• تاریخ شفاهی دو سال مذاکرات هسته‌ای
• مصاحبه کننده، رزمنده تاریخ شفاهی است
• نگارش تاریخ شفاهی جمهوری اسلامی ایران
• برگزاری شب خاطره 267 به یاد شهید سعید سیّاح طاهری

نظریه تاریخ شفاهی (85)

نویسنده: لین آبرامز
مترجم: علی فتحعلی آشتیانی

________________________

تحولاتی به موازات سایر تحولات سیاسی در جنبش زنان و سیاست‌های فمینیستی به وقوع پیوست. مورخان و فعالان حوزه‌های سیاسی و اجتماعی که نسبت به غیبت زنان از عرصه تاریخ دغدغه داشتند، بر آن شدند تا پای زنان را به اسناد تاریخی باز کنند، به صدای آنان گوش دهند و تاریخ شفاهی را همچون ابزاری در پژوهش‌های فمینیستی به خدمت بگیرند. گلاک و پاتایی در کتاب «کلمات زنان»[1] که تأثیرگذارترین کتاب حوزه تاریخ شفاهی فمینیستی قلمداد شده است، گفته‌اند که اجرای تاریخ شفاهی توسط زنان و در میان زنان منطبق است با یکی از اصول اساسی پژوهش‌های فمینیستی یعنی انجام پژوهش «توسط زنان، درباره زنان و برای زنان».[2]در ظاهر دیده می‌شد که تاریخ شفاهی با اهداف فمینیست‌ها به خوبی چفت و بست می‌شود. آنان اجرای «فرایندهای پژوهشی مساوات‌طلبانه‌ای که از سه خصوصیت اصالت، تعامل، و بیناذهنیت» برخوردار باشد را به عنوان اهداف خود تعریف کرده بودند.[3]با وجودی که پدیدآوران این نوع تاریخ، بعضی از تضادهایِ نهفته در شیوه فمینیستی را تشخیص می‌دادند، اما رویکرد فوق در تمام سلول‌های جنبش زنان و رویه‌های پژوهشی فمینیستی رسوخ کرده بود. کتاب «کار ما، زندگی ما، کلام ما» مجموعه‌ای برآمده از مطالعه در مورد کار زنان انگلیس است که با تکیه بر رویه‌ها و رویکردهای تاریخ شفاهی عینیت یافته است. در این مجموعه نه تنها زنان در اسناد تاریخی بر جایگاه خود تکیه می‌زنند و وقایع زندگی آنان ارزش تاریخی می‌یابد بلکه زندگی گذشته و حال آنان نیز به هم پیوند می‌خورَد به طوری که شاهد ظهور یکی از گفتمان‌های آزادی‌بخش تاریخ شفاهی فمینیستی هستیم.