شماره 81    |    11 مرداد 1391



هر رزمنده بخشی از تاریخ شفاهی جنگ است

بعد از جنگ تحمیلی به زادگاهش روستای سلطان آباد، گرگان بازگشت و در زمین‏های زراعی مشغول به کشاورزی شد تا اینکه سرو کارش به رایانه‏ و استفاده از اینترنت افتاد و با یک وبلاگ با عنوان «آخرین دوران رنج» برگرفته از تفکرات شهید آوینی شروع کرد. ‏در دوران جنگ به دلیل جراحت از ناحیه دست جانباز شد. و نمی توانست قلم در دست بگیرد و از روز گار پرهیاهوی جنگ هر آنچه را که دیده و شنیده و لمس کرده را روی کاغذ بیاورد، به همین دلیل در استفاده از رایانه‏ مصمم‏تر شد. چرا که می‏خواست به هر نحوی که شده از روز‏های جنگ بنویسد. 14 سال از بهترین روز‏های زندگی‏اش را با بچه‏های پاک و بی‏ریا و مخلص جنگ گذرانده بود. از اولین کسانی بود که از روستای سلطان‏آباد عازم جبهه شد. اهل مطالعه بود، قبل از شروع جنگ مدتی در حوزه علمیه درس طلبگی گذراند. در ذهن‏اش مدام با خود کلنجار می‏رفت که باید خاطرات ‏روز‏های جبهه را ثبت کند، به همین دلیل ‏با تلاش و پشتکاری که داشت، توانست تایپ کردن را یاد بگیرد.
نخستین بار یکی از خاطرات خود را از روز‏های جنگ به طور مختصر تایپ کرد، آن را در وبلاگ «آخرین دوران رنج» گذاشت. مدتی بعد پاسخی از سوی «رضا مصطفوی»، سردبیر ماهنامه امتداد دریافت کرد. مصطفوی از خاطرات «غلامعلی نسائی»، رزمنده جانباز روز‏های جنگ خوشش آمده بود. مصطفوی از او خواست تا بخشی از خاطرات اش را برای نشریه امتداد ارسال کند.
 غلامرضا ‏نیز بخشی از خاطرات خود را حدود 10 سال ‏پیش برای نخستین بار در نشریه امتداد با عنوان «فرمانده گردان، پلاک شکست» منتشر کرد. از همان زمان به عنوان یکی از نویسندگان و فعالان حوزه دفاع مقدس فعالیت می‏کند و تا کنون خاطرات و دست نوشته‏های بسیاری از این نویسنده در سایت‏ها، خبرگزاری‏ها و روزنامه‏ها و نشریات ‏سراسر کشور منتشر شده است. در این میان از فعالیت در فضای مجازی غافل نشده است، وی توانسته سایتی با عنوان «دیار رنج» با موضوع خاطرات فرماندهان و رزمندگان دوران دفاع مقدس استان گلستان را راه اندازی کرده است، به طوری که روزانه بیش از 5 هزار مخاطب دارد.
غلامعلی نسائی در عرصه تولید آثار مکتوب با محوریت دفاع مقدس نیز پرتلاش بوده، کتاب «زود پرستو شو بیا» عنوان چهارده خاطره از کسانی است، که در حسرت وصال یار لحظه می‌شمارند، به قلم این نویسنده توسط نشر عماد فردا منتشر شده و تاکنون سه نوبت چاپ را پشت سر گذاشته است. این اثر مدتی پس از انتشار در نخستین دوره انتخاب کتاب بر‌تر سال استان گلستان بر اساس نظر هیات داوران؛ در بخش تاریخ شفاهی (خاطره نویسی دفاع مقدس) رتبه اول را کسب کرد. همچنین کتاب «فانوس کمین» شامل خاطرات افراد نخبه و دانشجوی لشکر 25 کربلا، گردان یارسول‏الله(ص) از این نویسنده توسط نشر عماد فردا منتشر شده است. این دو اثر از پرفروش ترین کتاب‏های دفاع مقدس در بیست و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران معرفی شدند.
غلامعلی نسائی، به عنوان یکی از خاطره‏نویسان فعال در حوزه کتاب و رسانه‏های جمعی معتقد است: «رزمندهای جنگ تحمیلی بی‏سر و صدا از دنیا می‏روند و بخش اعظمی از تاریخ جنگ را نیز با خود می‏برند، نهاد‏های فعال ‏باید بیش از پیش برای شناسایی و جمع‏آوری خاطرات و اطلاعات این افراد تلاش کنند. لشکر 25 کربلا، خط‏شکن ویژه دوران جنگ از استان گلستان بود، ‏رزمندگان و فرماندهان این لشکر خاطرات بسیاری از آن دوران داشتند که توانستم بخشی از این خاطرات را جمع‏آوری و آن‏ها را در قالب کتاب یا روی سایت «دیار رنج» روایت کنم.»
وی ادامه داد: «نویسندگان جوانی که دست به قلم شده‏‏اند و درباره روز‏های جنگ می‏نویسند، آنچه را که ما از نزدیک با روح و جان خود درک کردیم را هرگز درک نکردند. بنابراین راویان جنگ نباید فرصت‏ها را از دست بدهند و تمام تلاش‏ خود را برای ثبت و ضبط هر آنچه را که در آن روز‏ها دیدند، انجام دهند. کتاب‏هایی که درباره خاطرات روز‏های جنگ نوشتم، اغلب آنها برگرفته از خاطرات عینی خودم بود.»
نسائی با تاکید بر اهمیت مصاحبه در جمع‏آوری خاطرات جنگ تصریح کرد: «مصاحبه‏گر جنگ خود نیز باید رزمنده باشد، یعنی درک جامع و کاملی از روز‏های جنگ داشته باشد و این یعنی اشراف مصاحبه‏گر بر موضوع در حین جریان مصاحبه. نیازی نیست از تاکتیک‏های نظامی و نحوه رزم ‏بگوییم بلکه باید از تاریخی بگوییم که روحیه رشادت ‏و مقاومت افراد آن سرمشق و الگویی برای آیندگان شود. تاریخ هر سرزمین آینده آن مملکت را می‏سازد، آینده کشورمان نیز با گفتن حقایق و واقعیت‏های جنگ تحمیلی ساخته می‏شود. تاریخ شفاهی دفاع مقدس نباید در انحصار سازمان‏ها و نهاد‏ها دولتی درآید. بلکه هر کدام از رزمندگان جنگ به خودی خود می‏توانند تاریخ شفاهی جنگ که بخشی از تاریخ کشور است را در دست بگیرند.»
وی از راه‏اندازی انجمن نویسندگان ارزشی استان گلستان خبر داد و افزود: «به منظور جمع‏آوری خاطرات روز‏های جنگ و تالیف و تدوین کتاب در این زمینه، «انجمن نویسندگان ارزشی استان گلستان» را راه‏اندازی کردم تا از هنرمندان و نویسندگان ارزشی در این زمینه ‏برای ثبت خاطرات شفاهی راویان جنگ استفاده کنیم. همچنین دوره‏های آموزشی با حضور محمدرضا سرشار، ‏یکی از اساتید حوزه خاطره‏نویسی ‏و تاریخ شفاهی برگزار خواهیم کرد. این انجمن بدون وابستگی به ارگان و یا نهاد دولتی و با همراهی میثم نیلی، مدیر مسئول سایت خبری رجانیوز ‏و قائم مقام مدیر عامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی در استان گلستان راه‏اندازی می‏شود.»
غلامعلی نسائی در حال حاضر کتابی با محوریت خاطرات طنز از روز‏های جنگ را در دست تالیف و تدوین دارد که با خاطره‏ای از شهید محمد ابراهیم همت آغاز شده و با خاطره‏ای از حاج محمدصادق آهنگران به پایان می‏رسد. همچنین کتاب دیگری با عنوان «13+1» با موضوع یک جانباز و 13 شهید (ماجرای زندگی خودش) را در دست نگارش دارد.

خبرنگار فاطمه نوروند



http://www.ohwm.ir/show.php?id=1362
تمام حقوق اين نشريه متعلق به سايت تاريخ شفاهي ايران [oral-history.ir] است.