گفت‌وگوهایی با خویشتن
 
این کتاب در چهار قسمت و با عناوین: «نگارش شبانی، بازیگری تئاتر، حماسه و کمدی تراژدیک» و بخش  «اطلاعات تکمیلی» انتشار یافته است. (1) پیشگفتار کتاب را باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، نوشته است. از نگاه وی: «زندگی ماندلا حکایتی سرشار از رو در رویی مستقیم با بداندیشی و ناامیدی را برای ما بازگو می‌کند که جهان ما اغلب از آن رنج می‌برد. او زندانی‌ای است که آزادمرد از کار در می‌آید؛ آزادیخواهی است که منادی پرشور آشتی می‌شود و رهبر حزبی است که رئیس جمهوری منادی پرشور مردم سالاری و پیشرفت از کار در می‌آید. ماندلا پس از ترک جایگاه رسمی ریاست جمهوری نیز همچنان تلاش برای تحقق عدالت، فرصت و شکوهمندی انسان را پی‌می‌گیرد.

هدف ماندلا در کتابش فراهم کردن امکان دسترسی به نلسون ماندلا، از ورای چهره همگانی او، از طریق آرشیو خصوصی اوست. این آرشیو نمایشگر چهره ماندلا از پشت نوشته‌ها و گفته‌های اوست که در آنها خویشتن خویش با نزدیک‌ترین محرمان اسرارش را مخاطب قرار داده است. در اینجا خود اوست که بدون توجه به نیازها و انتظارات مخاطبانش سخن می‌گوید. اوست که متن نامه‌ها، سخنرانی‌ها و یادداشت‌هایش را می‌نویسد، خاطراتش را نگه می‌دارد، خواب‌هایش را ثبت می‌کند و فهرستی از کارهایی که لازم است انجام دهد، فراهم می‌آورد. او در اینجا قدیس و یا چهره‌ای جهانی نیست که به جایگاهی پس فراتر آدمیان فراز آمده باشد. او انسانی بمانند همه است. خود ماندلا شرح داده است که: «در زندگی واقعی ما نه با خدایان بلکه با انسان‌های عادی مثل خودمان سروکار داریم، زنان و مردانی که سرشار از تضادند؛ نیرومند و ضعیف، نامدار و گمنام‌اند.»

زندگینامه‌ی خود نوشت او، از زمان انتشارش در سال 1994 تا به امروز، کتابی پرفروش بوده است. آثار مجاز او از زمان آزادیش در سال 1990 به بعد، از طریق دفترش منتشر شده است. کتاب به معنی واقعی، و به گونه‌ای بی‌واسطه، آشکار و شخصی، اثر ماندلاست. نوشته‌های این کتاب از میان توده‌ای از مطالب، بیش و پیش از هرچیز برپایه موضوع اهمیت و تقدم آنها، دستچین شده، و به آنچه موجود و دسترس پذیر بوده، محدود شده است. همه آرشیو شخصی ماندلا در این کتاب در معرض توجه بوده است. کتاب، گزیده‌ای است از آرشیو شخصی نسلون ماندلا شامل بر نامه‌هایش، یادداشت‌های روزانه‌اش، گفت‌وگوهای ضبط شده‌اش و روزنوشت‌های زندان و از طریق خوانش این کتاب می‌توان به تمامی جنبه‌های گوناگون زندگی فردی و اجتماعی ماندلا دست یافت. (1)

راه طولانی به سوی آزادی
 
نلسون ماندلا، يكي از رهبراني است كه با وجود تلاش و مبارزه‌اش براي نابودي آپارتايد نه فقط محبوب سياهان است بلکه محبوبيت فوق‌العاده‌اي در سراسر جهان دارد. ماندلا در كتاب «راه دشوار آزادي» اين محبوبيت را چنين بيان مي‌كند: «اين حيرت آور بود كه يك اسكيموي نوجوان كه در بام دنيا زندگي مي‌كند توانسته از تلويزيون ناظر آزاد شدن يك زنداني سياسي در منتهي اليه جنوبي آفريقا باشد.»

نلسون ماندلا، آرزوی خود را چنین شرح می‌دهد: «در طول آن سال‌هاي طولاني تنهايي بود كه اشتياق من به آزاد بودن مردم من تبديل به آروزي آزادي براي همه مردم؛ سياه و سفيد، شد. من اين نكته را بهتر از هر چيز ديگري مي‌دانستم كه درست همان گونه كه ستمديدگان بايد آزاد شوند، ظالمان نيز بايد آزاد گردند. مردي كه آزادي مرد ديگري را از او مي‌گيرد، خود اسير تنفر است و در پشت ميله‌هاي تعصب و كوته انديشي گرفتار است. من اگر آزادي فرد ديگري را از او مي‌گيرم، واقعاً آزاد نيستم و قطعاً وضعيت من مشابه وقتي است كه آزادي مرا از من گرفته باشند. وقتي از زندان آزاد شدم مأموريت من اين (خواهد) بود كه هم ظالم و مظلوم را آزاد كنم. در طول زندگي‌ام خود را وقف مردم آفريقا كرده‌ام. با استيلاي سفيدپوسان مبارزه كرده‌ام، و با استيلاي سياهان نيز مبارزه كرده‌ام. به دنبال آرمان جامعه‌اي آزاد و دموكراتيك كه همه بتوانند در آن در توازن و با فرصت هايي برابر زندگي كنند، بوده‌ام».

این کتاب ماندلا یکی از بهترین خودنوشت‌های چهره‌های برجسته سیاست امروز است و به یکی از پرفروش کناب‌ها تبدیل شد. نلسون ماندلا در این کتاب برای نخستین بار، داستان زندگی شگفت‌انگیز خود را باز می‌گوید و در کنار آن، حماسه‌ای از نبردها، عقب‌نشینی‌ها و امیدهای تازه را باز می‌گوید تا به فصل پیروزی نهایی برسد. کتاب در 1990 نوشته شده بود ولی عملا در سال 1994 منتشر شد. این کتاب 700 صفحه‌ای، ماندلا داستان خود را از زندگی کودکی تا سال‌های زندان باز می‌گوید. کتاب بی‌تردید تاثیرگذارترین کتاب ماندلا است.

داستان‌های عامیانه آفریقاییِ محبوبِ من

ماندلا برای اینکه بتواند داستان‌های محلی سنتی آفریقایی را با بیشترین تعداد مردم در میان بگذارد، 32 داستان محلی را از میان فرهنگ‌های مختلف آفریقایی انتخاب کرد که به گفته خودش تمام آن‌ها گوهر جسارت آفریقایی را در خود داشتند. با توجه به نقشه امروزی دنیا نیز این داستان‌ها از مناطق جغرافیایی مختلفی با فاصله‌های زیاد از مراکش، نیجریه و کنیا تا سوازیلند، گرفته شده‌اند. ماندلا خود این کتاب را «چکیده‌ای از حیات آفریقا» خوانده است. این داستان‌ها شامل افسانه‌های خلق شده و داستان‌های مختلف که شامل پیام‌های اخلاقی برای کودکان و بزرگسالان هستند می‌شوند. ماندلا در سرآغاز این کتاب می‌نویسد: «این آرزوی من است که صدای داستانسرا هرگز در آفریقا از بین نرود.»
 

نلسون ماندلا: در کلامِ خود

در این کتاب مجموعه سخنرانی‌هایی که ماندلا در طول عمرش انجام داد به ترتیب موضوع طبقه بندی شده است. موضوع‌های این سخنرانی‌ها شامل تقلا برای آزادی، کار سخت مصالحه و ملت سازی، دین، آموزش و فرهنگ می‌شود. این سخنرانی‌ها بعضی از مهم‌ترین لحظه‌های زندگی ماندلا و آفریقای جنوبی را نشان می‌دهند. از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به سخنان ماندلا در دادگاه ریوونیا در حین محاکمه او به جرم فتنه و نظرات او درباره کمیسیون حقیقت و مصالحه آفریقای جنوبی اشاره کرد. ماندلا چنین می‌گوید:«من در سراسر زندگیم، خود را وقف مبارزه مردم آفریقا کرده‌ام. من علیه حاکمیت سفید پوست جنگیده‌ام و بر ضد سلطه سیاه پوست مبارزه کرده‌ام. من همواره آرمان یک جامعه دموکراتیک و آزاد که در آن همه مردم در هماهنگی کامل و با امکانات برابر در کنار هم زندگی کنند را گرامی داشته‌ام. این آرمانی است که امیدوارم بخاطر آن زنده بمانم و به آن دست یابم. اما این آرمانی است که حاضرم در صورتی‌که ضروری باشد در راه آن جان دهم.» ماندلا سلول زندان خود را چنین شرح داده است:«سلول زندان، جایگاهی خواستنی است تا انسان خویشتن خویش را بشناسد. جریان اندیشه و احساس خود را بررسی کند».

راه طولانی به سوی آزادی (نسخه مخصوص کودکان و نوجوانان)

این کتاب که نسخه ویرایش شده از کتاب اتوبیوگرافی الهام بخش ماندلا توسط «کریس ون‌ویک» نویسنده است، علاوه بر موجز شدن کتاب اصلی، مطالب مناسب برای کودکان را نیز گزینش کرده است. ماندلا زمانی نوشت که «آموزش قوی‌ترین سلاحی است که می‌توان از آن برای تغییر دنیا استفاده کرد» بدرستی دریافته بود این تنها یکی از دلایلی است که معلمان و پدر و مادران از تعریف کردن داستان‌های او برای کودکان لذت می‌برند. کتاب برای کودکان هشت سال به بالا طراحی شده است.

دیگر کتاب‌ها

از دیگر کتاب‌های نوشته شده در رابطه با ماندلا «ماندلای جوان: سال‌های انقلاب» نوشته دیوید «جیمز اسمیت» روزنامه‌نگار و نویسنده انگلیسی است که در سال 2010 توسط انتشارات «لیتل براون» منتشر شد. کتاب، به سال‌های جوانی ماندلا و اوج گرفتن او در دنیای سیاست تا زمان زندانی شدن او، می‌پردازد. دیگر زندگی‌نامه وی با عنوان «ماندلا»، نوشته «جان باترزبای» است و انتشارات هارپر کالینز در سال 2011 کتاب را عرضه کرد. دوست قدیمی ماندلا، سامپوسن، همراه نویسنده نگاهی به زندگی خصوصی داشته است.  کتاب ابتدا در 1999 منتشر شده است.

کتاب «ماندلا: پرتره‌ای رسمی» نوشته «مک ماهارج، مایک نیکول، احمد کاتارادا و تیم کوزینز» در سال 2006 توسط انتشارات بلومزبری عرضه شده است. کتاب شامل 60 مصاحبه با خانواده‌ ماندلا، دوستان صمیمی او، همکاران و رفقای مبارز سابق او همراه با بسیاری دیگر از چهره‌های برجسته جهان عرضه شده است. مقدمه کتاب را «بیل کلینتون» رئیس جمهور سابق آمریکا نوشته است. 250 تصویر نیز ضمیمه کتاب است.

در سال 2000 نیز «لولی کالینیکوس» و «دیوید کروت» کتاب «جهانی که ماندلا ساخت: دنبال کردن گنجینه» را نوشتند. این دو با نگاهی جغرافیایی، بدنبال مکان‌هایی بوده‌اند که در به زندگی ماندلا نقش داشته‌اند. کتاب «یک زندانی در باغ» نوشته «سارا گروز» را انتشارات پنگوئن در سال 2005 منتشر ساخت. در این کتاب مستند 27 سال زندان ماندلا در جزیره روبین مورد اشاره قرار گرفته است. از دیگر کتب‌های منتشره با موضوع ماندلا می توان از «زندان‌بان‌ِ نلسون ماندلا» نوشته مایکل نیکول، «نلسون ماندلا: زندگی در تصویرهای کارتنی» نوشته هری داگ‌مور و استیفن فرانسیس و ریکو دیوید فیلیپ:،«راه ماندلا؛ درس‌هایی از زندگی، عشق و شجاعت» نوشته ریچارد استنگِل، «نلسون ماندلا به بیان خود» زندگی‌نامه‌ای بر اساس نقل‌قول‌هایش تهیه شده توسط بنیاد نلسون ماندلا؛ «در کلام نلسون ماندلا» نوشته جنیفر کریز-ویلیامز، «قربانی: نلسون ماندلا و بازی کشورسازی» نوشته جان کارلین، «گاکویتیا کواستِکیایی: مزه‌هایی از آشپزخانه نلسون ماندلا» نوشته خولیسوا ندیایا، «در عطش آزادی: داستان غذا در زندگی نلسون ماندلا» نوشته آنا تریپیدا، نام برد.

محمود فاضلی



نام پست الكترونيك نظر شما کد امنیتی