28 ژوئن 1997 «مایک تایسون*Mike Tyson » و «ایواندر هالیفیلدEvander Holyfield» در لاس‏وگاس به نبرد یکدیگر رفتند تا یکی از مثال‏زدنی‏ترین مسابقه‏های ‏مشت‏زنی را در تاریخ ماندگار این ورزش بیافرینند.
هفت ماه پیش از آن هالیفیلد در یازدهمین دور مسابقه‏های حذفی تایسون را شکست داده و عنوان مدافع قهرمانی دنیا را به دست آورده بود. این دو قهرمان ‏مشت‏زنی در منش و شخصیت بسیار با یکدیگر فرق داشتند و در شیوه و توان جنگی نیز متفاوت بودند. هالیفیلد یک مبارز و یک تدبیرگر بود، حال آن که تایسون عربده‏جویی وحشتناک بود. نبردهایی که میان این دو اتفاق افتاد در نوع خود پیچیده‏ترین و خلاف عرف‏ترین ‏رویدادهای ورزشی به حساب می‏آمدند؛ لحظه‏های پر از تشویش و هنگامه‏ای ‏سراسر آشوب.
تایسون تکه‏ای ‏از گوش هالیفیلد را با دندان کند و او را به این خاطر فاقد صلاحیت تشخیص دادند. البته داستان این بود که تایسون در واقع دو بار هالیفیلد را گاز گرفت و او را تنها به خاطر گاز اول تنبیه کردند. این رویداد مشاجره‏ای ‏را به راه انداخت که دنیا چندین هفته درگیر آن بود.
حال با گذشت 15 سال، هنوز پرسش‏هایی بی‏‏پاسخ مانده است. به راستی چه چیز مایک تایسون را واداشت تا با دندان به جنگ ایواندر هالیفیلد برود؟ و شاید پرسشی که حتی مهم‏تر باشد این است که «جنگ دندان» میان این دو، ورزش ‏مشت‏زنی را چگونه تغییر داد؟

(یک نکته: با وجود تقاضای بسیار از هالیفیلد، او حاضر نشد در مصاحبه با ما شرکت کند.)

اما پیش از هرچیز، بهتر است از اولین مبارزه تایسون و هالیفیلد شروع کنیم.

نهم نوامبر 1996: نبرد اول تایسون-هالیفیلد
مایک تایسون که می‏دیدید سال 1995 موضوع آزادی‏اش از زندان در جریان است، در چهار مسابقه ‏مشت‏زنی هر چهار حریف خود را سرجمع در زمان 18:40 شکست داد. اما ایواندر هالیفیلد دو سال پیش از آن که به نبرد با تایسون برود، در برابر «مایکل موررMichael Moorer» و در آخرین مبارزه برای حفظ عنوان خود، هوش و حواسش را از دست داد و «ریدیک باو Riddick Bowe» هم او را ناک اوت کرد. به غیر از این، در پنجمین دور مسابقه‏های جنجالی خود در برابر «بابی چزBobby Czyz» پیر مبارزه کرده بود. 1-45 امتیاز تاییدکننده حرفه‏ای بودن ‏تایسون بود. هالیفیلد دو تا از چهار مبارزه پی‏در‏پی خود را از دست داده بود. او با امتیاز بالای 1-25 شروع کرد و با 2-15 مبارزه را به پایان رساند. تایسون و هالیفیلد در لاس‏وگاس برای کسب عنوان انجمن جهانی مشت‏زنی ‏WBA(World Boxing Association) به مصاف هم رفتند.

مایک تایسون: «قبل از این که با ایواندر مبارزه کنم، همین که از زندان آمدم بیرون در مسابقه کسب عنوان ‏انجمن جهانی مشت‏زنی و شورای جهانی مشت‏زنی ‏WBC(World Boxing Council) کار «بروس سلدن Bruce Seldon » را ساخته بودنم و ناک اوتش کرده بودم. هنوز یک سال نشده بود که از زندان آزاد شده بودم اما این قدر خوش اقبال بودم که توی چند تا مبارزه برنده بشوم و چند تا کمربند را دوباره به کمر ببندم.»

جیمی لنون Jimmy Lennon، اعلام کننده هر دو مبارزه: «بالاخره دور اول مبارزه اعلام شد. سال‏ها بود که حرف از مبارزه این دو تا بود. برگشتی در کار نبود، این نبرد باید اتفاق می‏افتاد.اما خیلی از مردم درباره موضوع زخمی شدن هالیفیلد نگران بودند. قبل از شروع مبارزه من یک جایی برای خودم کنار رینگ پیدا کردم. تقریبا نزدیک چند تا از مدیرهای نمایش تلویزیونی مسابقه بودم و می‏توانستم بشنوم راجع به چه چیز حرف می‏زنند. آن‏ها نه تنها راجع به کیفیت مسابقه حرف می‏زدند، بلکه واقعا و از صمیم قلب در مورد وضعیت هالیفیلد نگران بودند.»

دینو دووا Dino Duva، حامی و سازمان دهنده پیشین مبارزه هالیفیلد: «عامه مردم و اکثر دست‏اندرکاران ورزش ‏مشت‏زنی و نیز رسانه‏ها فکر می‏کردند کار تایسون تمام است. با توجه به نیت ایواندر وضع بد و بدتر می‏شد. مردم می‏پرسیدند که اصلاً او باید بیاید مبارزه کند یا نه چون همین چند سال پیش بود که با مایکل مورر مبارزه کرد و آن اتفاق برایش افتاد و حالا هم دوباره بعد از مبارزه باید سلامتی‏اش را چک کرد. بعد از آن مبارزه ایواندر را سریع فرستادند درمانگاه. شایع شده بود دکترها دیده‏اند مشکل برایش پیداشده. می‏گفتند قلبش هم مشکل پیدا کرده.»

دان رولر Don Ruler، سازمان دهنده هر دو مبارزه: «با توجه به ویژگی شخصیتی این دو مبارز، می‏توانم بگویم که نبرد سختی در پیش بود. هرکدام از این دو نفر در مورد این که چرا باید مبارزه کنند یا مبارزه را کنار بگذارند عقیده متفاوتی داشتند. علاوه بر این حرف از این بود که آنها به جنگ یکدیگر نخواهند رفت. فضا برای مذاکره بیشتر هم پر از شبح و سیاهی بود.»

تایسون: «می‏دانستم هیچ شرایط مناسبی ندارم چون اصلا وقت نداشتم خودم را حاضر کنم. در واقع چهار سال بود که هیچ فعالیتی نداشتم. حریص شده بودم و دنبال پول و پله بودم این بود که تن به مبارزه دادم.»

کوین یول Kevin Iole، نویسنده اخبار ‏مشت‏زنی در مجله لاس‏وگاس ریویو و همین طور وبگاه یاهو: «متوجه شدم هالیفیلد خیلی از خودش مطمئن است. بازنده سربلندی بود. اما به حرف‏های این و آن هم گوش نمی کرد. نگاه می‏کنی به کاسبی. تعجبی هم نداره چون هالیفیلد همیشه همین طور بوده. اما وقتی به مسابقه بر می‏گردی می‏بینی مو به تنت راست می‏شود. تایسون توی روزهای طلایی خودش بود و می‏خواست امتیاز بگیرد. یک عده از مردم نگران محافظت از ایواندر بودند. اما ایواندر خونسرد بود و به خودش اطمینان داشت. او هم دنبال هدفش بود. این خیلی حیرت انگیز بود.وسوسه شدم که او را انتخاب کنم اما شجاعت این کار را نداشتم.»

مارک راتنرMarc Ratner، مدیر پیشین کمیسیون انضباطی ورزشکاران نوادا: «ما از فرصت استفاده کردیم و یک داور را دور از چشم فیلمبردارها آن جا گذاشتیم. این داور نه «میلز لین Mills Lane» بود و نه «ریچارد استیلRichard Steele». یکی از آن کارکشته‏ها را آن جا گذاشتیم، یعنی «میچ هالپرنMitch Halpern». میچ قریب 35 مسابقه برای کسب عنوان قهرمانی را سوت زده بود. اما دست‏اندرکاران تلویزیون کمتر او را می‏شناختند. نبرد میان تایسون و هالیفیلد بزرگترین مسابقه ‏مشت‏زنی در تاریخ این ورزش به حساب می‏آید. ما هم یکی از خودی‏ها را آن وسط جا دادیم که الحق کارش را خوب انجام داد.»

تامی بروکسTommy Brooks، مربی سابق هالیفیلد: «ما یک آدمی را داشتیم که خیلی شبیه مایک تایسون بود؛ مثل سیبی که از وسط نصف کرده باشند. زنگ را که می‏زدند ما گری را می‏فرستادیم سراغ ایواندر. تایسون همان طور که برازنده اش بود، یک سرو گردن بالاتر بود.این بود که ما گری را صاف می‏فرستادیم سراغ ایواندر. توی این مقطع، چند هفته اول به دل نمی نشست. هالیفیلد نمی توانست با اوضاع اخت شود و آمادگی لازم را به دست آورد. اما بالاخره توانست.»

تدی اتلسTeddy Atlas، معلم حاضر در مسابقه‏های شبکه ورزشی ESPN جمعه شب: «به نظر من نبرد این دو در همان دور اول شروع و تمام شد. تایسون با رقیبش همان کاری را کرد که پیش از این با بقیه کرده بود و توی دل شب تیره و تار حساب هالیفیلد را رسید. او این کار را کرد که کارها آسان‏تر بشود. مردم که توی نقطه ضعف قرار می‏گیرند، دلشان می‏خواهد از راه‏هایی هرچه ساده تر سر از چیزها سر دربیاورند. تایسون این ظرفیت را ندارد وقتی چیزها سر جایش نیستند بتواند از امکاناتش استفاده کند. او بعد از زنگ ضربه‏هایش را شروع کرد و میدان را برای رقیبش تنگ و تنگ‏تر کرد. هالیفیلد هم ضربه‏ها را دریافت کرد و آن طور که شایسته بود جواب آن‏ها را داد. او مجبور نبود رجز بخواند اما با رفتار و حرکت بدنش به حریف حالی کرد که این روش امشب کارگر نیست؛ امشب یک مرد واقعی رو به رویت ایستاده است. این قدر تند نرو، پیاده شو تا با هم بریم. با این ضربه‏های کم جان به جایی نمی رسی؛ باید نشان بدهی که بهتری. اگر نتوانی برتری خودت را نشان بدهی، کامل نیستی.»

گابریل بوم گارتنر
Gabriel Baumrgaertner
مترجم: رضا بهار

* مایک تایسون (از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد)
مایکل جرارد تایسون معروف به مایک تایسون (به انگلیسی: Michael Gerard "Mike" Tyson) (زادهٔ ۳۰ ژوئن ۱۹۶۶ در بروکلین، نیویورک) مشت‌زن بازنشستهٔ آمریکایی است. وی جوان‌ترین قهرمان بوکس حرفه‌ای سنگین‌وزن و یکی از مشهورترین شخصیت‌های ورزشی دنیا ست.
تایسون از سال ۱۹۸۵ وارد دنیای بوکس حرفه‌ای شد. در ۱۹۸۶ قهرمان دسته فوق سنگین شورای جهانی مشت‌زنی شد و سال بعد قهرمانی اتحادیه جهانی مشت‌زنی و فدراسیون بین‌‌المللی مشت‌زنی را هم به چنگ آورد و قهرمان بلامنازع جهان شد. در ۱۹۸۸ در یک مبارزه به‌یادماندنی در ۹۱ ثانیه مایکل اسپینکس را ناک‌اوت کرده و اولین شکست او را رقم زد و ۲۰ میلیون دلار جایزه مسابقه را برد. تایسون برای مدتی شکست‌ناپذیر به‌نظر می‏رسید تا این که در ۱۹۹۰ در مقابل جیمز داگلاس مغلوب شد. او در سال ۱۹۹۲ به جرم تجاوز جنسی ۶ سال حبس محکوم شد و پس از ۳ سال از زندان آزاد شد. پس از آزادی از زندان گفته می‌شد که شخصیت او متحول شده‌است. خود تایسون می‌گفت که در زندان آثار مالکوم ایکس و کتاب‌های کمونیستی را مطالعه کرده و مسلمان شده است.
تایسون در سال ۱۹۹۶ قهرمانی شورای جهانی مشت‌زنی و اتحادیه جهانی مشت‌زنی را پس گرفت ولی در همان سال مغلوب ایواندر هالیفیلد شد و یکی از عناوین قهرمانی خود را از دست داد. در ۱۹۹۷ در نبرد مجدد با هالیفیلد با گاز گرفتن و کندن بخشی از گوش ایواندر هالیفیلد جنجال جدیدی آفرید. در ۱۹۹۹ دوباره به مدت کوتاهی زندانی شد. در سال ۲۰۰۲ دوباره شانس بازپس‌گیری قهرمانی خود را به دست آورد. او در نشست خبری پیش از مسابقه با لنوکس لوئیس به رقیب خود حمله‌ور شد و بر روی رینگ در راند هشتم ناک اوت شد. تایسون در سال ۲۰۰۶ پس از دو باخت پیاپی به دنی ویلیامز و کوین مک‌براید از ورزش حرفه‌ای کناره‌گیری کرد.

منبع: history.top10-digest