|
روز ننوشت‌هايي كه به ابديت مي‌پيوندد
 |
«جنگ كي شروع شد؟»
خبرگزاري ايمنا: نویسنده و پژوهشگر تاریخ انقلاب و دفاع مقدس، عامل زمان را مولفه‌ای موثر در پیشبرد و تخریب خاطرات دانست و گفت: بزرگ‌ترین خطری که خاطره را تهدید می‌کند، ننوشتن خاطرات روزانه و تقلیل و از بین رفتن ذهن راوی است.
به گزارش ايمنا، محسن کاظمی با حضور در جلسه تجليل از پيشگامان انقلاب گفت: از وظایف مورخ در بستر تاریخ شفاهی این است که دیوار ضخیم سکوت راویان را شکسته و با ظرافت آنها را به گذشته برگرداند و محتوای ذهنی‌شان را استخراج کند.
کاظمی خاطرات موجود در ذهن افراد را گنجینه‌هايی ملي دانست و گفت: انقلاب اسلامي پس از فراز و فرود بسيار و حوادث تلخ و شيرين در ۲۲ بهمن سال ۵۷ با كوشش آحاد مردم پس از دو – سه دهه با هزينه‌هاي زيادي به نتيجه رسيد.
وي با بيان اين كه ما امروز در فضاي اين انقلاب نفس مي‌كشيم اظهار داشت: شايد براي كساني كه در اين فضا هستند بسياري از سوالات باقي‌مانده باشد و هنوز ندانند كه اين انقلاب از كجا آمد و چرا شكل گرفت و هدف و آرمانش چه بود و به كدام مقصد رهسپار هست.
اين نويسنده و پژوهشگر تاريخ انقلاب و دفاع مقدس افزود: حضور من به جريان خاطره نگاري انقلاب با همين سوالات همراه بود. به دنبال اين بودم ؛ فضايي كه من در آن نفس مي‌كشم و رشد مي‌كنم واقعا چه ماهيتي داشته و براي چه شكل گرفته است. در جست و جوهاي بسيار من نتوانستم جواب بسياري از سوالاتم را در كتاب‌ها پيدا كنم بنابراين به سمت پديدارآورندگان انقلاب و كساني كه انقلاب را رقم زدند هدايت شدم.
كاظمي افزود: روزهاي زيادي به پاي صحبت‌هاي افراد مختلف نشستم و چيزهايي صيد و سعي كردم در كتاب‌هايي كه منتشر كردم به سمع و نظر ديگران و آيندگان برسانم.
وي خاطرنشان كرد: خاطرات پيشگامان انقلاب، گنجينه‌هايي است كه در سينه‌هاي آنان نهفته است که جامعه برای آنها بها پرداخته و باید به درستی استخراج و به نسل بعد منتقل شوند.
پژوهشگر تاريخ انقلاب خطاب به پيشگامان تصريح كرد: شما يك رسالت حسيني داشتيد كه آن را با مبارزات خود به خوبي انجام داديد اما اين تمام كاري نبود كه شما انجام داديد و هنوز كار شما ناتمام مانده است و براي اتمام آن بايد به رسالت زينبي خود عمل كنيد.
كاظمي با اشاره به آسیب‌های وارده بر خاطرات و تاریخ شفاهی، خاطرنشان کرد: برخی آسیب‌ها، موجودیت خاطره را در معرض خطر قرار می‌دهند. برای مثال؛ گزینش و چینش برخی اسناد مبارزان قبل از انقلاب، اصل و صحت خاطرات را به خطر می‌اندازند.
نویسنده و تدوین‌گر کتاب «خاطرات احمد احمد»، عامل زمان را مولفه‌ای موثر در پیشبرد و تخریب خاطرات دانست و یادآور شد: در بحث تاریخ شفاهی، از "زمان" به عنوان تقلیل‌گر حافظه و ذهن تعبیر می‌کنیم. در واقع بزرگ‌ترین خطری که خاطره را تهدید می‌کند، تقلیل و از بین رفتن ذهن راوی است.
وي افزود: در گذر زمان و عمر، ذهن پير و خاطرات فرسوده مي‌شود بنابراين لازم است تا زماني كه ذهن پويا و امكان ثبت و ضبط خاطرات وجود دارد، حداقل آنها را ضبط كنيد.
نويسنده دفاع مقدس، با بيان خاطره‌اي كه گذر زمان چه بلايي بر سر ذهن مي‌آورد گفت: سال ۱۳۸۶ موظف شدم خاطرات آيت‌الله جمي امام جمعه آبادان را ثبت و ضبط و منتشر كنم. خيلي مطالعه كردم و بعد از مطالعات زياد حدود ۳۰۰ سوال در خصوص مقاومت ايشان در آبادان طرح كردم تا خدمت ايشان برسم.
آيت‌الله جمي يك نوع نماد ديگري از حضرت امام خميني (ره) در خطه خوزستان بود. چنين انساني با آن خاطرات سنگين در ايام جنگ و انقلاب با پاره‌اي ازسوالات خدمت‌شان رفتم. فرزندشان اصرار مي‌كرد من مزاحم ايشان نشوم چرا كه ذهنشان ياري نمي‌كند و امكان ندارد كه به شما پاسخ دهد. من هم ايمان داشتم كه با استفاده از تكنيك و تخصص خود مي‌توانم او را به بيان خاطرات دعوت كنم. رفتم خدمت ايشان، گفتند بايد با صداي بلند با بلند صحبت كنيد.
اولين سوال را كه در گوش ايشان فرياد زدم برگشتند به من نگاهي كردند گفتند: «جنگ كي شروع شد؟» آنجا بود با جوابي كه دادند من فروريختم سردي خاصي مرا گرفت كه مردي كه در سال‌هاي سال مبارزه و جنگ حاضر بوده و چنين در برابر دشمن ايستادگي كرده است حالا مي‌پرسد جنگ كي شروع شد!
درواقع من به شكلي پاسخ تمام سوالات را گرفتم و نگرفتم. گرفتم به خاطر اينكه جمي را آن طور يافتم كه آسيب ديده و اين سختي‌ها او را به چه وضعي رسانده و نگرفتم كه بسياري از مطالب در سينه او به ابديت پيوست.
كاظمي با طرح اين سوال كه " آيا اين خطر يك يك ما را تهديد نمي‌كند" خود پاسخ داد: غربي‌ها چيزهاي خوبي هم دارند و آن روزنوشت‌ها و ياداشت‌هاي روزانه‌اي است كه آنها مي‌نويسند اما آيا ما در پايان يك روز و يا شروع روز ديگر حوادثي كه بر ما گذشته است را به صورت فهرست يادداشت مي‌كنيم يا خير.
وي با بيان اين كه استان اصفهان در خيلي از زمينه‌ها پيشتاز بوده است تصريح كرد: متاسفانه با اين وجود در زمينه انقلاب و ثبت جنگ، ثبت تاريخ و خاطراتش اهمال كرده است و كتاب‌هاي قابل اعتنايي تا امروز منتشر نشده است.
نويسنده دفاع مقدس، ابراز اميدواري كرد: من مي خواهم اصفهان با توجه به اين استعداد ذاتي و پتانسيلي كه دارد دست به كار بشود و در خصوص ثبت تاريخ انقلاب هم پيشگام بشود.
نویسنده و تدوین‌گر کتاب «خاطرات احمد احمد»، در خصوص نگارش اين كتاب اظهار داشت: خاطرات اين كتاب يك ويژگي خاص داشت و شايد اولين كتابي بود كه در يك فضاي غربت خاطرات انقلاب متولد شد. «احمد احمد» مربوط به خاطرات احمد احمد از فعالان و مبارزان دوره پهلوی است که ثبت و تدوین شده است. وی در طول مبارازت خود با گروه‌های مختلف مبارز سیاسی همکاری فعال داشته است.
كاظمي با اشاره به عدم ثبت تاريخ انقلاب گفت: بعد از پيروزي انقلاب به دليل مشغله‌هاي زيادي كه در خصوص جنگ پيدا كرديم و تمام توان‌مان مصروف جنگ شد، فرصت ثبت تاريخ انقلاب را پيدا نكرديم اما از اين غفلت ما دنياي غرب و جريان مقابل انقلاب خوب فعاليت كردند و مراكز تحقيقاتي بسياري را تشكيل دادند و شروع به تاريخ نگاري كردند.
وي مراكزي چون؛ مركز تاريخ شفاهي هاروارد، مركز تاريخ شفاهي كلمبيا، آمستردام توسط حميد احمدي كه براي چپي‌ها شكل گرفت را از جمله اين مراكز عنوان كرد.
نويسنده دفاع مقدس ادامه داد: خاطرات احمد احمد وقتي چاپ شد موجي را بين مبارزين انقلاب راه انداخت، مبني كرد كه ما مي‌توانيم كارهاي بزرگ و سنگيني را داشته باشيم و براي كساني كه كمر همت براي شكست انقلاب و نظام بسته‌اند عرض اندام بكنيم.
كاظمي گقت: احمد احمد يك فضاي گفتماني بود كه بين مصاحبه كننده و مصاحبه شونده به وجود آمد و در واقع نوعي تاريخ شفاهي است بحث تاريخ شفاهي به يمن وجود انقلاب و جنگ، حرف اساسي براي زدن داريم و جزء كشورهاي بنام در جهان هستيم. لذا مي‌بينيم اين كتاب توانست صاحبان خاطره را به گنجينه اين كشور اضافه كند.
منبع: ایمنا
| 