هفته نامه تاريخ شفاهي
 



 
          شماره 106    |    2 اسفند 1391

   


 



تاریخ نگاری انقلاب به فضای میان رشته ای نیاز دارد

صفحه نخست شماره 106

باید فضای میان رشته ای حاکم و تاریخ به طور دقیق و علمی باشد. به هر صورت ما در خلاء نمی توانیم به تاریخ بپردازیم، قبل ما نیز شرق شناسان زیاد به مسائل تاریخی پرداخته اند.

به گزارش خبرنگار شبستان، برنامه زاویه کاری از گروه معارف و اندیشه دینی شبکه چهار سیما، به تهیه کننده گی "علیرضا حائری"، عصر روز چهارشنبه، 52 بهمن ماه با موضوع "تاریخ نگاری انقلاب اسلامی" به روی آنتن رفت.
بر پایه این گزارش، مهمانان این هفته برنامه علی ططری، مدیر مرکز اسناد مجلس و مدرس تاریخ در دانشگاه آزاد اسلامی و یعقوب توکلی، پژوهشگر تاریخ بودند که پیرامون موضوع برنامه به مناظره پرداختند که به علت تاخیر قابل توجه دکتر توکلی در برنامه به علت ترافیک، موسی نجفی، پژوهشگر تاریخ معاصر به عنوان مهمان تلفنی در ابتدای برنامه حضور یافت.
بر این اساس، ططری، به این سوال مجری کارشناس برنامه بر این مبنا که اصولا آیا مطلوب است که تاریخ نگاری در دست عالمان تاریخ باشد یا افرادی که در بطن یک واقعه تاریخی حضور داشته و تحصیلات آکادمیک در باب دانش تاریخ نداشته اند اما به هر نحو در حوزه های تاریخی مطالعاتی را داشته اند؟، پاسخ داد.

وی گفت: در هر رشته ای باید متخصص آن رشته به آن بپردازد، البته در تمام دنیا این مسئله استثنائاتی نیز دارد، نمی شود شخصی به عنوان تنها یک مدیر و در مسند مدیریتی در یکی از مراکز حضور داشته و دسترسی به اسنادی داشته باشد که همه پژوهشگران به آن دسترسی ندارند، نمی توان این شخص را به عنوان پژوهشگر آن حوزه قلمداد کرد، علم پارامترهای مخصوص خود را دارد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: اگر کسی تاریخ را به عنوان علم نشناسد حاصل کار او علمی نخواهد شد.
در ادامه موسی نجفی به عنوان مهمان تلفنی حاضر در برنامه در رابطه با مسائل مذکور و تاریخ نگاری انقلاب اسلامی اظهار کرد: بحث این سی و چند سال اخیر یک مطلب است و اینکه پس از وقوع انقلاب این سیر به کجا رسید، حرف دیگری است، چراکه هر دهه پس از انقلاب اسلامی مختصات و مسائل خاص خودش را داشته است.

وی افزود: در ابتدای انقلاب با توجه به وضعیت دانشگاه ها نمی شد انتظار داشت که افرادی که علم تاریخ را خوانده اند این واقعه را توصیف کنند، اما در سال های آینده این مهم آرام آرام ممکن شد و مسئله تاریخ مسئله جدیدی شد.
نجفی تصریح کرد: گروه های موجود در آن دوره و در طیف موضوع مورد بحث در یک دسته کسانی بودند که سبقه مارکسیستی داشتند و گروهی دیگر کاملا غربی و لیبرال بودند و هر دو هم مدعی بودند که علمی هستند، همان سال ها بود که به کتابخانه غنی دانشگاه تهران کشیده شدم اما وقتی سراغ قفسه های مربوط به تاریخ رفتم متوجه شدم که بسیار خالی است و تعداد کمی کتاب هست اما وقتی به مخزن اسناد رفتم مشاهده کردم روزنامه ها و مجلات غنی زیادی موجود است.
نجفی عنوان کرد: به هر حال باید فضای میان رشته ای حاکم و تاریخ به طور دقیق و علمی باشد. به هر صورت ما در خلاء نمی توانیم به تاریخ بپردازیم، قبل ما نیز شرق شناسان زیاد به مسائل تاریخی پرداخته اند.
این گزارش می افزاید: در ادامه ططری در رابطه با عملکرد نهادهای تاریخ نگاری بیان کرد: 18 موسسه داریم که در حوزه تاریخ انقلاب کار می کنند، برخی از سال 1358 کار خود را آغاز کردند و برخی در طی 10 سال اخیر، حال در مورد تاریخ نگاری انقلاب اسلامی باید بگویم که اوایل انقلاب مشکلاتی داشتیم از جمله نبود متخصص، اما اعتراضی که من نسبت به سخنان دکتر نجفی دارم این است که که ما داریم در حوزه علم سخن می گوییم، باید اندیشه را با اندیشه پاسخ داد.
ططری تاکید کرد: سوال و واقعیت آن است که در حال حاضر و بعد از گذشت سی و اندی سال از انقلاب در کجا قرار داریم و چه تفاوت هایی با 30 سال قبل کرده ایم، مثلا بعد از این سال ها هنوز کتاب مدونی در مورد تاریخ انقلاب نداریم، پس چه تفاوتی با آن 34 سال قبل داریم؟
این استاد دانشگاه ابراز کرد: البته موافقم که به لحاظ ایدئولوژیکی و تفاوت در مبانی فکری، میان افراد تمایزهایی وجود دارد، اما شاید از نکات مهم برای ارائه نظریات جدید، وجود مصونیت است، اینکه خطوط قرمز معلوم نیست و برخی اساتید احساس امنیت نمی کنند و می گویند اگر به مسئله ای بپردازند شاید نقل قول اشتباه شود و تلقی مغایر صورت پذیرد بنابراین اگر فضای مصونیت ایجاد کنیم اساتید زیادی برای امر تحقیق جلو می آیند.
وی با اشاره به نقش موسسات در حوزه تاریخ نگاری انقلاب اسلامی خاطرنشان کرد: متاسفانه برخی موسسات جریان سازی می کنند، اساسا باید بدانیم که در پژوهش های علوم انسانی نقد است که استحکام می بخشد، اما برخی نگاهی یک سویه دارند، باید توجه داشت که نقش مردم در انقلاب اسلامی بی نظیر بود، اما آیا در تاریخ نگاری های بعد از انقلاب همه نقش ها دیده شده است؟ مثلا نقش بازاری ها در انقلاب اسلامی و موارد دیگر که خود حوزه مطالعاتی گسترده ای است.

منبع: خبرگزاری شـبـــسـتـان


 
  
نام

پست الكترونيك
نظر شما
کد امنیتی

 

 

       تمام حقوق اين نشريه متعلق به سايت تاريخ شفاهي ايران [oral-history.ir] است.