هر جمله‏ با خود تاریخی همراه دارد

به گزارش سایت تاریخ شفاهی ایران؛ فیلمنامه نویسان دفاع مقدس با اقتباس از کتاب «هور و همیشه»، روایتی از زندگی و خاطرات سردار شهید علی‏هاشمی، فرمانده قرار گاه نصرت در جنگ تحمیلی، زندگی این سردار شهید را به تصویر خواهند کشید. عبدالصاحب رومزی پور مؤلف کتاب، یکی از دوستان نزدیک شهید‏هاشمی در دوران قبل انقلاب و زمان جنگ بوده است و بخشی از این کتاب خاطراتی است که او از زبان خود درباره این شهید روایت می‏کند.
رومزی پور صاحب بیش از 9 کتاب خاطره و تاریخ شفاهی درباره فرماندهان و عملیات‏های جنوب کشور در دوران دفاع مقدس است. رومزی پور با 32 ماه حضور در جبهه‏های جنگ همواره یکی از دل مشغولی‏هایش جمع‏آوری و ثبت خاطرات رزمندگان دوران جنگ تحمیلی است. بسیاری از افرادی که در جبهه با او همرزم بوده‏اند، یا از دنیا رفته‏اند و یا از کار افتاده شده‏اند. رومزی پور به زعم خودش برای جمع‏آوری خاطرات برخی از این افراد شاخص و سرشناس دوران جنگ در خوزستان به موقع اقدام کرده است.
رومزی پور با بیان این نکته که متاسفانه مسئولان فرهنگی مقوله تاریخ شفاهی را در انحصار خود درآورده‏اند و به آن  به عنوان یک کار سفارشی نگاه می‏کنند، اظهار داشت: «هر رزمنده‏ای که عمرش تمام می‏شود، فرصت برداشت و جمع‏آوری حرف‏های ناگفته بسیاری را از دست می‏دهیم و با او بسیاری از خاطرات در خاک دفن می‏شوند.»
وی ادامه داد: «جنگ تحمیلی افراد سرشناس و شاخص بسیاری داشت و ما بدون آنکه آنها را بشناسیم در سکوت و بی‏غفلتی آنها را از دست می‏دهیم. اگر تاریخ شفاهی جنگ دلسوزانه جمع‏آوری می‏شد، امروز تاریخی واقعی‏تر و حقیقی‏تر از هر زمان دیگر درباره وقایع سال‏های جنگ داشتیم. خاطراتی که از زبان رزمندگان و شاهدان عینی و حقیقی وقایع آن دوران بازگو می‏شد.»
رومزی پور با تاکید بر تاریخ مصرف تاریخ شفاهی جنگ تصریح کرد: «تاریخ شفاهی و خاطرات شاهدان عینی روز‏های جنگ نیز برای خود تاریخ مصرف دارند. با گذشت 20 و اندی سال از دوران دفاع مقدس و ضریب عمری افراد در کشورمان، زمان بسیاری برای شناسایی افراد حاضر در زمان جنگ نمانده است. این هشداری جدی برای تاریخ شفاهی جنگ به شمار می‏آید. تا زمانی که افراد حاضر در دوران جنگ در قید حیات هستند، فرصت ثبت و ضبط تاریخ شفاهی جنگ را خواهیم داشت و بعد از مرگ آنها این فرصت‏ها دیگر سوخته‏اند. هر جمله‏ای که از زبان این افراد بیرون می‏آید با خود تاریخی را به همراه دارد.»
وی گفت: «تمرکز ذهنی، جزئی‏نگری، دقیق بودن، جامع و کامل بودن و ... از مهم‏ترین موضوعاتی هستند که باید در روایت خاطرات مورد توجه قرار گیرد، چرا که در آینده هرکدام از این خاطرات یک سند تاریخی به شمار می‏آیند، اما گذر زمان موجب تقلیل و پایین آمدن توانایی ذهنی راویان خاطرات جنگ می‏شود به طوری که توانایی بازسازی و یادآوری خاطرات و جزئی‏نگری را از دست می‏دهند، این آسیب جدی در مقوله تاریخ شفاهی و خاطرات دوران دفاع مقدس محسوب می‏شود.»
این نویسنده خوزستانی اشاره کرد: «در دهه 70 زمانی که می‏خواستند درباره خاطرات و زندگی فردی که در روز‏های جنگ حضور داشت، بنویسند، کمترین کار را مصاحبه با فرد راوی می‏دانستند. امروزه این بخش از کار، از جمله مهم‏ترین و اصلی‏ترین روش جمع‏آوری اطلاعات است. مصاحبه‏گر باید به قدر کافی برموضوع و محوریت آن اشراف داشته و نگاهی ریزبینانه و جزئی به مسایل داشته باشد تا هر جا که حس کرد راوی دچار انحراف یا فراموشی در خاطراتش شده، با یادآوری به موقع، جلوی از بین رفتن اطلاعات و داده‏ها را بگیرد. بنابراین مصاحبه‏گر باید با گذشته، ایده‏ها، افکار، رفتار و اخلاق و... راوی آشنایی و آگاهی داشته باشد. در حقیقت یک  روانشناس جامع‏نگر و خوب  باشد تا بتواند ارتباط موثر با راوی و مصاحبه شونده پیدا کند.»
 کتاب‏های «نخل‏های صبور»، خاطرات شفاهی و روایت عملیات‏های گردان کربلا  و «لبخند زخم»، خاطرات شفاهی طنز هنرمندان رزمنده خوزستان، توسط  عبدالصاحب رومزی پور گردآوری و تدوین شده‏اند و به تازگی توسط بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‏های دفاع مقدس خوزستان به چاپ رسیده‏اند. این نویسنده در حال حاضر مشغول ویرایش مجدد کتاب «مرا تلاوت کنید» درباره زندگی و خاطرات شهیدان محمد جرسی (نخستین شهید دولت در دوران دفاع مقدس و فرماندار هویزه) و علمی نیسی (یکی از فرماندهان سپاه جنوب در دوران دفاع مقدس) است.