شماره 210    |    10 تير 1394



بومیان استرالیا، تاریخ شفاهی مایال کریک را منتقل می‏کنند

پل دالی
Paul Daley


مترجم: ناتالی حق وردیان


 

 

 

ژوئن هرسال، مردم سراسر استرالیا، سیاه و سفید، برای یادبود مایال کریک گرد هم می‏آیند و قتل عام شهروندان عادی، زنان و کودکانی که روحشان سکوت ملی نسبت به جنگ‏های مرزی شده است، گرامی می‏دارند.

 

 

مایال کریک در استرالیا، محل قتل عام 10 ژوئن 1838 است. عکس: صلح استرالیا

 

زنده نگاه داشتن خاطره‏‏ی این رویداد کلید اصلی شفای درد بی‏عدالتی و قساوت است.
بومیان استرالیا روش خود را برای زنده نگاه داشتن این خاطره دارند، که خوب و بد با استفاده از تاریخ شفاهی و هنر انجام می‏شود و خاطرات این رویداد را از نسلی به نسل دیگر منتقل می‏کنند.


من نیز قسمت‏هایی از خاطرات غرب مرکز نیو ساوث ویلز New South Wales  را می‏دانم جایی که زنان بومی هنوز جزئیات زنده‏ای را از آن چه که بر اجدادشان گذشته بازگو می‏کنند، کسانی که پس از خوردن نان مردند، نانی که به استرکنین strychnine آغشته شده بود و برخی ساکنان مهاجر  برایشان در آشپزخانه گذاشته بودند. آنها هنوز در مورد ویراجوریWiradjuri  جنگجوی ویندرادینWindradyne  و نبرد او در اطراف باثارستBathurst  با سربازان مستعمراتی و ساکنان آن صحبت می‏کنند. انگار که مرگ او به جای 190 سال پیش همین دیروز رخ داده است.


در جایی نزدیکتر به خانه من، در کانبرا، افراد بومی منطقه – نگامبریNgambri  و نگورمالی Ngurmal که به زبان والگالو Walgalu صحبت می‏کنند، و نیز والابالوا Wallabalooa و کوکمایی Cookmai  که به زبان نگوناوال Ngunnawal  صحبت می‏کنند – هنوز می‏توانند داستان‏هایی از خشونتِ انتقام و کشتار را در مورد نخستین خانواده‏های مهاجر نقل کنند که املاک آنها را به خون افراد بومی آلودند.


هیچ زخمی به خوبی ترمیم نمی‏شود مگر این که علت اصلی آن معلوم شود. برای این که تاریخ خود را بدانیم- اعم از باستان و معاصر- باید بدانیم قبل از ما چه کسانی بودند و چگونه قدم برداشته و کشور ما را تبدیل به چیزی کرده‏اند که در حالا حاضر هست. یعنی باید خودمان را بشناسیم.


در ماه ژوئن، مردم از سراسر استرالیا، سیاه و سفید، در مایال کریک Myall Creek گرد هم می‏آیند – شهر کوچکی که دو زمین تنیس بزرگ و یک سالن یادبود دارد – که به سختی می‏شود آن را شهری در نقطه‏‏ی کوچکی از شمال غرب نیو ساوث ویلز دانست که پس از تاریخی خشونت بار اکنون به نام نیوانگلند شناخته می‏شود. در اینجا در سال 1838 گروهی از دامداران، 28 مرد سالخورده، زنان و کودکان از قبیله ویرایارایWirrayaraay  را کشتند.


قتل عام مایال کریک، آن گونه که نامیده می‏شود، اولین جنایت از صدها یا هزاران جنایتی نیست که در مستعمرات بریتانیا بین اولین ساکنان، سربازان، بومیان، گروه‏های شورشی و پلیس سیاه بومی رخ داده است. آخرین جنایت در کانیستونConiston ، منطقه‏‏ی شمالی در سال 1928 رخ داد؛ البته اگر هزاران عمل خشونت بار علیه بومیان (از جمله مرگ در زمان بازداشت) که جزء لاینفک مستعمرات استرالیاست، به کناری وانهیم.


اما مایال کریک منحصر به فرد است: تنها قتل عام در مرزهای مستعمراتی یا پسامستعمراتی است که قاتلان غیربومی و غیراصیل، ساکنان جزایر تورس استریت Torres Strait Islander را کشتند. هفت نفر از قاتلان اعدام شدند. مایال کریک وسیله‌ای برای قتل سیاهان نیز شد؛ حادثه‏ای که همانند آتش‏سوزی مالیMallee  در همه جای قاره پیچید و با خلاص شدن از شر اجساد، رد خود را پوشاند و هیچ شاهدی باقی نگذاشت.

در سال 2000، اولین یادبود ماه ژوئن مایال کریک برگزار شد و در حال حاضر به مراسمی سالانه تبدیل شده است و بازماندگان قربانیان و قاتلان برای عذرخواهی و بخشش گروهی گرد هم می‌آیند. از سال 2000، هر ساله در مایال کریک مراسم افسوس و بخشش برگزار شده است. در سال 2008، نخست وزیر وقت، کوین راد Kevin Rudd، از نسل گمشده، رسماً عذرخواهی کرد. به دلایل محدودیت‏های قانونی، این عذرخواهی هرگز جنبه‏گسترده‏تر، کلی و ملی درباره خشونت‏های دوران مستعمرات علیه بومیان قاره نگرفت و دادخواست مردم علیه دولت‏های معاصر انگلستان و استرالیا مطرح نشد. عذرخواهی مایال کریک استعاره‌ای خاطره انگیز از نیازهای پاسخ داده نشده‏‏ی ملی است.


پل لینچ Paul Lynch سیاستمدار حزب کارگر از  نیو ساوث ویلز، گفته است: «در مراسم سال 2013 مباحثی در مورد تبدیل مایال کریک در سطح ملی به عنوان عذرخواهی برای قتل عام مطرح شد. این نشان می‏دهد که این اقدام به عنوان پیش نیاز به رسمیت شناخته شدن قانونی افراد بومی لازم است.»


قطعاً چنین است. گریمر کوردینر Graeme Cordiner، از اعضای کمیته‏‏ی ملی دوستان مایال کریک، که مراسم یادبود سالانه را برگزار می‏کند، می‏گوید: «در مایال گریک عذرخواهی صورت گرفته است و عذرخواهی ملی آن هم به این صورت، اظهار «تأسف» پایان نیافته‏‏ی این کشور است. با وجود مباحث مربوط به رسمیت قانونی و حتی میثاق نامه، ما به عنوان یک ملت باید به خاطر روشی که برای گرفتن این قاره برگزیدیم، عذرخواهی کنیم.»

 


 
نقاشی قتل عام مایال کریک، 40 سال پس از رویداد تهیه شده است. نقاشی: کتابخانه میتچل

 
متأسفانه، بسیاری از استرالیایی‏ها ترجیح می‏دهند که گذشته را پشت سر بگذارند. نوئل پیرسونNoel Pearson، دستیار نخست وزیر تونی ابوت، در امور بومیان، اخیراً بومیان استرالیا و ساکنان جزایر تورس استریت را به چالش کشیده است و مدعی شده آنان مسئله‏‏ی خود را جدی گرفته‌اند. همان گونه که پیش بینی می‏شد، واپسگرایان از این موضوع حمایت کردند.


جان مینارد John Maynyard، استاد تاریخ بومی که در مورد غیربومیان تحقیق می‏نماید، سخنران میهمان مراسم یادبود مایال کریک بود. از مینارد، نوه‏‏ی فعال بومی، فرد مینارد Fred Maynard پرسیدم که مراسم‏ یادبودی مانند مایال کریک چه اهمیتی دارد. او گفت: «این به نظر تناقضی عجیب و ریاکارانه است که سیاستمداران، اعم از سیاه و سفید به ما دیکته می‏کنند که چه زمانی باید چیزی را مطرح کنیم یا از جنگ‏های آغاز مستعمرات سخن بگوییم، در حالی که از یاد نبرد گالیپولی – نبرد شکست خورده بریتانیا (به اتفاق استرالیا) علیه عثمانی در جنگ جهانی اول- اشباع شده‌ایم. مایال کریک و کانیستون دو نقطه‏‏ی مهم قتل عام بومیان بوده و نه تنها یادآور جرایم وحشتناکی هستند که در این مکان‏ها رخ داده‏اند، بلکه عمق سکوتی را منعکس می‏کنند که بر کل استرالیا سایه افکنده است.


تصور می‏کنم من در سخنرانی خود در مراسم یادبود امسال مایال کریک، نه تنها بر کسانی تأکید می‌کنم که جان خود را در این مناطق از دست داده‌اند، بلکه از این اماکن و این روز استفاده می‏کنم تا خاطره تمام کسانی را که جان خود را از دست داده و فراموش، حذف و یا عمداً از خاطره و سوابق پاک شده‌اند، زنده کنم.»


و به همین دلیل به خاطر آوردن این مسائل مهم است.

منبع: گاردین


http://www.ohwm.ir/show.php?id=2725
تمام حقوق اين نشريه متعلق به سايت تاريخ شفاهي ايران [oral-history.ir] است.