چنین تشریح‏ می‏کنند:

«تا سال 1390 اولویت كاری بخش تاریخ شفاهی به دو موضوع آستان قدس رضوی و شهر مشهد محدود می‌شد. از نیمه دوم سال 90 با گسترش فعالیت‌های آرشیو تاریخ شفاهی، موضوعات تاریخ شفاهی روستاها و شهرك‌های اقماری مشهد و شهرستان‌های خراسان نیز در دستور كار قرار گرفت. اما به طور جدی از ابتدای سال 91 با جذب نیرو‌های متخصص، برای طرح تاریخ شفاهی شهرستان‌های مختلف استان خراسان مطالعه و اقدام شد.»

وی موضوعاتی همچون؛ طرح تاریخ شفاهی آستان قدس رضوی، تاریخ شفاهی اصناف در انقلاب اسلامی، وكلای مشهد، صنایع غذایی خراسان، ارتباطات خراسان، روستاها و شهرك‌های اقماری مشهد، مشاغل قدیمی، موسسات خیریه مشهد، پیشكسوتان عكاسی مشهد، معاودین و مهاجرین عراقی، تئاتر و سینما در مشهد، انقلاب اسلامی در مشهد و مهاجران افغانی را از طرح‏های بخش تاریخ شفاهی در سال 1391 دانستند که در مجموع دربرگیرنده 618 ساعت مصاحبه درموضوعات فوق در سال 1391 است.

آقای نظرزاده با اشاره به گسترش فعالیت‏های بخش تاریخ شفاهی در سایر شهر‏های استان خرسان به تعداد مصاحبه‏های انجام گرفته در این حوزه اشاره نمود:

«در طی یك سال و نیم از اواسط 1390 تا پایان سال 1391 كه طرح تاریخ شفاهی شهرستان‌های خراسان شروع شده است، در مجموع 770 ساعت مصاحبه انجام شده است. در حال حاضر در 11 شهر استان خراسان: قوچان، فریمان، کدکن، کلات نادر، گناباد، کاشمرو بردسکن، خواف و تربت حیدریه، مصاحبه انجام‏ می‏شود.»

کارشناس مسئول بخش تاریخ شفاهی میزان مصاحبه‏های انجام شده در شهرهای قوچان را102ساعت، فریمان166ساعت، تربت حیدریه 181ساعت، قائن32ساعت و کاشمر و بردسکن را 150ساعت ذکر نمودند. در سایر شهرها هم متوسط 30ساعت مصاحبه انجام شده است. وی با مهم توصیف کردن تاریخ شفاهی شهرهای استان خراسان افزود علاوه بر مصاحبه با رجال و شخصیت‏های سیاسی- فرهنگی، اسناد قابل توجهی نیز ازاین شهر‏ها جمع‏آوری و آرشیو شده است.

غلامرضا آذری خاکستر