آثاري كه با «نگاهي ديگر» گرد آمدند

كتاب «نگاهي ديگر» اثري است كه به كوشش آذر خزايي سرچشمه و ليلا جليني در زمينه ظرفيت‌هاي نمايشي خاطرات مكتوب دفاع مقدس منتشر شده است. اين نوشتار 26 خاطره مكتوب حوزه دفاع مقدس را مورد تحليل قرار داده است.
به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، فرهاد مهندس‌پور در بخشي از مقدمه اين كتاب نوشته است: فراهم آوردن مواد نمايشي براي توليد نمايشنامه از خاطرات جنگ هشت‌ساله عراق عليه ايران، گامي هر چند آغازين و كوتاه، براي برآمدن از تاريخ به ادبيات و دست‌مايه‌اي است براي ديگراني كه مي‌توانند با آموختن از آن و نيز نقد آن، گام بعدي را بردارند.

«نگاهي ديگر» آثاري مانند «نامه‌هاي فهيمه» نوشته فهيمه بابائيان‌پور، «خاطرات يك سرباز» اثر كمال شكوفه و «حرمان هور» به قلم شهيد احمدرضا احدي را مورد تحقيق قرار داده است.

همچنين محققان در بخش ضمائم «فهرست اوليه كتاب‌هاي منتخب براي طرح ظرفيت‌هاي نمايشي خاطرات دفاع مقدس»، «فهرست نهايي كتاب‌هاي منتخب براي طرح ظرفيت‌هاي نمايشي خاطرات دفاع مقدس» و «نمونه ظرفيت‌هاي نمايشي خاطرات مكتوب دفاع مقدس» را در قالب جدول‌ آورده‌اند.

در ابتداي بررسی هر اثر در كتاب «نگاهي ديگر» تصويري از طرح جلد آن نيز به صورت سياه ‌و سفيد چاپ شده است.

آذر خزايي سرچشمه يكي از محققان اين نوشتار درباره نحوه شكل‌گيري اين طرح پژوهشي به ايبنا گفت: هنگامي كه برای شرکت در جشنواره تئاتر دفاع مقدس سال 1378 در پي نمایشنامه مناسب بوديم، متوجه شديم كه تعداد اين آثار اندک است و آثار موجود هم از واقعيت دفاع مقدس دورند.

وي ادامه داد: از آن زمان تصميم گرفتيم کتاب‌های خاطره و داستان دفاع مقدس را گردآوري و در قالب كتاب‌شناسي مستقلي ارايه كنيم. در حين خلاصه‌نويسي به قابليت نمايشي اين آثار پي برديم و اين ايده را با عنوان «ظرفیت‌های نمایشی آثار و اسناد دفاع مقدس» در سال 1379 به بنیاد حفظ آثار و نشر ارش‌هاي دفاع مقدس ارايه كرديم و طرح ما مورد پذيرش اين بنياد قرار گرفت.

خزايي سرچشمه درباره مراحل تدوین كتاب «نگاهي ديگر» توضيح داد: به همراه گروهي كه پرويز شیشه‌گران‌، ليلا جلینی و علي دادرس آن را تشكيل مي‌دادند، به مطالعه پرداختيم و ضمن اين مطالعه دريافتيم كه اين طرح به دليل وسيع بودن قابليت اجرايي ندارد. ضمن اين‌كه كار پژوهشي با اين وسعت پشتيبان مالي قدرتمندي را می‌طلبد.

وي افزود: سال 1389 تصميم گرفتيم به «ظرفیت‌های نمایشی خاطرات مکتوب دفاع مقدس» بسنده کنیم و در آن تنها اجرای صحنه‌ای و نه سینما و تلویزیوني را مورد توجه قرار دهيم و به اين ترتيب با كوچك‌تر شدن كار به جمع‌بندي مناسب‌تري برسيم.

اين پژوهشگر حوزه دفاع مقدس درباره شيوه استخراج منابع اين كتاب گفت: با مشاوره جمشید خانیان و فرهاد مهندس‌پور به شيوه استخراج این ظرفيت‌ها از دل خاطرات دست يافتيم. همچنین در انتخاب اين آثار از حوزه خاطرات، از عليرضا كمري مشاوره گرفتيم و جلساتی با سعيد اسماعیلی، ايرج افشاری و گلعلی بابایی برگزار كرديم. در نهایت از 100 عنوان کتاب خاطره، 26 عنوان را برگزيديم.

کتاب «نگاهي ديگر» را انتشارات بنياد حفظ آثار و نشر ارزش‌هاي دفاع مقدس در قطع رقعي و 336 صفحه، با شمارگان 1000 نسخه به بهاي 80‌ هزار ريال به تازگي روانه بازار نشر كرده است.

اين كتاب با حضور برخي از دست‌اندركاران تاليف آن در نشست رونمايي از پنج اثر حوزه نمايش دفاع مقدس، عصر یکشنبه دوم مهر 91 در سالن کنفرانس مجموعه تئاتر شهر تهران رونمايي شد.

منبع: خبرگزاري كتاب ايران