شماره 104    |    18 بهمن 1391



جمهوری چک: زندانیان سیاسی

فصلنامه تاریخ شفاهی انجمن تاریخ شفاهی انگلستان در شماره بهار 2012 خود از طرحی پژوهشی با عنوان «زندانیان سیاسی» یاد می‏کند که در پراگ، پایتخت جمهوری چک باهدف گردآوری خاطرات زندانیان سیاسی دوران استالین انجام گرفته است.
این نشریه به نقل از میشال لوچ Michal Louč  و تومیاس بوشکا Tomáš Bouška از دست‏اندرکاران این طرح میان رشته‏ای و بی‏بهره از یارانه می‏نویسد: «هدف از این طرح گردآوری، تحلیل و انتشار سرگذشت آن دسته از زندانیان سیاسی است که از زندان‏های استالین و اردوگاه‏های کار چکسلواکی پیشین و دیگر کشورهای اروپایی جان به در برده‏اند. بیشتر روایت‏گران در سال‏های دهه 1950 و 1960 در زندان به سر برده‏اند و هنوز هم این زخم کهنه آن‏ها را آزار می‏دهد و ناگفته پیداست که این تجربه تلخ بر زندگی افراد خانواده آن‏ها نیز تاثیر گذاشته است. به نظر ما شنیدن داستان زندگی این آدم‏ها نگاه ما را نسبت به حکومت استبدادی سوسیالیستی چکسلواکی غنی‏تر می‏کند و چشم‏اندازهای تازه ای در برابر ما می‏گشاید.
«گروهی که به صورت داوطلبانه به این پروژه پیوسته‏اند دانشجو (بیشتر در سطح دکترا) و از دانشگاه‏ها و رشته‏های علمی مختلف هستند که از جمله می‏توان به دانشجویان رشته‏های تاریخ، روانشناسی و مردم‏شناسی اجتماعی اشاره کرد.

«دست‏اندرکاران این طرح با برگزاری همایش‏های تاریخی، کارگاه‏های آموزشی جوانان و تدوین گلچینی از خاطرات زندانیان سیاسی چکسلواکی در صدد برآمده‏اند تا صدای آن‏ها را به گوش جهانیان برسانند.

کارلا چاراتوا در هنگام مصاحبه. عکس از توماش بوشکا

«وبگاهی هم به نشانی  www.politicalprisoners.eu راه‏اندازی شده و از طریق آن می‏توان به نسخه متنی مجاز گفتگوها و امکانات چندرسانه‏ای دسترسی داشت. همچنین علاقه‏مندان می‏توانند در مرکز تاریخ شفاهی پراگ از آرشیو غیراینترنتی این طرح استفاده کنند. تاکنون 35 سرگذشت گردآوری شده است و به تازگی نیز ده مورد از این داستان‏ها به زبان انگلیسی ترجمه شده تا روی وبگاه قرار داده شود. پوشش فیلم مستند کارلا چاراتوا. عکس از آنژکا کافکوا Anežka Kafková

«یکی دیگر از طرح‏های در دست اجرا تدوین مستند «ک.چ. سرگذشت یک زندانی سیاسی زن» است. این اثر سرگذشت مستند زن جوانی است که مورد تجاوز قرار می‏گیرد، آبستن می‏شود و مجبور می‏شود فرزند نگهبان زندان خود را به دنیا آورد. این ماجرا در سال 1948 در یکی از زندان‏های چکسلواکی اتفاق می‏افتد. این زن زندانی سیاسی سابق بیش از 50 سال بعد دخترش را ملاقات می‏کند و هر دو در این فیلم مستند ظاهر شده‏اند. این فیلم در حقیقت به زندگی سیاسی کارلا چارواتووا Karla Charvatova می‏پردازد. او زنی قوی و آرام است که توانسته بر اندوه بزرگ زندگی‏اش غلبه یابد و در شرایطی بسیار سخت و عاری از عدالت برای زندگی بجنگد. شب 17 نوامبر سال 2011  سینمایی در پراگ این فیلم را افتتاح کرد. نزدیک به 250 نفر برای مراسم افتتاحیه آمده بودند. خانم چارواتووا نیز به همراه تامیاس بوشکا، کارگردان، و تاریخ‏نگار تامیاس هرایت Tomáš Herajt نیز در این مراسم حضور داشتند تا به سئوالات پاسخ دهند.
در حال حاضر دست‏اندکاران پروژه سرگرم تهیه نسخه ای از این فیلم مستند با زیرنویس انگلیسی هستند.

برای کسب اطلاعات بیشتر به نشانی اینترنتی www.politicalprisonrs.eu مراجعه کنید و یا با میشل لوچ به نشانی michal.louc@politicalprisoners.eu  تماس بگیرید.

ترجمه: رضا بهار

منبع: نشریه تاریخ شفاهی انجمن تاریخ شفاهی انگلستان، بهار 2012، صفحه 28.


http://www.ohwm.ir/show.php?id=1645
تمام حقوق اين نشريه متعلق به سايت تاريخ شفاهي ايران [oral-history.ir] است.